Biały książę
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Typ utworu | |||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | |||
| Język | |||
| Data wydania | |||
| Wydawca | |||
| |||
Biały książę. Czasy Ludwika Węgierskiego – trzytomowa powieść historyczna Józefa Ignacego Kraszewskiego wydana po raz pierwszy w 1882 roku, należąca do cyklu Dzieje Polski.
Treść
[edytuj | edytuj kod]Akcja toczy się po śmierci Kazimierza Wielkiego, w czasach jego następcy – Ludwika Węgierskiego, za którego faktyczną władzę sprawują wielkorządcy (m.in. Elżbieta Łokietkówna). Przeciwko tym rządom tworzy się w Wielkopolsce opozycja, dla której powodem niezadowolenia jest faworyzowanie przez króla Małopolan i powierzanie im nie tylko funkcji publicznych w królestwie, lecz także w dzielnicy poznańskiej. Przeciwnicy postanawiają podjąć próbę detronizacji Ludwika i zastąpienia go jednym z książąt piastowskich.
Tytułowym bohaterem jest były książę gniewkowski Władysław Biały, który po sprzedaży swego księstwa wiedzie spokojny żywot zakonnika w klasztorze benedyktyńskim w Dijon, a którego zbuntowani Wielkopolanie chcą osadzić na tronie zamiast obcego im monarchy. Niestałość, lekkomyślność i warcholski charakter pretendenta sprawiają, że plan ten spełza na niczym.
W powieści, w której brak konwencjonalnego wątku fabularnego, autor sugestywnie ukazał postać możnowładcy z cechami średniowiecznego awanturnictwa. Obok niego, jako stałe dramatis personæ umieścił barwne postacie wiernego sługi Buśka oraz energicznej Frydy Bodczanki. W burzliwe wydarzenia polityczne wpleciono słabiej nakreślony wątek miłosny w postaci stosunku łączącego księcia z Frydą – kobietą ambitną, inspirującą go do konsekwentnego działania i ostatecznie zawiedzioną słabością człowieka, który sprzeniewierzył się swej misji dziejowej.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Ignacy Kraszewski: Biały książę. Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1979
- Wincenty Danek: Powieści historyczne J.I. Kraszewskiego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1966