Tramwaje w Pabianicach: Różnice pomiędzy wersjami

Tramwaje w Pabianicach
	tramwaj
	; Tramwaj Konstal 805Na na linii 41 w Pabianicach
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Lokalizacja	aglomeracja łódzka
Organizator	Urząd Miasta Łodzi; Zarząd Dróg i Transportu
Operator	MPK-Łódź
Liczba linii	1
Lata funkcjonowania	od 1901 z przerwami
	Infrastruktura
	; Trasa linii 41 będącej jedyną linią jeżdzącą do Pabianic
Rozstaw szyn	1000 mm
Napięcie zasilania	-600 V DC
Liczba zajezdni	0 (zajezdnie na terenie Łodzi)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 02:50, 5 lut 2024

Tramwaje w Pabianicach – fragment systemu komunikacji tramwajowej aglomeracji łódzkiej funkcjonującej w Pabianicach łączącej miasto z Ksawerowem oraz Łodzią funkcjonujący z przerwami od 17 stycznia 1901^[1]^[2].

Historia

Po raz pierwszy tramwaj na ulicach Pabianic pojawił się 17 stycznia 1901 roku^[1]. Łączący Pabianice z Łodzią tramwaj dojeżdżał jedynie na przedmieścia Pabianic, mając końcowy przystanek przy kościele św. Floriana. W 1905 roku linię wydłużono do centrum miasta, pod magistrat. Kolejne przedłużenie trasy pabianickiego tramwaju miało miejsce w 1924 roku^[2]. Wtedy tramwaj docierał do dworca PKP. W roku 1940 linię tramwajową Pabianice – Łódź oznaczono numerem 70. Po wojnie linię oznaczono nr 41. W 1968 roku wydłużono linię do pętli Wiejska oraz wybudowano pętlę Duży Skręt. W tym samym roku na trasie Wiejska – Duży Skręt uruchomiono linię dodatkową 41BIS. W latach 80. istniały plany budowy linii tramwajowej na największe pabianickie osiedle – Bugaj^[2]. Zbudowano nawet na niewielkim odcinku tory – na skrzyżowaniu ulic Nawrockiego i Waltera-Jankego oraz Świetlickiego, zdemontowane dopiero w 2014^[3]. Planów jednak nie zrealizowano. W 1993 linię tramwajową 41, należącą do MPK Łódź przejęła MKT (Międzygminna Komunikacja Tramwajowa). W 1998 zlikwidowano linię 41BIS, a zamiast niej MZK Pabianice uruchomił autobus linii 11. Na tej samej trasie 4 października 2004 MPK Łódź uruchomiło obsługiwaną tramwajami solo 805Na linię P, kursowała do końca 2006 roku^[2].

Od 2004 roku linia do Łodzi ponownie była zarządzana przez MPK Łódź. Na ulicach Pabianic pojawiły się ponownie składy 2× 805Na zamiast wagonów typu 803N. W tramwajach przestały obowiązywać bilety MZK Pabianice. Linia docierała do Helenówka, to znacznie dalej, niż 41, które jeździło jedynie do Placu Niepodległości. Miesiąc później, 1 lutego 2004 linia 11 została przedłużona do Zgierza, a 1 marca 2004 kursy do Helenówka otrzymały oznaczenie 11A. Niedługo później MPK reaktywowało miejską linię w Pabianicach na trasie Wiejska – Duży Skręt^[2].

W 2008, w związku z zakończeniem budowy łódzkiej części Łódzkiego Tramwaju Regionalnego kursy linii 11 skrócono do Chocianowic-Ikei, likwidując jednocześnie linię 11A. Związane to było ze złym stanem torowiska w Ksawerowie i Pabianicach, niedostosowanym do nowoczesnych tramwajów Pesa. Między Łodzią a Chocianowicami kursował tramwaj linii P^[2].

W 2010 numeracja linii powróciła do liczby 41, a wraz z tym nastąpiła zmiana taryfy na taryfę lokalną^[2], potem zmienioną na taryfę międzygminną, obecnie funkcjonującą w formie taryfy strefowej^[4].

14 maja 2017 zawieszono kursowanie tramwaju ze względu na zły stan techniczny sieci trakcyjnej i torowiska. Wprowadzona została autobusowa komunikacja zastępcza Z41 kursująca od Dworca PKP do Chocianowic Ikea^[5]. W okresie od 2 lipca do 31 sierpnia 2017 przedłużono trasę linii Z41 do stacji Łódź Dąbrowa^[6]. 1 listopada 2017 po przeprowadzeniu remontu trakcji elektrycznej przywrócono kursowanie tramwaju^[7].

W związku z remontem trasy tramwajowej w Pabianicach ruch tramwajów został zawieszony 1 marca 2020 r.^[8] Przywrócenie ruchu miało miejsce 1 lipca 2023 r.^[9] Wówczas po raz pierwszy na trasę zawitały tramwaje całkowicie niskopodłogowe^[10]. Zgodnie z założeniami MPK Łódź ponad połowa kursów na linii 41 ma być obsługiwana przez tabor niskopodłogowy. Podczas kursów niskopodłogowych, oznaczonych w rozkładzie, najczęściej jeżdzą tramwaje Pesa 122N, przeznaczone na tę trasę w ramach Łódzkiego Tramwaju Regionalnego. Czasem na trasie można spotkać także Moderusy Gamma. Pozostałą część kursów zazwyczaj obsługuje Konstal 805Na^[11]^[12].

Linie tramwajowe

Dawniej

Poniższy wykaz pokazuje linie funkcjonujące do 2010 roku^[2]^[13].

Nr linii	Trasa	Lata funkcjonowania
11	Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka, Piotrkowska, Żwirki, Kościuszki, Zachodnia, Zgierska, Zgierz: Łódzka, 1 Maja – Zgierz Plac Kilińskiego	1998–2008
11A	Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka, Piotrkowska, Żwirki, Kościuszki, Zachodnia, Zgierska – Łódź Helenówek	1998–2008
41	Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – Łódź Plac Niepodległości	z przerwami w latach 1956–2020^[8] oraz od 2023^[9]
41BIS / P	Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska – Duży Skręt	1969–1998
70	Pabianice: Dworzec PKP – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów; Łódź: Pabianicka – Łódź Plac Niepodległości [niem. Südring]	okres II wojny światowej
P	Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – Łódź IKEA	2004–2006 oraz 2008–2010

Obecnie (stan na lipiec 2023)^[14]

Nr linii	Trasa
41	Pabianice: Wiejska – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – Łódź Plac Niepodległości

Kontrowersje

W latach 2009 i 2011–2012 prezydent Pabianic Zbigniew Dychto rozważał zastąpienie tramwajów autobusami MZK Pabianice. W przygotowanym przez miasto raporcie większość osób deklarowało, że tramwaj w Pabianicach musi pozostać^[15]. Mimo tych danych w 2017 niektórzy wypowiadali się przeciwko tramwajowi mówiąc o jego awaryjności i głośności^[15]^[16]. Te opinie jednakże nie były na tyle głośne, aby zlikwidować tramwaj^[2]^[17].

Przypisy

↑ ^a ^b Ruda Pabianicka – Historia komunikacji w latach 1901–1996.. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2023-01-14].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Broszura pt. LINIA 41 – JESZCZE TU WRÓCĘ! Klubu Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi.
↑ Zanim wrócą pabianickie tramwaje – opowieść o szynach biegnących środkiem miasta (i tych na Bugaju). www.zyciepabianic.pl, 2021-10-21. [dostęp 2023-01-14]. (pol.).
↑ Obowiązujące opłaty w lokalnym transporcie zbiorowym w Łodzi. www.mpk.lodz.pl, 22 lutego 2017. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
↑ Zawieszenie kursowania tramwajów.
↑ DamianD. Orłowski DamianD., Zobacz nową trasę Z41 – Pabianice – portal informacyjny, „Pabianice – portal informacyjny”, 29 czerwca 2017 [dostęp 2017-08-20] (pol.).
↑ Wraca tramwaj.
↑ ^a ^b Od dnia 1 marca 2020 r. do odwołania zawieszona zostanie tramwajowa linia 41. mpk.lodz.pl, 1 marca 2020. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
↑ ^a ^b PAP/RAF: Wrócił tramwaj łączący Łódź z Pabianicami. portalsamorzadowy.pl, 2023-07-01. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).
↑ Ważne zmiany od 1 lipca. Wraca tramwaj – KomunikacjaPabianice.pl [online], komunikacjapabianice.pl [dostęp 2023-07-03] .
↑ Redakcja: Jutro rusza tramwaj. nowezyciepabianic.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-04]. (pol.).
↑ Od 1 lipca wraca tramwaj – Łódzki Tramwaj Metropolitalny [online], 30 czerwca 2023 [dostęp 2023-07-21] (pol.).
↑ Wojciech Dębski: Łódzkie tramwaje i autobusy – linie tramwajowe. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
↑ Od 1 lipca 2023 r., uruchomienie tramwajowej linii 41. MPK-Łódź, 2023-07-01. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).
↑ ^a ^b Nie chcemy tego tramwaju!. www.zyciepabianic.pl, 2017-11-06. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
↑ Przemek Jach: Tramwaj vs. autobus (SONDA). epainfo.pl, 2017-05-19. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
↑ Jan Wojtal: Końca inwestycji nie widać. Opóźnienia są gigantyczne. Kiedy tramwaj pojedzie do Pabianic?. www.fakt.pl, 2022-10-08. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).

[mkm-1] Ruda Pabianicka – Historia komunikacji w latach 1901–1996.. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2023-01-14].

[kmst-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Broszura pt. LINIA 41 – JESZCZE TU WRÓCĘ! Klubu Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi.

[zycie-3] Zanim wrócą pabianickie tramwaje – opowieść o szynach biegnących środkiem miasta (i tych na Bugaju). www.zyciepabianic.pl, 2021-10-21. [dostęp 2023-01-14]. (pol.).

[4] Obowiązujące opłaty w lokalnym transporcie zbiorowym w Łodzi. www.mpk.lodz.pl, 22 lutego 2017. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).

[5] Zawieszenie kursowania tramwajów.

[6] DamianD. Orłowski DamianD., Zobacz nową trasę Z41 – Pabianice – portal informacyjny, „Pabianice – portal informacyjny”, 29 czerwca 2017 [dostęp 2017-08-20] (pol.).

[7] Wraca tramwaj.

[mpk-8] Od dnia 1 marca 2020 r. do odwołania zawieszona zostanie tramwajowa linia 41. mpk.lodz.pl, 1 marca 2020. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).

[powrót-9] PAP/RAF: Wrócił tramwaj łączący Łódź z Pabianicami. portalsamorzadowy.pl, 2023-07-01. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).

[10] Ważne zmiany od 1 lipca. Wraca tramwaj – KomunikacjaPabianice.pl [online], komunikacjapabianice.pl [dostęp 2023-07-03] .

[11] Redakcja: Jutro rusza tramwaj. nowezyciepabianic.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-04]. (pol.).

[12] Od 1 lipca wraca tramwaj – Łódzki Tramwaj Metropolitalny [online], 30 czerwca 2023 [dostęp 2023-07-21] (pol.).

[13] Wojciech Dębski: Łódzkie tramwaje i autobusy – linie tramwajowe. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).

[14] Od 1 lipca 2023 r., uruchomienie tramwajowej linii 41. MPK-Łódź, 2023-07-01. [dostęp 2023-07-01]. (pol.).

[zycie2-15] Nie chcemy tego tramwaju!. www.zyciepabianic.pl, 2017-11-06. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).

[16] Przemek Jach: Tramwaj vs. autobus (SONDA). epainfo.pl, 2017-05-19. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).

[fakt-17] Jan Wojtal: Końca inwestycji nie widać. Opóźnienia są gigantyczne. Kiedy tramwaj pojedzie do Pabianic?. www.fakt.pl, 2022-10-08. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

@@ Linia 6: / Linia 6: @@
  |opis logo                =
  |grafika                  = Konstal 805Na, -2292, MPK Łódź sp. z o.o (15760530458).jpg
  |opis grafiki             = [[Tramwaj]] [[Konstal 805Na]] na linii 41 w [[Pabianice|Pabianicach]]
  |państwo                  = województwo łódzkie
  |lokalizacja              = [[aglomeracja łódzka]]
@@ Linia 21: / Linia 21: @@
  |napięcie zasilania       = -600 V DC
  |liczba stacji            =
- |liczba zajezdni          = 0 (zajezdnie na terenie Łódzi)
+ |liczba zajezdni          = 0 (zajezdnie na terenie Łodzi)
  |liczba przystanków       =
  |liczba pojazdów          =
@@ Linia 27: / Linia 27: @@
  |www                      = http://mpk.lodz.pl
 }}
-'''Tramwaje w Pabianicach''' – fragment [[Tramwaje w Łodzi|systemu komunikacji tramwajowej]] [[Aglomeracja łódzka|aglomeracji łódzkiej]] funkcjonującej w [[Pabianice|Pabianicach]] łączącej miasto z [[Ksawerów (powiat pabianicki)|Ksawerowem]] oraz [[Łódź|Łodzią]] funkcjonujący z przerwami od [[17 stycznia]] [[1901]]<ref name="mkm">{{Cytuj stronę|url=http://mkmlodz.webd.pl/info/info004.htm|tytuł=Ruda Pabianicka – Historia komunikacji w latach 1901 - 1996.|data dostępu=2023-01-14|opublikowany=mkmlodz.webd.pl}}</ref><ref name="kmst">broszura pt. [https://drive.google.com/file/d/1vOOl2LmHtaoj2unM8ewikN_gl7hQ6_EI/view LINIA 41 - JESZCZE TU WRÓCĘ!] [[Klub Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi|Klubu Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi]]</ref>.
+'''Tramwaje w Pabianicach''' – fragment [[Tramwaje w Łodzi|systemu komunikacji tramwajowej]] [[Aglomeracja łódzka|aglomeracji łódzkiej]] funkcjonującej w [[Pabianice|Pabianicach]] łączącej miasto z [[Ksawerów (powiat pabianicki)|Ksawerowem]] oraz [[Łódź|Łodzią]] funkcjonujący z przerwami od [[17 stycznia]] [[1901]]<ref name="mkm">{{Cytuj stronę |url = http://mkmlodz.webd.pl/info/info004.htm |tytuł = Ruda Pabianicka – Historia komunikacji w latach 1901–1996. |opublikowany = mkmlodz.webd.pl |data dostępu = 2023-01-14}}</ref><ref name="kmst">Broszura pt. [https://drive.google.com/file/d/1vOOl2LmHtaoj2unM8ewikN_gl7hQ6_EI/view LINIA 41 – JESZCZE TU WRÓCĘ!] [[Klub Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi|Klubu Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi]].</ref>.
 == Historia ==
-[[File:1926 Pabianice ul Warszawska.jpg|Tramwaj w Pabianicach na ul. Warszawskiej w 1926|mały|lewo]]
+[[Plik:1926 Pabianice ul Warszawska.jpg|mały|lewo|Tramwaj w Pabianicach na ul. Warszawskiej w 1926]]
-Po raz pierwszy tramwaj na ulicach Pabianic pojawił się 17 stycznia 1901 roku<ref name="mkm"/>. Łączący Pabianice z Łodzią tramwaj dojeżdżał jedynie na przedmieścia Pabianic, mając końcowy przystanek przy [[kościół św. Floriana w Pabianicach|kościele św. Floriana]]. W 1905 roku linię wydłużono do centrum miasta, pod magistrat. Kolejne przedłużenie trasy pabianickiego tramwaju miało miejsce w 1924 roku<ref name="kmst"/>. Wtedy tramwaj docierał do [[Pabianice (stacja kolejowa)|dworca PKP]]. W roku 1940 linię tramwajową Pabianice – Łódź oznaczono numerem 70. Po wojnie linię oznaczono nr 41. W 1968 roku wydłużono linię do pętli Wiejska oraz wybudowano pętlę Duży Skręt. W tym samym roku na trasie Wiejska – Duży Skręt uruchomiono linię dodatkową 41BIS. W latach 80. istniały plany budowy linii tramwajowej na największe pabianickie osiedle – [[Bugaj (Pabianice)|Bugaj]]<ref name="kmst"/>. Zbudowano nawet na niewielkim odcinku tory – na skrzyżowaniu ulic Nawrockiego i Waltera-Jankego oraz Świetlickiego, zdemontowane dopiero w 2014<ref name="zycie">{{Cytuj stronę|url=https://www.zyciepabianic.pl/informacje/historia/zanim-wroca-pabianickie-tramwaje-opowiesc-o-dawnych-dobrych-czasach.html|tytuł=Zanim wrócą pabianickie tramwaje - opowieść o szynach biegnących środkiem miasta (i tych na Bugaju)|data dostępu=2023-01-14|opublikowany=www.zyciepabianic.pl|data=2021-10-21|język=pl}}</ref>. Planów jednak nie zrealizowano. W 1993 linię tramwajową 41, należącą do MPK Łódź przejęła MKT ([[Międzygminna Komunikacja Tramwajowa]]). W 1998 zlikwidowano linię 41BIS, a zamiast niej [[MZK Pabianice]] uruchomił autobus linii 11. Na tej samej trasie 4 października 2004 [[MPK Łódź]] uruchomiło obsługiwaną tramwajami solo 805Na linię P, kursowała do końca 2006 roku<ref name="kmst"/>.
+Po raz pierwszy tramwaj na ulicach Pabianic pojawił się 17 stycznia 1901 roku<ref name="mkm" />. Łączący Pabianice z Łodzią tramwaj dojeżdżał jedynie na przedmieścia Pabianic, mając końcowy przystanek przy [[kościół św. Floriana w Pabianicach|kościele św. Floriana]]. W 1905 roku linię wydłużono do centrum miasta, pod magistrat. Kolejne przedłużenie trasy pabianickiego tramwaju miało miejsce w 1924 roku<ref name="kmst" />. Wtedy tramwaj docierał do [[Pabianice (stacja kolejowa)|dworca PKP]]. W roku 1940 linię tramwajową Pabianice – Łódź oznaczono numerem 70. Po wojnie linię oznaczono nr 41. W 1968 roku wydłużono linię do pętli Wiejska oraz wybudowano pętlę Duży Skręt. W tym samym roku na trasie Wiejska – Duży Skręt uruchomiono linię dodatkową 41BIS. W latach 80. istniały plany budowy linii tramwajowej na największe pabianickie osiedle – [[Bugaj (Pabianice)|Bugaj]]<ref name="kmst" />. Zbudowano nawet na niewielkim odcinku tory – na skrzyżowaniu ulic Nawrockiego i Waltera-Jankego oraz Świetlickiego, zdemontowane dopiero w 2014<ref name="zycie">{{Cytuj stronę |url = https://www.zyciepabianic.pl/informacje/historia/zanim-wroca-pabianickie-tramwaje-opowiesc-o-dawnych-dobrych-czasach.html |tytuł = Zanim wrócą pabianickie tramwaje – opowieść o szynach biegnących środkiem miasta (i tych na Bugaju) |opublikowany = www.zyciepabianic.pl |data = 2021-10-21 |język = pl |data dostępu = 2023-01-14}}</ref>. Planów jednak nie zrealizowano. W 1993 linię tramwajową 41, należącą do MPK Łódź przejęła MKT ([[Międzygminna Komunikacja Tramwajowa]]). W 1998 zlikwidowano linię 41BIS, a zamiast niej [[MZK Pabianice]] uruchomił autobus linii 11. Na tej samej trasie 4 października 2004 [[MPK Łódź]] uruchomiło obsługiwaną tramwajami solo 805Na linię P, kursowała do końca 2006 roku<ref name="kmst" />.
-Od 2004 roku linia do Łodzi ponownie była zarządzana przez MPK Łódź. Na ulicach Pabianic pojawiły się ponownie składy 2x [[805Na]] zamiast wagonów typu [[Konstal 803N|803N]]. W tramwajach przestały obowiązywać bilety MZK Pabianice. Linia docierała do [[Helenówek (Łódź)|Helenówka]], to znacznie dalej, niż 41, które jeździło jedynie do [[Plac Niepodległości w Łodzi|Placu Niepodległości]]. Miesiąc później, 1 lutego 2004 linia 11 została przedłużona do Zgierza, a 1 marca 2004 kursy do Helenówka otrzymały oznaczenie 11A. Niedługo później MPK reaktywowało miejską linię w Pabianicach na trasie Wiejska – Duży Skręt<ref name="kmst"/>.
+Od 2004 roku linia do Łodzi ponownie była zarządzana przez MPK Łódź. Na ulicach Pabianic pojawiły się ponownie składy 2× [[805Na]] zamiast wagonów typu [[Konstal 803N|803N]]. W tramwajach przestały obowiązywać bilety MZK Pabianice. Linia docierała do [[Helenówek (Łódź)|Helenówka]], to znacznie dalej, niż 41, które jeździło jedynie do [[Plac Niepodległości w Łodzi|Placu Niepodległości]]. Miesiąc później, 1 lutego 2004 linia 11 została przedłużona do Zgierza, a 1 marca 2004 kursy do Helenówka otrzymały oznaczenie 11A. Niedługo później MPK reaktywowało miejską linię w Pabianicach na trasie Wiejska – Duży Skręt<ref name="kmst" />.
-W 2008, w związku z zakończeniem budowy łódzkiej części [[Łódzki Tramwaj Regionalny|Łódzkiego Tramwaju Regionalnego]] kursy linii 11 skrócono do [[Chocianowice (Łódź)|Chocianowic]]-Ikei, likwidując jednocześnie linię 11A. Związane to było ze złym stanem torowiska w Ksawerowie i Pabianicach, niedostosowanym do nowoczesnych tramwajów Pesa. Między Łodzią a Chocianowicami kursował tramwaj linii P<ref name="kmst"/>.
+W 2008, w związku z zakończeniem budowy łódzkiej części [[Łódzki Tramwaj Regionalny|Łódzkiego Tramwaju Regionalnego]] kursy linii 11 skrócono do [[Chocianowice (Łódź)|Chocianowic]]-Ikei, likwidując jednocześnie linię 11A. Związane to było ze złym stanem torowiska w Ksawerowie i Pabianicach, niedostosowanym do nowoczesnych tramwajów Pesa. Między Łodzią a Chocianowicami kursował tramwaj linii P<ref name="kmst" />.
-W 2010 numeracja linii powróciła do liczby 41, a wraz z tym nastąpiła zmiana taryfy na taryfę lokalną<ref name="kmst"/>, potem zmienioną na taryfę międzygminną, obecnie funkcjonującą w formie taryfy strefowej<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.mpk.lodz.pl/showarticleslist.action?category=1267&Aktualna+taryfa |tytuł = Obowiązujące opłaty w lokalnym transporcie zbiorowym w Łodzi |opublikowany = www.mpk.lodz.pl |data =  22 lutego 2017 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>.
+W 2010 numeracja linii powróciła do liczby 41, a wraz z tym nastąpiła zmiana taryfy na taryfę lokalną<ref name="kmst" />, potem zmienioną na taryfę międzygminną, obecnie funkcjonującą w formie taryfy strefowej<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.mpk.lodz.pl/showarticleslist.action?category=1267&Aktualna+taryfa |tytuł = Obowiązujące opłaty w lokalnym transporcie zbiorowym w Łodzi |opublikowany = www.mpk.lodz.pl |data = 22 lutego 2017 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>.
-W dniu 14 maja 2017 zawieszono kursowanie tramwaju ze względu na zły stan techniczny sieci trakcyjnej i torowiska. Wprowadzona została autobusowa komunikacja zastępcza Z41 kursująca od Dworca PKP do Chocianowic Ikea<ref>[http://www.zyciepabianic.pl/wydarzenia/miasto/nasze-sprawy/tramwaj-41-ratowac-czy-nie.html| Zawieszenie kursowania tramwajów].</ref>. W okresie od 2 lipca do 31 sierpnia 2017 przedłużono trasę linii Z41 do stacji [[Łódź Dąbrowa]]<ref>{{Cytuj |autor = Damian Orłowski |tytuł = Zobacz nową trasę Z41 – Pabianice – portal informacyjny |czasopismo = Pabianice – portal informacyjny |data = 2017-06-29 |data dostępu = 2017-08-20 |url = http://epainfo.pl/zobacz-nowa-trase-z41/ |język = pl}}</ref>. 1 listopada 2017 po przeprowadzeniu remontu trakcji elektrycznej przywrócono kursowanie tramwaju<ref>[http://www.zyciepabianic.pl/wydarzenia/miasto/nasze-sprawy/wraca-tramwaj.html| Wraca tramwaj].</ref>.
+maja 2017 zawieszono kursowanie tramwaju ze względu na zły stan techniczny sieci trakcyjnej i torowiska. Wprowadzona została autobusowa komunikacja zastępcza Z41 kursująca od Dworca PKP do Chocianowic Ikea<ref>[http://www.zyciepabianic.pl/wydarzenia/miasto/nasze-sprawy/tramwaj-41-ratowac-czy-nie.html| Zawieszenie kursowania tramwajów].</ref>. W okresie od 2 lipca do 31 sierpnia 2017 przedłużono trasę linii Z41 do stacji [[Łódź Dąbrowa]]<ref>{{Cytuj |autor = Damian Orłowski |tytuł = Zobacz nową trasę Z41 – Pabianice – portal informacyjny |czasopismo = Pabianice – portal informacyjny |data = 2017-06-29 |data dostępu = 2017-08-20 |url = http://epainfo.pl/zobacz-nowa-trase-z41/ |język = pl}}</ref>. 1 listopada 2017 po przeprowadzeniu remontu trakcji elektrycznej przywrócono kursowanie tramwaju<ref>[http://www.zyciepabianic.pl/wydarzenia/miasto/nasze-sprawy/wraca-tramwaj.html| Wraca tramwaj].</ref>.
-W związku z remontem trasy tramwajowej w Pabianicach ruch tramwajów został zawieszony 1 marca 2020 r.<ref name="mpk"/> Przywrócenie ruchu miało miejsce 1 lipca 2023 r.<ref name="powrót">{{Cytuj stronę |url = https://www.portalsamorzadowy.pl/inwestycje/wrocil-tramwaj-laczacy-lodz-z-pabianicami,472760.html |tytuł = Wrócił tramwaj łączący Łódź z Pabianicami |autor = PAP/RAF |opublikowany = portalsamorzadowy.pl |data = 2023-07-01 |język = pl|data dostępu = 2023-07-01}}</ref> Wówczas po raz pierwszy na trasę zawitały tramwaje całkowicie niskopodłogowe<ref>{{Cytuj |tytuł = Ważne zmiany od 1 lipca. Wraca tramwaj – KomunikacjaPabianice.pl |data dostępu = 2023-07-03 |opublikowany = komunikacjapabianice.pl |url = https://komunikacjapabianice.pl/rozklad-jazdy/wazne-zmiany-od-1-lipca-wraca-tramwaj/}}</ref>. Zgodnie z założeniami [[Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź|MPK Łódź]] ponad połowa kursów na linii 41 ma być obsługiwana przez tabor niskopodłogowy. Podczas kursów niskopodłogowych, oznaczonych w rozkładzie, najczęściej jeżdzą tramwaje [[Pesa Tramicus|Pesa 122N]], przeznaczone na tę trasę w ramach [[Łódzki Tramwaj Regionalny|Łódzkiego Tramwaju Regionalnego]]. Czasem na trasie można spotkać także [[Moderus Gamma|Moderusy Gamma]]. Pozostałą część kursów zazwyczaj obsługuje [[Konstal 805NaND|Konstal 805Na]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.nowezyciepabianic.pl/2023/06/30/jutro-rusza-tramwaj/ |tytuł = Jutro rusza tramwaj|autor = Redakcja |opublikowany = nowezyciepabianic.pl |data = 2023-06-30 |język = pl |data dostępu = 2023-07-04}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Od 1 lipca wraca tramwaj – Łódzki Tramwaj Metropolitalny |data = 2023-06-30 |data dostępu = 2023-07-21 |url = https://tramwaj41.pl/od-1-lipca-wraca-tramwaj/ |język = pl-PL}}</ref>.
+W związku z remontem trasy tramwajowej w Pabianicach ruch tramwajów został zawieszony 1 marca 2020 r.<ref name="mpk" /> Przywrócenie ruchu miało miejsce 1 lipca 2023 r.<ref name="powrót">{{Cytuj stronę |url = https://www.portalsamorzadowy.pl/inwestycje/wrocil-tramwaj-laczacy-lodz-z-pabianicami,472760.html |tytuł = Wrócił tramwaj łączący Łódź z Pabianicami |autor = PAP/RAF |opublikowany = portalsamorzadowy.pl |data = 2023-07-01 |język = pl |data dostępu = 2023-07-01}}</ref> Wówczas po raz pierwszy na trasę zawitały tramwaje całkowicie niskopodłogowe<ref>{{Cytuj |tytuł = Ważne zmiany od 1 lipca. Wraca tramwaj – KomunikacjaPabianice.pl |data dostępu = 2023-07-03 |opublikowany = komunikacjapabianice.pl |url = https://komunikacjapabianice.pl/rozklad-jazdy/wazne-zmiany-od-1-lipca-wraca-tramwaj/}}</ref>. Zgodnie z założeniami [[Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź|MPK Łódź]] ponad połowa kursów na linii 41 ma być obsługiwana przez tabor niskopodłogowy. Podczas kursów niskopodłogowych, oznaczonych w rozkładzie, najczęściej jeżdzą tramwaje [[Pesa Tramicus|Pesa 122N]], przeznaczone na tę trasę w ramach [[Łódzki Tramwaj Regionalny|Łódzkiego Tramwaju Regionalnego]]. Czasem na trasie można spotkać także [[Moderus Gamma|Moderusy Gamma]]. Pozostałą część kursów zazwyczaj obsługuje [[Konstal 805NaND|Konstal 805Na]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.nowezyciepabianic.pl/2023/06/30/jutro-rusza-tramwaj/ |tytuł = Jutro rusza tramwaj |autor = Redakcja |opublikowany = nowezyciepabianic.pl |data = 2023-06-30 |język = pl |data dostępu = 2023-07-04}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Od 1 lipca wraca tramwaj – Łódzki Tramwaj Metropolitalny |data = 2023-06-30 |data dostępu = 2023-07-21 |url = https://tramwaj41.pl/od-1-lipca-wraca-tramwaj/ |język = pl}}</ref>.
-[[File:Tramwaj linii 41 na ulicy Zamkowej.jpg|thumb|Modernizacja w latach 2020–2023 umożliwiła ruch niskopodłogowych tramwajów na trasie, takich jak [[Pesa 122N]] widoczna na zdjęciu na ul. Zamkowej]]
+[[Plik:Tramwaj linii 41 na ulicy Zamkowej.jpg|thumb|Modernizacja w latach 2020–2023 umożliwiła ruch niskopodłogowych tramwajów na trasie, takich jak [[Pesa 122N]] widoczna na zdjęciu na ul. Zamkowej]]
 == Linie tramwajowe ==
 === Dawniej ===
-Poniższy wykaz pokazuje linie funkcjonujące do 2010 roku<ref name="kmst"/><ref>{{Cytuj stronę |url = http://mkmlodz.webd.pl/linietram/stronalinietramwaje.htm |tytuł = Łódzkie tramwaje i autobusy - linie tramwajowe |autor = Wojciech Dębski |opublikowany = mkmlodz.webd.pl |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>.
+Poniższy wykaz pokazuje linie funkcjonujące do 2010 roku<ref name="kmst" /><ref>{{Cytuj stronę |url = http://mkmlodz.webd.pl/linietram/stronalinietramwaje.htm |tytuł = Łódzkie tramwaje i autobusy – linie tramwajowe |autor = Wojciech Dębski |opublikowany = mkmlodz.webd.pl |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>.
 {| class="wikitable"
 ! Nr linii
@@ Linia 54: / Linia 54: @@
 | '''11'''
 | '''[[Pabianice]]: Wiejska''' – Łaska, Zamkowa, Warszawska; [[Ksawerów (powiat pabianicki)|Ksawerów]]: Łódzka; [[Łódź]]: Pabianicka, Piotrkowska, Żwirki, Kościuszki, Zachodnia, Zgierska, [[Zgierz]]: Łódzka, 1 Maja – '''Zgierz Plac Kilińskiego'''
+|1998–2008
-|1998-2008
 |-
 | '''11A'''
 | '''Pabianice: Wiejska''' – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka, Piotrkowska, Żwirki, Kościuszki, Zachodnia, Zgierska – '''Łódź Helenówek'''
+| 1998–2008
-| 1998-2008
 |-
 | '''41'''
 | '''Pabianice: Wiejska''' – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – '''Łódź [[Plac Niepodległości w Łodzi|Plac Niepodległości]]'''
-|z przerwami w latach 1956–2020<ref name="mpk">{{Cytuj stronę |url = https://mpk.lodz.pl/rozklady/wholemessage.jsp;jsessionid=18DFB28397C208FED740DE0EAC45493A?articleId=24181 |tytuł = Od dnia 1 marca 2020 r. do odwołania zawieszona zostanie tramwajowa linia 41 |opublikowany = mpk.lodz.pl |data = 1 marca 2020 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref> oraz od 2023<ref name="powrót"/>
+|z przerwami w latach 1956–2020<ref name="mpk">{{Cytuj stronę |url = https://mpk.lodz.pl/rozklady/wholemessage.jsp;jsessionid=18DFB28397C208FED740DE0EAC45493A?articleId=24181 |tytuł = Od dnia 1 marca 2020 r. do odwołania zawieszona zostanie tramwajowa linia 41 |opublikowany = mpk.lodz.pl |data = 1 marca 2020 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref> oraz od 2023<ref name="powrót" />
 |-
 | '''41BIS / P'''
 | '''Wiejska''' – Łaska, Zamkowa, Warszawska – '''Duży Skręt'''
+| 1969–1998
-| 1969-1998
 |-
 | '''70'''
@@ Linia 74: / Linia 74: @@
 | '''P'''
 | '''Pabianice: Wiejska''' – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – '''Łódź [[IKEA]]'''
-|2004-2006 oraz 2008-2010
+|2004–2006 oraz 2008–2010
 |}
-=== Obecnie (stan na lipiec 2023)<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.mpk.lodz.pl/rozklady/wholemessage.jsp?articleId=31112 |tytuł = Od 1 lipca 2023r., uruchomienie tramwajowej linii 41 |autor = |opublikowany = MPK-Łódź |data = 2023-07-01 |język = pl|data dostępu = 2023-07-01}}</ref> ===
+=== Obecnie (stan na lipiec 2023)<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.mpk.lodz.pl/rozklady/wholemessage.jsp?articleId=31112 |tytuł = Od 1 lipca 2023 r., uruchomienie tramwajowej linii 41 |autor = |opublikowany = MPK-Łódź |data = 2023-07-01 |język = pl |data dostępu = 2023-07-01}}</ref> ===
 {| class="wikitable"
 ! Nr linii
@@ Linia 85: / Linia 85: @@
 | '''Pabianice: Wiejska''' – Łaska, Zamkowa, Warszawska; Ksawerów: Łódzka; Łódź: Pabianicka – '''Łódź [[Plac Niepodległości w Łodzi|Plac Niepodległości]]'''
 |}
 == Kontrowersje ==
-W latach 2009 i 2011–2012 prezydent Pabianic [[Zbigniew Dychto]] rozważał zastąpienie tramwajów autobusami [[Miejski Zakład Komunikacyjny w Pabianicach|MZK Pabianice]]. W przygotowanym przez miasto raporcie większość osób deklarowało, że tramwaj w Pabianicach musi pozostać<ref name=zycie2>{{Cytuj stronę |url = https://www.zyciepabianic.pl/informacje/pabianice/nie-chcemy-tego-tramwaju.html |tytuł = Nie chcemy tego tramwaju! |opublikowany = www.zyciepabianic.pl |data =2017-11-06  |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>. Mimo tych danych w 2017 niektórzy wypowiadali się przeciwko tramwajowi mówiąc o jego awaryjności i głośności<ref name="zycie2"/><ref>{{Cytuj stronę |url = https://epainfo.pl/tramwaj-vs-autobus-sonda/ |tytuł = Tramwaj vs. autobus (SONDA) |autor = Przemek Jach |opublikowany = epainfo.pl |data = 2017-05-19 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>. Te opinie jednakże nie były na tyle głośne, aby zlikwidować tramwaj<ref name="kmst"/><ref name="fakt">{{Cytuj stronę|url=https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/lodz/pabianice-co-najmniej-o-dwa-lata-wydluzy-sie-remont-linii-tramwajowej-do-lodzi/5cmw0xm|tytuł=Końca inwestycji nie widać. Opóźnienia są gigantyczne. Kiedy tramwaj pojedzie do Pabianic?|autor=Jan Wojtal|opublikowany=www.fakt.pl|data=2022-10-08|język=pl|data dostępu=2023-01-15}}</ref>.
+W latach 2009 i 2011–2012 prezydent Pabianic [[Zbigniew Dychto]] rozważał zastąpienie tramwajów autobusami [[Miejski Zakład Komunikacyjny w Pabianicach|MZK Pabianice]]. W przygotowanym przez miasto raporcie większość osób deklarowało, że tramwaj w Pabianicach musi pozostać<ref name="zycie2">{{Cytuj stronę |url = https://www.zyciepabianic.pl/informacje/pabianice/nie-chcemy-tego-tramwaju.html |tytuł = Nie chcemy tego tramwaju! |opublikowany = www.zyciepabianic.pl |data = 2017-11-06 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>. Mimo tych danych w 2017 niektórzy wypowiadali się przeciwko tramwajowi mówiąc o jego awaryjności i głośności<ref name="zycie2" /><ref>{{Cytuj stronę |url = https://epainfo.pl/tramwaj-vs-autobus-sonda/ |tytuł = Tramwaj vs. autobus (SONDA) |autor = Przemek Jach |opublikowany = epainfo.pl |data = 2017-05-19 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>. Te opinie jednakże nie były na tyle głośne, aby zlikwidować tramwaj<ref name="kmst" /><ref name="fakt">{{Cytuj stronę |url = https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/lodz/pabianice-co-najmniej-o-dwa-lata-wydluzy-sie-remont-linii-tramwajowej-do-lodzi/5cmw0xm |tytuł = Końca inwestycji nie widać. Opóźnienia są gigantyczne. Kiedy tramwaj pojedzie do Pabianic? |autor = Jan Wojtal |opublikowany = www.fakt.pl |data = 2022-10-08 |język = pl |data dostępu = 2023-01-15}}</ref>.
 == Przypisy ==
@@ Linia 93: / Linia 94: @@
 {{Tramwaje w Polsce}}
 {{Transport zbiorowy w Łodzi}}
 [[Kategoria:Transport w Pabianicach]]
 [[Kategoria:Tramwaje w aglomeracji łódzkiej|Pabianice]]