Jan Wesołowski (dyrektor teatralny)

Jan Wesołowski (ur. 27 lutego 1901 w Warszawie, zm. 9 września 1993 tamże) – polski dyrektor teatralny, lalkarz, aktor, reżyser, działacz kulturalny i komunistyczny, członek ruchu oporu (PPR) podczas II wojny światowej.

Życiorys

Urodził się 27 lutego 1901 r. w Warszawie^[1], w rodzinie Jana i Marianny (zm. 1939). Z wykształcenia był nauczycielem. W latach 1930–39 pełnił funkcję dyrektora Teatru Baj^[2].

W trakcie II wojny światowej należał do PPR-u^[3]. Działał jako instruktor Wydziału Propagandy KC PPR^[4]^[5]. Był także łącznikiem pomiędzy PPR-em i ZHP^[6]. Zaangażował się w akcję ratowania warszawskich Żydów i z ramienia PPRu został jednym z członków zarządu Żegoty^[7]^[8]. Współpracował z Żydowskim Komitetem Narodowym sprawując opiekę nad 36 ukrywającymi się Żydami. Walczył w powstaniu warszawskim, ps. „Krzysztof”. Po jego upadku przedostał się do Krakowa i w listopadzie 1944 r. objął kierownictwo artystyczne Krakowskiego Polskiego Teatru Kukiełek. W latach 1946–1950 aktor i kierownik literacki w Teatrze Dzieci Warszawy^[1].

W 1978 r. został uhonorowany tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, przyznanym przez Instytut Jad Waszem w Jerozolimie.

Zmarł 9 września 1993 r. w Warszawie^[4]^[1], pochowany 15 września 1993 r. na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (sektor 34L-5-30)^[9].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (20 czerwca 1947)^[10]
Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1978)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Jan Wesołowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2020-07-15] .
↑ Peter Nagy; Phillippe Rouyer; Don Rubin (13 September 2013). World Encyclopedia of Contemporary Theatre: Volume 1: Europe. Taylor & Francis. S. 659. ISBN 978-1-136-40296-8.
↑ Władysław Bartoszewski (2010). Życie trudne, lecz nie nudne: ze wspomnień Polaka w XX wieku. Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”. S. 228. ISBN 978-83-240-0942-8
↑ ^a ^b Aleksander Kochański (2001). Protokoły posiedzeń sekretariatu KC PPR: 1945–1946. In-t Studiów Politycznych PAN. ISBN 978-83-88490-19-4. s. 108.
↑ Stanisław Mauersberg (1991). Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego w latach 1944–1948. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. s. 30. ISBN 978-83-04-03313-9.
↑ Pokolenia: biuletyn Komisji Historycznej KC ZMS. Iskry. 1984. S. 105
↑ Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego. Instytut. 1978. s. 92.
↑ Michał Komar; Władysław Bartoszewski (2010). Władysław Bartoszewski: środowisko naturalne korzenie. Świat Książki. S. 253. ISBN 978-83-247-1293-9.
↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-08-19] .
↑ M.P. z 1947 r. nr 103, poz. 685 „za wybitne zasługi na polu opieki nad dzieckiem”.

Linki zewnętrzne

Wesołowski Jan & Maruszewska Walentyna (Uszycka). righteous.yadvashem.org (ang.)
Powstańcze Biogramy - Jan Wesołowski. 1944.pl. [dostęp 2024-10-23].

[TR-1] Jan Wesołowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2020-07-15] .

[PN-2] Peter Nagy; Phillippe Rouyer; Don Rubin (13 September 2013). World Encyclopedia of Contemporary Theatre: Volume 1: Europe. Taylor & Francis. S. 659. ISBN 978-1-136-40296-8.

[3] Władysław Bartoszewski (2010). Życie trudne, lecz nie nudne: ze wspomnień Polaka w XX wieku. Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”. S. 228. ISBN 978-83-240-0942-8

[AK-4] Aleksander Kochański (2001). Protokoły posiedzeń sekretariatu KC PPR: 1945–1946. In-t Studiów Politycznych PAN. ISBN 978-83-88490-19-4. s. 108.

[5] Stanisław Mauersberg (1991). Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego w latach 1944–1948. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. s. 30. ISBN 978-83-04-03313-9.

[6] Pokolenia: biuletyn Komisji Historycznej KC ZMS. Iskry. 1984. S. 105

[7] Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego. Instytut. 1978. s. 92.

[8] Michał Komar; Władysław Bartoszewski (2010). Władysław Bartoszewski: środowisko naturalne korzenie. Świat Książki. S. 253. ISBN 978-83-247-1293-9.

[9] Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-08-19] .

[10] M.P. z 1947 r. nr 103, poz. 685 „za wybitne zasługi na polu opieki nad dzieckiem”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]