Łaskuny

Łaskuny
	Paradoxurinae
	J.E. Gray, 1865
	; Przedstawiciel podrodziny – łaskun palmowy (Paradoxurus hermaphroditus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Infrarząd	Viverroidea
Rodzina	wiwerowate
Podrodzina	łaskuny
	Typ nomenklatoryczny
	Paradoxurus F. Cuvier, 1821
Synonimy
	Arctictidina J.E. Gray, 1865; Paradoxurina J.E. Gray, 1865; Arctictidinae: Gill, 1872; Parodoxurinae Gill, 1872; Paradoxurinae: J.E. Gray, 1874; Paradoxuridæ: Rochebrune, 1883; Arctictidae: Cope, 1882; Arcticteæ: Trouessart, 1885; Arctictinæ: Trouessart, 1885; Paradoxureæ: Trouessart, 1885; Paradoxuri: Winge, 1895; Arctogalidiinae Pocock, 1933; Paradoxurida: Gregory & Hellman, 1939; Arctogalidiini: Simpson, 1945; Paradoxurini: Simpson, 1945; Pseudocivettini Morales & Pickford, 2011; Kichechiini Morales & Pickford, 2011;
Rodzaje
	12 rodzajów (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	12 rodzajów (w tym 8 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Łaskuny^[15] (Paradoxurinae) – podrodzina niewielkich, nocnych ssaków drapieżnych z rodziny wiwerowatych (Viverridae).

Zasięg występowania

Podrodzina obejmuje gatunki występujące w południowej i południowo-wschodniej Azji^[16]^[17]^[18].

Systematyka

Do podrodziny należą następujące występujące współcześnie rodzaje^[19]^[16]^[15]:

Arctogalidia Merriam, 1897 – łaskunek – jedynym przedstawicielem jest Arctogalidia trivirgata (J.E. Gray, 1832 – łaskunek trójpręgi
Arctictis Temminck, 1824 – binturong – jedynym przedstawicielem jest Arctictis binturong (Raffles, 1821) – binturong orientalny
Paguma J.E. Gray, 1831 – paguma – jedynym przedstawicielem jest Paguma larvata (C.H. Smith, 1827) – paguma chińska
Paradoxurus F. Cuvier, 1821 – łaskun

Opisano również rodzaje wymarłe^[20]:

Ketketictis Morlo, E.R. Miller & El-Barkooky, 2007^[21] – jedynym przedstawicielem był Ketketictis solida Morlo, Miller & El-Barkooky, 2007
Kichechia Savage, 1965^[22]
Lufengictis Qi Guoqin, 2004^[23] – jedynym przedstawicielem był Lufengictis peii Qi Guoqin, 2004
Mioparadoxurus Morales & Pickford, 2011^[24] – jedynym przedstawicielem był Mioparadoxurus meini Morales & Pickford, 2011
Orangictis Morales, Pickford, Soria Mayor & Fraile, 2001^[25] – jedynym przedstawicielem był Orangictis gariepensis Morales, Pickford, Soria & Fraile, 2001
Pseudocivetta Petter, 1967^[26]
Siamictis Grohé, Bonis, Chaimanee, Chavasseau, Rugbumrung, Yamee, Suraprasit, Gibert, Surault, Blondel & Jaeger, 2020^[27] – jedynym przedstawicielem był Siamictis carbonensis Grohé, Bonis, Chaimanee, Chavasseau, Rugbumrung, Yamee, Suraprasit, Gibert, Surault, Blondel & Jaeger, 2020
Tugenictis Morales & Pickford, 2005^[28] – jedynym przedstawicielem był Tugenictis ngororaensis Morales & Pickford, 2005

Uwagi

↑ Typ nomenklatoryczny: Arctictis Temminck, 1824.
↑ Pisownia oryginalna.
↑ Typ nomenklatoryczny: Paradoxurus F. Cuvier, 1821.
↑ Typ nomenklatoryczny: Arctogalidia Merriam, 1897.
↑ Typ nomenklatoryczny: Pseudocivetta Petter, 1967.
↑ Typ nomenklatoryczny: Kichechia Savage, 1965.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c J.E. Gray. A revision of the genera and species of Viverrine animals (Viverridae) founded on the collection in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 508, 1864. (ang.).
↑ Gill 1874 ↓, s. 4.
↑ Gill 1874 ↓, s. 4, 61.
↑ J.E. Gray. On the genera Paradoxurus, Platyschista, and Paguma; and notes on some species lately received in the British Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fourth series. 14, s. 242, 1874. (ang.).
↑ A.T. Rochebrune. Faune de la Sénégambie. Mammifères. „Actes de la Société Linnéenne de Bordeaux”. Quatrième série. 7, s. 130, 1883. (fr.).
↑ E.D. Cope. On the Systematic Relations of the Carnivora Fissipedia. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 20, s. 474, 1882. (ang.).
↑ ^a ^b Trouessart 1885 ↓, s. 74.
↑ Trouessart 1885 ↓, s. 75.
↑ H. Winge: Jordfundne og nulevende rovdyr (Carnivora) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over pungdyrenes slægtskab. Copenhagen: Bianco Lunos Kgl Hof-Bogtrykkeri, 1895, s. 59. (duń.).
↑ R.I. Pocock. The rarer Genera of Oriental Viverridae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 103 (4), s. 969, 977, 1933. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1933.tb01638.x. (ang.).
↑ W.K. Gregory & M. Hellman. On the Evolution and Major Classification of the Civets (Viverridae) and Allied Fossil and Recent Carnivora: A Phylogenetic Study of the Skull and Dentition. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 81 (3), s. 320, 1939. JSTOR: 984861. (ang.).
↑ ^a ^b G.G. Simpson. The principles of classification and a classification of mammals. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 85, s. 116, 1945. (ang.).
↑ Morales i Pickford 2011 ↓, s. 273.
↑ Morales i Pickford 2011 ↓, s. 274.
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 139–140. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 412. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 174, 227–230. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subfamily Paradoxurinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-13].
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-15]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Paradoxurinae Gray, 1965, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-15] (ang.).
↑ M. Morlo, E.R. Miller & A.N. El-Barkooky. Creodonta and Carnivora from Wadi Moghra, Egypt. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 27 (1), s. 153, 2007. DOI: 10.1671/0272-4634(2007)27[145:CACFWM]2.0.CO;2. (ang.).
↑ R.J.G. Savage. Fossil mammals of Africa: 19. The Miocene Carnivora of East Africa. „Bulletin of the British Museum (Natural History)”. Geology. 10 (8), s. 296, 1965. (ang.).
↑ G. Qi. Lufengictis—A new genus of viverrids from Lufengpithecus locality of Yunnan. „人类学学报 / Acta Anthropologica Sinica”. 23 (Supplement), s. 277, 2004. (chiń. • ang.).
↑ Morales i Pickford 2011 ↓, s. 272.
↑ J. Morales, M. Pickford, M.D. Soria Mayor & S. Fraile. New Viverrinae (Carnivora: Mammalia) from the basal Middle Miocene of Arrisdrift, Namibia. „Palaeontologia africana”. 37, s. 99, 2001. (ang.).
↑ G. Petter: Petits carnivores villafranchiens du Bed I d’Oldoway (Tanzanie). W: Problèmes actuels de Paléontologie (Évolution des Vertébrés). Paris: Colloques Internationaux du CNRS, 1967, s. 529, 532. (fr.).
↑ C. Grohé, L. de Bonis, Y. Chaimanee, O. Chavasseau, M. Rugbumrung, C. Yamee, K. Suraprasit, C. Gibert, J. Surault, C. Blondel & J.-J. Jaeger. The Late Middle Miocene Mae Moh Basin of Northern Thailand: The Richest Neogene Assemblage of Carnivora from Southeast Asia and a Paleobiogeographic Analysis of Miocene Asian Carnivorans. „American Museum Novitates”. 3952, s. 30, 2020. DOI: 10.1206/3952.1. (ang.).
↑ J. Morales & M. Pickford. Carnivores from the Middle Miocene Ngorora Formation (13–12 Ma), Kenya. „Estudios Geológicos”. 61 (3-6), s. 280, 2005. DOI: 10.3989/egeol.05613-668. (ang.).

Bibliografia

T.N. Gill. Arrangement of the Families of Mammals; with Analytical Tables. „Smithsonian Miscellaneous collections”. 11, s. 1–112, 1874. (ang.).
É.L. Trouessart. Catalogue des mammifères vivants et fossiles. Ordre des carnivores. „Bulletin de la Société d’Études scientifiques d’Angers”. Quatorzième année (Supplément a l’année 1884), s. 1–108, 1878. (fr.).
J. Morales & M. Pickford. A new paradoxurine carnivore from the Late Miocene Siwaliks of India and a review of the bunodont viverrids of Africa. „Geobios”. 44 (2–3), s. 271–277, 2011. DOI: 10.1016/j.geobios.2011.02.001. (ang.).

[2] Typ nomenklatoryczny: Arctictis Temminck, 1824.

[3] Pisownia oryginalna.

[5] Typ nomenklatoryczny: Paradoxurus F. Cuvier, 1821.

[13] Typ nomenklatoryczny: Arctogalidia Merriam, 1897.

[17] Typ nomenklatoryczny: Pseudocivetta Petter, 1967.

[19] Typ nomenklatoryczny: Kichechia Savage, 1965.

[Gray-1] J.E. Gray. A revision of the genera and species of Viverrine animals (Viverridae) founded on the collection in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 508, 1864. (ang.).

[CITEREFGill1874[https://www.biodiversitylibrary.org/page/9055011_4]-4] Gill 1874 ↓, s. 4.

[CITEREFGill1874[https://www.biodiversitylibrary.org/page/9055011_4],_[https://www.biodiversitylibrary.org/page/9055068_61]-6] Gill 1874 ↓, s. 4, 61.

[Gray1874-7] J.E. Gray. On the genera Paradoxurus, Platyschista, and Paguma; and notes on some species lately received in the British Museum. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fourth series. 14, s. 242, 1874. (ang.).

[Rochebrune-8] A.T. Rochebrune. Faune de la Sénégambie. Mammifères. „Actes de la Société Linnéenne de Bordeaux”. Quatrième série. 7, s. 130, 1883. (fr.).

[Cope-9] E.D. Cope. On the Systematic Relations of the Carnivora Fissipedia. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 20, s. 474, 1882. (ang.).

[CITEREFTrouessart1885[https://www.biodiversitylibrary.org/page/51296161_74]-10] Trouessart 1885 ↓, s. 74.

[CITEREFTrouessart1885[https://www.biodiversitylibrary.org/page/51296162_75]-11] Trouessart 1885 ↓, s. 75.

[Winge-12] H. Winge: Jordfundne og nulevende rovdyr (Carnivora) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over pungdyrenes slægtskab. Copenhagen: Bianco Lunos Kgl Hof-Bogtrykkeri, 1895, s. 59. (duń.).

[Pocock-14] R.I. Pocock. The rarer Genera of Oriental Viverridae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 103 (4), s. 969, 977, 1933. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1933.tb01638.x. (ang.).

[Gregory&Hellman-15] W.K. Gregory & M. Hellman. On the Evolution and Major Classification of the Civets (Viverridae) and Allied Fossil and Recent Carnivora: A Phylogenetic Study of the Skull and Dentition. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 81 (3), s. 320, 1939. JSTOR: 984861. (ang.).

[Simpson-16] G.G. Simpson. The principles of classification and a classification of mammals. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 85, s. 116, 1945. (ang.).

[CITEREFMoralesPickford2011273-18] Morales i Pickford 2011 ↓, s. 273.

[CITEREFMoralesPickford2011274-20] Morales i Pickford 2011 ↓, s. 274.

[Cichocki&inni-21] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 139–140. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-22] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 412. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Jennings&Veron-23] A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 174, 227–230. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Wilson&Reeder-24] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subfamily Paradoxurinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-13].

[mdd-25] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-15]. (ang.).

[Zijlstra-26] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Paradoxurinae Gray, 1965, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-15] (ang.).

[morl&inni-27] M. Morlo, E.R. Miller & A.N. El-Barkooky. Creodonta and Carnivora from Wadi Moghra, Egypt. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 27 (1), s. 153, 2007. DOI: 10.1671/0272-4634(2007)27[145:CACFWM]2.0.CO;2. (ang.).

[sav-28] R.J.G. Savage. Fossil mammals of Africa: 19. The Miocene Carnivora of East Africa. „Bulletin of the British Museum (Natural History)”. Geology. 10 (8), s. 296, 1965. (ang.).

[qi-29] G. Qi. Lufengictis—A new genus of viverrids from Lufengpithecus locality of Yunnan. „人类学学报 / Acta Anthropologica Sinica”. 23 (Supplement), s. 277, 2004. (chiń. • ang.).

[CITEREFMoralesPickford2011272-30] Morales i Pickford 2011 ↓, s. 272.

[mora&inni-31] J. Morales, M. Pickford, M.D. Soria Mayor & S. Fraile. New Viverrinae (Carnivora: Mammalia) from the basal Middle Miocene of Arrisdrift, Namibia. „Palaeontologia africana”. 37, s. 99, 2001. (ang.).

[pet-32] G. Petter: Petits carnivores villafranchiens du Bed I d’Oldoway (Tanzanie). W: Problèmes actuels de Paléontologie (Évolution des Vertébrés). Paris: Colloques Internationaux du CNRS, 1967, s. 529, 532. (fr.).

[gro&inni-33] C. Grohé, L. de Bonis, Y. Chaimanee, O. Chavasseau, M. Rugbumrung, C. Yamee, K. Suraprasit, C. Gibert, J. Surault, C. Blondel & J.-J. Jaeger. The Late Middle Miocene Mae Moh Basin of Northern Thailand: The Richest Neogene Assemblage of Carnivora from Southeast Asia and a Paleobiogeographic Analysis of Miocene Asian Carnivorans. „American Museum Novitates”. 3952, s. 30, 2020. DOI: 10.1206/3952.1. (ang.).

[mor&pic-34] J. Morales & M. Pickford. Carnivores from the Middle Miocene Ngorora Formation (13–12 Ma), Kenya. „Estudios Geológicos”. 61 (3-6), s. 280, 2005. DOI: 10.3989/egeol.05613-668. (ang.).

[1]

[a]

[b]

[2]

[c]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[d]

[10]

[11]

[12]

[e]

[13]

[f]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]