Alfred Nowacki
Data i miejsce urodzenia |
13 października 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
19 stycznia 1945 |
Zawód, zajęcie |
przedsiębiorca |
Odznaczenia | |
Alfred Nowacki, pseudonim „Piąty”, „Kapitan Nemo”, „Kwatermistrz” (ur. 13 października 1896 w Łodzi, zm. 19 stycznia 1945 w Skarszewie) – oficer rezerwy Wojska Polskiego, fabrykant, działacz konspiracyjny.
Alfred Nowacki był synem Teofila i Emmy z domu Erb, która była Niemką. Ukończył gimnazjum w Łodzi. Potem jego rodzina przeniosła się w okolice Warszawy. Odbył kursy podchorążych i około 1929 związał się z wywiadem wojskowym. W 1930 wyjechał do Berlina, gdzie zajmował się handlem i współpracował z polskim wywiadem. W 1940 jako Niemiec wrócił do Kalisza[1].
Wg innych źródeł jego rodzice na początku XX wieku wyemigrowali z Łodzi do Niemiec, gdzie się wychował i ożenił. Przez małżeństwo miał być skoligacony z rodziną marszałka III Rzeszy Göringa, choć szczegóły nie są znane[potrzebny przypis].
W 1940 kupił jeden z dwóch starych browarów we wsi Winiary pod Kaliszem i założył w nim fabrykę przetwórstwa spożywczego.
W czasie II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej, był jedną z ważniejszych postaci struktur AK w Kaliszu. Prowadzona przez niego fabryka, określana kryptonimem „Podlasie”, była zakonspirowaną placówką (ekspozyturą) Wydziału Wywiadu Ofensywnego Komendy Głównej AK (kryptonim "Stragan", "Lombard")[2]. Znalazło tam schronienie wiele osób poszukiwanych przez Gestapo oraz zdekonspirowanych w Kaliszu członków AK.
Nowacki został uwięziony podczas masowych aresztowań przeprowadzonych przez Gestapo w dniach 2 i 3 marca 1944. Sądzony wraz z innymi działaczami konspiracji podczas wyjazdowej sesji Sądu Ludowego z Berlina (Volksgerichtshofu) w Kaliszu. Za zdradę narodu niemieckiego i szpiegostwo skazany na karę śmierci.
Alfred Nowacki został rozstrzelany w grupie 56 innych członków antyhitlerowskiego podziemia 19 stycznia 1945 w lesie koło Skarszewa. Po ekshumacji dokonanej 6 kwietnia 1945 i rozpoznaniu zwłok został pochowany w osobnym grobie na cmentarzu Tynieckim w Kaliszu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Woźniak (red.) 1998 ↓, s. 385-386.
- ↑ Marek Ney-Krawczyk: Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945. Warszawa: Insytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 96. ISBN 83-211-1055-X.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Androchowicz, Koniec przed końcem, w: „Polityka” nr 16 z 2006 r.
- Przemysław Mańka, Wokół „Sagi grodu nad Prosną” Janusza Teodora Dybowskiego, praca magisterska opublikowana w internecie w maju 2005 roku przez Stowarzyszenie im. Haliny Sutarzewicz.
- Marian Woźniak (red.): Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945. Poznań: Instytut Zachodni, 1998. ISBN 83-85003-97-5.