Przejdź do zawartości

Lista postaci Świata Dysku: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
integracja artykułów Igor (Świat Dysku) i Golem (Świat Dysku), z pozostawieniem redirów (tam lista autorów)
Linia 101: Linia 101:
* Wielki Orm - przebywa zwykle w jednym z Niższych Piekieł, poraża ludzi i straszy dzieci; czczony przez Ścisłych Autoryzowanych Ormitów<ref name="piramidy" />
* Wielki Orm - przebywa zwykle w jednym z Niższych Piekieł, poraża ludzi i straszy dzieci; czczony przez Ścisłych Autoryzowanych Ormitów<ref name="piramidy" />
* Zefir - bóg lekkich wietrzyków<ref name="kolor_magii" />
* Zefir - bóg lekkich wietrzyków<ref name="kolor_magii" />

==Rasy ziemskie==
===Igory===
Klan humanoidów, w którym wszyscy mężczyźni mają na imię „Igor”, a kobiety – „Igorina”. Charakterystyczną cechą Igorów są liczne blizny po szwach, będące efektem licznych operacji, w wyniku których Igory mogą mieć też dodatkowe palce, oczy różnego koloru itp. Często te dodatkowe (lub zamienione) części ciała pochodzą od zmarłych krewnych, którzy dbają o to by żaden Narząd, będący w dobrym stanie, się nie zmarnował. Wszyscy członkowie klanu Igorów są wyśmienitymi [[chirurgia|chirurgami]] – a ślady po szwach są znakiem rozpoznawczym klanu, a nie dowodem ich niskich umiejętności, czego dowodem są żeńskie Igory (Igoriny), będące zazwyczaj wielkimi pięknościami (choć dla tradycji zachowują jedną czy dwie widoczne blizny). Męskie Igory są na ogół mocno zbudowane, kuleją i bardzo wyraźnie [[seplenienie|seplenią]]<ref name=folklore>{{Cytuj książkę |nazwisko = Pratchett |imię = Terry |tytuł = The folklore of Discworld. Legends, myths and customs from the Discworld with helpful hints from planet Earth |wydawca = Corgi |miejsce = London |rok = 2009 |isbn = 9781407034249 |język = en|strony=103-104}}</ref>.

Igory są zamieszkują głównie [[Überwald]] i tradycyjnie są służącymi tamtejszych rodów arystokratycznych [[Wampir (Świat Dysku)|wampirów]]. Są bardzo przywiązane do tradycji i do należytego – według nich – decorum wampirzych posiadłości (skrzypiące drzwi, kapiące świece itp. elementy typowe dla [[horror]]ów), i dbają o ich właściwe zachowanie. Często też pracują dla rozmaitych [[szalony naukowiec|szalonych naukowców]], ze względu na swoje zdolności manualne<ref name=folklore />.

Postacie Igorów nawiązują do pojawiających się w [[komiks]]ach i w [[kinematografia|kinie]] postaci służących (przedstawianych jako postacie zbliżone wyglądem do Igorów), którzy wykonują dla swych mocodawców brudne” prace typu pozyskiwania mózgów. Igory nie mają odpowiedników w tradycyjnym [[folklor]]ze<ref name=folklore />.

Igory pojawiają się po raz pierwszy w [[Carpe Jugulum]].

===Golemy==
Są to produkowane w dawnych czasach wielkie, bardzo silne, gliniane istoty, ożywione [[magia|magicznie]], poprzez włożenie do ich głów kartek z zaklęciami, zwanych chemami (tekst zapisany jest w języku dawnej religii, a zapisać go musi kapłan). Nie potrafią samodzielnie mówić, ani myśleć, dopóki do ich głów nie włoży się odpowiednich rozkazów. Są bardzo trudne do zniszczenia, odporne na wysokie temperatury i wodę, nigdy się nie męczą i mogą pracować bez przerwy w najtrudniejszych warunkach. Są przez to stosowane do wykonywania monotonnych, ciężkich robót (aczkolwiek raz na jakiś czas robią sobie przerwę na „dzień święty”). Nie jest jasne kto je stworzył, ale ważnym centrum ich budowy było starożytne miasto Um (co jest opisane w „[[Świat finansjery|Świecie finansjery]]”); inne dawne golemy (nieznanego pochodzenia), tworzące Czerwoną Armię strzegącą cesarskiego grobu, zbudził do życia [[Rincewind]] na Kontynencie Przeciwwagi („[[Ciekawe czasy]]”)<ref name=folklore>{{Cytuj książkę |nazwisko = Pratchett |imię = Terry |tytuł = The folklore of Discworld. Legends, myths and customs from the Discworld with helpful hints from planet Earth |wydawca = Corgi |miejsce = London |rok = 2009 |isbn = 9781407034249 |język = en|strony=97–100}}</ref>.

Tradycyjnie nie mogły mówić, a porozumiewały się dzięki kamiennym tabliczkom, które nosiły na szyjach i na których pisały. Dano im możliwość używania głosu, gdy jeden z nich – Dorfl – zatrudnił się w [[Straż Miejska Ankh-Morpork|straży miejskiej]], której komendant [[Samuel Vimes]] nalegał, by jego funkcjonariusz mógł mówić. Obecnie golemy mają prawo, dzięki [[Havelock Vetinari|Vetinariego]] być swoimi własnymi właścicielami; wykupują za zarobione pieniądze kolejne golemy, a nakazy, które noszą w głowach są już ich własne. Pozostają wszakże niestrudzonymi pracownikami i głęboko moralnymi istotami; choć mogą już krzywdzić ludzi (wcześniej miały zakaz), to „jedynie na polecenie legalnej władzy”<ref name=folklore />.

Golemy Świata Dysku są oparte na legendzie o [[golem]]ie, którego stworzył rabin [[Jehuda Löw ben Becalel]]<ref name=folklore />.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 19:20, 8 maj 2020

Lista fikcyjnych postaci z powieściowego cyklu Świata Dysku Terry'ego Pratchetta.

Antropomorficzne personifikacje

Jeźdźcy Apokalipsy

Jeźdźcy Apokalipsy to parodia biblijnych postaci z Objawienia św. Jana. Należą do nich Głód, Śmierć, Wojna i Zaraza. W powieści Złodziej czasu zostaje przedstawiony piąty Jeździec Apokalipsy - Chaos (Ronnie Socha), który odszedł od pozostałych zanim stali się sławni i zajął się branżą mleczarską[1].

Śmierć Szczurów

Śmierć Szczurów, nazywany też Mrocznym Piskaczem, to "nie całkiem antropomorficzna personifikacja" ocalała po pokonaniu, przez Śmierć, audytorów rzeczywistości i Nowego Śmierć[2]. Jest to szczurzy szkielet w kapturze, chodzący na tylnych łapach. Tak jak pierwowzór, Śmierć Szczurów mówi wielkimi literami, aczkolwiek jest to na ogół tylko PIP! i "SNH".

Wróżka Zębuszka

Wróżka Zębuszka, to przełożona Zębowych Wróżek (zawód, wykonywany przez dziewczęta ze Świata Dysku, polegający na "wymianie" dziecięcych zębów na ankhmorporskie dolary. Jest pierwszym na świecie strachem, który zmienił kwalifikacje. Do ekwipunku przeciętnej Wróżki Zębuszki należą: drabina, obcęgi, notesik z nazwiskami i adresami dzieci oraz sakiewka z monetami)[3].

Inne antropomorficzne personifikacje

  • Antropomorficzne personifikacje przypadkiem stworzone przez magów Niewidocznego Uniwersytetu:
    • Gnom Kurzajka[3]
    • Wróżka Radości - smutna, wiecznie pociągająca nosem kobieta, emanująca rozpaczliwą wesołością i wypychająca rękawy swetra chusteczkami[3]
    • Wróżka Wypadających Włosów - gnom wyrywający włosy i zostawiający je na szczotce lub w odpływie wanny [3]
    • Pożeracz (Złodziej) Ołówków[3]
    • Pożeracz skarpetek - stworzonko, przypominające miniaturowego słonia z szeroką trąbą wciągające skarpetki[3]
    • Ręcznikowe Osy[3]
  • Azrael - Śmierć Wszechświatów
  • Czas
  • Duchociastna Kaczka[3]
  • Jack Frost
  • Śmierć Pcheł - Obok Śmierci Szczurów, jedyna "nie całkiem antropomorficzna personifikacja" ocalała po pokonaniu, przez Śmierć, audytorów rzeczywistości i Nowego Śmierć[2].
  • Wiedźmikołaj - odpowiednik św. Mikołaja, rozdaje dzieciom prezenty w Noc Strzeżenia Wiedźm
  • Skrzat Zębów Mądrości

Bogowie

Bogowie Djelibejbi

  • Bast - kociogłowy bóg[4] rzeczy zostawionych na progu albo na wpół przetrawionych pod łóżkiem[potrzebny przypis]
  • Bunu – koziogłowy bóg kóz[4]
  • Cephut – bóg sztućców[4]
  • Chefet – psiogłowy bóg metalurgii[4]
  • Fhez – krokodylogłowy bóg Dolnego Djelu[4]
  • Hat – sępiogłowy bóg niespodziewanych gości[4]
  • Jeht – przewoźnik słonecznego globu[4]
  • Juf – bóg papirusu[4]
  • Ket – ibisogłowy bóg sprawiedliwości[4]
  • Khefin o Dwóch Twarzach – bóg bram[4]
  • Put – lwiogłowy bóg sprawiedliwości[4]
  • Sarduk – bogini jaskiń[4]
  • Sessifet – bogini popołudnia[4]
  • Silur – bóg o głowie suma[4]
  • Skarabeusz Popychający Kulę Słońca[4]
  • Teg - koniogłowy bóg rolnictwa[4]
  • Thrrp - woźnica rydwanu słońca[4]
  • Tzut - wężogłowy bóg Górnego Djelu[4]
  • Vut - psiogłowy Bóg Wieczoru[4]

Pozostali bogowie

  • Alohura - bogini błyskawic
  • Aniger - bogini rozgniecionych zwierząt
  • Anoia – bogini rzeczy zacinających się w szufladach (dawniej wulkanów)
  • Astoria - bogini miłości
  • Bibulous - bóg wina[3] i rzeczy na patyku
  • Bilious - "o, bóg" kaca[3]
  • Bóg Niestrawności[3]
  • Bóg Powietrza
  • Chondrodite – bóg miłości
  • Co - bogini nieba
  • Cubal - bóg ognia
  • Erata - bogini nieporozumienia, nieładu (lecz nie chaosu) i "Tego, co nie wie, czym To jest" - występuje w grze Discworld Noir
  • Fedecks - Posłaniec Bogów
  • Flatulus - bóg wiatru
  • Foorgol - bóg lawin
  • Gigilith – bóg mądrości
  • Grune - bóg niestrawnych owoców
  • Herne Ścigany - to strachliwe i zalęknione bóstwo małych kudłatych zwierzątek, których przeznaczeniem jest zakończyć życie z chrupnięciem i krótkim piskiem
  • Hoki - półczłowiek, półkozioł i złośliwy żartowniś, został wygnany z Dunmainfestin za zrobienie Ślepemu Io, przywódcy bogów, starego dowcipu z wybuchającą jemiołą
  • Hotologa Andrews, Kroczący Szeroko, Lady Bon Anna, Pan Tesco - bóstwa voodoo, stworzone przez Panią Gogol na bagnach
  • Hyperopia – bogini butów
  • Jimi – bóg żebraków
  • Libertina – bogini morza, szarlotki, pewnych odmian lodów i krótkich kawałków sznurka
  • Los - rywal Szczęścia[5]
  • Noc[5]
  • Nuggan – zajmuje się spinaczami, drobnymi przedmiotami leżącymi na właściwych miejscach na biurku oraz zbędną robota papierkową
  • Offler - Bóg Krokodyl[5]
  • Obcinacz - bóg odciętych rzeczy
  • Om - jedyne bóstwo omnianizmu, państwowej religii Omni. Miał kilka milionów wyznawców i znaczne problemy ze znalezieniem ludzi, którzy w niego wierzą. Jeden z głównych bohaterów Pomniejszych bóstw.
  • P'tang P'tang – bóg-traszka, którego nieznający ognia i słowa "wojna" wyznawcy są przekonani, że na świecie żyje 51 osób
  • Pani - jej prawdziwe imię brzmi Szczęście, jednak nie wolno go wypowiadać, gdyż od razu zniknie[5]
  • Patina - bogini mądrości. Jej atrybutem jest pingwin – zwierzę dość głupie, ale rzeźbiarz nie poradził sobie z przedstawieniem sowy
  • Petulia - bogini negocjowalnego afektu
  • Przeznaczenie[5]
  • Quezovercoatl - Pierzasty Wąż (przypomina boga Quetzalcoatl'a)
  • Reg - bóg grajków klubowych
  • Ropiejący Bóg Shamharoth
  • Sandelfon – bóg korytarzy
  • Silicarous - bóg dobrej przyszłości
  • Skelde - Duch Dymu
  • Smimto – bóg wina
  • Ślepy Io – przywódca bogów, odpowiedzialny za ciskanie gromów[5]
  • Steikhagel - bóg zapadłych krowich obór
  • Sweevo – bóg ciętego drewna
  • Szansa[5]
  • Topaxi - bóg pewnych gatunków grzybów oraz świetnych pomysłów, które człowiek zapomniał zapisać i teraz już nigdy sobie nie przypomni
  • Tuvelpit - bóg wina
  • Umcherrel - Dusza Lasu
  • Ur Gilash - bóg zabity (razem z kapłankami) przez Oma i jego wyznawców
  • Urika - bogini sauny, śniegu i przedstawień teatralnych dla mniej niż 120 widzów
  • Wielki Orm - przebywa zwykle w jednym z Niższych Piekieł, poraża ludzi i straszy dzieci; czczony przez Ścisłych Autoryzowanych Ormitów[4]
  • Zefir - bóg lekkich wietrzyków[5]

Rasy ziemskie

Igory

Klan humanoidów, w którym wszyscy mężczyźni mają na imię „Igor”, a kobiety – „Igorina”. Charakterystyczną cechą Igorów są liczne blizny po szwach, będące efektem licznych operacji, w wyniku których Igory mogą mieć też dodatkowe palce, oczy różnego koloru itp. Często te dodatkowe (lub zamienione) części ciała pochodzą od zmarłych krewnych, którzy dbają o to by żaden Narząd, będący w dobrym stanie, się nie zmarnował. Wszyscy członkowie klanu Igorów są wyśmienitymi chirurgami – a ślady po szwach są znakiem rozpoznawczym klanu, a nie dowodem ich niskich umiejętności, czego dowodem są żeńskie Igory (Igoriny), będące zazwyczaj wielkimi pięknościami (choć dla tradycji zachowują jedną czy dwie widoczne blizny). Męskie Igory są na ogół mocno zbudowane, kuleją i bardzo wyraźnie seplenią[6].

Igory są zamieszkują głównie Überwald i tradycyjnie są służącymi tamtejszych rodów arystokratycznych wampirów. Są bardzo przywiązane do tradycji i do należytego – według nich – decorum wampirzych posiadłości (skrzypiące drzwi, kapiące świece itp. elementy typowe dla horrorów), i dbają o ich właściwe zachowanie. Często też pracują dla rozmaitych szalonych naukowców, ze względu na swoje zdolności manualne[6].

Postacie Igorów nawiązują do pojawiających się w komiksach i w kinie postaci służących (przedstawianych jako postacie zbliżone wyglądem do Igorów), którzy wykonują dla swych mocodawców brudne” prace typu pozyskiwania mózgów. Igory nie mają odpowiedników w tradycyjnym folklorze[6].

Igory pojawiają się po raz pierwszy w Carpe Jugulum.

=Golemy

Są to produkowane w dawnych czasach wielkie, bardzo silne, gliniane istoty, ożywione magicznie, poprzez włożenie do ich głów kartek z zaklęciami, zwanych chemami (tekst zapisany jest w języku dawnej religii, a zapisać go musi kapłan). Nie potrafią samodzielnie mówić, ani myśleć, dopóki do ich głów nie włoży się odpowiednich rozkazów. Są bardzo trudne do zniszczenia, odporne na wysokie temperatury i wodę, nigdy się nie męczą i mogą pracować bez przerwy w najtrudniejszych warunkach. Są przez to stosowane do wykonywania monotonnych, ciężkich robót (aczkolwiek raz na jakiś czas robią sobie przerwę na „dzień święty”). Nie jest jasne kto je stworzył, ale ważnym centrum ich budowy było starożytne miasto Um (co jest opisane w „Świecie finansjery”); inne dawne golemy (nieznanego pochodzenia), tworzące Czerwoną Armię strzegącą cesarskiego grobu, zbudził do życia Rincewind na Kontynencie Przeciwwagi („Ciekawe czasy”)[6].

Tradycyjnie nie mogły mówić, a porozumiewały się dzięki kamiennym tabliczkom, które nosiły na szyjach i na których pisały. Dano im możliwość używania głosu, gdy jeden z nich – Dorfl – zatrudnił się w straży miejskiej, której komendant Samuel Vimes nalegał, by jego funkcjonariusz mógł mówić. Obecnie golemy mają prawo, dzięki Vetinariego być swoimi własnymi właścicielami; wykupują za zarobione pieniądze kolejne golemy, a nakazy, które noszą w głowach są już ich własne. Pozostają wszakże niestrudzonymi pracownikami i głęboko moralnymi istotami; choć mogą już krzywdzić ludzi (wcześniej miały zakaz), to „jedynie na polecenie legalnej władzy”[6].

Golemy Świata Dysku są oparte na legendzie o golemie, którego stworzył rabin Jehuda Löw ben Becalel[6].

Przypisy

  1. Terry Pratchett: Złodziej Czasu. Seria: Świat Dysku.
  2. a b Terry Pratchett: Kosiarz. Prószyński i S-ka, 15 stycznia 2001, seria: Świat Dysku. ISBN 978-83-7648-214-9.
  3. a b c d e f g h i j k Terry Pratchett: Wiedźmikołaj. Prószyński i S-ka, 30 września 2004. ISBN 978-83-7648-291-0.
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Terry Pratchett: Piramidy. Prószyński i S-ka, 1998, seria: Świat Dysku. ISBN 83-7337-994-0.
  5. a b c d e f g h Terry Pratchett: Kolor magii. Prószyński i S-ka, 5 września 1994. ISBN 83-7469-097-3.
  6. a b c d e f Terry Pratchett: The folklore of Discworld. Legends, myths and customs from the Discworld with helpful hints from planet Earth. London: Corgi, 2009, s. 103-104. ISBN 978-1-4070-3424-9. (ang.). Błąd w przypisach: Nieprawidłowy znacznik <ref>; nazwę „folklore” zdefiniowano więcej niż raz z różną zawartością
    BŁĄD PRZYPISÓW