Kościół Lutra w Plauen

Kościół Lutra w Plauen
Lutherkirche Plauen
	kościół parafialny
	; Widok ogólny
Państwo	Niemcy
Miejscowość	Plauen
Adres	Dobenaustraße 2, 08523 Plauen
Wyznanie	protestanckie
Kościół	Krajowy Saksonii
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1693
Data zakończenia budowy	1722
Data poświęcenia	10 grudnia 1722, 1816
Data zniszczenia	1945
Data odbudowy	1950-1951
Fundator	Johann Balthasar Mylius
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
	Położenie na mapie Saksonii Kościół Lutra w Plauen
	Położenie na mapie Niemiec Kościół Lutra w Plauen
	50°29′43,8871″N 12°08′01,8431″E/50,495524 12,133845
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Lutra w Plauen (niem. Lutherkirche Plauen) – zabytkowy kościół luterański zlokalizowany przy Dobenaustraße 2 w Plauen (Saksonia, Niemcy).

Historia

Kamień węgielny pod budowę obiektu położono 24 sierpnia 1693. Kościół wzniesiono jako cmentarny. Budowa, z uwagi na problemy finansowe i działania wojenne, trwała 29 lat. Został konsekrowany 10 grudnia 1722 jako Gottesackerkirche pod wezwaniem św. Bartłomieja. Uległ uszkodzeniom podczas wojen napoleońskich w latach 1813–1815. Służył m.in. jako szpital dla jeńców rosyjskich, o czym przypomina kamień pamiątkowy od strony południowej. W 1816 został ponownie poświęcony. W 1849 przestał być kościołem cmentarnym. Rozpoczęto tutaj normalna działalność duszpasterską. W 1883 (w roku 400-lecia urodzin Marcina Lutra) został konsekrowany jako luterański. Stary cmentarz otaczający kościół został zamknięty w 1866 (zamieniono go na Lutherplatz). W latach 1900–1901 nastąpiły w kościele luterańskim istotne zmiany strukturalne. Przekształcono wówczas obiekt w kościół parafialny. Utworzono wtedy nowe wejście główne. W końcu II wojny światowej świątynię zbombardowano. Została odbudowana w latach 1950–1951^[1]. Podczas przemian ustrojowych w 1989 świątynia odegrała znaczącą rolę (Plauen było jedną z głównych aren tych zdarzeń)^[2].

Ołtarz

Późnogotycki ołtarz skrzydłowy został stworzony około 1490 przez nieznanego mistrza z Erfurtu. Dolna rzeźba stojąca na ołtarzu została dodana w 1520. Pierwotnie znajdował się w lipskim Thomaskirche. Środkowa część ukazuje lamentujące kobiety i uczniów po ukrzyżowaniu Jezusa Chrystusa. Sceny z Męki Pańskiej są przedstawione na prawym i lewym skrzydle bocznym. U góry po lewej biczowanie Jezusa, u góry po prawej szyderstwo i koronowanie cierniem, u dołu po lewej okazanie ludowi przez Piłata („Ecce homo”), a u dołu po prawej rzadki przedstawienie przygotowania do ukrzyżowania. W centrum znajduje się przedstawienie Ukrzyżowania. Ponad tymi scenami, w czarnym polu znajduje się medalion z imieniem Boga po hebrajsku („JHWH”). Jeszcze wyżej posadowiono wizerunek zmartwychwstałego Chrystusa Zwycięzcy, pokonującego śmierć i szatana. Po lewej i prawej stronie ukazani są św. Maria Magdalena i św. Tomasz (świadkowie Zmartwychwstania). U podstawy obu tych postaci wyłaniają się cztery anioły, trzymające w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej. Po zamknięciu ołtarza widoczne są cztery obrazy tablicowe – od lewej: św. Jan Chrzciciel, Chrystus jako Mąż Boleści, Matka Boża i św. Jan Ewangelista^[2].

Epitafia

W kościele znajdują się różne płyty epitafijne, w tym dwie barokowe. Jedna upamiętnia Johanna Davida Taubera, burmistrza Plauen w XVIII wieku. Druga Johannę Margarethę z domu von der Burgk z dwoma kolejno zmarłymi mężami: Johannem Friedrichem Leuchtem (po lewej) i Johannem Balthasarem Myliusem, z których obaj także byli burmistrzami Plauen. Ten drugi to zmarły w 1694 fundator kościoła, którego nagrobek znajduje się za ołtarzem^[2].

Organy

Pierwsze organy dla świątyni zbudował lipski organmistrz, Johann Gottlob Mende. Obecne to instrument pneumatyczny z warsztatu Jehmlicha w Dreźnie. Został posadowiony w 1926, przebudowany w latach 50. XX wieku i poddany remontowi w 1979. W 2022 w kościele zostały wstawione nowe organy, których poświęcenie zaplanowane jest w dniu 6 listopada 2022^[2]^[3].

Dzwony

Wieża o wysokości 39 m zawiera trzy brązowe dzwony. Zostały one odlane w 2010 w Innsbrucku przez przedsiębiorstwo Grassmayr^[2]. Stare dzwony eksponowane są na zewnątrz kościoła^[4].

Galeria

Wnętrze i ołtarz
Balkony dla wiernych
Stare dzwony

Przypisy

↑ Ev.-Luth. Lutherkirche, tablica zabytku in situ
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Lutherkirche: Lutherkirche Plauen [online], lutherkirche-plauen.de [dostęp 2022-07-28] .
↑ Plauen900, 300 Jahre Lutherkirche [online], Plauen900 [dostęp 2022-07-28] (niem.).
↑ tablica informacyjna in situ

[1] Ev.-Luth. Lutherkirche, tablica zabytku in situ

[:0-2] Lutherkirche: Lutherkirche Plauen [online], lutherkirche-plauen.de [dostęp 2022-07-28] .

[3] Plauen900, 300 Jahre Lutherkirche [online], Plauen900 [dostęp 2022-07-28] (niem.).

[4] tablica informacyjna in situ

[1]

[2]

[3]

[4]