Blok handlowy

Blok handlowy – rodzaj międzynarodowego porozumienia, często część regionalnej organizacji międzyrządowej, w którym lokalne bariery handlowe (cła i bariery pozacelne) są zredukowane lub zniesione pomiędzy uczestniczącymi w porozumieniu krajami.

Opis

Jednym z pierwszych bloków gospodarczych był Niemiecki Związek Celny, zainicjowany w 1834 roku, uformowany na bazie Związku Niemieckiego, a następnie, od 1871 roku, Cesarstwa Niemieckiego. Zwiększone natężenie formowania się bloków handlowych widoczne było w latach 60. i 70. XX wieku, a także w latach 90., po upadku komunizmu. Do 1997 roku ponad 50% światowego handlu było zdane na łaskę regionalnych bloków handlowych. Ekonomista Jeffrey J. Scott z Instytutu Petersona ds. Ekonomiki Międzynarodowej odnotowuje, że członkowie bloków handlowych, które odniosły sukces, zwykle mają cztery wspólne cechy:

1. podobny poziom produktu narodowego brutto na osobę;
2. sąsiedztwo geograficzne;
3. podobne lub takie same reżimy handlowe;
4. polityczne zaangażowanie w regionalne organizacje.

Obrońcy światowego wolnego handlu generalnie są przeciwko blokom handlowym, które, jak twierdzą, wzmacniają handel lokalny jako przeciwieństwo ogólnoświatowego. Naukowcy i ekonomiści stale debatują, czy regionalne bloki handlowe prowadzą do podziału w światowej gospodarce, czy ... rozszerzanie istniejącego globalnego, multilateralnego systemu handlu. Bloki handlowe mogą być samodzielnymi porozumieniami między poszczególnymi państwami (jak NAFTA) lub stanowić część organizacji regionalnej (jak Unia Europejska). W zależności od poziomu integracji gospodarczej, bloki handlowe mogą być zaliczane do różnych kategorii, takich jak: strefy handlu preferencyjnego, strefy wolnego handlu, unie celne, wspólne rynki oraz unie gospodarcze i walutowe.

Lista bloków handlowych

Blok handlowy Mercosur

Lista opracowana dla danych Statistics Division.

Blok handlowy	Ludność	PKB (w dolarach)
		2006	2007	wzrost	per capita
Unie gospodarcze i walutowe
UDEAC/CEMAC	39 278 645	51 265 460 685	58 519 380 755	14,15%	1 490
UGW	324 879 195	10 685 946 928 310	12 225 304 229 686	14,41%	37 630
OECS	593 905	3 752 679 562	3 998 281 731	6,54%	6 732
IEDOM	504 476	12 264 278 329	14 165 953 200	15,51%	28 081
ECOWAS	90 299 945	50 395 629 494	58 453 871 283	15,99%	647
Wspólne rynki
CACM	37 388 063	87 209 524 889	97 718 800 794	12,05%	2 614
AMC	96 924 486	281 269 141 372	334 172 968 648	18,81%	3 448
CARICOM	6 418 417	39 616 485 623	43 967 600 765	10,98%	6 850
EOG	499 620 521	14 924 076 504 592	17 186 876 431 709	15,16%	34 400
Unie celne
EAC	127 107 838	49 882 030 443	61 345 180 041	22,98%	483
EaWG	207 033 990	1 125 634 333 117	1 465 256 182 498	30,17%	7 077
EUCU	574 602 745	15 331 827 900 202	17 679 376 474 719	15,31%	30 768
GCC	36 154 528	724 460 151 595	802 641 302 477	10,79%	22 200
Mercosur	55 681 675	277 544 834 196	305 692 671 540	10,14%	5 490
UCAP	268 445 656	1 499 811 549 187	1 848 337 158 281	23,24%	6 885
Strefy wolnego handlu
ASEAN	2 085 858 841	10 216 029 899 764	11 323 947 181 804	10,84%	5 429
ALADI	499 807 662	2 823 198 095 131	3 292 088 771 480	16,61%	6 587
AFTZ (SADC+EAC+COMESA)	553 915 405	643 541 709 413	739 927 625 273	14,98%	1 336
APTA	2 714 464 027	4 868 614 302 744	5 828 692 637 764	19,72%	2 147
CARICOM-EUCU-OCTs	592 083 950	15 437 771 092 522	17 798 283 524 961	15,29%	30 060
CEFTA	27 968 711	110 263 802 023	135 404 501 031	22,80%	4 841
CIS	272 897 834	1 271 909 586 018	1 661 429 920 721	30,62%	6 088
CAFTA	356 964 477	13 345 469 865 037	14 008 686 684 089	4,97%	39 244
ECOWAS	283 096 250	215 999 071 943	255 784 634 128	18,42%	904
EFTA-UCAP	68 199 991	1 021 509 931 918	1 139 385 636 888	11,54%	16 707
NAFTA	449 227 672	15 337 094 304 218	16 189 097 801 318	5,56%	36 038
APEC	25 639 622	401 810 366 865	468 101 167 294	16,50%	18 257
SAARC	1 567 187 373	1 162 684 650 544	1 428 392 756 312	22,85%	911
SPARTECA	35 079 659	918 557 785 031	1 102 745 750 172	20,05%	31 435

Bibliografia

• Mansfield Edward D., Milner Helen V., The New Wave of Regionalism. (ang.)
• Milner Helen V., International Trade. (ang.)
• O’Loughlin John, Anselin Luc, Geo-Economic Competition and Trade Bloc Formation: United States, German, and Japanese Exports, 1968-1992. (ang.)
• Schott Jeffrey J., Trading blocs and the world trading system. (ang.)