Aleksander Kazimierz Sapieha

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	22 lipca 1657
Konsekrator	Jan Krzysztof Zawisza
Współkonsekratorzy	Jan Stefan Wydżga; Aleksander Krzysztof Chodkiewicz
Konsekrowani biskupi
Mikołaj Słupski	8 września 1669

Aleksander Kazimierz Sapieha
Kraj działania	I Rzeczpospolita
Data i miejsce urodzenia	13 maja 1624 ; Maciejów
Data i miejsce śmierci	22 maja 1671 ; Wilno
Miejsce pochówku	Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie
	Biskup wileński
Okres sprawowania	1667–1671
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	17 lipca 1650
Nominacja biskupia	2 sierpnia 1655,; 12 stycznia 1660,; 18 lipca 1667
Sakra biskupia	22 lipca 1657
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Kazimierz Sapieha herbu Lis (ur. 13 maja 1624 w Maciejowie, zm. 22 maja 1671 w Wilnie) – biskup wileński i żmudzki, duchowny referendarz wielki litewski w 1657 roku, sekretarz Jego Królewskiej Mości, kanonik wileński i warszawski^[4], kanclerz Akademii i Uniwersytetu Wileńskiego Towarzystwa Jezusowego od 1667 roku^[5].

Życiorys

Był synem Fryderyka, bratem Jana Fryderyka, Tomasza Kazimierza i Krzysztofa Franciszka.

Uczył się w kolegium jezuitów w Lublinie, studiował na Akademii Wileńskiej, uczęszczał do Kolegium Nowodworskiego w Krakowie. W 1638 rozpoczął studia w Akademii Krakowskiej. Jako sekretarz królewski kontynuował studia w zakresie prawa kanonicznego w Padwie (1647), Bolonii (1648), Rzymie (1649) i Paryżu.

Po powrocie do kraju 14 maja 1650 został prepozytem kapituły wileńskiej. 17 lipca tegoż roku otrzymuje święcenia kapłańskie. W październiku 1650 wyznaczony do sądów biskupich. W 1655 został biskupem pomocniczym wileńskim i biskupem tytularnym Methone na Peloponezie^[2]. 4 kwietnia 1659 otrzymał biskupstwo żmudzkie.

Latem 1659 działając jako wysłannik królewski załagodził bunt żołnierzy w wojsku litewskim. Na sejmie 1662 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego^[6], wyznaczony do komisji wojskowo-skarbowej, w czasie obrad której próbował pogodzić zwaśnionych hetmanów Pawła Sapiehę i Wincentego Gosiewskiego. W 1666 otrzymał list przypowiedni na wakującą po bracie Krzysztofie chorągiew dragońską w wojsku litewskim. Przez kilkanaście lat brał czynny udział w obradach sejmiku wileńskiego.

Po abdykacji Jana II Kazimierza w 1668 roku, popierał do polskiej korony kandydaturę palatyna reńskiego Filipa Wilhelma^[7]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym^[8]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku z województwa wileńskiego^[9], podpisał jego pacta conventa^[10].

W sierpniu 1668 został biskupem wileńskim. Na sejmie zwyczajnym 1670 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego^[11]. 12 kwietnia 1671 przeniósł obraz Matki Bożej Ostrobramskiej do nowej kaplicy, w której znajduje się do dzisiaj.

Zmarł 22 maja 1671 w Wilnie, został pochowany w tamtejszej Katedrze.

Przypisy

↑ ^a ^b Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Monasteri 1935, s. 370. (łac.)
↑ ^a ^b Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Monasteri 1935, s. 240. (łac.)
↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Monasteri 1935, s. 304. (łac.)
↑ Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Henryk Lulewicz i Andrzej Rachuba. Kórnik 1994, s. 237.
↑ Józef Bieliński, Uniwersytet Wileński (1579-1831) T. 3, Kraków 1899-1900, s. 3.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 416.
↑ Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 317.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 497.
↑ Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, [b.n.s.]
↑ Porzadek na seymie walnym electiey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu elekcyey należące vchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego tysiąc sześćset sześćdziesiąt dziewiątego dnia wtorego miesiąca maia. [b.n.s]
↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 46.

Linki zewnętrzne

Biskup Aleksander Kazimierz Sapieha (ang.)
Aleksander Kazimierz Sapieha h. Lis, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-09]

[Viln-1] Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Monasteri 1935, s. 370. (łac.)

[Meth-2] Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Monasteri 1935, s. 240. (łac.)

[3] Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Monasteri 1935, s. 304. (łac.)

[4] Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Henryk Lulewicz i Andrzej Rachuba. Kórnik 1994, s. 237.

[5] Józef Bieliński, Uniwersytet Wileński (1579-1831) T. 3, Kraków 1899-1900, s. 3.

[6] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 416.

[7] Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 317.

[8] Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 497.

[9] Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, [b.n.s.]

[10] Porzadek na seymie walnym electiey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu elekcyey należące vchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego tysiąc sześćset sześćdziesiąt dziewiątego dnia wtorego miesiąca maia. [b.n.s]

[11] Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 46.

[a-12] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Białystok

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[A]