Adam Ludwig

Adam Ludwig

Data i miejsce urodzenia	1875 r. Tarnopol
Data i miejsce śmierci	31 lipca 1952 r. Gdańsk
Zawód, zajęcie	śpiewak, reżyser i nauczyciel

Adam Ludwig (ur. 1875 r. w Tarnopolu, zm. 31 lipca 1952 r. w Gdańsku) – polski śpiewak, reżyser i nauczyciel.

Życiorys

Nagrobek Adam Ludwiga i jego żony

Urodził się w 1875 r. w Tarnopolu. Ukoń­czył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu we Lwowie. Już jako dzie­sięciolatek uczył się gry na skrzypcach, a w 1896 r. śpiewał po raz pierwszy na koncercie. Dwa lata później wyjechał do Drezna, uczyć się śpiewu w szkole A. i A. Souvestre'ów. W 1900 r. wystąpił w Warszawie, a 22 maja tego samego roku debiutował w lwowskim teatrze w partiach Tonia (Pajace) oraz Alfia (Rycerskość wie­śniacza) i został zatrudniony w charakterze członka zespołu. Na skutek nieporozu­mień z dyrektorem, zwolnił się wiosną 1902 r. i wyjechał do Pragi, gdzie kontynuował naukę gry na skrzypcach oraz śpiewu pod kierunkiem J. Foerstera.

W 1903 brał udział w sezonie operowym w Krakowie. W tym czasie napisał również broszurę W obronie bytu polskiej opery, w której podkreślał brak stałych pod­staw dla rozwoju opery w Polsce. Jednocześnie zrezygnował z kariery scenicznej i w tym samym roku objął dyrekcję powiatowej kasy chorych w Stanisławowie. Podczas pracy w tym mieście stworzył jeden z pierw­szych w Polsce chórów robotniczych. Jako członek Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej organizował także strajki robotników budowlanych, stolarzy i garbarzy, co przypłacił ośmioma procesami politycznymi.

W 1906 r. wrócił do kariery scenicznej i do 1909 r. występował w Teatrze Miejskim we Lwowie, z którym uczestniczył również w wyjazdach do Krakowa. We Lwowie rozpoczął również pracę pedagogiczną w miejscowym liceum muzycznym. W sezonie 1909/1910 był so­listą i reżyserem w Teatrze Polskim w Poznaniu, gdzie wy­stawił po raz pierwszy w tym mieście Straszny dwór. W 1913 r. śpiewał podczas występów opery lwowskiej w Krakowie i jednocześnie objął klasę wokalną w krakowskim konserwatorium. Był jednym ze współtwórców Krakowskiego Towarzystwa Operowego (KTO) i re­żyserował kilka przedsta­wień organizowanych przez KTO, m.in. Halkę oraz Verbum nobile, a także występował jako śpiewak. Podczas I wojny światowej występował pięciokrotnie w Mozarteum w Salz­burgu. W 1918 r. stworzył w Krakowie chór Lutnia Robotnicza i był jego dyrygentem, a dwóch kolejnych latach re­żyserował opery w Teatrze Powszechnym w Krakowie i czę­sto śpiewał na wyjazdowych koncertach, m.in. w Białej, Cieszynie i Gdańsku.

W 1920 r. wystąpił w partii Janusza (Hal­ka) w Teatrze Wielkim w Poznaniu i został tam następnie zatrudniony. W 1922 r. przeniósł się do Wilna, gdzie w towarzystwie Lutnia był reżyserem oper, m.in. Cyrulika sewilskiego, Nizin, Sprzedanej narzeczonej, Walkirii, Lakme, Holendra tułacza, Trubadura, a także śpie­wakiem m.in. jako Stanisław (Verbum nobi­le), Maciej (Straszny dwór), Walenty (Faust), Amonatro (Aida), Figaro (Cyrulik sewilski), Escamillo (Carmen), Marceli (Cyganeria). Ponadto działał też jako pedagog, organizator życia muzycznego i krytyk. Współpracował z Redutą, której organizował zespół operowy, a później z Teatrami Miejskimi w Wil­nie, gdzie występował również dorywczo jako aktor. Podczas okupacji zorganizował w Wilnie konspiracyj­ne przedstawienie Halki. W 1945 r. osiedlił się w Gdań­sku i uczył w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej.

Do jego uczniów należeli m.in. Wanda Hen­drich, Jadwiga Lachowska, Franciszka Platówna-Rotter, Maria Fołtyn.

Mąż Stanisławy Dobrzańskiej, córki Stanisława Dobrzańskiego, a potem Wandy Hendrich. Ojciec Barbary Ludwiżanki.