Kobylin-Borzymy
53°05′34″N 22°40′15″E/53,092778 22,670833| wieś | |
 Dawna gospoda w tle kościół pw. św. Stanisława BM | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
147[2] |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-204[3] |
| Tablice rejestracyjne |
BWM |
| SIMC |
0398971 |
Położenie na mapie gminy Kobylin-Borzymy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
| 53°05′34″N 22°40′15″E/53,092778 22,670833[1]
| |
Kobylin-Borzymy – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kobylin-Borzymy.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kobylin-Borzymy, następnie gminy Kobylin-Borzymy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Historia miejscowości
[edytuj | edytuj kod]Wieś założona nad rzeką Śliną, naturalną granicą osadnictwa mazowieckiego z Litwą, w 1. ćw. XV w., przez osadników mazowieckich pochodzenia pruskiego lub jaćwieskiego, z nadania księcia mazowieckiego Janusza I. Stała się gniazdem Kobylińskich herbu Prus. Borzym z Kobylina wzmiankowany w roku 1476.
Wcześniejsze nazwy miejscowości to: Kobylino, Kobylino-Borzymy, Kobylino-Kościelne, jak również Kobylino-Poświętne.
W popisie ziemian z roku 1528 przy wsi Kobylino wymienieni: Jakub Wik, Kilijan Piniażkowicz, Marko Piniażkowicz, Wojtko Liszcz, Woytko Grocki Nacziti, Liatko, Szczepan Mikołaiewyicz, Rafał Borim, Stanislaw Worobey, Brat ieho i Mikolay[4].
W I Rzeczypospolitej wieś należała do ziemi bielskiej w województwie podlaskim.
Miejscowość stanowiła południową część okolicy szlacheckiej o wspólnej nazwie Kobylino. Pozostałe wsie wchodzące w skład okolicy różniły się drugim członem nazwy[5].
W roku 1882 żyjący od kilkunastu lat w Kobylinie-Borzymach żydzi posiadali 6 szynków[6].
W 1921 r. Kobylino-Borzymy. Naliczono tu 50 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 298 mieszkańców (131 mężczyzn i 167 kobiet). Narodowość polską podało 216 osób, a żydowską 82[7].
W II RP siedziba wiejskiej gminy Piszczaty.
Historia parafii
[edytuj | edytuj kod]Parafia kobylińska, ufundowana przez szlachtę z okolicznych 9 wsi, powstała prawdopodobnie w 1448 r. Pod koniec XIX w. wspomniana parafia, należąca wówczas do dekanatu mazowieckiego, liczyła 5158 wiernych[6]. Obecna świątynia parafialna, wzniesiona w latach 1899-1904 i konsekrowana w 1910 r., w kilka lat po 2. wojnie światowej została odbudowana ze zniszczeń wojennych.
Na cmentarzu parafialnym w Kobylinie spoczywają : por. Zbigniew Rećko ps. „Trzynastka” ( 1923-1946) żołnierz Kedywu Okręgu AK-AKO-WiN Białystok, poległy w 1946 r. w walce z grupą operacyjną UB-MO[8] oraz jego żona Anna Wysibirska (z domu Czajkowska, primo voto Rećko), żołnierz AK-WiN, ps. „Plewka” (1922-2019)[9]
Obiekty zabytkowe
[edytuj | edytuj kod]
- neogotycki kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa, wzniesiony w latach 1898–1904 według projektu Franciszka Przecławskiego, konsekrowany w 1910[5].
- neogotycka kaplica cmentarna z 1862
- nagrobek Wincentego Kobylińskiego (zm. 1866)
- liczne krzyże żeliwne z 4. ćw. XIX w[5].
Współcześnie
[edytuj | edytuj kod]Nieopodal wsi znajduje się Narwiański Park Narodowy.
Organizacje pożytku publicznego
[edytuj | edytuj kod]- Ochotnicza Straż Pożarna, ul. Główna 32, 18-204 Kobylin Borzymy
Galeria fotograficzna
[edytuj | edytuj kod]-
Kościół parafialny (widok od strony placu) -
Kobylin-Borzymy na mapie z 1808 r. -
Grota Matki Bożej przy kościele -
Ołtarz główny w kościele parafialnym
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Kobylin-Cieszymy, Kobylin-Kruszewo, Kobylin-Kuleszki, Kobylin-Latki, Kobylin-Pieniążki, Kobylin-Pogorzałki
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55138
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 492 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ J. Wiśniewski, Rozwój osadnictwa na pograniczu polsko-rusko-litewskim od końca XIV do połowy XVII w.
- ↑ a b c Katalog zabytków sztuki, Województwo łomżyńskie, Pod redakcją M. Kałamajskiej-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice, PAN Instytut Sztuki, Warszawa 1986, s. 43-46.
- ↑ a b Kobylin-Borzymy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 216.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny, Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., t. 5, Warszawa 1924, s. 111.
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej, Uroczystość przekazania odznaczeń po śp. ppor. Zbigniewie Rećce – Warszawa, 24 lutego 2011 r. [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2024-05-10] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej- Białystok, Ostatnie pożegnanie śp. Anny Wysibirskiej ps. „Plewka” – Kobylin Borzymy, 30 lipca 2019 [online], Instytut Pamięci Narodowej - Białystok [dostęp 2024-05-10] (pol.).
