Rupert z Salzburga
| biskup | |
| |
| Data i miejsce urodzenia |
prawd. 650 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
prawd. 27 marca 718 |
| Czczony przez | |
| Wspomnienie |
27 marca[a] |
| Patron |
Salzburga i regionu Salzburgland, apostoł Bawarii i Austrii |
| Szczególne miejsca kultu | |
Rupert z Salzburga, również: Ruprecht, Hrodperht, Hrodpreht, Roudbertus, Rudbertus, Robert (ur. prawd. 650 w Wormacji, zm. prawd. 27 marca 718 tamże) – święty Kościoła katolickiego i wschodnio-ortodoksyjnego, biskup misyjny Nadrenii, pierwszy biskup Salzburga w Austrii (uważany za założyciela miasta) i patron regionu Salzburgerland.
Żywot świętego
[edytuj | edytuj kod]Pochodził prawdopodobnie z rodziny arystokratycznej Robertynerów. Był spokrewniony z dynastią królewską Merowingów. W początkach swej działalności, pod koniec siódmego wieku, z rozkazu Diuka Bawarii, Theodora II, którego prawdopodobnie nawrócił, został biskupem Wormacji, tym samym potwierdzając swą lojalność "właściwej" wierze katolickiej. Od Theodora II otrzymał też zezwolenie na opuszczenie Regensburgu i udanie się w podróż misyjną z celem znalezienia właściwego miejsca na wybudowania kościoła i umocnienia wiary.
Po opuszczeniu Regensburga (Ratyzbony), Św. Rupert udał się na południe. Dotarł do Lauriacum, przemierzył Traungau i Attergau, i po krótkim pobycie w Seekirchen, dotarł nad rzekę Salz, do miejsca dzisiejszego Salzburga. Tam, w miejscu placu, na którym wznosi się dzisiejsza Katedra, założył klasztor benedyktyński pod wezwaniem św. Piotra, który jest najstarszym klasztorem Austrii.
Około roku 711/12 Św. Rupert założył również klasztor Nonnberg w Salzburgu, najstarszy żeński zakon chrześcijański na obszarze niemieckojęzycznym, a pierwszą przełożoną została jego siostrzenica (lub siostra), Św. Erentruda.
Rupertowi przypisuje się też założenie wielu fundacji.
Kult
[edytuj | edytuj kod]W roku 714 Św. Rupert udał się na krótki pobyt w rodzinne strony. Zmarł w Wormacji, prawdopodobnie w Wielkanoc 27 marca 718 roku. Kilka lat później, z okazji uroczystości poświęcenia nowej Katedry w Salzburgu - 24 września 774 roku, na polecenie kolejnego biskupa Salzburga, Virgiliusza, ciało świętego zostało przeniesione z Wormacji do Salzburga.
- Dni obchodów
Ponieważ nieznany jest dokładny dzień śmierci Św. Ruperta, dzień 24 września uznawany jest w Salzburgu za Dzień Św. Ruperta ("Rupertikirtag"). Jest to również oficjalne święto Salzburglandu (uczniowie w tym dniu nie idą do szkoły).
Wspomnienie liturgiczne, w pozostałej części Kościoła katolickiego, obchodzone jest 27 marca.
Kościoły wschodnie (zwane ortodoksyjnymi) wspominają świętego 27 marca/9 kwietnia[c], tj. 9 kwietnia według kalendarza gregoriańskiego[1].
- Patronat
Święty Rupert czczony jest jako patron Salzburga i regionu Salzburgland, jako apostoł Bawarii i Austrii[2] oraz jako patron górników.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- kult świętych
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- święci prawosławni
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ liturgia katolicka oraz prawosławna według kalendarza juliańskiego
- ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
- ↑ podwójne datowanie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 27 marca/9 kwietnia (St. Rupert, bishop of Salzburg). days.pravoslavie.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-12)]. - Orthodox kalendar, pravoslavie.ru (ang.)
- ↑ St. Rupert - Catholic Online (ang.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Petrus Eder (Hrsg.): Hl. Rupert von Salzburg. Dommuseum zu Salzburg, Salzburg 1996, ISBN 3-901162-07-0
- Michael Filz: Historisch-kritische Abhandlung über das wahre Zeitalter der apostolischen Wirksamkeit des heiligen Rupert in Baiern und der Gründung seiner bischöflichen Kirche. Duyle, Salzburg, 1831
- Josef Ernst von Koch-Sternfeld, Michael Filz: Ueber das wahre Zeitalter des heil. Rupert, des Apostels der Bajoarier, Gründer des Erzstiftes von Salzburg. 1851
- Amand Jung: Der hl. Rupertus: Bischof von Salzburg und seine Nachfolger in den drei ersten Jahrhunderten oder das Apostolat der Salzburger Kirche. Verl. des Kathol. Büchervereines, Salzburg 1882
- Heinz Dopsch: Geschichte Salzburgs, Band I (Vorgeschichte - Altertum - Mittelalter), I. Teil, Salzburg 1981
- Źródła internetowe
- Św. Rupert z Salzburga na stronie Sanktuarium Macierzystwa NMP w Dziekanowicach [opublikowano: 2008-03-16]
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Żywot ś. Ruperta w Żywotach Świętych Piotra Skargi
- Biografie des Erzbistums München. erzbistum-muenchen.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-19)]. (niem.)
- Biografie von salzburg-rundgang.at. salzburg-rundgang.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-20)]. (niem.)
- Biografie von ruprechtskirche.at. ruprechtskirche.at. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-12)]. (niem.)