Przejdź do zawartości

Jerzy Edigey

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Edigey
Jerzy Waldemar Korycki
Data i miejsce urodzenia

12 sierpnia 1913
Klukowo

Data i miejsce śmierci

24 sierpnia 1983
Kruszyna

Zawód, zajęcie

pisarz, adwokat

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Jerzy Edigey, właściwie Jerzy Waldemar Korycki (ur. 12 sierpnia 1913 w Klukowie, zm. 24 sierpnia 1983 w Kruszynie pod Częstochową[1]) – polski pisarz, adwokat i działacz społeczny pochodzenia tatarskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wywodził się z tatarskiej rodziny szlacheckiej (herbu Koryca), osiadłej na Litwie ok. XV wieku[2]. Przydomek i literacki pseudonim „Edigey” przyjął od zawołania „Edigiej-Emirza”, które było przydomkiem rodziny. Ojciec – Aleksander – był inżynierem kolejowym, dziadek – maszynistą[1].

Według innej wersji pochodził z rodu tatarskiego „Edygej”. Przodek o tym imieniu (Edygej) stał na czele Złotej Ordy, pokonując Litwinów w bitwie nad Worsklą. Brat Edygeja uciekł w obawie przed jego srogością na Litwę, gdzie po unii lubelskiej rodzina otrzymała nazwisko „Korycki”, polonizując się[3].

Uczęszczał do gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie, które ukończył w 1931. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim (magister praw w 1936). Podczas studiów związał się z ruchem narodowym. Był członkiem OWP, a później ONR i jednym z pierwszych osadzonych w Miejscu Odosobnienia w Berezie Kartuskiej (wysłany tam pierwszym transportem wraz z Henrykiem Rossmanem, Bolesławem Piaseckim, Włodzimierzem Sznarbachowskim, Janem Jodzewiczem, Zygmuntem Dziarmagą). Pobyt w obozie dał początek konfliktowi Koryckiego z Piaseckim[4]. Po uwolnieniu z Berezy związany był z ONR-ABC. Pracował jako aplikant adwokacki specjalizujący się w prawie handlowym, a także publikował w dzienniku „ABC”, gdzie m.in. był kierownikiem działu sportowego.

W 1937 ożenił się z Walerią z d. Okińczyc (1914–2000)[5], z którą rozwiódł się w 1949[6].

Po II wojnie światowej pracował okresowo w dziennikarstwie, lecz został zwolniony (skreślony z listy adwokatów od początku 1952 do kwietnia 1953)[1] ze względu na przeszłość polityczną i zatrudniony w sporcie jako trener wioślarstwa. Był zasłużonym działaczem sportowym oraz sędzią Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich. Od 1962 r. zajął się twórczością literacką, wydając ok. 50 powieści i opowiadań, co spowodowało, że stał się jednym z czołowych autorów tzw. polskiej powieści milicyjnej. Był również autorem kilku powieści historyczno-przygodowych dla młodzieży.

Współpracował głównie z wydawnictwami „Iskry” w Warszawie i „Śląsk” w Katowicach. Trzy jego utwory (Baba-Jaga gubi trop, Wagon Pocztowy GM 38552 oraz Strzał na dancingu) posłużyły za podstawę scenariuszy odcinków popularnego serialu kryminalnego 07 zgłoś się (odpowiednio odc. 4, 11, 13). Jego powieści przełożono na siedemnaście języków obcych: przede wszystkim na słowacki, czeski, rosyjski, węgierski i niemiecki, a także na szwedzki, japoński, włoski, łotewski, gruziński i chiński, jak również: baszkirski, kazachski, azerski[1].

Korycki był członkiem Klubu Adwokatów Pisarzy, wziął udział w pierwszym Ogólnopolskim Zjeździe Adwokatów Pisarzy w lutym 1979 r. w Łodzi. Zabrał głos jako pierwszy w części dyskusyjnej na temat twórczości pisarskiej adwokatów[1].

Zginął tragicznie w wypadku samochodowym w czasie podróży z Warszawy do Katowic. Samochodem kierował przyrodni brat pisarza[1]. Pochowany został na Muzułmańskim Cmentarzu Tatarskim w Warszawie[7].

Krytyka

[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Barańczak, recenzując Strzał na dancingu, stwierdził, że proza Edigeya „jak zwykle przypomina konsystencją mamałygę z dodatkiem kleju stolarskiego”[8].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Powieści kryminalne

[edytuj | edytuj kod]
  • Czek dla białego gangu (1963)[9]
  • Mister MacAreck i jego business (1964)[10]
  • Trzy płaskie klucze (1965)[11]
  • Sprawa Niteckiego (1966)[12]
  • Wagon pocztowy GM 38552 (1966)[13]
  • Baba-Jaga gubi trop (1967)[14]
  • Umrzesz jak mężczyzna (1967)[15]
  • Elżbieta odchodzi (1968)[16]
  • Przy podniesionej kurtynie (1968)[17]
  • Pensjonat na Strandvägen (1969)[18]
  • Człowiek z blizną (1970)[19]
  • Strzały na rozstajnych drogach (1970)[20]
  • Zbrodnia w południe (1970)[21]
  • Żółta koperta (1970)[22]
  • Błękitny szafir (1971)[23]
  • Jedna noc w Carltonie (1971)[24]
  • Minerva-Palace-Hotel (1972)[25]
  • Testament samobójcy (1972)[26]
  • Śmierć czeka przed oknem (1973)[27]
  • Śmierć jubilera (1973)[28]
  • Szklanka czystej wody (1974)[29]
  • Najgorszy jest poniedziałek (1975)[30]
  • Strzał na dancingu (1975)[31]
  • Walizka z milionami (1975)[32]
  • Dwie twarze Krystyny (1976)[33]
  • Dzieje jednego pistoletu (1976)[34]
  • Nagła śmierć kibica (1978)[35]
  • Sprawa dla jednego (1978)[36]
  • Alfabetyczny morderca (1981)[37]
  • Pomysł za siedem milionów (1982)[38]
  • Zdjęcie z profilu (1984)[39]
  • Operacja „Wolfram” (1985)[40]
  • Wycieczka ze Sztokholmu (1987)[41]

Opowiadania oraz powieści kryminalne wydawane w odcinkach w gazetach

[edytuj | edytuj kod]
  • Na Ostrzu brzytwy (1967)[42]
  • Niech pan zdejmie rękawiczki (1971)[43]
  • Spotkamy się w Matrózcsárda (1971)
  • Morderca szuka drogi (1976)[44]
  • Ostatnie życzenie Anny Teresy (1979)[45]
  • Uparty milicjant (1980)[46]

Opowiadania kryminalne wydawane w serii „Ewa wzywa 07...”

[edytuj | edytuj kod]
  • Szkielet bez palców (1968)[47]
  • Gang i dziewczyna (1973)[48]
  • Diabeł przychodzi nocą (1974)[49]
  • Tajemnica starego kościółka (1976)[50]
  • As trefl (1978)[51]
  • Siedem papierosów „Maracho” (1982)[52]

Powieści historyczno-przygodowe

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Leszek Sługocki. Jerzy Korycki – „Edigey” (1913–1983). „Palestra”. 1989 (33/4(376)), s. 96–98, 1989. Naczelna Rada Adwokacka. ISSN 0031-0344. (pol.). 
  2. J. Tomasiewicz, Jerzy Waldemar Korycki (1912-1983), [w:] Słownik biograficzny polskiego obozu narodowego, red. K. Kawęcki, t. 4, Warszawa 2022, s. 115.
  3. W. Strzałkowska-Korycka, Adw. Jerzy Edigey-Korycki, „Palestra“, 27, 1983, nr 11 (311), s. 67.
  4. Co we wspomnieniach Włodzimierza Sznarbachowskiego zostało odnotowane m.in. w wypowiedzi Koryckiego: „Wolę z głodu zginąć niż z Bolesławem wchodzić w spółkę”. prawica.net.
  5. Wojciech Jerzy Muszyński, Duch młodych. Organizacja Polska i Obóz Narodowo-Radykalny w latach 1934–1944. Od studenckiej rewolty do konspiracji niepodległościowej, Warszawa: IPN, 2011, s. 252, ISBN 978-83-7629-283-0, OCLC 803650487.
  6. Elżbieta Binder: Wala Korycka. 28.05.1914 Nowogród – 08.02.2000 Warszawa. [w:] Pracownia Wolnego Słowa [on-line]. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. [dostęp 2018-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-21)]. (pol.).
  7. Słownik biograficzny Tatarów polskich XX wieku. s. 89.
  8. Książki najgorsze, ISBN 83-900036-0-0, s. 65.
  9. CZEK DLA BIALEGO GANGU - Edigey ... (1963) - 8332896486 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  10. Mister MacAreck i jego business Edigey 1964 Jamnik - 7260682381 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  11. Trzy płaskie klucze - J. Edigey 1965 - 6899164469 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  12. Licytacja - SPRAWA NITECKIEGO - JERZY EDIGEY - 1966 - Łódź - Allegro Lokalnie [online], allegrolokalnie.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  13. WAGON POCZTOWY Gm 38552 Jerzy Edigey 1966 - 9293078119 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  14. Baba-Jaga gubi trop - J. Edigey1967 24h wys - 7186650114 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  15. UMRZESZ JAK MEZCZYZNA - Edigey ... (1967) BDB ! - 8342661463 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  16. Antykwariat Gelber - Jerzy Edigey : Elżbieta odchodzi [online], Antykwariat Gelber [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  17. Przy podniesionej kurtynie - J.Edigey 1968 24h wys - 7807303236 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  18. Recenzja książki - Jerzy Edigey – Pensjonat na Strandvagen (wyd. Śląsk, Katowice 1969) [online], Opętani czytaniem [dostęp 2021-01-23].
  19. Człowiek z blizną - Jerzy Edigey 1970 - 6931266102 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  20. STRZAŁY NA ROZSTAJNYCH DROGACH Jerzy Edigey 1970 - 7956173317 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  21. Zbrodnia w południe - J.Edigey 1970 24h wys - 7695905796 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  22. ŻÓŁTA KOPERTA JERZY EDIGEY - 7247691425 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  23. Błękitny Szafir - Jerzy Edigey 1971 - 7076239841 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  24. Jedna noc w Carltonie - J. Edigey 1971 24h wys - 7428922586 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  25. Minerva palace hotel - J. Edigey 1972 24h wys - 7732874962 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  26. TESTAMENT SAMOBÓJCY / Edigey / Jamnik / 1972 [online], Allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  27. Śmierć czeka przed oknem Jerzy Edigey 1973r. - 9737487701 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  28. Edigey Jerzy Śmierć jubilera Jamnik 1973 wyd 1/SRL - 6492481039 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  29. SZKLANKA CZYSTEJ WODY Jerzy Edigey 1974 - 8039226392 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  30. Najgorszy jest poniedziałek Edigey - 7541424920 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  31. Jerzy Edigey, Strzał na dansingu - 8755502049 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  32. Walizka z milionami - J. Edigey 1975 24h wys - 7460136657 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  33. Dwie twarze Krystyny - Jerzy Edigey1976 24h wys - 7438327707 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  34. J. Edigey * DZIEJE JEDNEGO PISTOLETU (KAW 1976r - 9585178038 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  35. Nagła śmierć kibica - J.Edigey 1978 24h wys - 7501046593 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  36. Sprawa dla jednego - J.Edigey 1978 24h wys - 7634251877 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  37. Jerzy Edigey, Alfabetyczny morderca, Warszawa: Iskry, 1981, ISBN 83-207-0270-4, OCLC 44786819 [dostęp 2021-01-23].
  38. Jerzy Edigey, Pomysł za siedem milionów, Wyd. 1, Warszawa: Czytelnik, 1982, ISBN 83-07-00639-2, OCLC 17758234 [dostęp 2021-01-23].
  39. Jerzy Edigey, Zdjęcie z profilu, Wyd. 1, Katowice: Wydawn. "Śląsk", 1984, ISBN 83-216-0405-6, OCLC 13459312 [dostęp 2021-01-23].
  40. Jerzy Edigey, Operacja "Wolfram", Wyd. 1, Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 1985, ISBN 83-216-0498-6, OCLC 12486786 [dostęp 2021-01-23].
  41. Jerzy Edigey, Wycieczka ze Sztokholmu, Wyd. 1, Katowice: Wydawn. "Śląsk", 1987, ISBN 83-216-0720-9, OCLC 28435348 [dostęp 2021-01-23].
  42. J. Edigey: Baba-Jaga gubi trop + Na ostrzu brzytwy - 7606616114 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  43. Wiesław Kot, Jerzy Edigey Jerzy „Niech pan zdejmie rękawiczki” | Kotonotatnik [online] [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  44. n, Edigey Jerzy – Morderca szuka drogi | Gazetowce [online] [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  45. Ostatnie życzenie Anny Teresy – Jerzy Edigey – Księgarnia – Klub MOrd [online] [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  46. Uparty milicjant – Jerzy Edigey – Księgarnia – Klub MOrd [online], www.ksiazki.klubmord.com [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  47. Szkielet bez palców - Jerzy Edigey - 9.80 zł. - Tezeusz.pl [online], tezeusz.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  48. Jerzy Edigey - Gang i dziewczyna - 7604703970 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  49. Ewa wzywa 07.. /nr 72_ Diabeł przychodzi nocą - 7723833455 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  50. Tajemnica starego kościółka ...Ewa wzywa 07 Edigey - 8881941931 - oficjalne archiwum Allegro [online], archiwum.allegro.pl [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  51. Edigey Jerzy (właśc. Korycki Jerzy) As trefl [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-23].
  52. Jerzy Eidigey, Siedem papierosów "Maracho", Warszawa: "Iskry", 1982, ISBN 83-207-0479-0, OCLC 827704444 [dostęp 2021-01-23].
  53. Antykwariat Gelber - Edigey Jerzy : Strzała z Elamu [online], Antykwariat Gelber [dostęp 2021-01-23] (pol.).
  54. J. Tomasiewicz, Jerzy Waldemar Korycki (1912-1983), [w:] Słownik biograficzny polskiego obozu narodowego, red. K. Kawęcki, t. 4, Warszawa 2022, s. 118.
  55. Edigey Jerzy (właśc. Korycki Jerzy) Strażnik piramidy [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2021-01-23].
  56. Jerzy Edigey, Król Babilonu, Warszawa: Czytelnik, 1983, ISBN 83-07-00766-6, OCLC 750910925 [dostęp 2021-01-23].
  57. Jerzy Edigey, Szpiedzy króla Asarhaddona, Warszawa: Czytelnik, 1983, ISBN 83-07-00171-4, OCLC 9595168 [dostęp 2021-01-23].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]