Birdman (film)

Birdman
Gatunek	komediodramat
Rok produkcji	2014
Data premiery	27 sierpnia 2014; 15 listopada 2014 (Polska)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	119 min
Reżyseria	Alejandro González Iñárritu
Scenariusz	Alejandro González Iñárritu; Nicolás Giacobone; Alexander Dinelaris; Armando Bó
Główne role	Michael Keaton; Emma Stone; Edward Norton; Andrea Riseborough; Zach Galifianakis; Naomi Watts
Muzyka	Antonio Sanchez
Zdjęcia	Emmanuel Lubezki
Scenografia	Kevin Thompson; George DeTitta Jr.
Kostiumy	Albert Wolsky
Montaż	Douglas Crise; Stephen Mirrione
Produkcja	Alejandro González Iñárritu; James W. Skotchdopole; John Lesher, Arnon Milchan
Wytwórnia	New Regency Pictures; M Productions; Le Grisbi Productions
Dystrybucja	Fox Searchlight Pictures
Budżet	22 000 000 USD (szacowany)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Birdman (tyt. oryg. Birdman: or (The Unexpected Virtue of Ignorance), pol. Birdman, czyli nieoczekiwane pożytki z niewiedzy) – amerykański komediodramat z 2014 roku w reżyserii Alejandra Gonzáleza Iñárritu.

Światowa premiera filmu miała miejsce 27 sierpnia 2014 roku, podczas 71. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, w ramach którego obraz brał udział w Konkursie Głównym^[1]. Polska premiera filmu miała miejsce 15 listopada 2014 roku, w ramach Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage w Bydgoszczy^[2].

Podczas ceremonii 87. rozdania nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, która odbyła się 22 lutego 2015, film zdobył Oscara w kategorii najlepszy film, a także Oscary za najlepszą reżyserię (Alejandro González Iñárritu), najlepszy scenariusz oryginalny i najlepsze zdjęcia^[3].

Fabuła

Film przedstawia historię aktora, który niegdyś był gwiazdą filmów o superbohaterze (nawiązując do Batmana granego dwa razy przez Michaela Keatona). Obecnie jego sława już przygasła, a bohater walczy sam ze sobą, aby odzyskać rodzinę oraz dawną sławę. W tym celu przygotowuje swój występ w nowej broadwayowskiej sztuce, którą też sam reżyseruje i finansuje.

Obsada

Michael Keaton – Riggan Thomson / Birdman
Edward Norton – Mike Shiner, popularny broadwayowski aktor
Emma Stone – Sam Thomson, córka Riggana i jego asystentka
Naomi Watts – Lesley, aktorka i dziewczyna Mike’a
Zach Galifianakis – Jake, prawnik Riggana i jego przyjaciel
Andrea Riseborough – Laura, aktorka i dziewczyna Riggana
Amy Ryan – Sylvia Thomson, była żona Riggana
Lindsay Duncan – Tabitha Dickinson, wpływowa krytyk teatralna
Merritt Wever – Annie, kierownik teatru
Jeremy Shamos – Ralph, dubler Mike’a

Nagrody i nominacje

87. ceremonia wręczenia Oscarów^[4]

nagroda: najlepszy film roku – Alejandro González Iñárritu, John Lesher i James W. Skotchdopole
nagroda: najlepsza reżyseria – Alejandro González Iñárritu
nagroda: najlepszy scenariusz oryginalny – Alejandro González Iñárritu, Nicolás Giacobone, Alexander Dinelaris i Armando Bó
nagroda: najlepsze zdjęcia – Emmanuel Lubezki
nominacja: najlepszy aktor pierwszoplanowy – Michael Keaton
nominacja: najlepszy aktor drugoplanowy – Edward Norton
nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa – Emma Stone
nominacja: najlepszy dźwięk – Thomas Varga, Frank A. Montaño i Jon Taylor
nominacja: najlepszy montaż dźwięku – Aaron Glascock i Martín Hernández

72. ceremonia wręczenia Złotych Globów^[5]^[6]

nagroda: najlepszy aktor w filmie komediowym lub musicalu – Michael Keaton
nagroda: najlepszy scenariusz – Alejandro González Iñárritu, Nicolás Giacobone, Alexander Dinelaris i Armando Bó
nominacja: najlepszy film komediowy lub musical
nominacja: najlepsza reżyseria – Alejandro González Iñárritu
nominacja: najlepszy aktor drugoplanowy – Edward Norton
nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa – Emma Stone
nominacja: najlepsza muzyka – Antonio Sanchez

68. ceremonia wręczenia nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej^[7]^[8]

nagroda: najlepsze zdjęcia – Emmanuel Lubezki
nominacja: najlepszy film
nominacja: najlepsza reżyseria – Alejandro González Iñárritu
nominacja: najlepszy aktor pierwszoplanowy – Michael Keaton
nominacja: najlepszy aktor drugoplanowy – Edward Norton
nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa – Emma Stone
nominacja: najlepszy scenariusz oryginalny – Alejandro González Iñárritu, Nicolás Giacobone, Alexander Dinelaris i Armando Bó
nominacja: najlepsza muzyka – Antonio Sanchez
nominacja: najlepszy montaż – Douglas Crise i Stephen Mirrione
nominacja: najlepszy dźwięk – Thomas Varga, Martín Hernández, Aaron Glascock, Jon Taylor i Frank A. Montaño

21. ceremonia wręczenia nagród Gildii Aktorów Ekranowych^[9]

nagroda: wybitny występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym
nominacja: wybitny występ aktora w roli pierwszoplanowej – Michael Keaton
nominacja: wybitny występ aktora w roli drugoplanowej – Edward Norton
nominacja: wybitny występ aktorki w roli drugoplanowej – Emma Stone

22. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage

nominacja: Złota Żaba – Emmanuel Lubezki

30. ceremonia wręczenia Independent Spirit Awards^[10]

nominacja: najlepszy film niezależny – Alejandro González Iñárritu, John Lesher, Arnon Milchan i James W. Skotchdopole
nominacja: najlepszy reżyser – Alejandro González Iñárritu
nominacja: najlepsza główna rola męska – Michael Keaton
nominacja: najlepsza drugoplanowa rola żeńska – Emma Stone
nominacja: najlepsza drugoplanowa rola męska – Edward Norton
nominacja: najlepsze zdjęcia – Emmanuel Lubezki

19. ceremonia wręczenia Satelitów^[11]

nominacja: najlepszy film roku
nominacja: najlepszy aktor filmowy – Michael Keaton
nominacja: najlepszy aktor drugoplanowy – Edward Norton
nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa – Emma Stone
nominacja: najlepsza reżyseria – Alejandro González Iñárritu
nominacja: najlepszy scenariusz oryginalny – Alejandro González Iñárritu, Nicolás Giacobone, Alexander Dinelaris i Armando Bó
nominacja: najlepsza muzyka – Antonio Sanchez
nominacja: najlepsze zdjęcia – Emmanuel Lubezki
nominacja: najlepsza scenografia i dekoracja wnętrz – George DeTitta Jr., Kevin Thompson i Stephen H. Carter
nominacja: najlepszy montaż – Douglas Crise i Stephen Mirrione

71. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji

nagroda: Future Film Festival Digital Award – Alejandro González Iñárritu
nagroda: Leoncino d’Oro Agiscuola Award – Alejandro González Iñárritu
nagroda: Nazareno Taddei Awards – Alejandro González Iñárritu
nagroda: Soundtrack Stars Award – Alejandro González Iñárritu
nominacja: Złoty Lew – Alejandro González Iñárritu

Przypisy

↑ mp: WENECJA 2014: Zobaczcie, kto powalczy w tym roku o Złotego Lwa. [w:] The Playlist [on-line]. Filmweb, 2014-07-24. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).
↑ Alicja Sterna: Camerimage, dzień pierwszy: „Gra tajemnic” i „Birdman” na otwarcie – relacja. Onet.pl, 2014-11-16. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-23)]. (pol.).
↑ Oscary 2015: oto zwycięzcy!. [dostęp 2015-02-24].
↑ OSCARY 2015: Polski rok! Trzy filmy i pięć nominacji!. Filmweb, 2014-12-15. [dostęp 2015-01-15]. (pol.).
↑ mp: ZŁOTE GLOBY 2015: „Birdman” i „Fargo” liderami nominacji. Filmweb, 2014-12-11. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).
↑ Winners & Nominees 2015. goldenglobes.com. [dostęp 2021-03-01].
↑ mp: „Grand Budapest Hotel” faworytem nagród BAFTA. Filmweb, 2015-01-09. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).
↑ Film in 2015. awards.bafta.org. [dostęp 2021-03-01].
↑ mp: „Birdman” przewodzi nominacjom Gildii Aktorów. [w:] Variety [on-line]. Filmweb, 2014-12-10. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).
↑ mp: WYŚCIG PO OSCARY: „Birdman” faworytem nagród Film Independent Spirit. Filmweb, 2014-11-26. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).
↑ mp: „Birdman” przewodzi nominacjom do Satelitów. [w:] The Hollywood Reporter [on-line]. Filmweb, 2014-12-02. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona filmu. birdmanthemovie.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-21)].
Birdman w bazie IMDb (ang.)
Birdman w bazie Filmweb

[mp2014-1] : WENECJA 2014: Zobaczcie, kto powalczy w tym roku o Złotego Lwa. [w:] The Playlist [on-line]. Filmweb, 2014-07-24. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).

[Alicja_Sterna2014-2] Alicja Sterna: Camerimage, dzień pierwszy: „Gra tajemnic” i „Birdman” na otwarcie – relacja. Onet.pl, 2014-11-16. [dostęp 2015-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-23)]. (pol.).

[3] Oscary 2015: oto zwycięzcy!. [dostęp 2015-02-24].

[OSCARY_2015_Polski_rok_Trzy-4] OSCARY 2015: Polski rok! Trzy filmy i pięć nominacji!. Filmweb, 2014-12-15. [dostęp 2015-01-15]. (pol.).

[mp20142-5] : ZŁOTE GLOBY 2015: „Birdman” i „Fargo” liderami nominacji. Filmweb, 2014-12-11. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).

[6] Winners & Nominees 2015. goldenglobes.com. [dostęp 2021-03-01].

[mp2015-7] : „Grand Budapest Hotel” faworytem nagród BAFTA. Filmweb, 2015-01-09. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).

[8] Film in 2015. awards.bafta.org. [dostęp 2021-03-01].

[mp20143-9] : „Birdman” przewodzi nominacjom Gildii Aktorów. [w:] Variety [on-line]. Filmweb, 2014-12-10. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).

[mp20144-10] : WYŚCIG PO OSCARY: „Birdman” faworytem nagród Film Independent Spirit. Filmweb, 2014-11-26. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).

[mp20145-11] : „Birdman” przewodzi nominacjom do Satelitów. [w:] The Hollywood Reporter [on-line]. Filmweb, 2014-12-02. [dostęp 2015-01-10]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

1920–1939	Skrzydła / Wschód słońca (1928) Melodia Broadwayu (1929) Na Zachodzie bez zmian (1930) Cimarron (1931) Ludzie w hotelu (1932) Kawalkada (1933) Ich noce (1934) Bunt na Bounty (1935) Wielki Ziegfeld (1936) Życie Emila Zoli (1937) Cieszmy się życiem (1938) Przeminęło z wiatrem (1939)
1940–1959	Rebeka (1940) Zielona dolina (1941) Pani Miniver (1942) Casablanca (1943) Idąc moją drogą (1944) Stracony weekend (1945) Najlepsze lata naszego życia (1946) Dżentelmeńska umowa (1947) Hamlet (1948) Gubernator (1949) Wszystko o Ewie (1950) Amerykanin w Paryżu (1951) Największe widowisko świata (1952) Stąd do wieczności (1953) Na nabrzeżach (1954) Marty (1955) W 80 dni dookoła świata (1956) Most na rzece Kwai (1957) Gigi (1958) Ben-Hur (1959)
1960–1979	Garsoniera (1960) West Side Story (1961) Lawrence z Arabii (1962) Przygody Toma Jonesa (1963) My Fair Lady (1964) Dźwięki muzyki (1965) Oto jest głowa zdrajcy (1966) W upalną noc (1967) Oliver! (1968) Nocny kowboj (1969) Patton (1970) Francuski łącznik (1971) Ojciec chrzestny (1972) Żądło (1973) Ojciec chrzestny II (1974) Lot nad kukułczym gniazdem (1975) Rocky (1976) Annie Hall (1977) Łowca jeleni (1978) Sprawa Kramerów (1979)
1980–1999	Zwyczajni ludzie (1980) Rydwany ognia (1981) Gandhi (1982) Czułe słówka (1983) Amadeusz (1984) Pożegnanie z Afryką (1985) Pluton (1986) Ostatni cesarz (1987) Rain Man (1988) Wożąc panią Daisy (1989) Tańczący z wilkami (1990) Milczenie owiec (1991) Bez przebaczenia (1992) Lista Schindlera (1993) Forrest Gump (1994) Braveheart. Waleczne serce (1995) Angielski pacjent (1996) Titanic (1997) Zakochany Szekspir (1998) American Beauty (1999)
2000–2019	Gladiator (2000) Piękny umysł (2001) Chicago (2002) Władca Pierścieni: Powrót króla (2003) Za wszelką cenę (2004) Miasto gniewu (2005) Infiltracja (2006) To nie jest kraj dla starych ludzi (2007) Slumdog. Milioner z ulicy (2008) The Hurt Locker. W pułapce wojny (2009) Jak zostać królem (2010) Artysta (2011) Operacja Argo (2012) Zniewolony (2013) Birdman (2014) Spotlight (2015) Moonlight (2016) Kształt wody (2017) Green Book (2018) Parasite (2019)
2020–2039	Nomadland (2020) CODA (2021) Wszystko wszędzie naraz (2022) Oppenheimer (2023)

1990-99	El Timbre (1996)
2000-09	Amores perros (2000) Powder Keg (2001) 11.09.01 (2002, segment) 21 gramów (2003) Babel (2006) Kocham kino (2007, segment)
2010-19	Biutiful (2010) Naran Ja (2012) Birdman (2014) Zjawa (2015)
2020-29	Bardo, fałszywa kronika garści prawd (2022)