Groszek łąkowy
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Podrodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
groszek łąkowy |
Nazwa systematyczna | |
Lathyrus pratensis L. Sp. pl. 2:733. 1753 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
Groszek łąkowy, groszek żółty[4] (Lathyrus pratensis L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny bobowatych. Rośnie dziko w Azji, Europie i Afryce Północnej[5]. Jest pospolity na terenie całej Polski.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Wiotka i rozgałęziona, ścieląca się lub czepiająca podpór, na przekroju czterokanciasta, naga lub owłosiona. Długość do 100 cm.
- Liście
- Złożone, posiadające jedną tylko parę podłużnie lancetowatych listków, jeden lub dwa wąsy czepne i bruzdkowany ogonek. Listki mają zaostrzone końce i równoległą nerwację. Występują duże, strzałkowate przylistki.
- Kwiaty
- Motylkowe, zebrane w grona u nasady liści, na szypułkach znacznie dłuższych od liści. Kielich zrosły, o 5 żółtych, wyraźnie nierównych i odgiętych ząbkach, płatki korony również żółte, łódeczka otwierająca się tylko na szczycie. W środku 1 pręcik wolny i 9 zrośniętych nitkami.
- Owoc
- Nagi, czarny strąk o długości ok. 3 cm. Nasiona rozsiewane przez autochorię – łupiny dojrzałego strąka skręcają się gwałtownie, wyrzucając nasiona.
- Korzeń
- Głęboki korzeń palowy oraz długie, podziemne rozłogi.
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: łąki, zarośla. W górach sięga po piętro kosodrzewiny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Molinio-Arrhenatheretea[6]. Kwiaty posiadają mechanizm zabezpieczający je przed samozapyleniem. Są przedprątne, pręciki dojrzewają w zamkniętym jeszcze kwiecie, pyłek zbiera się na włoskach pod znamieniem słupka. Gdy owad odwiedza kwiat, naciska na łódeczkę, co powoduje wysunięcie się słupka z pyłkiem znajdującym się na szczoteczce jego włosków. Pyłek przykleja się do brzucha owada i zostaje przezeń przeniesiony na inny kwiat, w którym słupek już jest dojrzały i zdolny do zapylenia. W zapylaniu biorą udział pszczoły i trzmiele. Roślina miododajna, kwitnie od czerwca do lipca, czasami w jesieni powtarza kwitnienie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
- ↑ Lathyrus pratensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 106, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-12].
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- BioLib: 39996
- EoL: 703180
- EUNIS: 171355
- Flora of China: 200012185
- Flora of North America: 200012185
- FloraWeb: 3313
- GBIF: 5356701
- identyfikator iNaturalist: 125787
- IPNI: 501954-1
- ITIS: 25874
- NCBI: 254779
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-7773
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:501954-1
- Tela Botanica: 37993
- identyfikator Tropicos: 13021685
- USDA PLANTS: LAPR
- CoL: 3SKZJ