Bernhard Gigalski
| Data i miejsce urodzenia |
1866 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Profesor w Państwowej Akademii w Braniewie | |
| Okres sprawowania |
1916–1930 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
5 sierpnia 1888 |
Bernhard Gigalski (ur. 1866 w Reszlu, zm. 15 czerwca 1934 w Berlinie) – warmiński duchowny katolicki i teolog, profesor w Państwowej Akademii (Staatliche Akademie) w Braniewie, członek katolickiej partii Centrum.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod].jpg)
Był absolwentem seminarium duchownego Liceum Hosianum w Braniewie. Po jego ukończeniu, 8 sierpnia 1888 roku, przyjął święcenia kapłańskie w katedrze we Fromborku. Przez krótki okres pełnił posługę duszpasterską w Schillingen i w Kłajpedzie. Od 1890 roku kontynuował studia na Uniwersytecie w Münster zakończone w 1893 doktoratem z teologii na podstawie dysertacji Bruno, Bischof von Segni, Abt von Monte-Cassino 1049–1123. Sein Leben und seine Schriften. Od połowy marca 1893 był wikarym w parafii św. Jakuba w Olsztynie. Znał język polski, gdyż w tym języku również głosił kazania dla wiernych[1]. Angażował się w działalność Volksverein für das Katholische Deutschland (Stowarzyszenie na rzecz Katolickich Niemiec), był prezesem oddziału. Podpisał pismo o wykluczeniu Seweryna Pieniężnego (seniora) z tego stowarzyszenia. 28 stycznia 1897 został wyznaczony na prefekta konwiktu przygimnazjalnego w Braniewie[2]. Od semestru zimowego 1898 wykładał w seminarium duchownym (od 1919 Państwowej Akademii) w Braniewie. 14 lutego 1916 został mianowany na stanowisko profesora w tej uczelni. Od 1926 nauczał również w Szkole Zamkowej w Braniewie[3][4][5].
W 1907 kandydował w wyborach do Reichstagu. Uzyskał 4170 głosów, przegrywając z Celestynem Krebsem. W tym samym roku wydał książkę o Mikołaju Koperniku i jego związkach z Olsztynem[6]. Był inicjatorem ufundowania pomnika Mikołaja z okazji 550-lecia nadania Olsztynowi praw miejskich. Popiersie wykonał berliński rzeźbiarz Johannes Götz. Pomnik odsłonięto w 1917 w pobliżu zamku w Olsztynie, po wojnie zmienił nieco lokalizację oraz inskrypcję z niemieckiej na polską[7].
Mieszkał w Braniewie przy Teichstraße 23 (obecnie plac Grunwaldu). Ostatni raz w wykazie kadry profesorskiej w Braniewie widnieje w roku szkolnym 1929/1930[8]. Zmarł w dzielnicy Berlina Weißensee[2].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Źródło[9]:
- Bruno, Bischof von Segni, Abt von Monte-Cassino 1049–1123. Sein Leben und seine Schriften. Ein Beitrag zur Kirchengeschichte im Zeitalter des Investiturstreites und zur theolischen Literaturgeschichte des Mittelalters, Münster 1898
- Nicolaus Coppernicus und Allenstein. Sein Studium, seine Tätigkeit als Statthalter in Allenstein, sein Entwicklungsgang zum Entdecker des neuen Weltsystems, Olsztyn 1907
- Die Schlacht bei Tannenberg im Kriege zwischen dem Deutschen Orden und Polen am 15. Juli 1410, Braniewo 1908
- Der Weinbau im Lande des Deutschen Ordens während des Mittelalters, Braniewo 1908
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bp Jan Obłąk Życie religijne polskiej ludności katolickiej w Olsztynie na przełomie wieków XIX i XX, Studia Warmińskie XVIII (1981)
- ↑ a b Wojciech Zawadzki Duchowieństwo katolickie z terenu obecnej diecezji elbląskiej w latach 1821–1945, Olsztyn 2000
- ↑ Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands, Beiheft 8, Anhang, 1990, str. 170
- ↑ Andrzej Kopiczko Vom Lyceum „Hosianum“ bis zur Staatlichen Akademie zu Braunsberg Organisatorische Änderungen und deren Umstände
- ↑ Jan Chłosta Słownik Warmii, Olsztyn 2002 s. 116
- ↑ Janusz Jasiński Tradycje kopernikańskie w Olsztynie w XIX wieku, w: Komunikaty Warmińsko-Mazurskie Olsztyn 2013
- ↑ pomnik mikolaja [online], visit.olsztyn.eu [dostęp 2022-09-25] (pol.).
- ↑ Verzeichnis der Vorlesungen an der Staatl. Akademie zu Braunsberg im Sommersemester 1929
- ↑ RI OPAC: Authors [online], opac.regesta-imperii.de [dostęp 2022-09-25] (niem.).