Bolesław Sztejner
Bolesław Julian Sztejner (ur. 1861, zm. 1921) – polski fotograf działający w Warszawie i we Włocławku, działacz społeczny, naczelnik włocławskiej Ochotniczej Straży Ogniowej.
Karierę rozpoczynał w Warszawie[1]. Później został we Włocławku uczniem A. Eichenwalda, po którym w 1887 roku przejął zakład fotograficzny[2][3]. Jego zakład mieścił się przy ul. Żabiej 13/15 (wówczas: Żabia, dom nr 227), ul. Cygance 13, ul. Piekarskiej 4 i ul. 3 Maja 11[4]. Hasłem reklamowym Sztejnera było Niepogoda nie robi różnicy w zdjęciach[2]. Do jego uczniów należał m.in. Karol Szałwiński[4].
Fotografie wykonywane we włocławskim atelier Sztejera odznaczają się doskonałością techniczną i wysokimi walorami artystycznymi. Z usług tego zakładu korzystała nie tylko miejscowa elita, ale również członkowie rodu Kronenbergów, którzy mieli majątek ziemski w pobliskim Brzeziu. W Muzeum Warszawy zachowały się m.in. pochodzące z lat 90. XIX wieku zdjęcia krajobrazowe z Brzezia i fotografie portretowe dzieci Leopolda Juliana Kronenberga autorstwa Sztejnera[3].
Zdjęcia dokumentujące zakłady przemysłowe we Włocławku, takie jak cegielnia Leona Bojańczyka czy fabryka celulozy braci Cassirerów, zostały wydane w formie pocztówek w 1902 roku[5]. Jako kartki pocztowe zostały opublikowane również fotografie Sztejnera wykonane w ciechocińskim uzdrowisku, przedstawiające m.in. Nowe Łazienki nr 1 i 4[6].
Ponadto Sztejner wykonywał fotografie dzieł sztuki, m.in. zaginionego obecnie XVII-wiecznego portretu ks. Piotra Skargi z kaliskiego kolegium jezuickiego[7]. Fotografował również tzw. typy ludowe, dokumentując strój ludowy Kujawiaków[8]. Zdjęcia pochodzące z jego zakładu znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku[9].
Bolesław Sztejner był członkiem Cechu Rzemiosł Różnych we Włocławku[10].
Jako społecznik był zaangażowany w działalność Ochotniczej Straży Ogniowej we Włocławku, założonej w połowie lat 70. XIX wieku[11]. Do roku 1905, obok Resursy Obywatelskiej i Towarzystwa Wioślarskiego, ówczesna straż ogniowa była organizacją społeczną, która prowadziła szeroką działalność kulturalną zarówno na terenie miasta, jak i regionu[12]. Bolesław Sztejner pełnił funkcję naczelnika włocławskiej straży ogniowej w latach 90. XIX wieku i pierwszych dwóch dekadach XX wieku. W 1893 roku był jednym z ofiarodawców pucharu dla Wincentego Bojańczyka[13], współtwórcy włocławskiej straży ogniowej[14]. Puchar jest dziś cennym eksponatem włocławskiego muzeum[15]. W 1909 Sztejner roku brał udział w poświęceniu i wmurowaniu aktu erekcyjnego pod nową siedzibą strażaków we Włocławku przy ul. Żabiej[16].
Bolesław Sztejner był jednym z fotografów, których Andrzej Winiarski wymienia w przedmowie do swojej książki Włocławek na starej fotografii, jako źródło jej inspiracji. Zdjęcia Sztejnera i kilku innych fotografów stały się kanwą do napisania tej pracy, w której Winiarski opisuje historię przedwojennych ulic Włocławka, ilustrując tę historię starą fotografią[17].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Fotografie niewydzielone z zasobów [online], Archiwum Archidiecezjalne Warszawskie [dostęp 2017-11-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-22].
- ↑ a b Leksykon Fotografów [online], www.fotorevers.eu [dostęp 2017-11-02].
- ↑ a b (red.) Małgorzata Dubrowska: Kronenbergowie. Pamiątki rodzinne. Warszawa: Muzeum Historyczne m st. Warszawy – Fundacja Bankowa im. Leopolda Kronenberga, 1998, s. 77, 94, 96, 111. ISBN 83-907-4942-4.
- ↑ a b Fotografowie – Galeria Fotografii Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w zbiorach IS PAN. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości. [dostęp 2017-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-04)]. (pol.).
- ↑ Tomasz Dziki: Przemysł włocławski w latach 1870-1918. Gospodarcze i społeczne aspekty industrializacji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004, s. 303, 305. ISBN 83-7322-932-9.
- ↑ (red.) Szymon Kubiak: Ciechocinek. Dzieje uzdrowiska. Włocławek: Oficyna Wydawnicza Lega, 2001, s. 589-590, il. 44, 54, 55. ISBN 83-88115-37-5.
- ↑ Kazimierz S. Oźóg. Prawdziwy wizerunek Skargi. „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego”. 32, s. 302, 2012. ISSN 0137-3420.
- ↑ Krystyna Pawłowska: Kujawiacy. Przewodnik Katolicki 30/2006, 2006. [dostęp 2017-11-04]. (pol.).
- ↑ Dział Historyczny. Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku. [dostęp 2017-11-04]. (pol.).
- ↑ Haldor/Stylebytes, Cech Rzemiosł Różnych [online], rzemioslo.q4.pl [dostęp 2017-11-02].
- ↑ Tadeusz Olejnik: Towarzystwa ochotniczych straży ogniowych w Królestwie Polskim. Warszawa: Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, 1996, s. 49. ISBN 83-903916-0-0.
- ↑ Andrzej Notkowski. Z dziejów prasy polskiej na Kujawach wschodnich do 1918 r. Część I. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”. X, s. 302, 1971. ISSN 0035-7669.
- ↑ Wincenty Albrecht Bojańczyk [online], historiawloclawka.pl [dostęp 2017-11-04].
- ↑ Tadeusz Olejnik: Towarzystwa ochotniczych straży ogniowych w Królestwie Polskim. Warszawa: Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej, 1996, s. 331. ISBN 83-903916-0-0.
- ↑ Renata Kudeł: Włocławska „perełka”. Rozmowa z Tomaszem Wąsikiem, asystentem działu historii Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej. Gazeta Pomorska, 2002-11-13. [dostęp 2017-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-04)]. (pol.).
- ↑ Dariusz Kuligowski, Początki we Włocławku – KM PSP we Włocławku [online], www.kmpsp.wloclawek.pl [dostęp 2017-11-02].
- ↑ Andrzej Winiarski, Włocławek na starej fotografii, Włocławek: Oficyna Wydawnicza „Lars-Antyki”, 2008, ISBN 978-83-920391-2-9.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Fotografie Bolesława Sztejnera w bibliotece Polona