Przejdź do zawartości

Jan Gabarski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Gabarski
rotmistrz rotmistrz
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1897
Warszawa

Data i miejsce śmierci

1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

przed 19181940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Formacja

I Korpus Polski

Jednostki

4 Pułk Ułanów Zaniemeńskich

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Medal Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Jan Gabarski (ur. 24 grudnia 1897 w Warszawie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – rotmistrz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Stanisława i Pauliny z Gregowczyków[1]. Żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. W szeregach 4 pułku ułanów brał udział we wszystkich walkach pułku w wojnie 1920 r.

Po zakończeniu działań wojennych nadal służył w stopniu podporucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1922 i 10 lokatą w korpusie oficerów kawalerii) w 4 p.uł.[2] W 1924 awansował do stopnia porucznika (starszeństwo z dniem 1 czerwca 1924 i 7 lokatą w korpusie oficerów kawalerii)[3]. 2 grudnia 1930 prezydent RP nadał mu stopień rotmistrza z dniem 1 stycznia 1931 i 16. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[4][5].

W kampanii wrześniowej zastępca dowódcy szwadronu zapasowego 4 pułku ułanów[6], Jędrzej Tucholski podaje, że był dowódcą szwadronu w Ośrodku Zapasowym Wileńskiej Brygady Kawalerii[7]. Wzięty do niewoli przez Sowietów. W grudniu 1940 był jeńcem obozu kozielskiego. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[8] – lista wywózkowa bez numeru, poz. 120, nr akt 75 z 2.04.1940[9]. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[8]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 13.05.1943. Przy szczątkach znaleziono świadectwo szczepień o nr 1623[10]. Figuruje na liście AM-218-1919 (mylnie odczytane nazwisko - Gawarski) i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 01919 (nazwisko mylnie zapisane jako Gabawski). Nazwisko Gabarskiego, mylnie podane za wpisem PCK jako Gabawski, znajduje się na liście ofiar (pod nr 1919) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 129 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 134 z 1943.

Był żonaty z Marią z Pożaryskich, z którą miał córkę Wiesławę[1].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 148.
  2. a b Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1923, s. 607, 692.
  3. Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1924, s. 549, 614.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 333.
  5. Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1932, s. 154, 631.
  6. Katyń, Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego
  7. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 103.
  8. a b УБИТЫ В КАТЫНИ, 2015, s. 248.
  9. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 604.
  10. Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, 1943, s. 218.
  11. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  12. M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 113.
  14. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 134.
  15. Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości. .
  16. Rocznik Oficerski, MSWojsk., 1928, s. 293, 364.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • Adam Moszyński (oprac.): Lista Katyńska. Jeńcy obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk, zaginieni w Rosji sowieckiej. Warszawa: Agencja Omnipress – Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy, Polskie Towarzystwo Historyczne, 1989. ISBN 83-85028-81-1.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Katyń, Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, pod red. Marka Tarczyńskiego, Warszawa 2000, ISBN 83-905590-7-2.
  • Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, Berlin 1943,