Szczaw gajowy

Szczaw gajowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	rdestowate
Rodzaj	szczaw
Gatunek	szczaw gajowy
	Nazwa systematyczna
	Rumex sanguineus L.; Sp. pl. 1:334. 1753
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczaw gajowy (Rumex sanguineus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny rdestowatych. Występuje dziko w Azji (Iran i Kaukaz) oraz na większości obszaru Europy^[3]. W Polsce rozpowszechniony.

Morfologia

Pokrój: Roślina kępiasta, z przyziemną rozetą liści osiągająca wysokość od 30 do 35 cm. Podczas owocowania cała roślina przebarwia się na czerwono.
Łodyga: W czasie kwitnienia, osiąga wysokość od 50 do 75 cm, ulistniona skrętolegle.
Liście: Odziomkowe duże, długoogonkowe, koloru zielonego w okresie owocowania przebarwiają się na bordowo. Blaszka liściowa, całobrzega owalnie lancetowata, z sercowatą nasadą, użyłkowana pierzasto z silnym nerwem głównym. Żyłki nerwowe w kolorze karminowym, które w stronę brzegu liścia łagodnie przechodzą w kolor liścia. Liście łodygowe drobne, strzałkowate, siedzące zmniejszające się w stronę szczytu łodygi kwiatowej, ułożone skrętoległe.
Kwiaty: Drobne, zebrane w wiechę, ulistnioną co najwyżej do połowy.
Owoce: Graniaste orzeszki.

Biologia i ekologia

Bylina. hemikryptofit. Kwitnie od lipca do sierpnia. Nasiona rozsiewane przez wiatr. Występuje w wilgotnych lasach liściastych, zaroślach i na cienistych przydrożach. Gatunek mrozoodporny, znosi temperatury do -20° C. Rośnie na niezbyt suchej glebie, lubi stanowiska półcieniste, wilgotne. Gatunek charakterystyczny dla zespołu roślinności podgórski łęg jesionowy (Carici remotae-Fraxinetum)^[4]. Podstawowa roślina żywicielska dla motyla czerwończyka nieparka.

Zmienność

Tworzy mieszańce z Rumex aquaticus, R. conglomeratus, R. crispus, R. maritimus, R. obtusifolius^[5].

Zastosowanie

Roślina jadalna: liście zawierające kwas szczawiowy są jadalne i używane w kuchni do przyrządzania zup i sałatek.
Roślina ozdobna: uprawiana w ogrodach i na rabatach.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).

[3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].

[4] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[5] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]