Kamień księżycowy (minerał)
 Ortoklaz, Kamień adularowy | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy |
Ortoklaz |
|---|---|
| Skład chemiczny |
K[AlSi3O8] |
| Twardość w skali Mohsa |
6 – 6,5 |
| Łupliwość |
doskonała |
| Układ krystalograficzny | |
| Gęstość minerału |
2,56 – 2,62 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
od jasno do ciemnoniebieskiej, niekiedy brunatnawa z niebieskim refleksami |
| Rysa |
biała |
Adularowy kamień księżycowy – odmiana ortoklazu. Fazą przeważającą jest adular, a fazą rozproszoną – albit.
Kamienie księżycowe reprezentowane są przez kryształy adularu i ortoklazu (zawierające listewkowate wrostki albitu), odznaczające się srebrzysto-perłową lub srebrzysto-niebiesko-perłową poświatą, przypominającą światło księżyca. Ten rodzaj opalescencji nazywany jest niekiedy adularyzacją.
Część kamieni księżycowych charakteryzuje się subtelną, tęczową grą barw lub migotliwością zwaną schillerescencją.
- Znacznie rzadziej naturę kamieni księżycowych mają też inne skalenie, jak: mikroklin, sanidyn, albit, oligoklaz.
- Niekiedy mianem kamieni księżycowych określane są niektóre odmiany chalcedonu, wykazujące białą, srebrzystobiałą, bądź niebieskawą poświatę lub migotliwość.
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Kamienie charakteryzują się specyficznym zjawiskiem świetlnym zwanym adularyzacją, występującym na wygładzonej, okrągławej powierzchni kamienia w postaci niebiesko połyskującego pasemka, które przesuwa się przy poruszaniu kamieniem.
Niebieski połysk występuje, gdy kamień jest bezbarwny i prawie przezroczysty. Okazy takie uważa się za wyjątkowo cenne.
Najlepszej jakości kamienie księżycowe wydobywa się w Sri Lance i Indiach.
Inne miejsca występowania: Madagaskar, Mjanma, Brazylia, Tanzania, USA, Australia, Rosja.
W Polsce są sporadycznie spotykane w okolicach Jeleniej Góry.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Stosowany w jubilerstwie do zdobienia pierścieni, wisiorków i naszyjników. Stosuje się zawsze szlif kaboszonowy.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
- Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1.