Kościół w Hagby
nr rej. 21300000002979[1] | |||||||||||||
Kościół i cmentarz (2005) | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||
Wyznanie |
protestanckie | ||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie regionu Kalmar | |||||||||||||
Położenie na mapie Szwecji | |||||||||||||
56°33′17″N 16°10′36″E/56,554722 16,176667 |
Kościół w Hagby – kościół z XII lub XIII wieku w Hagby w Smalandii w Szwecji, zarządzany przez Kościół Szwecji.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Okres budowy świątyni to czas zastępowania kościołów drewnianych murowanymi w Szwecji. Powstało wówczas 8 kościołów na planie koła (w średniowieczu w Szwecji powstało łącznie 13 okrągłych kościołów[2]), w tym kościół w Voxtorp , położony blisko Hagby[3]. Kościół w Hagby jest uznawany za najlepiej zachowany z tych okrągłych świątyń[2]. Dokładna data budowy świątyni nie jest znana[4], szacuje się, że wzniesiono ją pomiędzy XII a XIII wiekiem[3]. Świątynia była pierwotnie pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny[5]. Po ukończeniu budowy pożar zniszczył sklepienie kolebkowe[3]. Kościół został konsekrowany, być może ponowie, w XV wieku[3]. Razem z Mortorp Hagby tworzyło jedną parafię[3].
W latach 30. XIX wieku budynek poddano renowacji, powstało wówczas obecne drewniane sklepienie, powiększono także otwory okienne i zamontowano nowe okna[3]. Podczas wykopalisk archeologicznych pod posadzką znaleziono dużo pochówków i skarb ze srebrnymi monetami z XIII wieku oraz fragment nagrobka z inskrypcją runiczną[3]. Kolejna renowacja została przeprowadzona w 1968 roku, podczas niej m.in. zmniejszono wielkość otworów okiennych[3].
Kolejna konsekracja kościoła odbyła się 22 maja 2016 roku, dokonał jej biskup Fredrik Modéus[3].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół wzniesiono w stylu romańskim[2] na planie koła[3]. Pośrodku sali znajdowały cztery masywne filary z piaskowca[4]. Pierwotnie miał trzy kondygnacje, nad główną salą znajdowało się niewielkie pomieszczenie, które być może służyło jako magazyn, a nad nim pomieszczenie z większymi oknami, z których rozciągał się dobry widok na okolicę[3]. Druga kondygnacja znajdowała się także ponad apsydą[3]. Możliwe, że kościół posiadał wieżę, mogła ona zostać rozebrana w latach 60. XVII wieku[3]. Z racji swojego położenia przy wybrzeżu[3] świątynia ma charakter obronny, o czym świadczą niewielkie okienka, które mogły służyć jako otwory strzelnicze[6].
Wejście wiodło przez dekorowany kamienny portal[4]. Sklepienie w głównej sali wtórne, drewniane[3]. Łuk tęczowy ze średniowiecznym krucyfiksem[3], figury dwóch łotrów z krzyży, które znajdowały się obok krucyfiksu znajdują się w Muzeum Hrabstwa Kalmar[3]. W prezbiterium znajdują się pozostałości malowideł z początku XIV wieku oraz rozeta według projektu Britty Reich-Eriksson[3]. W kościele znajdowała się kamienna chrzcielnica z XIV wieku[7].
Kościół otacza cmentarz; najstarszy nagrobek pochodzi z 1805 roku[8].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok na kościół i cmentarz z lotu ptaka (2020)
-
Dzwonnica (2005)
-
Wnętrze, prezbiterium (2007)
-
Prezbiterium (2005)
-
Ambona (2007)
-
Organy (2005)
-
Krucyfiks
-
Druga kondygnacja (2003)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bebyggelseregistret (BeBR) - Riksantikvarieämbetet [online], bebyggelseregistret.raa.se [dostęp 2024-06-08] .
- ↑ a b c Rundkyrkor i Sverige [online] [dostęp 2024-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-11] (szw.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Historia om Hagby kyrka [online], www.svenskakyrkan.se, 22 maja 2017 [dostęp 2024-06-05] (szw.).
- ↑ a b c AHIMKAR: Hagby rundkyrka och det medeltida lokalsamhället [online], web.archive.org, 1 maja 2007 [dostęp 2024-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-05-01] .
- ↑ Church Hagby, Uppsala, Parish church [online], saints-public.dh.gu.se [dostęp 2024-06-08] (ang.).
- ↑ Tadeusz Barucki , Architektura Szwecji, Warszawa: "Arkady", 1989, s. 22, ISBN 978-83-213-3253-6 .
- ↑ Medeltidens bildvärld [online], medeltidbild.historiska.se [dostęp 2024-06-05] (szw.).
- ↑ Hagby kyrkogård [online], www.svenskakyrkan.se, 28 listopada 2016 [dostęp 2024-06-08] (szw.).