Kazimierz Najmałowski

Kazimierz Najmałowski

Kazimierz Najmałowski
Data i miejsce urodzenia	29 sierpnia 1902 Słonim
Data śmierci	9 lipca 1978
Miejsce pochówku	Cmentarz Doły w Łodzi
Pastor
Okres sprawowania	1935–1978
Wyznanie	Protestantyzm
Kościół	kilka protestanckich Kościołów

Kazimierz Najmałowski (ur. 29 sierpnia 1902, zm. 9 lipca 1978) – były członek i działacz kilku wspólnot protestanckich w Polsce. W latach 1975–1978 był wiceprezesem Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego. Był tajnym współpracownikiem Urzędu Bezpieczeństwa i donosił na protestanckich duchownych, publikował artykuły w miesięczniku „Chrześcijanin”.

Życiorys

Urodził się 29 sierpnia 1902 roku w Słonimie. Jego ojciec zmarł jeszcze w tym samym roku, matka w 1917 roku, a dwaj jego bracia zginęli podczas wojny. W 1926 roku został baptystą. Cztery lata później rozpoczął naukę w seminarium baptystycznym w Łodzi, które ukończył w 1933 roku. Objął pracę w baptystycznym zborze w Łyskowie, a 15 maja 1938 roku został ordynowany na pastora tego zboru. Podczas II wojny światowej mieszkał w Lidzie, gdzie był pastorem.

W roku 1945 został pastorem zboru baptystycznego w Łodzi. Jednocześnie był także prezbiterem okręgowym. 1 listopada 1948 roku został zdjęty ze stanowiska pastora, ponieważ jego działalność uznano za sprzeczną z zasadami Kościoła baptystów. Była to decyzja zboru i została zaaprobowana przez Radę Naczelną Kościoła. Najmałowski nie podporządkował się tej decyzji, szukał innego rozwiązania. Zjednał sobie część zborowników i wraz z nimi utworzył oddzielną grupę wyznawców. On sam tłumaczył, że do wewnętrznych podziałów w zborze doszło pod wpływem modernistycznej teologii.

Pismo Polskiego Związku Ewangelicznego do Zarządu Miejskiego w Łodzi z dnia 17 lutego 1949

W 1949 roku wespół z Szymonem Bilińskim i Eugeniuszem Kupskim próbował utworzyć Polski Związek Ewangeliczny. Wszyscy trzej pracowali dla UB. Kościół miał się tym wyróżniać spośród innych tym, że został stworzony na wzór „radziecki”. W 1950 roku przeszedł wraz ze swoim zborem do Kościoła Metodystów, a osiem lat później przyłączył się do Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego (wraz ze zborem).

W 1959 roku został wybrany do Rady Naczelnej Kościoła i pozostał jej członkiem do roku 1978. Na VII synodzie ZKE w 1971 roku został wybrany do Komisji Kontrolującej, a na synodzie roku 1975 został wiceprezesem Kościoła. Reprezentował ugrupowanie ewangelicznych chrześcijan.

W 1933 roku ożenił się z Zofią z domu Jeremiejczyk, przy ślubie usługiwał Aleksander Kircun. Miał z nią czwórkę dzieci, jedno z nich zmarło podczas wojny. Wojnę przeżyła trójka: Nelly, Angelina i Kazimierz. Zofia zmarła w 1952 roku, w 1959 roku ożenił się z Edytą z domu Sznydel. Przy ślubie usługiwał Stanisław Krakiewicz.

Zginął w wypadku samochodowym 9 lipca 1978 roku.

Współpraca z organami bezpieczeństwa PRL

Grób Kazimierza Najmałowskiego w części baptystycznej cmentarza Doły w Łodzi

Najmałowski był tajnym współpracownikiem organów Bezpieczeństwa Publicznego. Zwerbowany został 10 października 1949 roku, na drodze szantażu; otrzymał pseudonim „Posłaniec”. Donosił głównie na działaczy baptystycznych, na Aleksandra Kircuna, Stanisława Torunia, Stefana Andresa i Abrahama Gutkinda. Robił to prawdopodobnie w ramach zemsty osobistej. Donosił także na Ludwika Szenderowskiego ze Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego. Zarzucał im, że prowadzą działalność antysocjalistyczną, jednak pomimo próśb oficera prowadzącego dowodów na to nie przedstawił. Ryszard Michalak obarczył „Posłańca” współodpowiedzialnością, obok innych informatorów UB, za doprowadzenie do aresztowania ewangelikalnych duchownych w 1950 roku. Jednak Henryk Ryszard Tomaszewski ocenił, że jego doniesienia nie przedstawiały żadnej wartości, dostarczane przezeń informacje można było przeczytać w prasie kościelnej, ponadto część jego doniesień mijała się z prawdą.

Współpraca z organami BP nie trwała długo. Najmałowski unikał kontaktów z władzami wyznaniowymi i nie cieszył się ich zaufaniem. Według notatki z roku 1968 sporządzonej przez pracownika Wydziału ds. Wyznań w Łodzi był nielojalny, nie akceptował „naszej rzeczywistości”, unikał kontaktów z Wydziałem ds. Wyznań, „co graniczy już z niewypełnianiem obowiązków wynikających z przepisów o stowarzyszeniach”.

Poglądy

W artykule opublikowanym w „Chrześcijaninie” w 1961 roku przekonywał, że chrześcijanin „nie kłamie, nie obmawia, nie oczernia, nie posądza”, a osoby, które zmyślają i przekazują plotki, zasmucają Ducha Świętego. Napisał:

Nie posądzajmy nikogo, i nie przekazujmy plotki, fałszywej lub zmyślonej wieści, nie sprawdziwszy wszystkiego dokładnie. Oczernić łatwo, ale wybielić już się nie da. Obrabować z cnoty i honoru nie trudno, ale przywrócić honor i dobre imię jakże ciężko. Pamiętajmy co mówimy, co czynimy, i po czyjej stronie jesteśmy: Chrystusa czy szatana?

Oceny

W czasach, gdy był członkiem Naczelnej Rady ZKE, zarzucano mu, że reprezentuje ewangelicznych chrześcijan, a nie jest „rdzennym” reprezentantem tego ugrupowania.

Konstanty Kryszczuk ocenił go pośmiertnie: „W mojej pamięci pozostanie jako wierny i niestrudzony Sługa Jezusa Chrystusa, znający bardzo dobrze Pismo Święte. Dlatego my, pracownicy młodszego pokolenia, bardzo często korzystaliśmy z Jego wskazówek i pouczeń, jako starszego doświadczanego pracownika na Niwie Pańskiej”.

Publikacje

• Mężobójcy wśród ludu Bożego. „Chrześcijanin”. Nr 1, s. 4–6, 1961. 
• „Pan patrzy na serce...”. „Chrześcijanin”. Nr 7-8, s. 5–7, 1963. 
• Prawda i kłamstwo. „Chrześcijanin”. Nr 3, s. 4–5, 1964. 
• Nieznany. „Chrześcijanin”. Nr 6, s. 2–3, 1964. 
• Szkoła cierpliwości. „Chrześcijanin”. Nr 7–8, s. 2–3, 1964. 

Odznaczenia

W 1974 roku Rada Narodowa miasta Łodzi odznaczyła go Honorową Odznaką Miasta Łodzi.

Bibliografia

• Krzysztof Bednarczyk: Historia zborów baptystów w Polsce do 1939 roku. Warszawa: „Słowo Prawdy”, 1997. ISBN 83-86586-02-8. OCLC 830212391.
• A. J. 50 lat wiary i pracy dla Pana. „Chrześcijanin”, s. 20–21, listopad 1977. 
• Leszek Jańczuk. Rola agentury w inwigilacji środowiska ewangelikalnego ZKE, ZKCh i KCHWE w latach 1946–1950. „Studia Theologica Pentecostalia”. 5, s. 45–76, 2017. 
• Kazimierz Kryszczuk. Kazimierz Najmałowski. „Chrześcijanin”, s. 19–20, styczeń 1979. 
• Ryszard Michalak: Polityka wyznaniowa państwa polskiego wobec mniejszości religijnych w latach 1945–1989. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, 2014. ISBN 978-83-7842-124-5.
• Ryszard Michalak. The Methodist Church in Poland in reality of liquidation policy. Operation “Moda” (1949–1955). „Przegląd Narodowościowy”, s. 199–224, 2018. 
• Jan Mironczuk: Polityka państwa wobec Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w Polsce (1947–1989). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2006. ISBN 83-89100-95-9.
• Kazimierz Najmałowski. Mężobójcy wśród ludu Bożego. „Chrześcijanin”. Nr 1, s. 4–6, 1961. 
• Postanowienie Nr 2/7/74 Prezydium Rady Narodowej Miasta Łodzi z dnia. 22 stycznia 1974 r. dotyczy przyznania Honorowych Odznak M. Łodzi, „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej Miasta Łodzi”, 1974, s. 5–6 .

• Henryk Ryszard Tomaszewski: Baptyści w Polsce w latach 1918–1958. Warszawa: Słowo i Życie, 2008. ISBN 978-83-925744-2-2.
• Henryk Ryszard Tomaszewski: Społeczność baptystyczna w kontekście działań władz Polski Ludowej. W: Władze Polski Ludowej a mniejszościowe związki wyznaniowe. pod red. T.J. Zielińskiego. Warszawa–Katowice: WBST, 2010, s. 129–157.
• Henryk Ryszard Tomaszewski: Zjednoczony Kościół Ewangeliczny 1947–1987. Warszawa: Kompas II, 2009. ISBN 978-83-925744-5-3.