Przejdź do zawartości

Chlew

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chlewnia z odpowiednio wysokimi kominami wentylacyjnymi pozwalającymi zmniejszyć emisję odorów w otoczeniu chlewni
W pomieszczeniach inwentarskich świnie mogą przebywać w kojcach
Chlewnik wraz z wybiegiem dla świń w osadzie średniowiecznej - rekonstrukcja w Muzeum Archeologicznym w Biskupinie
Chlywik – budynek gospodarczy przy familokach – w Rybniku-Chwałowicach

Chlew[1], chlewnia[2], świniarnia[3]budynek inwentarski służący do przetrzymywania, chowu oraz tuczu trzody chlewnej[4]; także, zespół świń w różnym wieku (lochy, prosięta, knury), lub różnej kategorii (zwierzęta hodowlane, tuczniki) służący odpowiednim celom produkcyjnym, stąd nazwa: chlewnia hodowlana, chlewnia użytkowa, chlewnia o cyklu zamkniętym (chlewnia towarowa), tuczarnia itd.[5].

Wyraz chlew wywodzi się z prasłow. *chlěvъ „pomieszczenie dla zwierząt”, a pierwotnie zapewne „ziemianka”, które zostało z kolei zapożyczone z pragerm. *hlaiwa- (por. goc. 𐌷𐌻𐌰𐌹𐍅 hlaiw „grób”)[6]. Prawdopodobnie od staropolskiej nazwy chlewu kob, pochodzi wyraz kobieta, który z czasem zatracił swoją pejoratywną konotację[7].

Określenie „chlew” stosowane jest do tych budynków, w których chowana jest niewielka liczba świń, obiekty produkcyjne przystosowane do przetrzymywania kilkuset i więcej sztuk nierogacizny nazywane są chlewniami.

Chlewnia jest obiektem murowanym, najczęściej jednokondygnacyjnym, rozgrodzonym wewnątrz na różnego rodzaju kojce. Do karmienia zwierząt w chlewni wykorzystywane są w zależności od rodzaju tuczu: tucz „na mokro” (koryta), tucz „na sucho” (poidełka, dozowniki suchej karmy).

Chlewnie można podzielić na ściółkowe i bezściółkowe. Posadzka w chlewni ściółkowej wyściełana jest słomą, która wraz z odchodami trafia na pryzmę obornikową. Chlewnie ściółkowe ze względu na względu na wysokie nakłady pracy cieszą się coraz mniejszą popularnością. W nowoczesnych, wydajnych, bezściółkowych obiektach inwentarskich stosowane są różnego rodzaju ruszta.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać chlew [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2023-01-11].
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać chlewnia [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2023-01-11].
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać świniarnia [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2023-01-11].
  4. Główny Urząd Statystyczny / Metainformacje / Słownik pojęć / Pojęcia stosowane w statystyce publicznej [online], stat.gov.pl [dostęp 2022-07-05].
  5. J. Głowacki, Mała encyklopedia rolnicza, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1964, s. 922.
  6. Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 60. ISBN 83-08-03648-1.
  7. Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2009, s. 213, ISBN 978-83-262-0146-2, OCLC 318201664.