Edmund Baranowski (poseł)
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 lub 4 września 1939 |
Poseł II kadencji Sejmu (II RP) | |
Okres |
od 1928 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Edmund Baranowski (ur. 8 stycznia 1886 w Lwówku, zm. 3 lub 4 września 1939 w Katowicach) – polski polityk chadecki, działacz samorządowy i społeczny, farmaceuta, poseł II kadencji Sejmu w latach 1928–1930[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Franciszka i Walerii z domu Borzyszkowska. Baranowski kształcił się w gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu oraz w gimnazjum w Międzyrzeczu, gdzie w 1903 zdał egzamin maturalny. Po ukończeniu szkoły praktykował w aptece we Frankfurcie nad Odrą a następnie studiował farmację w Monachium oraz Lipsku. Po uzyskaniu tytułu magistra farmacji (1912) w latach 1912–1914 odbył kolejną praktykę aptekarską. Po jej zakończeniu kupił w 1914 aptekę w Łasinie (pow. grudziądzki).
W 1920 kupił w Grudziądzu fabrykę przetworów chemicznych „Samtera”. Po zmianie nazwy na Laboratorium Chemiczno-Farmaceutyczne, produkował w niej tabletki, preparaty dentystyczne oraz leki weterynaryjne. Wyroby Laboratorium zostały wysoko ocenione w 1925 roku, kiedy to przyznano mu złoty medal na XII Zjeździe Lekarzy i Przyrodników Polskich w Warszawie.
Zaangażował się w polską działalność społeczną. Od 1916 był członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu, udzielał się także w lokalnych organizacjach oświatowych. Od grudnia 1918 był przedstawicielem miasta Łasina w Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu, uczestniczył także w pracach Powiatowej Rady Ludowej na obwód Łasin oraz zakładał Radę Robotniczą i Włościańską. Pomiędzy 1918 a 1920 działał w Organizacji Wojskowej Pomorze, a w 1919 był członkiem Pomocniczego Komitetu Przedplebiscytowego w Grudziądzu. W okresie wojny polsko-bolszewickiej służył w Zachodniej Straży Obywatelskiej. W 1920 został pierwszym polskim komisarycznym[3] burmistrzem Łasina. W tym okresie zintensyfikował swoją działalność społeczno–polityczną. Działał w PSChD, Towarzystwie Upiększania Miasta Grudziądza, Towarzystwie Wioślarskim „Wisła”, PTG „Sokół” i Towarzystwie Śpiewaczym „Echo”. Baranowski został również członkiem magistratu miasta Grudziądza i uczestniczył w pracach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Toruniu jako sędzia. W 1919 brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. W latach 1922–28 generalny sekretarz Zarządu Związku Powstańców i Wojaków Okręgu Pomorskiego.
W wyborach do Sejmu II kadencji w 1928 uzyskał mandat poselski w okręgu wyborczym nr 30 (Grudziądz) z listy nr 25 (PSChD). W czasie sprawowania mandatu Baranowski pracował w komisji odbudowy kraju.
W 1928 roku otworzył aptekę „Mariańską' w Hajdukach Wielkich (obecnie Chorzów Batory, dzielnica Chorzowa) przy ul. Kościelnej 11. Uzyskał osobistą koncesję apteczną od wojewody śląskiego w 1929 roku. Ogólny Związek Aptekarzy Województwa Śląskiego, Okręgu Polskiego Powszechnego Towarzystwa Farmaceutycznego w Katowicach, w 1932 roku upoważnił jego aptekę do produkcji preparatów farmaceutycznych według śląskich przepisów. W latach 1931–35 wiceprezes Ogólnego Związku Aptekarzy Województwa Śląskiego.
Wziął udział w wojnie obronnej w 1939 w walkach o Świętochłowice i Chorzów jako podporucznik 75 pułku piechoty. Po dostaniu się do niewoli, 3 lub 4 września 1939 został rozstrzelany przez Niemców w Katowicach wraz z grupą powstańców śląskich[2].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Edmund Baranowski był żonaty z Jadwigą z domu Śmierzchalska. Z tego związku miał córkę – Irenę Marię (1921–1944). Była ona członkinią hufca szkolnego Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Grudziądzu a później harcerką Chorągwi Śląskiej Organizacji Harcerek. Zaginęła w walce, w szeregach AK, podczas Powstania Warszawskiego[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jacek Majchrowski: Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa: BGW, 1994. ISBN 83-7066-569-1.
- ↑ a b c Małgorzata Smogorzewska: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny. Tom I A–D. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998. ISBN 83-7059-392-5.
- ↑ str. 26 "Łasin Historia 1298 Teraźniejszość 1998 Przyszłość XXI w." - Urząd Miasta i Gminy Łasin 1998 r.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Poczet Chorzowian – Edmund Baranowski
- Dionizy Moska, biogram w: Chorzowski Słownik Biograficzny (t.2), wyd. Muzeum w Chorzowie, Chorzów 2008 (s.7-9)
- Burmistrzowie komisaryczni miast II Rzeczypospolitej
- Członkowie Zachodniej Straży Obywatelskiej
- Ludzie urodzeni w Lwówku
- Ludzie związani z Chorzowem
- Ludzie związani z Łasinem
- Obrońcy Śląska (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Odznaką pamiątkową Polskiej Organizacji Wojskowej
- Podporucznicy farmaceuci II Rzeczypospolitej
- Polacy i obywatele polscy straceni przez Niemcy nazistowskie w Polsce 1939–1945
- Politycy Polskiego Stronnictwa Chrześcijańskiej Demokracji
- Polscy burmistrzowie
- Posłowie na Sejm II kadencji (1928–1930)
- Posłowie na Sejm II Rzeczypospolitej (województwo pomorskie)
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Straceni przez rozstrzelanie
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1886
- Zmarli w 1939