Kaczka pacyficzna
| Anas superciliosa[1] | |
| Gmelin, 1789 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kaczka pacyficzna |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Kaczka pacyficzna[3] (Anas superciliosa) – gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Występuje w Australii, na Nowej Zelandii, Nowej Gwinei oraz niektórych wyspach Indonezji i Oceanii. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy gatunek opisał Johann Friedrich Gmelin w 1789 na podstawie holotypu z Nowej Zelandii. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Anas superciliosa[4]. Nazwa ta jest obecnie (2020) akceptowana przez Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC). IOC wyróżnia 2 podgatunki[5]:
- A. s. superciliosa Gmelin, JF, 1789
- A. s. pelewensis Hartlaub & Finsch, 1872
Możliwe, że przedstawiciele Anas oustaleti byli w rzeczywistości hybrydami kaczek pacyficznych z krzyżówkami (Anas platyrhynchos). W niewoli odnotowano przypadki hybrydyzacji z kilkoma gatunkami rodzaju Anas; z krzyżówką daje płodne mieszańce. Możliwe, że na Nowej Zelandii nawet ¼ populacji kaczek pacyficznych stanowią hybrydy. Zdaniem autorów Handbook of the Birds of the World nierozsądnym jest wyodrębnianie podgatunków kaczek pacyficznych, zważywszy na skalę ich hybrydyzacji[4]. Niektórzy autorzy uznawali kaczkę pacyficzną za podgatunek kaczki pstrodziobej (Anas poecilorhyncha), jednak badania molekularne wskazują na to, że jest to odrębny gatunek, siostrzany wobec kaczki filipińskiej (A. luzonica)[6].
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Kaczki pacyficzne zamieszkują Sumatrę, Jawę, Bali, Wyspy Kangean, Moluki, Małe Wyspy Sundajskie (na wschód po Timor), Nową Gwineę, Archipelag Bismarcka, Wyspy Salomona, Australię, Nową Zelandię i jej większe przybrzeżne wyspy oraz wyspy południowo-zachodniego Oceanu Spokojnego (na wschód po Polinezję Francuską)[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 47–61 cm, rozpiętość skrzydeł 82–93 cm, masa ciała samca 642–1400 g, masa ciała samicy 560–1400 g[4]. Kaczki pacyficzne przypominają samice krzyżówek, są jednak ciemniejsze, mają jasną, pokrytą pasami głowę i zielonobrązowe nogi. Lusterko zielone, z czarnymi obrzeżeniami, z jednej strony czarno-białym[7]. Tęczówka brązowa, dziób ołowianoszary z czarną końcówką[8].
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]Środowiskiem życia kaczek pacyficznych są różne obszary podmokłe, zarówno z wodą słodką, jak i słoną; preferują wody stojące z obfitą roślinnością i tereny bagienne[8]. Odnotowywane były od poziomu morza do 3660 m n.p.m.[6] Żywią się głównie materią roślinną, na przykład nasionami roślin wodnych. Zjadają również zwierzęta, takie jak owady wodne i ich larwy, raki i mięczaki[8]. Zdarza im się zjadać wysuszone rośliny, w szczególności zimą[4].
Lęgi
[edytuj | edytuj kod]
Okres lęgowy w południowej Australii trwa od czerwca do października, w północnej Australii od marca do maja, zaś na Nowej Zelandii od września do stycznia. Kaczki pacyficzne gniazdo budują na ziemi lub w dziupli drzewa. Zniesienie liczy 8–13 jaj o skorupce barwy kremowej, zielonobiałej lub kremowozielonej i średnich wymiarach 51 na 42 mm. Budową gniazda, wysiadywaniem i opieką nad młodymi zajmuje się tylko samica. Inkubacja trwa 26–32 dni. Młode są w pełni opierzone po 52–66 dniach życia. Dojrzałość płciową uzyskują po roku życia[8].
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje kaczkę pacyficzną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku (stan w 2017)[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Anas superciliosa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Anas superciliosa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Anatini Leach, 1820 (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-25].
- ↑ a b c d e Carboneras, C. & Kirwan, G.M.: Pacific Black Duck (Anas superciliosa). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-03-03].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 10.1. [dostęp 2020-07-23]. (ang.).
- ↑ a b Bruce M. Beehler, Thane K. Pratt: Birds of New Guinea: Distribution, Taxonomy, and Systematics. Princeton University Press, 2016, s. 59. ISBN 978-1-4008-8071-3.
- ↑ Hugh Robertson, Barrie Heather: Hand Guide to the Birds of New Zealand. OUP Oxford, 2001, s. 78. ISBN 978-0-19-850831-1.
- ↑ a b c d Anas superciliosa - Pacific black duck. [w:] Wildpro - the electronic encyclopaedia and library for wildlife [on-line]. East Midland Zoological Society. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-17)].
- ↑ Pacific Black Duck Anas superciliosa. [dostęp 2017-03-03].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).