Céline Montaland
 Céline Montaland (aut. Nadar) | |
| Data i miejsce urodzenia |
10 sierpnia 1843 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 stycznia 1891 |
| Zawód | |
| Lata aktywności |
1849–1891 |
Céline Montaland (ur. 10 sierpnia 1843 w Gandawie, zm. 8 stycznia 1891 w Paryżu) – francuska aktorka teatralna, tancerka i piosenkarka[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Céline Montaland urodziła się 10 sierpnia 1843 w Gandawie. Jej rodzice, Pierre Montaland i Mathilde Chevalier, byli prowincjonalnymi aktorami. Pierwszych lekcji z aktorstwa udzielał jej ojciec, mający za sobą występy w Théâtre du Vaudeville. Debiutowała w Comédie-Française w wieku 6 lat jako Camille w sztuce Gabrielle (1849) autorstwa Émile’a Augiera[3][4]. Występowała też w wielu rolach dziecięcych, pisanych specjalnie dla niej[3] – zagrała m.in. w Charlotte Corday (1850) François Ponsarda. Jej talent skłonił ojca do organizowania dla córki występów na prowincjach, za granicą, oraz na scenie Théâtre du Palais-Royal, gdzie zagrała m.in. w La Fille bien gardée Eugène’a Labiche’a[4].
W 1860 wróciła do Paryża po światowym tournée muzycznym ze swoją trupą teatralną, które przyciągnęło szeroką uwagę publiczności[5][6]. Od 1860 do 1870, będąc jedną z najpiękniejszych kobiet Paryża i obdarzona talentem, grała w dramatach, komediach i operetkach (brała udział w tworzeniu Życia paryskiego Jacques’a Offenbacha z 1866)[4].
W 1870 wyjechała grać do Nowego Jorku, po czym wróciła do francuskiej stolicy. W 1881 sportretowała w Théâtre de l’Odéon matkę w sztuce Jack (1876), której autorem był Alphonse Daudet. Następnie została zatrudniona na trzy lata w Teatrze Michajłowskim w Petersburgu. W 1884 dołączyła do Comédie-Française, gdzie debiutowała w Walce kobiet Eugène’a Scribe’a i Ernesta Legouvégo z 1851. Grała też w La Souris Édouarda Paillerona z 1887, La Princesse Georges Alexandre Dumasa (syna), François le Champi George Sand, Le Klephte Abrahama Dreyfusa czy Jean Baudry Auguste Vacquerie[4].
W 1888 została członkiem Komedii Francuskiej (sociétaire). Zmarła trzy lata później, w wieku 47 lat, na odrę, którą zaraziła się przy łóżku swojej czteroletniej córki[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Marvin Carlson: The French Stage in the Nineteenth Century. Scarecrow Press, 1972, s. 221. ISBN 978-0-810-80516-3. (ang.).
- ↑ Lenard R. Berlanstein: Daughters of Eve: A Cultural History of French Theater Women from the Old Regime to the Fin de Siècle. Harvard University Press, 2009, s. 89. ISBN 978-0-674-02081-8. (ang.).
- ↑ a b Giacomo Meyerbeer: The Diaries of Giacomo Meyerbeer: The years of celebrity, 1850–1856. Fairleigh Dickinson University Press, 1999, s. 80. ISBN 978-0-8386-3844-6. (ang.).
- ↑ a b c d e Céline Montaland – Comédie-Française. Comédie-Française. [dostęp 2024-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-09-05)]. (fr.).
- ↑ Bernard Marbot: After Daguerre: Masterworks of French Photography (1848–1900) from the Bibliothèque Nationale. Metropolitan Museum of Art, 1980, s. 113. (ang.).
- ↑ Laurence Senelick: Jacques Offenbach and the Making of Modern Culture. Cambridge University Press, 2017, s. 187. ISBN 978-0-521-87180-8. (ang.).