Kościół św. Wojciecha w Lewkowie
| Kościół parafialny | |||||||||||||||
.jpg) Widok ogólny od srony wejścia i wieży | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Adres |
Plac św. Floriana 10 | ||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego  | |||||||||||||||
 51°41′34,3021″N 17°51′45,4691″E/51,692862 17,862630
| |||||||||||||||
Kościół św. Wojciecha w Lewkowie – rzymskokatolicki kościół parafialny zlokalizowany w centrum miejscowości Lewków (powiat ostrowski, województwo wielkopolskie). Stanowi siedzibę parafii św. Wojciecha[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Parafię we wsi erygowano prawdopodobnie w XIII–XIV wieku. Wzniesiono wówczas pierwszy kościół drewniany (na pewno istniał on w 1520, nosił wezwanie św. Zofii i był ufundowany przez lokalnego dziedzica, A. Koźmińskiego[2]). Dokładne dane dotyczące parafii można wiarygodnie analizować dopiero od 1800[3].
Pierwotnie stał w miejscu dzisiejszej świątyni drugi drewniany kościół z 1710. Eklektyczny, obecny obiekt wzniesiono w latach 1844–1846[4]. Fundatorką była szlachcianka, Salomea z Obiezierskich oraz jej wnuk, Wojciech Lipski[5]. W latach 1898–1900 wykonano polichromie w prezbiterium, stiukowe okładziny ścian i tabernakulum z marmuru (zniszczone przez Niemców w czasie II wojny światowej i potem odbudowane)[2]. W 1950 świątynia otrzymała trzy dzwony, a w latach 1949–1953 nowe tynki oraz elektryczność. W 1960 i 1976 odmalowano go, a gruntowną restaurację przeprowadzono w latach 1991–1992[2].
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Jednonawowa świątynia jest zbudowana na planie prostokąta. Ma wtopioną w bryłę kwadratową wieżą ze pinaklami na narożach[5].
Wnętrze kościoła wykonane jest w stylu neorenesansowym i pochodzi z lat 1871–1872[4]. W ołtarzu głównym wisi kopia obrazu św. Marii Samotrzeciej ze św. Janem autorstwa Murilla (Luwr). Namalował ją Leon Kapliński. Cenny jest również obraz św. Barbary. Żelazna, kuta krata w kruchcie ma ornamentykę w stylu regencji i datę 1732[4], jak również inicjały Katarzyny Pawłowskiej, ksieni ołobockiej. Kupiono ją w 1817 z konwentu cysterskiego w niedalekim Ołoboku. Na wyposażeniu znajduje się kamienna chrzcielnica[5]. W tylnej części wiszą obrazy Męczeństwo św. Sebastiana (szkoła włoska, XVII wiek) i Adoracja Matki Bożej przez św. Zofię z trzema córkami (pierwsza połowa XVII wieku)[2].
Otoczenie
[edytuj | edytuj kod]Przy kościele wznosi się kaplica grobowa Lipskich, pochodząca z końca XIX wieku. W 1970 umieszczono na niej tablicę pamiątkową ku czci Wojciecha Lipskiego, który był polskim działaczem narodowym i gospodarczym. Ponadto znajdują się tu groby lokalnych proboszczów oraz symboliczna mogiła Szymona Sadowskiego, powstańca listopadowego, wiarusa Wojciecha Lipskiego, zniszczona przez Niemców i odbudowana w 2020[6]. W otoczeniu kościoła rosną dęby o obwodach pni ponad 580 cm[4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Kaplica Lipskich -
Kaplica Biernackich -
Jedna z rzeźb bramnych -
Elewacja boczna
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Parafia p.w. Św. Wojciecha w Lewkowie [online], www.lewkow.parafia.info.pl [dostęp 2021-06-28].
- ↑ a b c d Historia parafii i kościoła w Lewkowie, tablica informacyjna in situ
- ↑ Parafia p.w. Św. Wojciecha w Lewkowie [online], www.lewkow.parafia.info.pl [dostęp 2021-06-28].
- ↑ a b c d praca zbiorowa, Słownik krajoznawczy Wielkopolski, PWN, 1992, s. 139, ISBN 83-01-10630-1
- ↑ a b c Parafia p.w. Św. Wojciecha w Lewkowie [online], www.lewkow.parafia.info.pl [dostęp 2021-06-28].
- ↑ napisy pamiątkowe in situ