Ernesto De Curtis
Data i miejsce urodzenia |
4 października 1875 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
31 grudnia 1937 |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność |
1897–1937 |
Współpracownicy | |
Giambattista De Curtis |
Ernesto De Curtis (ur. 4 października 1875 w Neapolu, zm. 31 grudnia 1937 tamże) – włoski kompozytor licznych pieśni neapolitańskich, w tym „Torna a Surriento”, skomponowanej do tekstu brata, Giambattisty. Jest również kompozytorem popularnego romansu, „Non ti scordar di me”, napisanego w 1935 roku do włoskiego tekstu Domenica Furnò, którego pierwszym wykonawcą był znany tenor, Beniamino Gigli.
Życiorys i twórczość
[edytuj | edytuj kod]Młodość i edukacja muzyczna
[edytuj | edytuj kod]Ernesto De Curtis urodził się 4 października 1875 roku w Neapolu jako czwarte z sześciu dzieci Giuseppe De Curtisa, malarza dekoracyjnego i Elisabetty Minnon. Ze strony matki był spokrewniony z kompozytorem Saveriem Mercadante[1]. W wieku około ośmiu lat uczył się podstaw muzyki pod kierunkiem Vincenza Valente, jednego z ówczesnych mistrzów pieśni neapolitańskiej, przyjaciela Giuseppe De Curtisa[2]. Edukację muzyczną kontynuował w neapolitańskim konserwatorium San Pietro a Majella, które ukończył z dyplomem[1]. Talent muzyczny Ernesta De Curtisa rozwijał się pod kierunkiem jego starszego brata, Giambattisty, malarza, poety i muzyka. To Giambattista napisał poetycki tekst do pierwszego utworu Ernesta w dialekcie neapolitańskim, „ ’A primma vota”, opublikowany przez wydawnictwo Bideri w Neapolu w 1897 roku. Dzięki tej pieśni Ernesto stał się znany w środowisku artystycznym. Był to początek owocnej współpracy artystycznej pomiędzy braćmi, która miała trwać przez około trzydzieści lat i okazała się bardzo owocna. Rok ten był zarazem początkiem czterdziestoletniej kariery Ernesta De Curtisa jako kompozytora pieśni neapolitańskiej w jej złotym okresie, a także jako pianisty-akompaniatora[2].
Kariera artystyczna
[edytuj | edytuj kod]W 1899 roku Ernesto De Curtis wydał „I’ penso siempre a te” (do tekstu Adolfa Genise), w 1900 – „Canzona sincera”, a w 1901 – „Tiemme cu te” (wszystkie do tekstów brata). W 1902 roku skomponował, również do tekstu brata, pieśń „Amalia”, poświęconą Amalii Russo, z którą kilka lat później ożenił się; w tym samym roku skomponował pieśń „Torna a Surriento”, (ponownie do tekstu brata), opublikowany przez Bideri w 1904 roku. W tym samym roku Bideri opublikowało również „Voce ’e notte”, pieśń skomponowaną w 1903 roku do tekstu Edoarda Nicolardiego[2]. W kolejnych latach Ernesto De Curtis skomponował takie pieśni jak: „’A muntanara” (1905), „’A surrentina” (1906), „Pusilleco e Surrento” (1906), „Te vene a mente” (1906), „Serenata gelosa” (1906), „Dui core” (1907), „La speranza” (1907; wszystkie do tekstów brata), „Facitime felice” (1907), „Primmavera” (1907, do tekstów, odpowiednio: Vincenza i Ferdinanda Russa). W 1909 roku skomponował „Canta pe’ me” do tekstu Libera Bovia, a następnie „Sora mia” (1910) i „’A femmena” (1911, do tekstów Rocca Galdieri), również opublikowane przez Bideri. W 1911 roku przeszedł do niemieckiego wydawnictwa Poliphon. W tym samym roku skomponował „Ah, l’ammore che ffa fà” (do tekstu Ernesta Murola); w następnym roku „So’ ’nnamorato le te” i „I’ m'arricordo ’e te”, obie do tekstów brata. W 1912 roku powrócił do współpracy z Liberem Boviem komponujac: „Canzone ’e Napule” znanej również jako „Me ne vogl’i’ a ll’America”, a następnie „Autunno i „Sona chitarra” (obie w 1913 roku) oraz „Tu ca nun chiagne” i „’A guerra” (obie w 1915 roku)[2].
W 1915 roku napisał pieśń „Lusinga” (tekst Adolfa Genise), jedną z pierwszych w języku włoskim, a w kolejnych latach: „Voi ed io” (do tekstu Genise), „Mese gentile” (do tekstu Nella De Lutia), „Odorano le rose”, „Non sei tu”, „Nostalgia”, „Tutto passa”, „Sogno ancora”, a później: Non ti scordar di me” i „Ti voglio tanto bene”. Kontynuował również pisanie utworów w dialekcie neapolitanskim: „Core napulitano” (tekst R. Galdieri), „Solo cu’ te” (tekst A. Barbieri), „Luna gentile” (do tekstu brata). W 1917 roku powstały pieśni „Mandulinata” oraz „’E canzone”, obie do tekstów Libera Bovia, a później: „Nun sia maie” (tekst C. Letico), „’Na parola sola” (tekst G. Esposito) oraz „Sorrento” i „’O balcone ’e Napule”, obie do tekstów Ernesta Murola, zaprezentowane w 1934 roku podczas przeglądu w Piedigrotta[2].
Współpraca z Beniaminem Giglim
[edytuj | edytuj kod]Pieśni Ernesta De Curtisa wykonywali Enrico Caruso i Beniamino Gigli. Szczególnie z Giglim wiążą się największe sukcesy i popularyzacja za granicą takich piosenek jak: „Torna a Surriento”, „Voce ’e notte”, „Non ti scordar di me” oraz innych. De Curtis i Gigli spotkali się w latem 1922 roku w Agnano, miejscowości uzdrowiskowej w pobliżu Neapolu i wkrótce zaprzyjaźnili się. Przypuszczalnie jesienią tego samego roku De Curtis wyjechał w ślad za Giglim do Ameryki Północnej (gdzie kilka lat wcześniej pojawił się również Enrico Caruso) i gdzie pozostał przez ponad dziesięć lat. Z Giglim De Curtis koncertował w Stanach Zjednoczonych, Brazylii i Argentynie, odnosząc sukcesy zarówno w prezentacji pieśni neapolitańskiej jak i romansów włoskich. Przed 1934 rokiem powrócił do Neapolu. Kontynuował komponowanie piosenek, ale było to już w schyłkowym okresie świetności pieśni neapolitańskiej. Jednak w ostatnich latach życia, dzięki współpracy z Domenikiem Furnò, skomponował dwa ze swych najpiękniejszych romansów: „Non ti scordar di me” z 1935 roku, który dał tytuł włosko-niemieckiemu filmowi, nakręconemu w tym samym roku przez Augusta Geninę z Beniaminem Giglim jako głównym bohaterem oraz „Ti voglio tanto bene”, z 1937 roku, również spopularyzowanym przez Giglego w innym filmie, zatytułowanym Solo con te[2]. „Non ti scordar di me” przypomniał w 1968 roku w unowocześnionej wersji Sergio Leonardi, doprowadzając go do 15 miejsca na włoskiej liście przebojów, Hit Parade Italia. Utwór wykonywali również tacy artyści jak: Gino Bechi, Giuseppe Di Stefano, Tito Schipa, Claudio Villa i Luciano Virgili[3].
Ernesto De Curtis zmarł 31 grudnia 1937 w Neapolu, tuż po ukończeniu pieśni „Ave Maria”, dedykowanej Giglemu. W tym samym roku zmarli również dwaj inni znani twórcy pieśni neapolitańskiej, Ernesto Tagliaferri i Rodolfo Falvo[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Leonardo.it: Ernesto De Curtis. www.cronologia.leonardo.it. [dostęp 2018-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-19)]. (wł.).
- ↑ a b c d e f g Rosario Lombardo w: Enciclopedia Treccani: DE CURTIS, Ernesto. www.treccani.it. [dostęp 2018-01-06]. (wł.).
- ↑ Hit Parade Italia: Non ti scordar di me. www.hitparadeitalia.it. [dostęp 2018-01-06]. (wł.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ernesto De Curtis – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Ernesto De Curtis w bazie IMDb (ang.)
- Ernesto De Curtis – nuty w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000109061940
- VIAF: 59269184
- LCCN: no92014835
- GND: 129057487
- BnF: 13893079t
- SUDOC: 08056318X
- SBN: LO1V137740
- NKC: xx0019490
- BNE: XX841456
- BIBSYS: 2020165
- CiNii: DA09719961
- PLWABN: 9810675772505606
- NUKAT: n2005117346
- J9U: 987007595037405171
- PTBNP: 1584886
- LNB: 000052019
- CONOR: 18915427
- KRNLK: KAC2018N0802
- RISM: people/30019959