Hipercholesterolemia rodzinna

Hipercholesterolemia rodzinna (ang. familial hypercholesterolemia) – choroba genetyczna dziedziczona autosomalnie dominująco, spowodowana mutacjami genu LDLR w locus 19p13.2 kodującego białko receptora dla LDL.
Chorują zarówno homozygoty jak i heterozygoty: przebieg homozygotycznej hipercholesterolemii rodzinnej jest ciężki, choroba powoduje rozwój miażdżycy już w wieku dziecięcym^[1]. Heterozygotyczna postać choroby jest jedną z najczęstszych chorób genetycznych, objawia się późno i drugą najczęstszą, po hipercholesterolemii wielogenowej, postacią hipercholesterolemii pierwotnej.

Objawy i przebieg

żółtaki płaskie powiek
żółtaki ścięgna Achillesa
żółtaki guzowate
rąbek starczy rogówki
objawy miażdżycy^[2]
powiększona wątroba

Nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych

Lipidogram

podwyższony poziom triglicerydów^[3]^[4] (350–500 mg% heterozygoty, 700–1200 mg% homozygoty)
podwyższony poziom cholesterolu LDL^[4]

Leczenie

U pacjentów z heterozygotyczną hipercholesterolemią rodzinną najskuteczniejszą^{[potrzebny przypis]} metodą jest pozaustrojowe usuwanie LDL (hemafereza), powtarzane co 2 tygodnie. Używane są też żywice jonowymienne, gdzie podczas leczenia chorzy powinni dodatkowo przyjmować lek z grupy fibratów lub kwas nikotynowy, ponieważ zwiększa się jeszcze bardziej poziom triglicerydów spowodowany wzrostem syntezy VLDL^[4]. Zmniejszenie ilości cholesterolu przyjmowanego z pokarmem nie ma wielkiego wpływu na poziom cholesterolu we krwi. U homozygot często przeprowadza się przeszczep wątroby, która zawiera normalną liczbę receptorów LDL, co łagodzi objawy choroby. Stosowana jest także terapia genowa ex vivo^[5].

Zobacz też

Deficyt lizosomalnej kwaśnej lipazy

Przypisy

↑ Peter O.P.O. Kwiterovich Peter O.P.O., Donald S.D.S. Fredrickson Donald S.D.S., Robert I.R.I. Levy Robert I.R.I., Familial Hypercholesterolemia (One Form of Familial Type II Hyperlipoproteinemia) A STUDY OF ITS BIOCHEMICAL, GENETIC, AND CLINICAL PRESENTATION IN CHILDHOOD, „The Journal of Clinical Investigation”, 53 (5), 1974, DOI: 10.1172/JCI107670, ISSN 0021-9738, PMID: 4363406, PMCID: PMC302610 [dostęp 2017-01-30] (ang.).
↑ Ronald M.R.M. Summers Ronald M.R.M. i inni, Evaluation of the Aortic Root by MRI, „Circulation”, 98 (6), 1998, s. 509–518, DOI: 10.1161/01.CIR.98.6.509, ISSN 0009-7322, PMID: 9714107 [dostęp 2017-01-30] (ang.).
↑ Felipe J.F.J. Chaves Felipe J.F.J. i inni, Genetic Diagnosis of Familial Hypercholesterolemia in a South European Outbreed Population: Influence of Low-Density Lipoprotein (LDL) Receptor Gene Mutations on Treatment Response to Simvastatin in Total, LDL, and High-Density Lipoprotein Cholesterol, „The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism”, 86 (10), 2001, s. 4926–4932, DOI: 10.1210/jcem.86.10.7899, ISSN 0021-972X [dostęp 2017-01-30] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Wojciech Kostowski, Zbigniew S. Herman: Farmakologia – podstawy farmakoterapii: podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 1569. ISBN 83-200-3352-7.
↑ James M.J.M. Wilson James M.J.M. i inni, Ex Vivo Gene Therapy of Familial Hypercholesterolemia. Howard Hughes Medical Institute, University of Michigan, „Human Gene Therapy”, 3 (2), 1992, s. 179–222, DOI: 10.1089/hum.1992.3.2-179, ISSN 1043-0342 [dostęp 2017-01-30] .

Bibliografia

Andrzej Szczeklik (red.): Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, s. 127, 131. ISBN 83-7430-031-0.

Linki zewnętrzne

Hypercholesterolemia, autosomal dominant w bazie Online Mendelian Inheritance in Man (ang.)

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[1] Peter O.P.O. Kwiterovich Peter O.P.O., Donald S.D.S. Fredrickson Donald S.D.S., Robert I.R.I. Levy Robert I.R.I., Familial Hypercholesterolemia (One Form of Familial Type II Hyperlipoproteinemia) A STUDY OF ITS BIOCHEMICAL, GENETIC, AND CLINICAL PRESENTATION IN CHILDHOOD, „The Journal of Clinical Investigation”, 53 (5), 1974, DOI: 10.1172/JCI107670, ISSN 0021-9738, PMID: 4363406, PMCID: PMC302610 [dostęp 2017-01-30] (ang.).

[2] Ronald M.R.M. Summers Ronald M.R.M. i inni, Evaluation of the Aortic Root by MRI, „Circulation”, 98 (6), 1998, s. 509–518, DOI: 10.1161/01.CIR.98.6.509, ISSN 0009-7322, PMID: 9714107 [dostęp 2017-01-30] (ang.).

[3] Felipe J.F.J. Chaves Felipe J.F.J. i inni, Genetic Diagnosis of Familial Hypercholesterolemia in a South European Outbreed Population: Influence of Low-Density Lipoprotein (LDL) Receptor Gene Mutations on Treatment Response to Simvastatin in Total, LDL, and High-Density Lipoprotein Cholesterol, „The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism”, 86 (10), 2001, s. 4926–4932, DOI: 10.1210/jcem.86.10.7899, ISSN 0021-972X [dostęp 2017-01-30] (ang.).

[Kostowski-4] Wojciech Kostowski, Zbigniew S. Herman: Farmakologia – podstawy farmakoterapii: podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 1569. ISBN 83-200-3352-7.

[5] James M.J.M. Wilson James M.J.M. i inni, Ex Vivo Gene Therapy of Familial Hypercholesterolemia. Howard Hughes Medical Institute, University of Michigan, „Human Gene Therapy”, 3 (2), 1992, s. 179–222, DOI: 10.1089/hum.1992.3.2-179, ISSN 1043-0342 [dostęp 2017-01-30] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]