Jacenty Jędrusik
| Imię i nazwisko |
Jacenty Ireneusz Jędrusik |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
23 maja 1954 |
| Data i miejsce śmierci |
25 czerwca 2013 |
| Zawód | |
| Współmałżonek | |
| Lata aktywności |
1978–2013 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr im. W. Bogusławskiego w Kaliszu (1978–1980) Teatr Śląski w Katowicach (1980–1989) Teatr Rozrywki w Chorzowie (1989–2013) | |
| Odznaczenia | |
| |
Jacenty Ireneusz Jędrusik (ur. 23 maja 1954 w Siemianowicach Śląskich zm. 25 czerwca 2013 w Sosnowcu[1][2]) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser, konferansjer, wykładowca Akademii Muzycznej w Katowicach[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Bogusława i Ireny Kaczmarczyk[3]. Absolwent Technikum Energetycznego im. Władysława Dyląga w Sosnowcu[4]. W 1978 roku ukończył studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, gdzie studiował na roku m.in. z Bożeną Stryjkówną, Elżbietą Piwek, Bogusławą Pawelec, Jackiem Komanem, Piotrem Skibą, Andrzejem Szczytko i Mariuszem Wojciechowskim. Na deskach teatru zadebiutował 1 października 1978 rolą Jurka w Szaleństwach panny Ewy Kornela Makuszyńskiego w reżyserii Waldemara Wilhelma[5].
Był aktorem Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1978–1980), Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach (1980–1989) oraz Teatru Rozrywki w Chorzowie (1989-2013)[6]. Wystąpił w ponad stu rolach teatralnych w spekataklach takich reżyserów jak Ryszard Ronczewski, Stanisław Brejdygant, Jan Maciejowski, Jerzy Zegalski, Józef Skwark, Józef Szajna, Maciej Korwin, Józef Opalski, Robert Talarczyk, Bogdan Tosza, Laco Adamík, Łukasz Kos i Monika Strzępka. Jego pożegnaniem z widzami były role w przedstawieniu Gottland na podstawie reportażu Mariusza Szczygła, w reżyserii Joanny Zdrady[5]. Był trzykrotnym laureatem Złotej Maski za swoje kreacje na deskach śląskich scen (w latach 1983, 1990 i 1997).
W 2013 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[7].
10 czerwca przeszedł rozległy zawał serca i od tego czasu przebywał w szpitalu[8]. Zmarł 25 czerwca 2013 w Sosnowcu[9]. Pogrzeb artysty odbył się 27 czerwca 2013 w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego na osiedlu Tysiąclecia w Katowicach[10][11][12].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Mąż Joanny Kściuczyk-Jędrusik, solistki Opery Śląskiej[13]. Miał syna Filipa[14].
Role teatralne
[edytuj | edytuj kod]Teatr Śląski
- Zielony Gil Tirso de Moliny jako Don Antonio
- Kolonia Wyzwolenia Stanisława Brejdyganta jako Andrzej
- Szewcy Stanisława Ignacego Witkiewicza jako Strażnik
- Popiół i diament jako Pieniążek
- Operetka Witolda Gombrowicza jako Hrabia Szarm
- Pan Twardowski jako Diabeł
- Amadeusz jako Kucharz
- Cyd Stanisława Wyspiańskiego jako Nauczyciel tańca
- Wyzwolenie Stanisława Wyspiańskiego jako Hołysz
- Iwona, księżniczka Burgunda Witolda Gombrowicza jako Cyryl
- Pigmalion George’a Bernarda Shawa jako Nepommuck
- Kaligula jako Helikon
Teatr Rozrywki w Chorzowie
- Rozkoszna wojna jako konferansjer i Generał Haig
- Cabaret jako Mistrz Ceremonii
- Skrzypek na dachu jako Lejzor Wolf
- Ślady jako Stary
- Evita jako Perón
- Człowiek z La Manchy jako Służący-Sancho Pansa
- Jesus Christ Superstar jako Król Herod
- Dyzma – musical jako Nikodem Dyzma
- Canterville Ghost jako Francis Otis
- Terapia Jonasza jako Ksiądz Piórko
- Producenci jako Max Białystock
- Sweeney Todd jako Sweeney Todd
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Film fabularny
[edytuj | edytuj kod]- 1983: Na straży swej stać będę
- 1984: Ultimatum
- 1985: War and Love jako więzień obozu
- 1986: Weryfikacja jako opozycjonista; nie występuje w czołówce
- 2001: Angelus jako Helmut Hes
- 2003: Los chłopacos jako ojciec chrzestny
- 2006: Co słonko widziało jako stary stolarz
- 2005: Hamlet – Poloniusz
- 2013: Psie pole jako spowiednik
Film fabularny – telewizyjny
[edytuj | edytuj kod]- 1984: Zdaniem obrony odc. Sprawa osobista jako prokurator Jagłowski
- 1999: Przygody dobrego wojaka Szwejka
- 2010: Prawdziwe historie – Laura jako teść Zbyszka
Serial fabularny
[edytuj | edytuj kod]- 1976: Daleko od szosy – kolega Leszka z wojska; nie występuje w czołówce
- 1986: Magma
- 1986: Blisko, coraz bliżej odc. 15 Wycieczka w niedzielę. Rok 1941 jako SS-man przy pociągu jadącym do Oświęcimia
- 1988: Rodzina Kanderów odc. 11 Kontuzja. Rok 1974 jako Kątny, działacz klubu sportowego
- 1995: Opowieść o Józefie Szwejku i jego najjaśniejszej epoce
- 1996: Opowieść o Józefie Szwejku i jego drodze na front – Ludzie kochani, jestem niewinny (odc. 3) jako generał
- 2000: Święta wojna – Napad (odc. 16) jako szef
- 2007: Fala zbrodni – Najgroźniejszy bandyta na świecie (odc. 100)
Film dokumentalny – fabularyzowany
[edytuj | edytuj kod]- 2011: Bulwar Franza Waxmana jako Billy Wilder
Spektakl telewizyjny
[edytuj | edytuj kod]- 1985: Wyrok jako Gugliemo Piazza
- 1985: Szewcy jako Towarzysz Abramowski
- 1988: Pakamera jako Redaktor
- 2003: Fryzjer jako ksiądz
Etiuda szkolna
[edytuj | edytuj kod]- 1977: Gorączka mleka
- 1978: Szelkmeny
Lektor
[edytuj | edytuj kod]Film dokumentalny
[edytuj | edytuj kod]- 2008: Artes. Nadrealiści ze Lwowa
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1983: Złota Maska za rolę Diabeł w Panu Twardowskim
- 1990: Złota Maska za rolę Konferansjera-Generała Haiga w Rozkosznej wojnie
- 1997: Złota Maska za rolę Mistrza Ceremonii w Cabarecie
- 1997: Medal Pamiątkowy Miasta Chorzowa[5]
- 2000: Nagroda Prezydenta Chorzowa w dziedzinie kultury
- 2012: Złota Honorowa odznaka „Zasłużony dla Województwa Śląskiego”
- 2013: Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jacenty Jędrusik nie żyje. [w:] 2013-06-25 [on-line]. onet.pl. [dostęp 2013-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-28)].
- ↑ Jacenty Jędrusik nie żyje. Odszedł znakomity aktor. gazeta.pl, 2013-06-25. [dostęp 2013-06-25].
- ↑ a b Kto jest kim w województwie katowickim ʹ98. Książnica: Towarzystwo Zachęty Kultury (Katowice, Poland), 1998, s. 561. ISBN 83-86023-94-5, ISBN 978-83-86023-94-3.
- ↑ To były matury: wspominają Sławek, Barczak i Jędrusik. dziennikzachodni.pl, 2012-05-04. [dostęp 2013-06-26].
- ↑ a b c Jacenty Jędrusik, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2016-08-14].
- ↑ Jacenty Jędrusik nie żyje: Oto jego wielkie role na Śląsku. dziennikzachodni.pl, 2013-06-25. [dostęp 2013-06-26].
- ↑ a b Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2020-06-20].
- ↑ Jacentego Jędrusika wspomina Jolanta Król. chorzowianin.pl, 2013-06-26. [dostęp 2013-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Chorzów. Jacenty Jędrusik nie żyje. e-teatr.pl. [dostęp 2013-06-25].
- ↑ Pogrzeb Jacentego Jędrusika. Przyjaciele pożegnali aktora. dziennikzachodni.pl, 2013-06-27. [dostęp 2013-06-27].
- ↑ Jacenty Jędrusik. Pogrzeb odbył się w czwartek. chorzow.naszemiasto.pl, 2013-06-27. [dostęp 2013-06-27].
- ↑ Tłumy pożegnały Jacentego Jędrusika. chorzowianin.pl, 2013-06-28. [dostęp 2013-07-01].
- ↑ Walentynkowa galeria: Jacenty Jędrusik i Joanna Kściuczyk-Jędrusik. 2013-05-19. [dostęp 2013-06-25].
- ↑ Jędrusik: Jestem surowym aniołem stróżem. dziennikzachodni.pl, 2010-10-23. [dostęp 2013-06-25].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jacenty Jędrusik w bazie Filmweb
- Jacenty Jędrusik w bazie IMDb (ang.)
- Jacenty Jędrusik w bazie filmpolski.pl
- Jacenty Jędrusik, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
- Odeszli: Jacenty Jędrusik w teatr-rozrywki.pl
- Jacenty Jędrusik w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Jacenty Jędrusik we wspomnieniach
- Polscy aktorzy filmowi
- Polscy aktorzy teatralni
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi
- Urodzeni w 1954
- Zmarli w 2013
- Aktorzy filmowi związani z Łodzią
- Aktorzy teatralni związani z Łodzią
- Ludzie urodzeni w Siemianowicach Śląskich