Geir Hallgrímsson
| Data i miejsce urodzenia |
16 grudnia 1925 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 września 1990 |
| Premier Islandii | |
| Okres |
od 28 sierpnia 1974 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Geir Hallgrímsson (ur. 16 grudnia 1925 w Reykjavíku, zm. 1 września 1990[1] tamże[2]) – islandzki polityk, prawnik i samorządowiec, w latach 1973–1983 przewodniczący Partii Niepodległości, premier Islandii (1974–1978) i minister spraw zagranicznych (1983–1986).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Rodzina, edukacja i działalność zawodowa
[edytuj | edytuj kod]Syn Hallgrímura Benediktssona (1885–1954), kupca i polityka, oraz Áslaug Geirsdóttir (1895–1967)[1]. W 1944 został absolwentem Menntaskólinn í Reykjavík[1][3][2], w 1948 ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Islandzkim[1][3][2]. Następnie przez rok uczęszczał na studia podyplomowe z prawa i ekonomii w Harvard Law School na Uniwersytecie Harvarda[1][3][2].
Od 1948 do 1959 praktykował jako adwokat w Reykjavíku[3]. W latach 1955–1959 był prezesem spółki prawa handlowego „H. Benediktsson”[2]. Od 1954 do 1986 wchodził w skład zarządu (od 1969 jako jego prezes) przedsiębiorstwa Árvakur wydającego m.in. dziennik „Morgunblaðið”. W latach 1965–1974 zasiadał nadto w zarządzie kompanii energetycznej Landsvirkjun[1].
Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]Podobnie jak ojciec zaangażował się w działalność polityczną w ramach Partii Niepodległości. W latach 1957–1959 był przewodniczącym jej organizacji młodzieżowej[1].
Od 1954 do 1974 działał w samorządzie Reykjavíku[1]. Od 19 listopada 1959 (wraz z Auðurem Auðunsem) pełnił funkcję burmistrza stolicy Islandii[4][5], a od 6 października 1960[4][6] do 1 grudnia 1972[4] sprawował ją samodzielnie. Okres sprawowania tej funkcji przyniósł mu poważanie wśród obywateli[3].
Od 1960 okresowo był zastępcą poselskim do parlamentu islandzkiego[1]. W 1970 wybrano go po raz pierwszy do Althingu z ramienia Partii Niepodległości[3], w którym zasiadał do 1983. Potem do 1985 ponownie okresowo był zastępcą poselskim[1]. W 1973 został prezesem swojego ugrupowania, którym był do 1983[1][3], kiedy to zastąpił go Þorsteinn Pálsson[3]. W 1974 zawiązał koalicję z Partią Postępu[3], a 28 sierpnia tegoż roku został premierem kraju[7][8]. Na stanowisku tym pozostawał do 1 września 1978[7][8]. Zrezygnował z pełnienia funkcji premiera z powodu wielu sporów między członkami partii[9]. Od maja 1983 do stycznia 1986 był ministrem spraw zagranicznych[1][3][2]. Następnie wycofał się z działalności politycznej[3]. W 1986 objął stanowisko prezesa banku centralnego Islandii, które zajmował do śmierci[1][3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]7 lipca 1948 zawarł związek małżeński z Erną Finnsdóttir (1924–2019). Miał z nią czworo dzieci: synów Hallgrímura Benediktssona (ur. 1949) i Finnura (ur. 1953) oraz córki Kristín (ur. 1951) i Áslaug (ur. 1955)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Geir Hallgrímsson. althingi.is. [dostęp 2021-09-21]. (isl.).
- ↑ a b c d e f Geir Hallgrímsson látinn. mbl.is, 2 września 1990. [dostęp 2021-09-21]. (isl.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Hálfdanarson 2008 ↓, s. 89.
- ↑ a b c Borgarstjórar í Reykjavík frá upphafi. reykjavik.is. [dostęp 2014-03-14]. (isl.).
- ↑ Borgarstjóri fær orlof um nokkra hríð. „Vísir”. 257, s. 7, 20 listopada 1959. ISSN 1670-0872. [dostęp 2021-09-21]. (isl.).
- ↑ Geir, einn borgarstjóri. „Alþýðublaðið”. 227, s. 1, 7 października 1960. ISSN 1021-8203. [dostęp 2021-09-21]. (isl.).
- ↑ a b Ben Cahoon: Iceland. worldstatesmen.org. [dostęp 2014-03-15]. (ang.).
- ↑ a b Forsætisráðherratal. forsaetisraduneyti.is. [dostęp 2021-09-21]. (isl.).
- ↑ Hálfdanarson 2008 ↓, s. 89–90.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Geir Hallgrímsson. althingi.is. [dostęp 2021-09-21]. (isl.).
- Guðmundur Hálfdanarson: Historical Dictionary of Iceland. Lanham: Scarecrow Press, 2008. ISBN 978-0-8108-5495-6. [dostęp 2021-09-21]. (ang.).
- Geir Hallgrímsson látinn. mbl.is, 2 września 1990. [dostęp 2021-09-21]. (isl.).
