Kościół Matki Boskiej Zwycięskiej w Łabędniku
A-21 and 7(Ł/1) z dnia 27.08.1949 | |||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Adres |
Łabędnik 30, 11.-200 Bartoszyce | ||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia |
NMP Zwycięskiej w Łabędniku | ||||||||||
Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej |
od 1 listopada 1994 r. | ||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
12 września | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Bartoszyce | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu bartoszyckiego | |||||||||||
54°10′52″N 20°58′08″E/54,181111 20,968889 |
Kościół Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej (niem. Kirche Muttergottes-die Siegerin) – kościół parafialny w Łabędniku, wybudowany pod koniec XIV wieku w stylu gotyckim, kilkukrotnie rozbudowywany. Obecny proboszcz: ks. mgr Dariusz Sobieraj.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Parafia istniała tu już w 1366 r. Pod koniec XV w. parafia w Łabędniku należała do archiprezbiteratu sępopolskiego. W roku 1525 w Łabędniku wprowadzono reformację – odtąd miejscowy kościół aż do końca II wojny światowej służył ewangelikom. Patronat nad kościołem pełnili właściciele dóbr w Łabędniku. Katolikom został przekazany po okresie dewastacji w 1958 r. [1](według innych źródeł[jakich?] katolicy przejęli kościół w 1946 r.) i aż do roku 1994 pozostawał filią parafii w Sokolicy.
Od 1994 r. Parafia Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej, reaktywowana 1 listopada 1994 r., należy do dekanatu sępopolskiego[2].
Architektura i wnętrza
[edytuj | edytuj kod]Gotycki kościół. Zbudowany w trzeciej tercji XIV w., gotycki, o salowym wnętrzu krytym stropem, murowany z cegły i kamienia polnego (przyziemie), orientowany, z wieżą od strony zachodniej, kaplicą grobową od północy i kruchtą od strony południowej. Prezbiterium nie jest wydzielone. Wieżę, poprzeczną do nawy, dobudowano w pierwszej połowie XV w. Wieża wbudowana w korpus kościoła. Zwracają uwagę ozdobne szczyty z tynkowanymi blendami[3]. Od południa i północy budowla wzmocniona skarpami. Okna ostrołukowe. Dachówka rzymska. Strop z desek, sklepienie pierwotnie pięcioprzęsłowe[1].
Na ścianach (w nawach bocznych) odkryto malowidła z końca XV w. z postaciami apostołów. Zachowały się relikty gotyckiego ołtarza, przekształconego w XVI-XVII w. W nastawie ołtarza głównego wykorzystano płaskorzeźby i figurki apostołów z początku XV w. Ołtarz główny był odnawiany w 1871 r. Prospekt organowy późnobarokowy, rzeźbiony i malowany, z połowy XVII w. Empora organowa z tego samego okresu. Ambona z 1649 r., stalle z przełomu XVII i XVIII w.
W XVII w. powstały malowidła na stropie (1679), z tego czasu przetrwały resztki epitafiów i bogato zdobione ławy kolatorskie. Rzeźbione obudowanie kaplicy chrzcielnej, z ornamentem akantu, kwiatów i kartuszem herbowym von der Groebenów - dzieło Jana Krahmera z ok. 1700 r.
Około 1730 r. wybudowano przy kościele późnobarokową kaplicę grobową Groebenów (przypisywana Joachimowi Ludwigowi Schultheißowi von Unfried z Królewca, oraz całopostaciowy kamienny pomnik protoplasty rodu – Fryderyka Groebena (zm. 1712), uczestnika kampanii wiedeńskiej. Pomnik przypisywany jest Maciejowi Portzelowi z Królewca (inni autorzy sugerują autorsko J. A. Krausa)[1]. Chorągiew nagrobna, która wisiała niegdyś nad pomnikiem, znajduje się obecnie w muzeum w Kętrzynie.
Zamek w drzwiach kruchty jest ręcznie kuty.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c "Parafia Darczyńcy swemu" - Aktualności - Nadleśnictwo Bartoszyce - Lasy Państwowe [online], bartoszyce.olsztyn.lasy.gov.pl [dostęp 2021-04-13] (pol.).
- ↑ Bartoszyckie Centrum Informacji Turystycznej - Kościół w Łabędniku [online], Bartoszyckie Centrum Informacji Turystycznej - BARTOSZYCKIE CENTRUM INFORMACJI TURYSTYCZNEJ gminnej i turystycznej - Informacje dotyczące pracy, przedsiębiorczości, funduszy unijnych oraz turystyki w gminie Bartoszyce i okolicy., 18 lipca 2012 [dostęp 2021-04-13] (pol.).
- ↑ Bartoszyce.pl - Oficjalny Serwis Miasta Bartoszyce - Kościół w Łabędniku [online] [dostęp 2021-04-13] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic. Wyd. drugie zmienione. Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1987, 480 str., ISBN 83-7002-239-1
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, tom II, Mieczysław Wieliczko, Bronisław Magdziarz (red.), Janina Bosko, Olsztyn: Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999, ISBN 83-912605-0-X, OCLC 831022246 .