Henry David Thoreau
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Alma Mater | |
Ważne dzieła | |
Henry David Thoreau (ur. 12 lipca 1817 w Concord, zm. 6 maja 1862 tamże) – amerykański pisarz, poeta i filozof transcendentalista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Thoreau, syn wytwórcy ołówków Johna, potomka francuskich imigrantów, i Cynthii z d. Dunbar, urodził się i spędził prawie całe życie w miasteczku Concord w stanie Massachusetts.
W 1837 roku ukończył studia na Uniwersytecie Harvarda i został nauczycielem w szkole miejskiej w Concord. Wkrótce zaprzyjaźnił się z Ralphem Waldo Emersonem. Był jednym z ważniejszych członków działającego w latach 1836–1843 Klubu Transcendentalistów. W latach 1840–1844 Thoreau wraz z R.W. Emersonem, Th. Parkerem i Margaret Fuller wydawał The Dial – oficjalny organ Klubu, w którym zadebiutował jako poeta i eseista.
Był przedstawicielem anarchoprymitywizmu. Popierał obywatelskie nieposłuszeństwo jako formę walki z władzą i poszanowanie środowiska naturalnego (był fleksitarianinem). Był również zagorzałym abolicjonistą sprzeciwiającym się niewolnictwu i legalizującemu je prawu Stanów Zjednoczonych.
W 1845 roku przeniósł się do zbudowanej przez siebie chaty nad stawem Walden, położonym w lasach concordzkich. W trakcie dwuletniej samotności napisał swoje najsłynniejsze dzieło Walden, które stało się wzorem dla brytyjskich działaczy, późniejszych założycieli Partii Pracy.
Zmarł na gruźlicę. Nie założył rodziny.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]- 1849: Tydzień nad rzekami Concord i Merrimack (A Week on the Concord and Merrimack Rivers)
- 1849: O obywatelskim nieposłuszeństwie (On the Duty of Civil Disobedience) – esej
- 1854: Niewolnictwo w Massachusetts (Slavery in Massachusetts)
- 1854: Walden, czyli życie w lesie (Walden, or Life in the Woods) – powieść-pamiętnik, a zarazem zbiór esejów
- 1860: Obrona Kapitana Johna Browna (A Plea for Captain John Brown)
- 1863: Wycieczki (Excursions)
- 1863: Życie bez zasad (Life without Principle) – esej
- 1864: Lasy Maine (The Maine Woods)
- 1865: Przylądek Cod (Cape Cod) – pamiętnik z podróży
- 1881: Wczesna wiosna w Massachusetts (Early Spring in Massachusetts)
- 1884: Lato (Summer)
- 1882: Zima (Winter)
- 1892: Jesień (Autumn)
- 1894: Różności (Miscellanies)
- 1906: Dziennik Henry'ego Davida Thoreau (The Journal of Henry David Thoreau)
Twórczość Thoreau w przekładzie na język polski:
- Walden (Czytelnik 1983 fragmenty w „Życie bez zasad”; PIW 1991; Rebis 1999; Bibl. Gazety Wyborczej 2005; Rebis 2010), tłum. Halina Cieplińska
- Obywatelskie nieposłuszeństwo (Twórczość nr 4 r. 1981; Czytelnik 1983 w „Życie bez zasad”; Rebis 2006), tłum. Halina Cieplińska
- Życie bez zasad i inne eseje (Czytelnik 1983; Rebis 2011), tłum. Halina Cieplińska
- Sztuka chodzenia (Miniatura 2001)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- The Thoreau Society [online], The Thoreau Society (ang.).
- The Walden Woods Project [online], The Walden Woods Project (ang.).
- Thoreau Farm [online], Thoreau Farm (ang.).
- Henry D. Thoreau, „Dzikie Życie” (pol.).
- Robert Michael Ruehl , Henry David Thoreau, Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002 [dostęp 2018-06-27] (ang.).
- Henry David Thoreau [online], Lubimy czytać [dostęp 2020-04-20] (pol.).
- ISNI: 0000000121020957
- VIAF: 68936476
- ULAN: 500229765
- LCCN: n78095600
- GND: 118622293
- NDL: 00458704
- LIBRIS: mkz12s654bq4w57
- BnF: 11926580k
- SUDOC: 027162303
- SBN: CFIV087662
- NLA: 35548758
- NKC: jn20000605316
- DBNL: thor009
- BNE: XX929953
- NTA: 068723431
- BIBSYS: 90057202
- CiNii: DA00344779
- Open Library: OL19690A
- PLWABN: 9810671278405606
- NUKAT: n97035611
- J9U: 987007268970805171
- PTBNP: 39802
- CANTIC: a10163645
- LNB: 000007723
- NSK: 000035939
- CONOR: 24811363
- ΕΒΕ: 76330
- BLBNB: 000583610
- KRNLK: KAC199627496
- LIH: LNB:V*77040;=BE
- Amerykańscy abolicjoniści
- Amerykańscy autorzy pamiętników i dzienników
- Amerykańscy eseiści
- Amerykańscy filozofowie XIX wieku
- Amerykańscy poeci XIX wieku
- Eseiści anglojęzyczni
- Eseiści XIX wieku
- Filozofowie nowożytni
- Pisarze polityczni
- Poeci anglojęzyczni
- Transcendentaliści
- Urodzeni w 1817
- Zmarli w 1862
- Ludzie urodzeni w Concord (Massachusetts)