Kościół Krystyny w Falun
60°36′28″N 15°37′52″E/60,607778 15,631111| kościół parafialny | |||||||||||||||
 Widok z południowego zachodu | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Adres |
Kristinegatan 13, 791 71 Falun | ||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Diecezja | |||||||||||||||
| Imię | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Dalarny  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Szwecji  | |||||||||||||||
| 60°36′28″N 15°37′52″E/60,607778 15,631111
| |||||||||||||||
Kościół Krystyny (szw. Kristine kyrka) – siedemnastowieczna luterańska świątynia parafialna[1] znajdująca się w szwedzkim mieście Falun.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Budowę kościoła rozpoczęto w roku 1642. W 1651 zakończono budowę sklepień[2], a świątynię konsekrowano w pierwszą niedzielę Adwentu 1655 roku. Pracami kierował mistrz Hans Ferster, dokończył je Jürgen Fischer. Cegły wykonano w cegielni Rankhyttan[3]. Nazwa świątyni upamiętnia królową Krystynę Wazównę[4]. Wieża, wzniesiona w latach 1658–1660, spłonęła 26 czerwca 1711 wskutek uderzenia pioruna, zniszczony został hełm, zegar oraz dzwony. Hełm odbudowano w latach 1863–1865 wg. projektu Johana Fredrika Åboma. W latach 1903–1906 świątynię przebudowano wg. projektu Carla Möllera i Agiego Lindegrena. Renowacje miały miejsce w latach 1965–1966 i w 1994 roku, a w roku 2004 wymieniono pokrycie dachu[5].
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Trójnawowa świątynia łączy cechy późnego renesansu i baroku[5][6], może pomieścić 800 osób i jest przystosowana dla osób z niepełnosprawnością[2]. Ściany kościoła są podparte skarpami i zwieńczone gzymsem. Na dachu prezbiterium ustawiona jest sygnaturka, a do jego bryły od północy dostawiono zakrystię. Do kościoła wchodzi się przez trzy portale z brązowymi drzwiami wykonanymi w roku 1906 jako kopie XVII-wiecznych oryginałów. Wnętrze ma układ pseudobazylikowy, przykryte jest sklepieniami gwiaździstymi[5]. Kolumny wzniesiono z czerwonego wapienia z kamieniołomu w Rättvik. Marmurowy ołtarz główny powstał w roku 1906[3]. Ambona pochodzi z roku 1654, została przemalowana oraz pozłocona w latach 1903-1906[5]. Świątynię zdobi również barokowo-rokokowa chrzcielnica. Na emporze znajdują się 30-głosowe, romantyczne organy z neobarokowym prospektem z warsztatu Setterquist & Son Orgelbyggeri, ustawione w roku 1906. W 1982 zbudowano kolejny 30-głosowy instrument, inspirowany organami barokowymi, wykonany przez przedsiębiorstwo A. Magnusson Orgelbyggeri AB. Trzecie, najmniejsze organy, znajdują się w kaplicy Maryi. Na wieży zawieszono trzy dzwony o wagach: 4200 kg, 2130 kg i 1130 kg[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok w roku 1777 -
Świątynia około 1900 roku -
Widok z północnego wschodu -
Wnętrze -
Ołtarz główny -
-
Organy z 1906 -
Organy z 1982
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kontakta oss [online], www.svenskakyrkan.se, 16 kwietnia 2024 [dostęp 2024-06-08] (szw.).
- ↑ a b Dop i Falu Kristine kyrka [online], www.svenskakyrkan.se, 5 października 2023 [dostęp 2024-06-08] (szw.).
- ↑ a b c Om Falu Kristine kyrka [online], www.svenskakyrkan.se, 30 sierpnia 2021 [dostęp 2024-06-08] (szw.).
- ↑ Kristine kyrka [online], www.falun.se, 22 czerwca 2023 [dostęp 2024-06-08] (szw.).
- ↑ a b c d Falu Kristine kyrka, [w:] www.svenskakyrkan.se [online] [dostęp 2024-06-08] (szw.).
- ↑ Kristine Kyrka | Visit Dalarna [online], www.visitdalarna.se [dostęp 2024-06-08] (szw.).