Przejdź do zawartości

Kogal

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kogyaru

Kogal (jap. コギャル Kogyaru) – jest jednym z wielu rodzajów subkultury gyaru[1]. Ten styl obraca się wokół dziewcząt w wieku licealnym. Polega na tym, że noszą ubiór oparty na japońskich mundurkach szkolnych, do tego mogą mieć założone luźne skarpetki[2][3].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Pochodzenie słowa kogal/kogyaru jest niejasne. Natomiast gal pochodzi od błędnej wymowy angielskiego słowa girl oznaczającego dziewczynę. Niektórzy uważają, że ko (jap. 子) oznacza po prostu mała, zatem cały wyraz oznaczałby małą dziewczynkę, dla innych zaś wywodzi się od słowa kōtō gakkō (jap. 高等学校) oznaczającego liceum, biorąc pod uwagę fakt, że wiele kogyaru należy do tej grupy wiekowej lub że noszą mundurki licealne. Ko może równie dobrze pochodzić od skrótu kōkōsei (jap. 高校生) słowa, które oznacza „licealistkę”[4][5]

Eksponat ubioru kogyaru w Edo-Tokyo Muzeum.

Wygląd

[edytuj | edytuj kod]

Jeśli chodzi o ubiór, kogyaru zakładają głównie ubrania na wzór japońskich mundurków szkolnych, choć znacznie skracają swoje spódnice, aby wyglądały na minispódniczki, do tego ubierają szale w kratę burberry a niekiedy krawaty lub kokardki noszone luźno wokół szyi, podstawą są luźne skarpetki głównie białe, czasami częściowo zakrywające buty, które są najczęściej na platformie, można również zaobserwować u nich różne dodatki uważane za kawaii, które przywieszają do torebek, plecaków i telefonów. Często można zauważyć u nich długie paznokcie nierzadko ozdobione, natomiast włosy są zazwyczaj rozjaśniane, od średniego brązu do jasnego blondu. Dziewczyny te mogą posiadać także sztuczną opaleniznę. Dopełnieniem tej mody jest z reguły mocniejszy makijaż jednak, że ciężko jest go opisać, ponieważ kogyaru nie mają jednego wspólnego wyglądu, gdyż kochają indywidualne style i dzielą się na różne grupy, takie jak ganjiro, ganguro czy yamanba[1][6].

Kogyaru są oskarżane o nadmierną konsumpcję, życie na utrzymaniu rodziców i enjo kōsai (usługi randkowe)[7]. Jednak nie jest jasne, ile dziewcząt faktycznie zajmowało się prostytucją[8]. Natomiast krytycy potępiają ich materializm jako odzwierciedlający większą psychologiczną lub duchową pustkę we współczesnym życiu Japonek. Niektóre kogyaru utrzymują swój styl życia z zasiłków od bogatych rodziców, prowadząc egzystencję, która jest sprzeczna z tradycyjnymi zasadami obowiązku i pracowitości[9]. Chociaż markowe akcesoria są częścią ich wyglądu, wiele z nich można tanio kupić jako podróbki produktu znanej marki ze straganów na targowiskach w zaułkach, takich jak Ura-Harajuku[10][11]. Osoby o radykalnych poglądach i feministki postrzegały młode kobiety jako sprytnie negocjujące własną pozycję w męskim, patriarchalnym świecie[8].

Kogyaru wracające z zakupów.

Inni zarzucają, że zjawisko zwane kogyaru dotyczy nie tyle dziewcząt i ich mody, ile praktyki medialnej polegającej na fetyszyzowaniu mundurków szkolnych i obwinianiu tych, którzy są zobowiązani do ich noszenia[12]. Jedna z uczennic powiedziała „Żałuję, że nie chodziłam do liceum w innym czasie. Teraz gdy kogyaru jest tematem w Japonii, nikt nie dostrzega zwyczajnej mnie. Postrzegają mnie tylko jako kogal, taką, jaką widzą w telewizji”[9]. Inni twierdzą, że wygląd kogyaru był wykorzystywany wraz z powstałą paniką enjo kōsai w latach 90. Były redaktor magazynu egg o modzie gyaru, powiedział, że „enjo kōsai zaczęło się jako psotny, ale stosunkowo niewinny sposób robienia figli mężczyznom w średnim wieku”. Obejmowało to wymianę niewielkich kwot na randki trwające kilka minut. A relacje w mediach zostały sformułowane tak, jakby wszystkie licealistki „spieszyły się do Shibui i uprawiały seks z mężczyznami w lożach karaoke tylko po to, by kupić sobie luksusowe towary”. Po latach ta teza została obalona i uznana stereotypem[8].

Zjawisko kogal nigdy nie reprezentowało większości nastoletnich dziewcząt. Raczej w dużej mierze symbolizuje ewolucję roli kobiet w kapitalistycznej Japonii. Jako styl odrzuca nie tylko tradycyjne role płciowe, ale także ducha nacjonalizmu, starając się ucieleśnić bezpaństwowy konsumpcjonizm. Ten konsumpcjonizm jest komunikowany poprzez podróbki markowych towarów, wycieczki do fotobudek, śpiewanie karaoke, imprezy, korzystanie z hoteli miłości i włączanie nowych zapożyczeń do codziennej mowy. Kogyaru mają również bardziej liberalne podejście do aktywności seksualnej, używając bardziej odważnego języka lub otwarcie odnosząc się do seksu. Ich hedonizm i niegrzeczny język służą młodym Japonkom do potwierdzenia własnej wartości. Zdolność do krytykowania mężczyzn, zwłaszcza starszych, świadczy o ich buncie przeciwko tradycyjnym normom płci. Publikacje, takie jak galeria męskiej anatomii autorstwa magazynu egg, pokazują, że kultura kogyaru może również upoważniać młode kobiety do wyrażania niezadowolenia i doceniania własnych przyjemności. Ogólnie rzecz biorąc, język, zachowanie i obrazy kogal odzwierciedlają potrzebę buntu wobec restrykcyjnej kultury rodzicielskiej i potwierdzenia różnorodnych idei kobiecości[5].

Kogyaru można rozpoznać po luźnych skarpetkach i skróconej spódnicy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W latach 70. japońska moda zaczęła dzielić się według kryterium wieku wraz z pojawieniem się magazynów opisujących gyaru skierowanych do nastolatek. Podczas gdy główny nurt mody w latach 80. i wczesnych 90. kładł nacisk na dziewczęcy i uroczy wygląd, publikacje gyaru promowały seksowną stronę. Topowe magazyny z modą gyaru, w tym Popteen, Street Jam i Happie nuts, były tworzone przez redaktorów wcześniej zaangażowanych w tworzenie pornografii dla mężczyzn[13].

Pierwotnie kogyaru były uczennicami wyrzuconymi z prywatnych szkół, które zamiast nosić dłuższe spódnice jak w przypadku męsko-żeńskiej kultury, która pojawiła się w latach 80. skupionej na unikaniu odpowiedzialności i obowiązków w postaci „yankī” i „bōsōzoku” stworzyły nową formę buntu poprzez skrócenie ich[14][15]. W ten sposób również dziewczyny, które porzuciły szkołę gimnazjalną, wzorowały się na licealistkach i próbowały usprawiedliwić swoją niezależność poprzez wygląd i zachowanie starszych koleżanek. Z kolei styl kogyaru zaczął się coraz bardziej rozwijać, a dziewczyny zaczęły stopniowo wprowadzać do niego coraz więcej własnych akcentów, takich jak luźne skarpetki i telefony komórkowe[16].

W 1993 roku specjalny program telewizyjny コギャル NIGHT (Noc Kogyaru) zaprezentował ten styl masowej publiczności i dostarczał wzór do naśladowania dla dziewczyn aspirujących do niego[17][5]. Z kolei buty na platformie, które nosiły uczestniczki tego stylu zostały spopularyzowane przez piosenkarkę Namie Amuro w 1994 roku[18]. Następnie w 1995 roku powstał magazyn mody egg specjalizujący się w modzie kogal[19].

W połowie lat 90. japońskie media poświęciły wiele uwagi zjawisku enjo kōsai („płatnych randek”), w które rzekomo angażowały się znudzone gospodynie domowe i licealistki, łącząc w ten sposób kogyaru z prostytucją[12]. Na podstawie tego można zobaczyć również film Bounce Ko Gals z 1997 roku w reżyserii Masato Harady, w którym przestawił kogyaru prostytuujące się, aby kupić różne modne rzeczy[20].

Szczyt kultury kogal przypadł na rok 1998. Wtedy to Kogyaru zaczęły być wypierane przez inny styl, który zyskał popularność dzięki magazynowi egg, chodzi tu o ganguro, styl gyaru, który pojawił się w połowie lat 90. cechujący się ciemnym makijażem połączonym z mocną opalenizną[21].

Następnie pojawiła się moda w postaci białej skóry, bez jakiejkolwiek opalenizny, styl ten określany był jako shiro gyaru i kojarzony z magazynem Popteen[22]. Były też onee gyaru, które wzorowały się na modzie z Hollywood. Paradując po ulicach Shibui wyróżniały się ze względu na szpilki i biżuterię. Kobiety decydujące się na ten styl były często poprzedniczkami stylów gyaru, które powracały do tej subkultury. Styl ten był seksowny, a zarazem bardziej dojrzały. Uczestniczki tego stylu poważniej też podchodziły do swojego życia niż inne grupy gal, studiowały bądź pracowały[21].

Przykład kogal; w makijażu i fryzurze z połowy i końca lat 90. Charakteryzuje się również silną opalenizną w stylu zwanym ganguro.

W 2007 roku po raz pierwszy można było zobaczyć nowy styl hime gyaru, który był część stylu shiro gyaru. Poprzez ten styl wydawało się, że dziewczyny chcą żyć jak księżniczki. Ubierały różowe lub pastelowe sukienki w stylu księżniczek oraz miały kręcone brązowe włosy. W tamtym czasie dużą popularnością cieszyły się marki takie jak Liz Lisa i Jesus Diamante, w których ubierały się hime gyaru[22][23].

Od 2022 roku można zaobserwować ponowne zainteresowanie subkulturą gyaru. Kolejny raz popularność zyskują luźne skarpetki i co za tym idzie, można ponownie zaobserwować dziewczyny ubrane w stylu kogyaru[24][25].

Zmiany w kobiecej japońskiej kulturze piękna, takie jak kogyaru, reprezentują rosnącą różnorodność, która kontrastuje z utrwalonym wcześniej naciskiem na uległość i słodycz. Kogal i jego poprzednicy są wizualną kroniką ewolucji Japonii w kierunku kultury konsumpcyjnej, wyraźnie pokazując zmieniające się wartości i normy w kulturze japońskiej, ponieważ konsumpcjonizm wymaga zastąpienie tożsamości cechami zewnętrznymi[26].

Język

[edytuj | edytuj kod]

Kogyaru są identyfikowani przede wszystkim po wyglądzie, ale charakterystyczna jest również ich mowa, zwana kogyarugo (jap. コギャル語), obejmująca m.in. słowa: ikemen (イケ面; „fajny koleś”), chō-kawaii (超かわいい; „całkowicie słodki”), gyaru-yatte (ギャルやって; „zrób gal'owom rzecz”), gyaru-fuku (ギャル服; „ubrania gyaru”), gyaru-kei shoppu (jap. ギャル系ショップ; „sklep w stylu gyaru”), gyaru-do appu no tame ni (ギャル度アップのために; „zwiększanie poziomu gyaru”), chō maji de mukatsuku (超マジでむかつく; „naprawdę super frustrujące”). Jako sposób na świętowanie swojej indywidualności, gyaru mogą mówić biba jibun (ビバ自分; „niech żyje ja”)[17].

Słowa używane przez gal są często tworzone przez skracanie japońskich zwrotów lub dosłowne tłumaczenie angielskiej frazy, czyli bez zmiany kolejności w celu zachowania japońskiej składni. Słowa można również tworzyć, dodając przyrostek „-ingu” do czasowników. Popularne są skróty alfabetu łacińskiego, na przykład „MM” oznacza maji de mukatsuku („naprawdę frustrujące”). Inną cechą mowy gal jest przyrostek „-ra”[27].

Język angielski używany w mowie kogal jest często połączeniem dwóch lub więcej angielskich słów, które nabierają nowego znaczenia w Japonii[17].

Kogyaru w kulturze masowej

[edytuj | edytuj kod]
  • Manga zatytułowana Gals!, napisana i narysowana przez Mihonę Fujii w latach 1999–2002, była poświęcona modzie kogyaru, z której powstała seria anime zatytułowana Super Gals! Kotobuki Ran[28].
  • Ponadto powstało wiele magazynów inspirowanych kulturą kogyaru skierowanych do jej przedstawicieli. Najbardziej znane to egg czy Happie[29][30].
  • W mandze i anime Nana, siostra tytułowej bohaterki, Nami Komatsu, podąża za modą kogyaru zarówno poprzez ubrania, jak i makijaż, z tego powodu jest mocno krytykowana[31].
  • Kogyaru pojawiają się także w serialu anime Oshiete! Gyaruko-chan i Hajimete no Gal[32].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b What Is Kogal Fashion, Gyaru's More Subtle Style Subculture?. cooljp.co. [dostęp 2021-08-27].
  2. Man who gave us loose white socks eyes comeback. japantimes.co.jp. [dostęp 2003-11-12].
  3. Man who gave us loose white socks eyes comeback. independent.co.uk. [dostęp 2023-01-25].
  4. Stile kogal (コギャル, kogyaru). oradistelle.altervista.org. [dostęp 2023-01-25].
  5. a b c Those Naughty Teenage Girls: Japanese. Kogals, Slang, and Media Assessments. academia.edu. [dostęp 2023-01-25].
  6. Y2Kファッション考察|Z世代のレトロブームとトレンド近況. trans.co.jp. [dostęp 2022-09-22].
  7. Kogal Fashion Style: Japanese Youth Subculture. japadventure.com. [dostęp 2018-08-26].
  8. a b c The History of the Gyaru – Part Two. neojaponisme.com. [dostęp 2012-05-08].
  9. a b K is for Kogal. giantrobot.com. [dostęp 2011-07-24].
  10. Japan's Changing Generations: Are Young People Creating a New Society?. books.google.pl. [dostęp 2023-01-25].
  11. Japanese Schoolgirl Confidential: How Teenage Girls Made a Nation Cool. books.google.pl. [dostęp 2014-05-13].
  12. a b Kinsella, Sharon, "What's Behind the Fetishism of Japanese School Uniforms?", Fashion Theory: The Journal of Dress, Body & Culture, Tom 6, Numer 2, maj 2002, s. 215-237(23)
  13. Kinsella, Sharon, "Black faces, witches and racism", Bad Girls of Japan, Laura Miller, Jan Bardsley, s. 146
  14. The Misanthropology of Late-Stage Kogal. pliink.com. [dostęp 2007-01-23].
  15. Bosozoku Girls – niegrzeczne motocyklistki z Japonii (video). motocaina.pl. [dostęp 2015-08-26].
  16. Evers, Izumi, Patrick Macias, (2007) Japanese Schoolgirl Inferno: Tokyo Teen Fashion Subculture Handbook, s. 11.
  17. a b c Miller, Laura, "Those Naughty Teenage Girls: Japanese Kogals, Slang, and Media Assessments", Journal of Linguistic Anthropology: tom 14: numer 2
  18. Miller, Laura, "Youth Fashion and changing beautification practices," Japan's Changing Generations: Are Young People Creating a New Society / Gordon Mathews, Bruce White, s. 89.
  19. 平成のギャルカルチャーを象徴するファッション雑誌「egg」が、令和へと変わった5月1日に復刊号を発売!. prtimes.jp. [dostęp 2019-05-01].
  20. Bounce ko Gal aka Leaving (1997) Movie Review. beyondhollywood.com. [dostęp 2003-03-30].
  21. a b Japanese Schoolgirl Inferno: Tokyo Teen Fashion Subculture Handbook
  22. a b Gyaru Resurgence. mekas.jp. [dostęp 2008-02-28].
  23. Japan's Latest Fashion Has Women Playing Princess for a Day. wsj.com. [dostęp 2008-11-20].
  24. 【2022年秋の特大号!高校生最新トレンドランキング】全15項目!流行語大賞にノミネートされた言葉やTikTokで話題になっているポーズなども登場!. prtimes.jp. [dostęp 2022-11-04].
  25. 関西でも「Y2K」ブーム、その特徴や秋冬トレンドを訊いた. lmaga.jp. [dostęp 2022-11-10].
  26. Miller, Laura (2000). "Media Typifications and Hip Bijin". US - Japan Women’s Journal. 19 (19): 176–205.
  27. コギャル語&ギャル語辞典. members.at.infoseek.co.jp. [dostęp 2004-01-12].
  28. GALS! Shōjo Manga Returns After 17 Years. animenewsnetwork.com. [dostęp 2019-10-29].
  29. ギャルは「自由と個性」の象徴。Z世代のegg編集長から学ぶ多様な価値観の共存方法. recruit.co.jp. [dostęp 2021-09-15].
  30. Happie nuts(ハピーナッツ). ladies.oshare-fashion.com. [dostęp 2023-01-27].
  31. Nami Komatsu. myanimelist.net. [dostęp 2023-01-27].
  32. 夏アニメ『はじめてのギャル』7月12日より、AT-X・TOKYO MXほかで放送スタート! 女性キャラ大集合のキービジュアルも公開. animatetimes.com. [dostęp 2018-06-08].
  33. 「桃色メロイック」の福田晋一、ひと癖あるギャル×和裁男子のラブコメをYGで. natalie.mu. [dostęp 2018-01-19].