Józef Aleksiewicz
Data i miejsce urodzenia |
20 grudnia 1884 |
---|---|
Data śmierci |
26 listopada 1957 |
Narodowość |
polska |
Odznaczenia | |
|
Józef Juliusz Aleksiewicz (ur. 20 grudnia 1884 w Samborze, zm. 26 listopada 1957) – doktor medycyny, kapitan lekarz cesarskiej i królewskiej armii oraz major lekarz Wojska Polskiego i Armii Krajowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Józefa i Julii z Małków. W 1905 ukończył gimnazjum im. Sobieskiego w Krakowie, w 1912 Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. W czasie I wojny światowej (1914–1918) służył w wojsku austriackim[1]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego i awansowany do stopnia majora lekarza rezerwy[2][3]. Jako prymariusz oddziału chirurgicznego we Lwowie pracował podczas obrony Lwowa w trakcie trwającej wojny polsko-ukraińskiej[4]. W 1923, 1924 jako oficer rezerwowy był przydzielony do 6 batalionu sanitarnego we Lwowie[5][6].
Od 1925 dyrektor Sanatorium „Sanato” i równocześnie naczelny lekarz zdrojowy Zakładu Zdrojowo-Kąpielowego Emmy i Józefa Załuskich w Iwoniczu. W latach 30. był redaktorem odpowiedzialnym i wydawcą dwutygodnika „Iwoniczanka”[7].
Był organizatorem i dowódcą Iwonickiej Drużyny Strzeleckiej, którą poprowadził do kilku potyczek z Niemcami we wrześniu 1939 r. Był lekarzem Naczelnej Komisji Zdrojowej, szefem sanitarnym w Sztabie Inspektoratu Powiatu Krośnieńskiego AK OP-15, lekarzem zakładowym[8] i dyrektorem uzdrowiska Iwonicz-Zdrój oraz przewodniczącym Samorządu Rzeczypospolitej Iwonickiej. Po wojnie uwięziony na zamku w Rzeszowie, za braki w materiałach opatrunkowych i w lekarstwach wydawanych w utajnieniu dla rannych akowców (m.in. w bitwie pod Kuryłówką).
Został pochowany w grobowcu rodzinnym na starym cmentarzu w Iwoniczu[9].
Jego żoną była Aniela z Łepskich (1904–1978).
W 2011 r. został patronem Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Iwoniczu-Zdroju[10].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych[1]
- Złoty Krzyż Zasługi (za udział w wojnie w 1914)
- Medal Niepodległości (4 listopada 1933)[11][12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Krzyż Armii Krajowej
- Odznaka Honorowa „Orlęta”
- Medal za Odwagę (za uratowanie w Iwoniczu życia rannych żołnierzom radzieckim i opiekę nad nimi)[13]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 3. [dostęp 2021-06-27].
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1217.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1098.
- ↑ Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1159.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1052.
- ↑ Informacja redakcyjna. „Iwoniczanka”. 1, s. 14, 15 czerwca 1934.
- ↑ Album zasłużonych lekarzy polskich. Warszawa: 1925, s. 10.
- ↑ Groby osób znaczących dla Polski i dla Ziemi Iwonickiej spoczywający na starym cmentarzu w Iwoniczu. ocaliwonicz.pl. [dostęp 2017-08-01].
- ↑ Historia szkoły [online], ZSGH Iwonicz-Zdrój, 5 marca 2022 [dostęp 2023-10-02] (pol.).
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Lwowianie odznaczeni Krzyżem i Medalem Niepodległości. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 424 z 8 listopada 1933.
- ↑ Witold Szymczyk. Powrót lejtnantów. „Nowiny”, s. 7, Nr 37 z 17–18 lutego 1979.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Życiorys Józefa Aleksiewicza.
- Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok, Biuro Propagandy Medycyny Polskiej przy Naczelnej Izbie Lekarskiej, Warszawa 1936, s. 276–277.
- Ludzie urodzeni w Samborze
- Ludzie związani z Iwoniczem
- Ludzie związani z Iwoniczem-Zdrojem
- Ludzie związani z Krosnem
- Majorowie lekarze II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem „Za Odwagę” (ZSRR)
- Odznaczeni odznaką pamiątkową „Orlęta”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Armii Krajowej
- Pochowani na Starym Cmentarzu w Iwoniczu
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polscy lekarze uzdrowiskowi
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Urodzeni w 1884
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Więźniowie zamku rzeszowskiego (Polska Ludowa)
- Zmarli w 1957
- Żołnierze i działacze podziemia antykomunistycznego (1944–1956)