Bitwa o Mosul (2016–2017)
| wojna w Iraku i międzynarodowa interwencja przeciwko Państwu Islamskiemu | |||
 Mosul pod częściową kontrolą sił ISIS (stan na styczeń 2017). Irak Państwo Islamskie (ISIS) | |||
| Czas |
16 października 2016(dts) – | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
zajęcie Mosulu przez ISIS | ||
| Wynik |
odbicie miasta spod kontroli Państwa Islamskiego | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Iraku  | |||
| 36°20′14″N 43°08′09″E/36,337222 43,135833 | |||
Bitwa o Mosul – wspólna ofensywa armii irackiej i kurdyjskich peszmergów mające na celu odbicie Mosulu z rąk dżihadystów z tzw. Państwa Islamskiego (ISIS, Da’isz, Daesz).
Geneza walk
[edytuj | edytuj kod]Mosul – stolica muhafazy Niniwa – liczące sobie wówczas około 2 miliony mieszkańców (trzecie pod względem ludności miasto w Iraku) zostało przez Daesz zajęte w czerwcu 2014 roku i od tego czasu było stolicą irackiej części „kalifatu”. Szacuje się, że po masowych ucieczkach mieszkańców – zwłaszcza licznie zamieszkujących miasto mniejszości[3] – w drugiej połowie 2016 pozostawało w Mosulu około 1,5 miliona mieszkańców[8]. Kontrofensywa wojsk irackich była od dawna oczekiwana[3].
W walkach miało wziąć udział co najmniej 30 tysięcy irackich żołnierzy, co najmniej 4000 kurdyjskich peszmergów, a oprócz tego sunnickie i szyickie milicje, policja oraz jednostki antyterrorystyczne[3]. Inne źródła podawały, że w ofensywie może uczestniczyć nawet 80 tysięcy żołnierzy i bojowników[9]. Wsparcie powietrzne zapewniała międzynarodowa koalicja Combined Joint Task Force – Operation Inherent Resolve[10] pod przewodnictwem Stanów Zjednoczonych[3][9]. Władze Turcji nie wykluczyły udziału w ofensywie lądowej. Siły dżihadystów w Mosulu oceniano na od 4–8 tysięcy bojowników[3] do 12 tysięcy[5].
Przed rozpoczęciem ofensywy szacowano, że walki o odbicie miasta mogą potrwać kilka miesięcy i spowodują masową ucieczkę nawet kilkuset tysięcy mieszkańców[3], z czego ok. dwustu tysięcy w pierwszych tygodniach. ONZ i organizacje humanitarne przystąpiły zawczasu do tworzenia obozów dla uchodźców[8].
Rozpoczęcie walk (2016)
[edytuj | edytuj kod]Długo oczekiwana ofensywa została w końcu zapowiedziana w orędziu premiera Hajdara al-Abadiego w nocy z 16 na 17 października 2016[3], a pierwsze działania zostały podjęte jeszcze 16 października nad ranem. 17 października rozrzucono nad miastem tysiące ulotek informujących o ofensywie[9] i rozpoczął się ostrzał artyleryjski miasta[3]. 18 października irackie wojska były już 20 kilometrów od południowych granic miasta, zabezpieczyły także około dwudziestu podmosulskich wiosek. Pod kontrolą atakujących znajduje się także strategiczna droga łącząca Mosul z Irbilem – stolicą irackiego Kurdystanu[9].
18 października wojska rządowe zajęły bez walki miasto Al-Hamdanija, opanowane przez bojowników również dwa lata temu, położone ok. 40 km na południowy wschód od Mosulu[10].
21 października IS zaatakowało miasto Kirkuk, znajdujące się w głębi terytorium Kurdystanu. Dzień później wojska rządowe odbiły zajęte dzielnice Kirkuku[11]. 3 listopada 2016 siły rządowe rozpoczęły przejmowanie dzielnic we wschodniej części Mosulu[12].
Druga faza konfliktu (2017)
[edytuj | edytuj kod]Mosul pozostawał jedną z ostatnich twierdz terrorystów. Irackie siły przejęły w styczniu 2017 z rąk IS wschodnią część Mosulu po blisko stu dniach zaciętych walk, a 19 lutego rozpoczęły kontrofensywę na zachodnią część miasta[13].
W marcu Światowa Organizacja Zdrowia oraz Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża podały informacje o prawdopodobnym użyciu broni chemicznej przez którąś ze stron (nie podano przez którą). Ofiary otrzymały pomoc w szpitalu w Irbilu[13]. Wg agencji AFP od początku kontrofensywy na zachodni Mosul uciekło stamtąd już ponad 28 tys. cywilów[13].
9 lipca 2017 premier Iraku Hajdar al-Abadi ogłosił wyzwolenie Mosulu z rąk Państwa Islamskiego[14].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Canadian troops supporting Kurds in fight to free Mosul from ISIS [online], 17 października 2016 (ang.).
- ↑ a b Iran’s Qasem Soleimani back in Iraq 'for Mosul battle' [online], Rûdaw, 4 sierpnia 2016 (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Robert Stefanicki, Agnieszka Rostkowska: Wielka bitwa o Mosul. Nadchodzi koniec Państwa Islamskiego w Iraku. Gazeta Wyborcza, 17 października 2016. [dostęp 2016-10-19].
- ↑ 10 000 Peshmerga forces to participate in Mosul operation [online], Kurd Press (ang.).
- ↑ a b 12000 ISIS militants fighting in Mosul [online], AraNews, czerwiec 2016 [zarchiwizowane z adresu 2017-05-16] (ang.).
- ↑ US-led coalition suffers 5000 casualties in battle of Mosul [online] (ang.).
- ↑ Around 16,000 militants killed during Mosul liberation [online], Kazinform, 19 lipca 2017 (ang.).
- ↑ a b Bitwa o Mosul. Tysiące ludzi uciekło przed ofensywą. polskieradio.pl, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-19].
- ↑ a b c d Bitwa o Mosul. To koniec tzw. Państwa Islamskiego w Iraku?. wprost.pl, 18 października 2016. [dostęp 2016-10-19].
- ↑ a b Wojna z Państwem Islamskim Armia zajęła dawny ośrodek chrześcijan w pobliżu Mosulu. IS kontratakuje. tvn24.pl, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-20].
- ↑ Irackie siły rządowe odbiły Kirkuk z rąk Państwa Islamskiego. wnp.pl, 19 października 2016. [dostęp 2016-10-22].
- ↑ Ofensywa na Mosul. Irackie siły przejęły wschodnią część miasta. polskieradio.pl/, 3 listopada 2016. [dostęp 2016-11-04].
- ↑ a b c Walki o Mosul. Atak bronią chemiczną. Onet, 4 marca 2017. [dostęp 2017-03-06].
- ↑ Irak: premier ogłosił wyzwolenie Mosulu z rąk dżihadystów z ISIS. Onet, 2017-07-09. [dostęp 2017-07-09].