Przejdź do zawartości

Robert Louis Stevenson: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Brytyjscy autorzy fantastyki"; Dodano kategorię "Szkoccy autorzy fantastyki" za pomocą HotCat
usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 1: Linia 1:
{{Inne znaczenia|pisarza|[[Robert Stevenson|inne osoby o imieniu i nazwisku Robert Stevenson]]}}
{{Inne znaczenia|pisarza|[[Robert Stevenson|inne osoby o imieniu i nazwisku Robert Stevenson]]}}
{{Artysta infobox
{{Artysta infobox
| Imię i nazwisko = Robert Louis Stevenson
|Imię i nazwisko = Robert Louis Stevenson
| Grafika = Robert Louis Stevenson 1885.jpg
|Grafika = Robert Louis Stevenson 1885.jpg
| Podpis = Robert Louis Stevenson (1885)
|Podpis = Robert Louis Stevenson (1885)
| link_do_zdjęcia =
|link_do_zdjęcia =
| Pełne imię i nazwisko = Robert Louis Stevenson
|Pełne imię i nazwisko = Robert Louis Stevenson
| Data i miejsce urodzenia = [[13 listopada]] [[1850]]<br />[[Edynburg]], [[Szkocja]], [[Wielka Brytania]]
|Data i miejsce urodzenia = [[13 listopada]] [[1850]]<br />[[Edynburg]], [[Szkocja]], [[Wielka Brytania]]
| Data i miejsce śmierci = [[3 grudnia]] [[1894]]<br />[[Vailima (Samoa)|Vailima]], [[Samoa]]
|Data i miejsce śmierci = [[3 grudnia]] [[1894]]<br />[[Vailima (Samoa)|Vailima]], [[Samoa]]
| Narodowość = [[Szkoci|Szkot]]
|Narodowość = [[Szkoci|Szkot]]
| Dziedzina sztuki = [[pisarz]], [[Poezja|poeta]], [[Dziennikarz|reporter]]
|Dziedzina sztuki = [[pisarz]], [[Poezja|poeta]], [[Dziennikarz|reporter]]
| Styl =
|Styl =
| Ważne dzieła = ''[[Doktor Jekyll i pan Hyde (nowela)|Doktor Jekyll i pan Hyde]]''<br />''[[Wyspa skarbów|Wyspa Skarbów]]''<br />''[[Porwany za młodu]]''
|Ważne dzieła = ''[[Doktor Jekyll i pan Hyde (nowela)|Doktor Jekyll i pan Hyde]]''<br />''[[Wyspa skarbów|Wyspa Skarbów]]''<br />''[[Porwany za młodu]]''
| Muzeum artysty =
|Muzeum artysty =
| commons = Category:Robert Louis Stevenson
|commons = Category:Robert Louis Stevenson
| source = Robert Louis Stevenson
|source = Robert Louis Stevenson
| quote = Robert Louis Stevenson
|quote = Robert Louis Stevenson
| e-teatr_id = <!-- dla aktorów teatralnych -->
|e-teatr_id = <!-- dla aktorów teatralnych -->
| www =
|www =
}}
}}
'''Robert Louis Stevenson''' (ur. [[13 listopada]] [[1850]] w [[Edynburg]]u, zm. [[3 grudnia]] [[1894]] w [[Vailima (Samoa)|Vailima]] na [[Samoa]]) – [[Szkoci|szkocki]] powieściopisarz, poeta i reportażysta podróżnik, główny reprezentant [[modernizm (sztuka)|neoromantyzmu]] w literaturze brytyjskiej.
'''Robert Louis Stevenson''' (ur. [[13 listopada]] [[1850]] w [[Edynburg]]u, zm. [[3 grudnia]] [[1894]] w [[Vailima (Samoa)|Vailima]] na [[Samoa]]) – [[Szkoci|szkocki]] powieściopisarz, poeta i reportażysta podróżnik, główny reprezentant [[modernizm (sztuka)|neoromantyzmu]] w literaturze brytyjskiej.


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Stevenson urodził się w [[Edynburg]]u ([[Szkocja]]). Jego ojciec Thomas Stevenson i dziadek Robert Stevenson byli projektantami i inżynierami. Prawdopodobnie po swojej matce, Margaret Balfour, pisarz odziedziczył słabe płuca, podatne na rozwój [[gruźlica człowieka|gruźlicy]]. Stevenson spędzał zimy w domu z pielęgniarką czytającą mu [[Biblia|Biblię]]. Podczas lata zachęcano go do zabaw na świeżym powietrzu. Był przygotowywany by pójść w ślady ojca i dziadka, ale nie chciał tego. Postanowił studiować literaturę angielską. Resztę życia spędził na podróżach i szukaniu lepszego klimatu dla zdrowia często wyjeżdżał do Belgii i Francji w celach leczniczych. We Francji przebywał w towarzystwie młodych artystów: malarzy i pisarzy. Jego pierwszą opublikowaną pracą był esej ''Roads'', a pierwsze książki miały tematykę podróżniczą. W 1878 r. ukazała się książka "An Inland Voyage", o podróży drogą wodną z Antwerpii do północnej Francji, która przyniosła uznanie i podziw dla zmysłu obserwacyjnego młodego autora.
Stevenson urodził się w [[Edynburg]]u ([[Szkocja]]). Jego ojciec Thomas Stevenson i dziadek Robert Stevenson byli projektantami i inżynierami. Prawdopodobnie po swojej matce, Margaret Balfour, pisarz odziedziczył słabe płuca, podatne na rozwój [[gruźlica człowieka|gruźlicy]]. Stevenson spędzał zimy w domu z pielęgniarką czytającą mu [[Biblia|Biblię]]. Podczas lata zachęcano go do zabaw na świeżym powietrzu. Był przygotowywany by pójść w ślady ojca i dziadka, ale nie chciał tego. Postanowił studiować literaturę angielską. Resztę życia spędził na podróżach i szukaniu lepszego klimatu dla zdrowia często wyjeżdżał do Belgii i Francji w celach leczniczych. We Francji przebywał w towarzystwie młodych artystów: malarzy i pisarzy. Jego pierwszą opublikowaną pracą był esej ''Roads'', a pierwsze książki miały tematykę podróżniczą. W 1878 r. ukazała się ''An Inland Voyage'', o podróży drogą wodną z Antwerpii do północnej Francji, która przyniosła uznanie i podziw dla zmysłu obserwacyjnego młodego autora.


Dwa lata wcześniej, w sierpniu 1876 r., w podparyskiej wiosce Stevenson poznał swoją przyszłą żonę - Fanny Vandergrift Osbourne, żyjącą w separacji z mężem. Fanny miała trójkę dzieci z pierwszego małżeństwa (Isobel, Lloyd i Hervey Osbourne'owie). Pobrali się w 1879 r. w Kalifornii.
Dwa lata wcześniej, w sierpniu 1876 r., w podparyskiej wiosce Stevenson poznał swoją przyszłą żonę Fanny Vandergrift Osbourne, żyjącą w separacji z mężem. Fanny miała trójkę dzieci z pierwszego małżeństwa (Isobel, Lloyd i Hervey Osbourne’owie). Pobrali się w 1879 r. w Kalifornii.
i
i
Doświadczenia z pobytu na kontynencie stały się podstawą książki ''The Amateur Emigrant.'' Napisał ją w 1880 r., ale wydał drukiem dopiero 14 lat później, w 1894. Przez niektórych biografów Stevensona uważana jest ona za jego największe osiągnięcie. Wyróżnia się spośród innych wnikliwością obserwacji psychologicznych, dostrzeżeniem cierpienia i nędzy ludzi.
Doświadczenia z pobytu na kontynencie stały się podstawą książki ''The Amateur Emigrant.'' Napisał ją w 1880 r., ale wydał drukiem dopiero 14 lat później, w 1894. Przez niektórych biografów Stevensona uważana jest ona za jego największe osiągnięcie. Wyróżnia się spośród innych wnikliwością obserwacji psychologicznych, dostrzeżeniem cierpienia i nędzy ludzi.


Pierwszy okres twórczości, oparty na doświadczeniach pisarza, podsumowuje powieść ''The Silverado Squatters'' powstała po jego oryginalnej podróży poślubnej - wraz z żoną spędził trzy tygodnie z w opuszczonej kopalni srebra w Kalifornii.
Pierwszy okres twórczości, oparty na doświadczeniach pisarza, podsumowuje powieść ''The Silverado Squatters'' powstała po jego oryginalnej podróży poślubnej wraz z żoną spędził trzy tygodnie z w opuszczonej kopalni srebra w Kalifornii.


Steveson przez całe życie pisał nowele. Te zebrane w tomie zatytułowanym ''New Arabian Nights'' (''Nowe noce arabskie''), wydanym w 1882 r., zostały uznane przez krytyków za wybitne osiągnięcie literackie, zaś "sztandarowymi" powieściami Stevensona są: ''[[Wyspa skarbów]]'', ''[[Porwany za młodu]]'' oraz nowela ''[[Doktor Jekyll i pan Hyde (nowela)|Doktor Jekyll i pan Hyde]]''.
Steveson przez całe życie pisał nowele. Te zebrane w tomie zatytułowanym ''New Arabian Nights'' (''Nowe noce arabskie''), wydanym w 1882 r., zostały uznane przez krytyków za wybitne osiągnięcie literackie, zaś „sztandarowymi” powieściami Stevensona są: ''[[Wyspa skarbów]]'', ''[[Porwany za młodu]]'' oraz nowela ''[[Doktor Jekyll i pan Hyde (nowela)|Doktor Jekyll i pan Hyde]]''.


Zmarł w wieku 44 lat na udar mózgu, spowodowany zażywaniem przez większą część życia [[opium]] i [[laudanum]].
Zmarł w wieku 44 lat na udar mózgu, spowodowany zażywaniem przez większą część życia [[opium]] i [[laudanum]].


== Twórczość ==
== Twórczość ==
* ''Roads'' - esej (1877)
* ''Roads'' esej (1877)
* ''An Inland Voyage'' ([[1878]])
* ''An Inland Voyage'' (1878)
* ''Travels with a Donkey in the Cévennes'' ([[1879]])
* ''Travels with a Donkey in the Cévennes'' (1879)
* ''[[Wyspa skarbów]]'' (''Treasure Island'', [[1883]] wyd. pol. [[1893]])
* ''[[Wyspa skarbów]]'' (''Treasure Island'', 1883 wyd. pol. 1893)
* ''Silverado Squatters'' ([[1883]])
* ''Silverado Squatters'' (1883)
* ''Czarna strzała'' (''The Black Arrow'' [[1884]])
* ''Czarna strzała'' (''The Black Arrow'' 1884)
* ''[[Porwany za młodu]]''<ref>Tłum. [[Józef Birkenmajer|J. Birkenmajer]]; inny polski tytuł – ''Dziecko sprzedane albo pamiętnik przygód Dawida Balfoura w R[oku]. P[ańskim]. 1751, tłum. S. Piekarski''.</ref> (''Kidnapped'', [[1886]])
* ''[[Porwany za młodu]]''<ref>Tłum. [[Józef Birkenmajer|J. Birkenmajer]]; inny polski tytuł – ''Dziecko sprzedane albo pamiętnik przygód Dawida Balfoura w R[oku]. P[ańskim]. 1751, tłum. S. Piekarski''.</ref> (''Kidnapped'', 1886)
* ''[[Doktor Jekyll i pan Hyde (nowela)|Doktor Jekyll i pan Hyde]]'' (''The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde'', [[1886]] wyd. pol. [[1909]])
* ''[[Doktor Jekyll i pan Hyde (nowela)|Doktor Jekyll i pan Hyde]]'' (''The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde'', 1886 wyd. pol. 1909)
* ''The New Arabian Nights'' ([[1882]])
* ''The New Arabian Nights'' (1882)
* ''Hiena cmentarna'' (''The Body Snatcher'', [[1885]])
* ''Hiena cmentarna'' (''The Body Snatcher'', 1885)
* ''A Child's Garden of Verses'' ([[1885]])
* ''A Child’s Garden of Verses'' (1885)
* ''Pan Dziedzic Ballantrae'' (''The Master of Ballantrae'' [[1888]])
* ''Pan Dziedzic Ballantrae'' (''The Master of Ballantrae'' 1888)
* ''Bagaż nie z tej ziemi'' (''The Wrong Box''; wspólnie z [[Lloyd Osbourne|Lloydem Osbournem]]), ([[1892]])
* ''Bagaż nie z tej ziemi'' (''The Wrong Box''; wspólnie z [[Lloyd Osbourne|Lloydem Osbournem]]), (1892)
* ''Katriona'' (''Catriona'' [[1893]])
* ''Katriona'' (''Catriona'' 1893)
* ''The Amateur Emigrant'' (1894)
* ''The Amateur Emigrant'' (1894)
* ''In the South Seas'' ([[1896]])
* ''In the South Seas'' (1896)
* ''Weir of Hermiston'' ([[1896]], niedokończone)
* ''Weir of Hermiston'' (1896, niedokończone)
* '' [[St Ives, czyli przygody francuskiego jeńca w Anglii]]'' ([[1897]], niedokończone)
* '' [[St Ives, czyli przygody francuskiego jeńca w Anglii]]'' (1897, niedokończone)


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{cytuj stronę | url = http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/1113.html | tytuł = ''Death of R. L. Stevenson'' | data dostępu = 2013-12-10 | praca = The New York Times | opublikowany = nytimes.com | data = 1894-12-18 | język = en}}
* {{cytuj stronę | url = http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/bday/1113.html | tytuł = ''Death of R. L. Stevenson'' | praca = The New York Times | opublikowany = nytimes.com | data = 1894-12-18 | język = en | data dostępu = 2013-12-10}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
Linia 64: Linia 64:
{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


{{DEFAULTSORT:Stevenson, Robert Louis}}
{{SORTUJ:Stevenson, Robert Louis}}
[[Kategoria:Szkoccy autorzy fantastyki]]
[[Kategoria:Szkoccy autorzy fantastyki]]
[[Kategoria:Szkoccy poeci]]
[[Kategoria:Szkoccy poeci]]

Wersja z 11:54, 28 paź 2015

{{{imię i nazwisko}}}
ilustracja
podpis

Robert Louis Stevenson (ur. 13 listopada 1850 w Edynburgu, zm. 3 grudnia 1894 w Vailima na Samoa) – szkocki powieściopisarz, poeta i reportażysta podróżnik, główny reprezentant neoromantyzmu w literaturze brytyjskiej.

Życiorys

Stevenson urodził się w Edynburgu (Szkocja). Jego ojciec Thomas Stevenson i dziadek Robert Stevenson byli projektantami i inżynierami. Prawdopodobnie po swojej matce, Margaret Balfour, pisarz odziedziczył słabe płuca, podatne na rozwój gruźlicy. Stevenson spędzał zimy w domu z pielęgniarką czytającą mu Biblię. Podczas lata zachęcano go do zabaw na świeżym powietrzu. Był przygotowywany by pójść w ślady ojca i dziadka, ale nie chciał tego. Postanowił studiować literaturę angielską. Resztę życia spędził na podróżach i szukaniu lepszego klimatu dla zdrowia często wyjeżdżał do Belgii i Francji w celach leczniczych. We Francji przebywał w towarzystwie młodych artystów: malarzy i pisarzy. Jego pierwszą opublikowaną pracą był esej Roads, a pierwsze książki miały tematykę podróżniczą. W 1878 r. ukazała się An Inland Voyage, o podróży drogą wodną z Antwerpii do północnej Francji, która przyniosła uznanie i podziw dla zmysłu obserwacyjnego młodego autora.

Dwa lata wcześniej, w sierpniu 1876 r., w podparyskiej wiosce Stevenson poznał swoją przyszłą żonę – Fanny Vandergrift Osbourne, żyjącą w separacji z mężem. Fanny miała trójkę dzieci z pierwszego małżeństwa (Isobel, Lloyd i Hervey Osbourne’owie). Pobrali się w 1879 r. w Kalifornii. i Doświadczenia z pobytu na kontynencie stały się podstawą książki The Amateur Emigrant. Napisał ją w 1880 r., ale wydał drukiem dopiero 14 lat później, w 1894. Przez niektórych biografów Stevensona uważana jest ona za jego największe osiągnięcie. Wyróżnia się spośród innych wnikliwością obserwacji psychologicznych, dostrzeżeniem cierpienia i nędzy ludzi.

Pierwszy okres twórczości, oparty na doświadczeniach pisarza, podsumowuje powieść The Silverado Squatters powstała po jego oryginalnej podróży poślubnej – wraz z żoną spędził trzy tygodnie z w opuszczonej kopalni srebra w Kalifornii.

Steveson przez całe życie pisał nowele. Te zebrane w tomie zatytułowanym New Arabian Nights (Nowe noce arabskie), wydanym w 1882 r., zostały uznane przez krytyków za wybitne osiągnięcie literackie, zaś „sztandarowymi” powieściami Stevensona są: Wyspa skarbów, Porwany za młodu oraz nowela Doktor Jekyll i pan Hyde.

Zmarł w wieku 44 lat na udar mózgu, spowodowany zażywaniem przez większą część życia opium i laudanum.

Twórczość

  • Roads – esej (1877)
  • An Inland Voyage (1878)
  • Travels with a Donkey in the Cévennes (1879)
  • Wyspa skarbów (Treasure Island, 1883 wyd. pol. 1893)
  • Silverado Squatters (1883)
  • Czarna strzała (The Black Arrow 1884)
  • Porwany za młodu[1] (Kidnapped, 1886)
  • Doktor Jekyll i pan Hyde (The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde, 1886 wyd. pol. 1909)
  • The New Arabian Nights (1882)
  • Hiena cmentarna (The Body Snatcher, 1885)
  • A Child’s Garden of Verses (1885)
  • Pan Dziedzic Ballantrae (The Master of Ballantrae 1888)
  • Bagaż nie z tej ziemi (The Wrong Box; wspólnie z Lloydem Osbournem), (1892)
  • Katriona (Catriona 1893)
  • The Amateur Emigrant (1894)
  • In the South Seas (1896)
  • Weir of Hermiston (1896, niedokończone)
  • St Ives, czyli przygody francuskiego jeńca w Anglii (1897, niedokończone)
  1. Tłum. J. Birkenmajer; inny polski tytuł – Dziecko sprzedane albo pamiętnik przygód Dawida Balfoura w R[oku]. P[ańskim]. 1751, tłum. S. Piekarski.

Bibliografia

Linki zewnętrzne