Przejdź do zawartości

Bielawy (powiat kościański)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bielawy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

kościański

Gmina

Śmigiel

Liczba ludności (2022)

184[2]

Strefa numeracyjna

65

Kod pocztowy

64-030[3]

Tablice rejestracyjne

PKS

SIMC

0376395

Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bielawy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bielawy”
Ziemia52°02′59″N 16°27′50″E/52,049722 16,463889[1]

Bielawywieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Śmigiel[4]. Wieś w granicach Parafii rzymskokatolickiej w Wilkowie Polskim - Kościół Parafialny pw. św Jadwigi Śląskiej.

Wieś wzmiankowana nielicznie dopiero w XIX w.

W rejestrze urzędu pocztowego z roku 1894 Bielawy widnieje jako wieś (dorf).[5]

Rejestr Pocztowy rok 1894
Namen der ortschanen.

(nazwy miejscowości)

Kreis.

(okreg)

Amtsgerichts-bezirk.

(Sąd rejonowy – dzielnica)

Polizei - Districtsamt.

(Policja Urząd Okręgowy)

Bielawy Schmiegel Schmiegel Schmiegel. West

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.

Nazwa miejscowości

[edytuj | edytuj kod]

Bielawy, posiadają nazwę topograficzną. "Bielawa" to teren podmokły, podmokła łąka, pastwisko. Także błotniska łąka, torfowisko, mokradło. bielawy — od rosnących na nich wełnianek, których okwiat przekształca się w biały puch.[6]

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Przystanek kolei wąskotorowej

[edytuj | edytuj kod]
Nieistniejąca już wiata przystankowa w Bielawach ul. Śmigielska
Posterunek odstępowy telefoniczny, mijanka, przystanek osobowy Bielawy Wąskotorowe - pociąg MM 75221 relacji Śniaty - Śmigiel (Stare Bojanowo Wąskotorowe), obsługiwany wagonem spalinowym MBxd2-228. Widok w kierunku stacji Wielichowo (Rakoniewice Wąskotorowe).

Przystanek w Bielawach utworzony został w 1900 r. Pierwszy pociąg przejechał 30.10.1900. kiedy to otwarto drugą linie kolejki wąskotorowej ze stacji Bojanowo Stare, przez Śmigiel do Wielichowa. Linia ta miała wówczas 23,5 km długości. W tamtym okresie rozstaw szyn wynosił 1 m. Obsługiwały ją parowozy (typu tender) zbudowane w Monachium.[7]

01.09.1901 r. Uruchomiono linię kolejową (szerokotorową) Kościan - Grodzisk, w tym samym czasie uruchomiono 3 linię Śmigielskiej Kolei Powiatowej, Wielichowo - Ujazd. Tym samym Bielawy uzyskały połączenie osobowe do dwóch stacji kolei szerokotorowej.[7]

W 1955 r. rozważano budowę linii z Bielaw do Kościana, planów nigdy nie zrealizowano.[7]

w 2010 r. w związku z bardzo złym stanem torowiska, kursy pasażerskie i towarowe ustały zupełnie. w 2023 r. Torowisko na trasie nadal istniało, nie było jednak zdatne do użytkowania.

1.06.2023 r. rozpoczęto budowę drogi rowerowej w miejsce torowiska na odcinku z Wielichowa do Ziemina.[8] Docelowo droga rowerowa na trasie dawnych torów kolejowych ma połączyć Wielichowo ze Śmiglem.

Figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus

[edytuj | edytuj kod]
Figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus na postumencie.
Figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus
Tablica fundacyjna

Figura, znajduje się w Bielawach, po północnej stronie skrzyżowania ulic Głównej i Śmigielskiej (Osiedle Przylesie). Oryginalne kolory figury nie są znane, pierwotnie figura prawdopodobnie posiadała tez berło.

Figura ta została ufundowana i postawiona przez Marcina Andrzejewskiego z Bielaw w 1886 r. Figura stanowi votum wdzięczności Bogu i Matce Boskiej za uratowanie życia jego małżonki. Według relacji najstarszych osób, przekazywanych z pokolenia na pokolenie wynika, że: Franciszka Andrzejewska małżonka Marcina Andrzejewskiego, po urodzeniu córki zapadła na "ciężką chorobę", ówcześni lekarze nie potrafili jej pomoc i nie dawali szans na przeżycie. Rodzina modliła się żarliwie o jej wyzdrowienie. Sam Marcin Andrzejewski, poprzysiągł sobie i Bogu, że gdy tylko żona wróci do zdrowia, w dowód wdzięczności postawi figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus. Według relacji, małżonka Andrzejewskiego powróciła do zdrowia a Marcin Andrzejewski spełnił obietnice daną Bogu. Przy nowo postawionej figurze posadził również 4 świerki, po jednym na każde dziecko które wówczas miał.[9]

W 1929 r. Przeszła nad regionem potężna wichura która powaliła 4 dorodne już świerki, także doza stodole o 4 bramach w pobliskim gospodarstwie B. Kuzdowicza. Figura została nie tknięta i stała aż do II wojny światowej.[9]

Po wybuchy II wojny światowej, w obawie o zniszczenie figury i postumentu, votum przeniesiono do gospodarstwa J. Szymańskiego z Bielaw i przechowywano w sąsieku. Postument (kolumnę) zakopano na polu Andrzejewskiego. Po wojnie, w 1946 r. zięć fundatora figury, Jakub Lewandowski, ponownie ustawił figurę na szczycie postumentu na jej dawnym miejscu, figura tez została odnowiona. O dacie fundacji i odnowienia świadczy tablica pamiątkowa obecnie przechowywana w pobliskim domu rodziny Lewandowskich.[9]

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5395
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 45 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2015-04-22].
  5. Verzeichniss sämtlicher Ortschaften der Provinz Posen mit Angabe des Kreises, des Amtsgerichtsbezirks, des Polizei-Districtsamts und der Postanstalt, durch welche die Bestellung der Postsendungen ausgeführt wird., wyd. Berlin PAN Biblioteka Kórnicka, 1894 (niem.).
  6. bielawy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-07-22].
  7. a b c Hubert Zbierski, Śmigielskie ABC, Leszno, 1 czerwca 2010, s. 225, ISBN 978-83-930976-4-7.
  8. PGO24 [online] [dostęp 2023-07-22].
  9. a b c Stanislaw Szefner, opracowanir prywatne. Bielawy 11.07.2023