Bielnik Kopischa
 nr rej. 25/1/8 z 24.02.1964 i A/8 z 20.01.1971[1]
| |
 Bielnik Kopischa (widok współczesny) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. ks. bpa Wincentego Tymienieckiego 5 |
| Styl architektoniczny | |
| Inwestor | |
| Kondygnacje |
2/3 |
| Powierzchnia użytkowa |
2179 m² |
| Rozpoczęcie budowy |
1828 |
| Ukończenie budowy |
1829 |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele |
Henryk i Jakub Petersowie, Karol Wilhelm Scheibler, Bank Przemysłowy S.A., Getin Bank S.A., m. Łódź |
| Obecny właściciel |
„Hocan Estate” Sp. z o.o. |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°44′56,5″N 19°27′50,1″E/51,749028 19,463917
| |
| Strona internetowa | |
Bielnik Kopischa – najstarszy zachowany obiekt fabryczny w Łodzi, położony przy ul. ks. bpa Wincentego Tymienieckiego 5; zwyczajowa choć nieprawidłowa nazwa budynku przemysłowo-mieszkalnego należącego do Tytusa Kopischa[2][3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Królestwo Polskie
[edytuj | edytuj kod]Pierwotny budynek fabryczny został wzniesiony przez władze rządowe Królestwa Polskiego w 1825 roku z przeznaczeniem na manufakturę włókienniczą. Mieściły się tu: bielnik (oddział bielenia i uszlachetniania płótna), krochmalnia, suszarnia, folusz i magiel. Zakład przekazano w administrację najpierw Karolowi Mayowi, a następnie Danielowi Illowi, by w 1828 roku sprzedać go Tytusowi Kopischowi – przybyłemu z Kowar na Dolnym Śląsku kupcowi i przedsiębiorcy lniarskiemu. W latach 1828–1829 wybudowano w stylu klasycystycznym budynek gospodarczy mieszczący również mieszkanie właściciela zakładu. Ta druga budowla powstała na miejscu pierwszego budynku z wykorzystaniem jego zarysów i to ona nazywana jest „bielnikiem Kopischa”, chociaż nigdy zakładu bielnikowania nie mieściła. Pozostałości pierwszego bielnika znajdują się obok – w niewysokim, otynkowanym budynku. Kopisch rozbudował zakład korzystając z pomocy rządowej Królestwa i sprowadził tkaczy lnu ze Śląska, tworząc z manufaktury jeden z większych zakładów lniarskich w Królestwie. Po powstaniu listopadowym zakład podupadł i przestał liczyć się na łódzkim rynku. W 1874 roku został sprzedany Henrykowi i Jakubowi Petersom, od których odkupił go w roku 1878 Karol Wilhelm Scheibler.
II Rzeczpospolita
[edytuj | edytuj kod]W 1933 roku mieściły się tu m.in. 8. i 16. Punkt Lekarski „Dzielnicy I”, Kasy Chorych m. Łodzi[4], a następnie, po reorganizacji systemu opieki zdrowotnej w Polsce, w 1937 roku, m.in. gabinet pediatryczny nr NS.III/2 Obwodu Południowego Ubezpieczalni Społecznej w Łodzi[5].
Polska Ludowa i współczesność
[edytuj | edytuj kod]W okresie PRL w budynku mieściły się mieszkania zakładowe Zakładów Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju „Uniontex”. W połowie lat 80., po remoncie, stał się on siedzibą Pracowni Konserwacji Zabytków, a następnie Banku Przemysłowego S.A., przejętego w 2004 roku przez Getin Bank S.A. W 2006 roku miasto odkupiło nieruchomość za 4,4 mln zł z przeznaczeniem na siedzibę biura Miejskiego Konserwatora Zabytków i Wydziału Architektury UMŁ[6]. Jesienią 2006 r. przeniósł się tam także Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa UMŁ[7]. W późniejszych latach budynek był również siedzibą EC1 Łódź – Miasto Kultury, Zarządu Nowego Centrum Łodzi i oddziału Muzeum Miasta Łodzi[8].
Od 2014 roku obiekt wraz z działką o powierzchni 1711 m² był kilkukrotnie wystawiany na sprzedaż (w 2015 za cenę wywoławczą 5,35 mln zł, w 2016 – za cenę wywoławczą 5,7 mln zł)[8][9]. Ostatecznie został sprzedany w końcu września 2017 roku warszawskiej spółce „Hocan Estate” za około 4 mln zł[10][11].
Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem 25/1/8 z 24.02.1964 oraz A/8 z 20.01.1971[1].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Budynek zaprojektowany został w stylu klasycystycznym na planie prostokąta, nakryty jest czterospadowym mansardowym dachem. Jest dwukondygnacyjny, a w części środkowej posiada dodatkową, trzecią kondygnację zwieńczoną tympanonem. Powierzchnia użytkowa obiektu wynosi 2179 m²[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2020-02-07].
- ↑ Mirosław Z. Wojalski: Bielnik Kopischa. [w:] Zabytki Łodzi na ekslibrisach. zabytkilodzi.cba.pl [on-line]. cba.pl. [dostęp 2015-09-04]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2016-03-05)]. (pol.).
- ↑ Bielnik Kopischa. [w:] Portal Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi. pl.cit.lodz.pl > Atrakcje turystyczne [on-line]. Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi. [dostęp 2015-09-04]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2016-11-17)]. (pol.).
- ↑ Informator i plan m. Łodzi. Wyd. Wojew. Zarz. Zw. Inwalidów Wojennych RP, Łódź [1933].
- ↑ Księga adresowa miasta Łodzi i województwa łódzkiego. Rocznik 1937 – 1939. Łódź 1937.
- ↑ (mp.): Miasto kupi bielnik Kopischa (za 4,4 mln zł). [w:] Portal Nasze Miasto. lodz.naszemiasto.pl [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2006-05-04. [dostęp 2015-09-04]. (pol.).
- ↑ sasza: Przeprowadzki w Urzędzie Miasta. [w:] Portal „Gazety Wyborczej”. wyborcza.pl > Miasta > Łódź > Wiadomości [on-line]. Agora SA, 2006-09-29. [dostęp 2015-09-04]. (pol.).
- ↑ a b c Agnieszka Magnuszewska: „Bielnik Kopischa” znowu na sprzedaż. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2016-11-16. [dostęp 2016-11-16]. (pol.).
- ↑ Marcin Bereszczyński: Rosną dochody Łodzi ze sprzedaży nieruchomości. Miasto wyprzedaje mienie za bezcen?. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Aktualności [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2015-02-09. [dostęp 2015-09-04]. (pol.).
- ↑ Redakcja, informacje UMŁ: Magistrat sprzedał najdroższa działkę w 2017 roku! Nieruchomość w centrum miasta kupiono za 15 mln zł. tulodz.com, 2017-09-29. [dostęp 2017-09-30]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2017-09-30)]. (pol.).
- ↑
Szymon Bujalski: Najdroższa nieruchomość w tym roku zlicytowana. Cena?. [w:] Portal „Gazety Wyborczej”. wyborcza.pl > Twoje miasto – Łódź > Wiadomości [on-line]. Agora SA, 2017-09-29. [dostęp 2017-09-30]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Michał Domińczak. „Bielnik Kopischa” – uwagi na temat pierwszej manufaktury przemysłowej Łodzi. „Zeszyty Naukowe. Budownictwo”. Z. 52, s. 176–194, 2000. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej. ISSN 0076-0323. (pol.).
- Krzysztof Stefański: Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821–1914. Łódź: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, 2001. ISBN 83-86334-53-3. (pol.).