Prakolczatka
| Zaglossus | |||
| Gill, 1877[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – prakolczatka nowogwinejska (Z. bruijni) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
prakolczatka | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Tachyglossus bruijni W. Peters & Doria, 1876 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Rodzaje | |||
| |||
Prakolczatka[7] (Zaglossus) – rodzaj ssaków z rodziny kolczatkowatych (Tachyglossidae).
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Gwinei[8][9][10][11].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 30–63,7 cm; masa ciała 4,2–9 kg[10][9].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1877 roku amerykański zoolog Theodore Nicholas Gill na łamach Annual record of science and industry[1]. Jako gatunek typowy Gill wyznaczył prakolczatkę nowogwinejską (Z. bruijni).
- Zaglossus: gr. ζα- za- „bardzo”; γλωσσα glōssa „język”[12].
- Acanthoglossus: gr. ακανθα akantha „kolec”; γλωσσα glōssa „język”[13]. Gatunek typowy: Tachyglossus bruijni Peters & Doria, 1876.
- Proechidna: gr. προ pro „przed”; rodzaj Echidna G. Cuvier, 1797 (kolczatka)[14].
- Bruynia (Bruijnia): kpt. Antonie Augustus Bruijn (1842–1890), holenderski marynarz, przyrodnik, przedsiębiorca na Molukach, zajmujący się handlem piórami z Nowej Gwinei[15].
- Prozaglossus: gr. προ pro „przed”; rodzaj Zaglossus Gill, 1877[6]. Gatunek typowy: Tachyglossus bruijni W. Peters & Doria, 1876.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[16][9][8][7]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa | Podgatunki[10][8][9] | Rozmieszczenie geograficzne[10][8][9] | Podstawowe wymiary (DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała)[10][9] |
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Zaglossus bruijni | (W. Peters & Doria, 1876) | prakolczatka nowogwinejska | gatunek monotypowy | zachodnia Nowa Gwinea (Ptasia Głowa, Bomberai); być może Australia | DC, DO, MC: brak danych |
|
Zaglossus bartoni | (O. Thomas, 1907) | prakolczatka papuaska | 4 podgatunki | Indonezja i Papua-Nowa Gwinea (Góry Centralne, Huon i Foja) | DC: 48–63 cm; DO: ogona brak; MC: 4,2–9 kg |
|
Zaglossus attenboroughi | Flannery & Groves, 1998 | prakolczatka górska | gatunek monotypowy | Nowa Gwinea (Pegunungan Cycloop) | DC: około 30 cm; DO: ogona brak; MC: brak danych |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Nowa nazwa dla Acanthoglossus P. Gervais, 1877, ponieważ uważano, że jest zajęta przez Acanthoglossa Kraatz, 1859 (Coleoptera).
- ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Bruynia Dubois, 1882.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b T.N. Gill. Vertebrate Zoology. „Annual record of science and industry”. 1876, s. clxxi, 1877. (ang.).
- ↑ P. Gervais. Anatomie Comparée. – L’Échidné de la Nouvelle-Guinée. „Comptes rendus hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 85, s. 838, 1877. (fr.).
- ↑ P. Gervais: Ostéographie des monotrèmes vivants et fossiles comprenant la description et l’iconographie du squelette et du système dentaire de ces animaux ainsi que des documents relatifs à leur histoire naturelle. Paris: A. Bertrand, 1884, s. 43. (fr.).
- ↑ A.J.C. Dubois. Remarques sur L’Acanthoglossus bruynii. „Bulletin de la Société zoologique de France”. 6, s. 267, 1881. (fr.).
- ↑ O. Thomas. Zoological record for 1882. Mammalia. „The Zoological record”. 19, s. 40, 1882. (ang.).
- ↑ a b C. Kerbert. Über Zaglossus. „Zoologischer Anzeiger”. 42, s. 167, 1913. (niem.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 1. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d Podział systematyczny za: S.C. Nicol: Family Tachyglossidae. W: C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest (red. red.): Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 42. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e f Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 30. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ a b c d e S. Nicol: Family Tachyglossidae (Echidnas). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 55. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Zaglossus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-19].
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 713.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 72.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 569.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 146.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Higher Taxonomy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-07-12]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).