Izydor Krasiński

Izydor Zenon Tomasz Krasiński
	; portret Izydora Krasińskiego, pędzla nieznanego malarza z początku XIX wieku
Data i miejsce urodzenia	13 stycznia 1774 ; Wiksin
Data i miejsce śmierci	1840 ; Warszawa
	Minister wojny
Okres	od 4 grudnia 1830; do 1 stycznia 1831
Poprzednik	Maurycy Hauke
Następca	Franciszek Morawski
	Odznaczenia

Izydor Zenon Tomasz Krasiński herbu Ślepowron (ur. 13 stycznia 1774^[1] w Wiksinie koło Ciechanowa, zm. 1840 w Warszawie^[2]) – polski generał piechoty (broni)^[3], minister wojny Rządu Narodowego Królestwa Polskiego w czasie powstania listopadowego.

W 1789 wstąpił w stopniu chorążego (podporucznika?) do 5 regimentu pieszego koronnego. Brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 roku. W trakcie bitwy pod Zieleńcami zdezerterował, przerażony rozbiciem pobliskiej haubicy. Gen. Kościuszko domagał się postawienia go za to przed sądem wojennym, do czego jednak nie doszło.

W 1793 roku awansował do stopnia majora za wystawienie własnym kosztem batalionu fizylierów. W kwietniu 1794 roku dzięki użyciu ogromnych wpływów spokrewnionych z nim Ossolińskich, Kościuszko powierzył mu szefostwo i dowództwo 18 regimentu pieszego koronnego, zaś 10 lub 24 kwietnia awansował do stopnia generała majora. W trakcie bitwy pod Terespolem spowodował utratę armat. 20 września 1794 roku ranny dostał się do rosyjskiej niewoli.

W grudniu 1806 roku wstąpił do wojska Księstwa Warszawskiego w stopniu generała brygady, początkowo był w świcie Napoleona, a następnie w Legii gen. J. Zajączka i uczestniczył w kolejnych kampaniach. W wyprawie moskiewskiej 1812 r. dowódca 16 Dywizji Piechoty. 6 stycznia 1813 roku awansowany do stopnia generała dywizji. 20 stycznia 1815 roku objął dowództwo 2 dywizji piechoty.

3 września 1826 roku awansowany do stopnia generała piechoty (broni) w armii Królestwa Polskiego i 16 września 1826 roku objął dowództwo całej piechoty armii Królestwa Polskiego. W maju 1829 roku odwołany ze stanowiska i umieszczony w armii a la suite.

Po wybuchu powstania listopadowego, od 4 grudnia 1830 do 8 marca 1831 roku, był ministrem wojny. W czasie powstania wykazał brak dobrej woli i zdecydowania, za co został odsunięty od spraw wojska^[3]. Po upadku powstania zesłany do Wołogdy.

Po powrocie z zesłania osiadł w Warszawie. Był członkiem w stopniu trzecim loży wolnomularskiej Jedność Słowiańska, gdzie sprawował obowiązki drugiego dozorcy tej loży^[4]. Zmarł w Warszawie. Pochowany w kościele kapucynów^[3].

Bratem Izydora był Chryzanty Krasiński (1777-1819), oficer Legionów we Włoszech. Chryzanty miał trzech synów: Henryka (oficer, odznaczony VM za udział w powstaniu), Bolesława (oficer inżynier) i Wincentego oraz córkę Adelę, która została drugą żoną generała Jana Chrzciciela Malletskiego^[5].

Odznaczenia

Order Świętego Stanisława I klasy (1815)^[6]
Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Księstwa Warszawskiego (1813)^[7]
Krzyż Kawalerski Orderu Wojskowego Polskiego^[8]
Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1813)^[8]
Krzyż Kawalerski Orderu Obojga Sycylii (Neapol)^[9]
Order Świętego Włodzimierza II klasy (Rosja)^[8]
Order Świętej Anny I klasy z brylantami (Rosja, 1826)^[8]^[7]
Znak Honorowy za 25 lat służby (1830)^[10]

Przypisy

↑ Według Łozy urodzony 5 kwietnia 1773 roku.
↑ Krasiński Izydor Zenon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-06] .
↑ ^a ^b ^c Henryk P. Kosk, Generalicja polska, 1998, s. 256.
↑ Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.
↑ Jan Pachoński: Oficerowie Legionów Polskich 1796-1807. T. 2: Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807. Kraków: Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 1998-2003, s. 155-156. ISBN 83-7188-003-0.
↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.
↑ ^a ^b Irena Homola: Krasiński Izydor Zenon Tomasz h. Ślepowron (1774–1840). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XV / 1970 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-12-31].
↑ ^a ^b ^c ^d Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.
↑ Stanisław Łoza. Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim. „Żołnierz Polski”. Nr 18 (350). Rok V. 1923. s. 16.
↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s.].

Bibliografia

Krzysztof Bauer „Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego” Warszawa Wyd. MON 1981
Marek Tarczyński „Generalicja powstania listopadowego” Warszawa Wyd. MON 1980
Henryk P. Kosk, Generalicja polska t – 1, Wyd. Oficyna Wydawnicza Ajaks Pruszków 1998.

[1] Według Łozy urodzony 5 kwietnia 1773 roku.

[2] Krasiński Izydor Zenon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-06] .

[ReferenceA-3] Henryk P. Kosk, Generalicja polska, 1998, s. 256.

[4] Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.

[5] Jan Pachoński: Oficerowie Legionów Polskich 1796-1807. T. 2: Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807. Kraków: Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 1998-2003, s. 155-156. ISBN 83-7188-003-0.

[6] Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.

[psb-7] Irena Homola: Krasiński Izydor Zenon Tomasz h. Ślepowron (1774–1840). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XV / 1970 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-12-31].

[rwkp-8] Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.

[sł-9] Stanisław Łoza. Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim. „Żołnierz Polski”. Nr 18 (350). Rok V. 1923. s. 16.

[10] Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s.].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]