Przejdź do zawartości

Jan Hińcza z Rogowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Hińcza
Herb
Działosza
Jan Hińcza z Rogowa
Rodzina

Hińczowie

Data urodzenia

1405–1410

Data śmierci

29 września 1473

Ojciec

Hinczka z Rogowa

Matka

Ofka

Żona

Dorota Koziegłowska

Rodzeństwo

Henryk
  • Małgorzata
  • Jadwiga
  • Jakub Nadobny

    • Jan Hińcza z Rogowa herbu Działosza (ur. 1405–1410, zm. 29 września 1473) – polski rycerz, podskarbi koronny (1447–1460), kasztelan rozprzański (1443–1452), starosta nieszawski (1452), kasztelan sieradzki (1453), kasztelan sandomierski (1460), starosta krzepicki (1466), starosta golubski (1472).

    Życiorys

    [edytuj | edytuj kod]

    Był drugim synem Hinczki z Rogowa. W 1427 przebywał na dworze króla Władysława Jagiełły, gdzie został oskarżony o romans z królową Sonką Holszańską[1]. Następnie związał się z ruchem husyckim kierowanym przez Spytka z Melsztyna. Opuścił go jednak przed decydująca walką i przeszedł na stronę przeciwną[2]. W 1439 w czasie bitwy pod Grotnikami dowodził wojskami atakującymi obóz husytów w zakolu rzeki Nidy[3].

     Osobny artykuł: Bitwa pod Grotnikami.

    W 1440 towarzyszył Władysławowi Warneńczykowi w podróży na Węgry. W latach 1443–1452 pełnił urząd kasztelana rozprzańskiego, natomiast w latach 1447–1460 był podskarbim koronnym.

    W latach 1445–1473, w imieniu swojej żony, zarządzał zamkiem w Mirowie, mianując przy tym burgrabiów[4].

    W 1452 piastował urząd starosty nieszawskiego, jako rycerz i dyplomata brał udział w wojnie trzynastoletniej, wraz z Mikołajem Szarlejskim, włączył się czynnie o przyłączenie Prus do Polski. Według historyka, Jana Długosza, brał udział w rokowaniach pokojowych z Krzyżakami w 1455 i 1464 roku. W 1457 towarzyszył w orszaku królowi Kazimierzowi w czasie wizyty w Gdańsku. Od 1453 był kasztelanem sieradzkim. W 1460 został mianowany kasztelanem sandomierskim, w 1466 został starostą krzepickim, a w 1472 starostą golubskim[5]. Był gwarantem pokoju toruńskiego z 1466 roku[6].

    Dysponując ogromnym majątkiem dokonał wielu fundacji głównie na rzecz kościoła katolickiego. W 1459 rozpoczął budowę rodzinnego mauzoleum kaplicy na Wawelu. W rodzinnym Rogowie ufundował drewniany kościół, po śmierci kardynała Zbigniewa Oleśnickiego wspierał finansowo budowę kościoła Bernardynów na Stradomiu. Dla bernardynek ufundował drewniany kościół św. Agnieszki[7].

    W 1466 jako starosta krzepicki za zgodą króla wyraził zgodę na utworzenie w Krzepicach klasztoru kanoników laterańskich[7]. W Kole, przy Kościele Podwyższenia Krzyża Świętego, ufundował i uposażył kolegium mansjonarzy[8].

    Wspierał szpitale; św. Ducha w Krakowie (nie istnieje), św. Jadwigi na Stradomiu (przebudowany), w testamencie zapisał srebrne naczynia katedrze wawelskiej[8].

    Życie prywatne

    [edytuj | edytuj kod]

    Był drugim synem Hinczki z Rogowa oraz Ofki nieznanego pochodzenia[9]. Miał czwórkę rodzeństwa, w tym Henryka, Małgorzatę, Jakuba Nadobnego i Jadwigę[10].

    Ożenił się z Dorotą Koziegłowską herbu Lis[4]. Zmarł bezpotomnie[11], pozostawiony przez niego majątek odziedziczyły wnuki jego siostry, Małgorzaty, a synowie Jana Kobylańskiego; Jan i Jakub Kobylański (zm. 1528)[8][11].

    Zobacz też

    [edytuj | edytuj kod]

    Przypisy

    [edytuj | edytuj kod]
    1. ↑ Bożena Czwojdrak Jan Hińcza z Rogowa – rycerz królowej Zofii [w] Faworyci i opozycjoniści. Król a elity polityczne w Rzeczpospolitej XV-XVIII wieku wyd. Zamek Królewski na Wawelu 2006
    2. ↑ Rycerz Hińcza z Rogowa i husytyzm
    3. ↑ Tadeusz Manteuffel, Historia Polski. Tam I do roku 1764. Warszawa 1958, s. 597
    4. ↑ a b Urzędnicy łęczyccy, sieradzccy i wieluńscy XIII-XV w. spisy oprac. Janusz Bieniak, Alicja Szymczakowa. Wyd. Wrocław 1985 s. 154
    5. ↑ Hińcza z Rogowa (zm. 1473), kasztelan sandomierski [w] Polski Słownik Biograficzny t. 9 wyd. 1961 s. 521
    6. ↑ Antoni Gąsiorowski, Polscy gwaranci traktatów z Krzyżakami XIV-XV wieku, w: Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 2-3, 1971, s. 259.
    7. ↑ a b Parafia św. Jakuba w Krzepicach
    8. ↑ a b c Janina Kalinowska, Jan Hińcza z Rogowa i jego działalność fundacyjna na dworze pierwszych Jagiellonów [w] „Analecta Cracoviensia” t. 19 (1987), s. 319–341
    9. ↑ Czwojdrak 2002 ↓, s. 259.
    10. ↑ Czwojdrak 2002 ↓, s. 48-98.
    11. ↑ a b Minakowski ↓.

    Linki zewnętrzne

    [edytuj | edytuj kod]
    Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Hińcza_z_Rogowa&oldid=74066205”