Przejdź do zawartości

Józef Płonka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Płonka
ilustracja
Józef Płonka (przed 1936)
major major
Data i miejsce urodzenia

23 lutego 1891
Zbytków

Data i miejsce śmierci

28 listopada 1973
Zbytków

Przebieg służby
Lata służby

1915–1946

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

3 Pułk Piechoty Legionów
4 Pułk Piechoty Legionów
3 Pułk Strzelców Podhalańskich

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Józef Płonka
Data i miejsce urodzenia

23 lutego 1891
Zbytków

Data i miejsce śmierci

28 listopada 1973
Zbytków

Poseł IV kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 1935
do 1938

Przynależność polityczna

Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem

Poseł IV kadencji Sejmu Śląskiego (II RP)
Okres

od 1935
do 1939

Przynależność polityczna

Narodowo-Chrześcijańskie Zjednoczenie Pracy

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Józef Płonka (ur. 23 lutego 1891 w Zbytkowie, zm. 28 listopada 1973 tamże) – polski działacz społeczny, nauczyciel, polityk sanacyjny, poseł na Sejm IV kadencji w II RP (1935–1938) i na Sejm Śląski IV kadencji (1935–1939).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 23 lutego 1891 r. w wielodzietnej rodzinie robotniczej w Zbytkowie. Ukończył szkołę ludową w Strumieniu, naukę kontynuował w gimnazjum, a następnie w Polskim Seminarium Nauczycielskim w Bobrku k. Cieszyna. W 1910 r. zdał maturę. W 1912 zdał egzamin kwalifikacyjny dla nauczycieli. Pracował w szkołach ludowych w Łąkach, Marklowicach Górnych i Michałowicach k. Ostrawy. Działał społecznie w Macierzy Szkolnej Księstwa Cieszyńskiego, będąc naczelnikiem „Sokoła” we Frysztacie, od 1912 r. organizował i ćwiczył wojskowe drużyny Sokole.

Był czynnym uczestnikiem walk I wojny światowej, służył w 3 i 4 pułku piechoty Legionów Polskich. W 1918 r. uczestniczył w przejściu przez linię frontu II Brygady pod Rarańczą oraz w szeregach II Korpusu Polskiego w bitwie pod Kaniowem. W maju 1918 r. dostał się do niewoli niemieckiej, z której udało mu się zbiec. Następnie działał w POW. Uczestniczył w rozbrajaniu wojsk niemieckich w Warszawie w listopadzie 1918. Walczył w wojnie polsko-ukraińskiej o Galicję Wschodnią. W czasie konfliktu polsko-czeskiego 1919–1920 zorganizował Ochotniczy Batalion Piechoty Ziemi Cieszyńskiej. 28 stycznia 1922 na własną prośbę został przeniesiony do rezerwy w stopniu kapitana. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 120. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[1]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 74 Pułku Piechoty w Lublińcu[2]. W 1934, jako oficer rezerwy posiadał przydział do 3 Pułku Strzelców Podhalańskich w Bielsku[3].

Po zwolnieniu w wojska prowadził gospodarstwo rolne w rodzinnym Zbytkowie. W 1935 r. został wybrany posłem z okręgu nr 92 (Bielsko Śląskie) z ramienia Narodowo-Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy, zdobywając 35960 głosów. W latach 1935–1939 był też posłem na Sejm Śląski. W latach 1935–1936 wydawał tygodnik „Śląska Brygada”. I-wiceprezes Zarządu Okręgu Katowice Związku Legionistów Polskich w 1936 roku[4].

Podczas kampanii wrześniowej przebywał w Ośrodku Zapasowym 21 Dywizji Piechoty Górskiej. Po 17 września przekroczył granicę Rumunii, skąd zdołał przedostać się do Francji. Po jej upadku w 22 czerwca 1940 r. przybył do Wielkiej Brytanii, gdzie służył m.in. w Stacji Zbornej Oficerów i 3 Brygadzie Kadrowej Strzelców.

Do Polski wrócił w marcu 1946. Po wojnie był przewodniczącym rady nadzorczej mleczarni w Pawłowicach, oraz prezesem kółka rolniczego w Zbytkowie. Zmarł w Zbytkowie, pochowany na cmentarzu w Strumieniu.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 468.
  2. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 338.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 7, 576.
  4. Związek Legionistów Polskich: 1936-1938 r.: sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Legionistów Polskich, Warszawa 1938, s. 69.
  5. „Na wniosek gen. br. Hallera Józefa za męstwo i odwagę wykazane w bitwie Kaniowskiej w składzie b. II Korpusu Wschodniego w dniu 11.5.18 r.”, Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2098 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 42, s. 1671).
  6. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 102 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego”.
  7. Decyzja Naczelnika Państwa z 12 grudnia 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 269).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • „Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej” red. nauk. J. Majchrowski s. 398.
  • „Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939” T.4 aut. M. Smogorzewska s.391–392.
  • „Historia Sejmu Polskiego T.2 II Rzeczpospolita” aut. Andrzej Ajnenkiel, s. 235.
  • „Sejm i Senat 1935–1940” Opracował Scriptor, Warszawa 1936, s. 276.
  • „Słownik Biograficzny Oficerów Legionów Polskich” T.2. aut. Wiktor Krzysztof Cygan s. 123–125.
  • Odpis skrócony aktu zgonu nr 54/1973/1 z USC Strumień.