Przejdź do zawartości

Asteropeiaceae

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Asteropeiaceae
Ilustracja
Asteropeia labatii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

Asteropeiaceae

Nazwa systematyczna
Asteropeiaceae Takht. ex Reveal & Hoogland
Bull. Mus. Natl. Hist. Nat., sér. 4, sect. B Adansonia 12: 205. 24 Nov 1990[3]
Typ nomenklatoryczny

Asteropeia Du Petit-Thouars
A. multiflora Du Petit-Thouars[3][4]

Asteropeiaceaemonotypowa rodzina roślin okrytonasiennych. Obejmuje jeden rodzaj Asteropeia, w obrębie którego wyróżnia się 8 gatunków[5]. Rośliny te występują na Madagaskarze, głównie we wschodniej i północnej części wyspy[6]. Rosną w wilgotnych lasach nadbrzeżnych i w górskich lasach zimozielonych sięgając 2000 m n.p.m. Na płaskowyżach w głębi wyspy (w tym na Płaskowyżu Centralnym) obecne są w niskich lasach kserofitycznych i w lasach monsunowych zrzucających liście w porze suchej. Rodzaj rozpoznawalny jest głównie z powodu gładkich, kulistych lub stożkowatych torebek otoczonych trwałymi działkami kielicha[7]. Znaczenie użytkowe ma A. rhopaloides dostarczający drewna używanego do celów konstrukcyjnych[8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Asteropeia amblyocarpa
Asteropeia densiflora
Pokrój
Zarówno niewielkie, jak i okazałe drzewa[7], też krzewy o wspinających się pędach[6][8]. Młode pędy często czarne lub rdzawobrązowo, gęsto owłosione[7].
Liście
Skrętoległe, krótkoogonkowe, bez przylistków, pojedyncze, całobrzegie[6][8], czasem faliste na brzegu[7]. Często skórzaste i zwykle ze słabo widocznym użyłkowaniem[7].
Kwiaty
Drobne do okazałych[7], zebrane w tyrswiechowate kwiatostany, których końcowe części są wierzchotkami[6][8]. Kwiatostany wyrastają na końcach pędów, rzadziej z kątów liści[7]. Wsparte są 2–8 skrętoległymi podsadkami[8], przy czym dolne z nich podobne są do liści[7]. Kwiaty są promieniste. Działek kielicha jest 5 i są one trwałe, wolne lub połączone tylko u nasady. Płatków korony jest 5, są one wolne, delikatne, białe i odpadające. Pręcików jest zazwyczaj 10, rzadziej 15, nierównej długości, o nitkach w dole rozszerzających się i zrastających, często zachowanych w czasie owocowania. Główki pręcików składają się z dwóch pylników, z nitką wnikającą między nimi w postaci łącznika (basifixed). Pylniki otwierają się podłużnymi pęknięciami. Zalążnia górna powstaje z trzech (rzadko dwóch) owocolistków i zawiera odpowiednią liczbę komór z niepełnymi przegrodami. Szyjka słupka pojedyncza z główkowatym lub trójdzielnym znamieniem lub trzy krótkie szyjki. W każdej z komór znajdują się 2–4 (rzadko 6) zalążków[7][8].
Owoce
Kulistawe do jajowato-stożkowatych, gładkie, jednonasienne torebki[6][7].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

W dawniejszych systemach rośliny te klasyfikowano w pobliżu lub w obrębie rodziny herbatowatych (Theaceae). Odkrycie powiązań filogenetycznych z rodzinami włączanymi do rzędu goździkowców stało się możliwe dzięki badaniom molekularnym[6].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina siostrzana dla Physenaceae:

caryophylloids

Rhabdodendraceae




Simmondsiaceaesimondsjowate





Asteropeiaceae



Physenaceae





Macarthuriaceae




Microteaceae





Caryophyllaceaegoździkowate




Achatocarpaceae



Amaranthaceaeszarłatowate






Stegnospermataceae




Limeaceaelibawowate





Lophiocarpaceae




Kewaceae




Barbeuiaceae




Gisekiaceae




Aizoaceaepryszczyrnicowate





Phytolaccaceaeszkarłatkowate



Sarcobataceae





Nyctaginaceaenocnicowate



Petiveriaceae











Molluginaceaeugłastowate




Montiaceaezdrojkowate





Halophytaceae




Basellaceaewyćwiklinkowate



Didiereaceae






Talinaceaeporwinkowate




Anacampserotaceae




Portulacaceaeportulakowate



Cactaceaekaktusowate

















Podział[5]

Rodzaj: Asteropeia Du Petit-Thouars, Hist. Vég. Isles Austr. Afrique 51. Mai 1805

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-04-21]. (ang.).
  4. Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2011-06-01]. (ang.).
  5. a b Asteropeia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-06-01]. (ang.).
  6. a b c d e f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 31-32. ISBN 1-55407-206-9.
  7. a b c d e f g h i j George E. Schatz, Generic Tree Flora of Madagascar, Royal Botanic Gardens, Kew & Missouri Botanical Garden, 2001, s. 77-78, ISBN 1-900347-82-2.
  8. a b c d e f Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 444-445. ISBN 978-1-842466346.