Przejdź do zawartości

Francisco Ayala

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Francisco Ayala
Ilustracja
Imię i nazwisko

Francisco Ayala García-Duarte

Data i miejsce urodzenia

16 marca 1906
Grenada

Data i miejsce śmierci

3 listopada 2009
Madryt

Narodowość

hiszpańska

Język

hiszpański

Alma Mater

Uniwersytet Complutense w Madrycie

Dziedzina sztuki

proza

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania)
Nagrody
  • Nagroda Cervantesa: 1991
  • Nagroda Księcia Asturii: Literatura, 1998

Francisco Ayala García-Duarte (ur. 16 marca 1906 w Grenadzie, zm. 3 listopada 2009 w Madrycie)[1]hiszpański pisarz, krytyk i socjolog.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Po wojnie domowej wyjechał do Ameryki Południowej, gdzie wykładał na kilku uczelniach literaturę i zagadnienia polityczne. Powrócił do Hiszpanii w latach 60. W Polsce ukazały się jego zbiór opowiadań Uzurpatorzy oraz powieść o tematyce politycznej Zdechnąć jak pies. Był także tłumaczem literatury niemieckiej, francuskiej, angielskiej, włoskiej, portugalskiej. Publikował eseje socjologiczne i polityczne.

Jego twórczość, osadzona we współczesności, cechowała się pesymizmem. Z uznaniem o książkach Ayali wypowiadał się m.in. Jorge Luis Borges[2].

Został uhonorowany szeregiem wyróżnień literackich, w tym Nagrodą Cervantesa w 1991. W 1983 został przyjęty w poczet członków Królewskiej Akademii Hiszpańskiej, otrzymał m.in. Narodową Nagrodę Literacką (1983), Nagrodę Księcia Asturii w dziedzinie literatury (1998) oraz doktoraty honoris causa uniwersytetów w Madrycie, Sewilli, Grenadzie i Tuluzie. Wielokrotnie był zgłaszany do literackiej nagrody Nobla. W 2006 został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Izabeli Katolickiej[3].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Proza narracyjna

[edytuj | edytuj kod]
  • Tragicomedia de un hombre sin espíritu (1925)
  • Historia de un amanecer (1926)
  • El boxeador y un ángel (1929)
  • Cazador en el alba (1930)
  • El hechizado (1944)
  • Los usurpadores (1949) – wyd pol. Uzurpatorzy, Czytelnik 1975
  • La cabeza del cordero (1949)
  • Historia de macacos (1955)
  • Muertes de perro (1958) – wyd pol. Zdechnąć jak pies, Wydawnictwo Literackie 1977
  • El fondo del vaso (1962)
  • El as de Bastos (1963)
  • Mis mejores páginas (1965)
  • El rapto (1965)
  • Cuentos (1966)
  • Obras narrativas completas. Glorioso triunfo del príncipe Arjuna (1969)
  • Lloraste en el Generalife
  • El jardín de las delicias (1971)
  • El hechizado y otros cuentos (1972)
  • De triunfos y penas (1982)
  • El jardín de las malicias (1988)
  • Relatos granadinos (1990)
  • Recuerdos y olvidos 1 (1982) – pamiętniki
  • Recuerdos y olvidos 2 (1983) – pamiętniki
  • El regreso (1992)
  • De mis pasos en la tierra (1996)
  • Dulces recuerdos (1998)
  • Un caballero granadino y otros relatos (1999)
  • Cuentos imaginarios (1999)
  • El derecho social en la Constitución de la República española (1932)
  • El pensamiento vivo de Saavedra Fajardo (1941)
  • El problema del liberalismo (1941)
  • El problema del liberalismo (1942)
  • Historia de la libertad (1943)
  • Los políticos (1944)
  • Histrionismo y representación (1944)
  • Una doble experiencia política: España e Italia (1944)
  • Ensayo sobre la libertad (1945)
  • Jovellanos (1945)
  • Ensayo sobre el catolicismo, el liberalismo y el socialismo (1949)
  • La invención del Quijote (1950)
  • Tratado de sociología (1947)
  • Ensayos de sociología política (1951)
  • Introducción a las ciencias sociales (1952)
  • Derechos de la persona individual para una sociedad de masas (1953)
  • Breve teoría de la traducción (1956)
  • El escritor en la sociedad de masas (1956)
  • La crisis actual de la enseñanza (1958)
  • La integración social en América (1958)
  • Tecnología y libertad (1959)
  • Experiencia e invención (1960)
  • Razón del mundo (1962)
  • De este mundo y el otro (1963)
  • Realidad y ensueño (1963)
  • La evasión de los intelectuales (1963)
  • Problemas de la traducción (1965)
  • España a la fecha (1965)
  • El cine, arte y espectáculo (1969)
  • Reflexiones sobre la estructura narrativa (1970)
  • El Lazarillo: reexaminado. Nuevo examen de algunos aspectos (1971)
  • Los ensayos. Teoría y crítica literaria (1972)
  • Confrontaciones (1972)
  • Hoy ya es ayer (1972)
  • Cervantes y Quevedo (1974)
  • La novela: Galdós y Unamuno (1974)
  • El escritor y su imagen (1975)
  • El escritor y el cine (1975)
  • Galdós en su tiempo (1978)
  • El tiempo y yo. El jardín de las delicias (1978)
  • Palabras y letras (1983)
  • La estructura narrativa y otras experiencias literarias (1984)
  • La retórica del periodismo y otras retóricas (1985)
  • La imagen de España (1986)
  • Mi cuarto a espaldas (1988)
  • Las plumas del Fénix. Estudios de literatura española (1989)
  • El escritor en su siglo (1990)
  • Contra el poder y otros ensayos (1992)
  • El tiempo y yo, o el mundo a la espalda (1992)
  • En qué mundo vivimos (1996)
  • Miradas sobre el presente: ensayos y sociología, 1940-1990

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. cervantes.es – Francisco Ayala • Biografía (hiszp.) [dostęp: 2013-03-11]
  2. abc.es – Ayala, testigo de un siglo crucial (hiszp.) [dostęp: 2013-03-11]
  3. boe.es – BOE núm. 62 (hiszp.) [dostęp: 2013-03-11]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]