Anna Oldenburska (1501–1575): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodano kategorię "Regenci" za pomocą HotCat |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Władca infobox}} |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|władca = Anna Oldenburska |
|władca = Anna Oldenburska |
||
|imiona = |
|imiona = |
||
| ⚫ | |||
|grafika = Annaostf.jpg |
|grafika = Annaostf.jpg |
||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = |
||
| Linia 10: | Linia 9: | ||
|opis faksymile = |
|opis faksymile = |
||
|dewiza = |
|dewiza = |
||
|1. tytuł = regentka [[ |
|1. tytuł = regentka [[Hrabstwo Fryzji Wschodniej|Fryzji Wschodniej]] |
||
|1. sukcesja = |
|||
|1. od = [[1540]] |
|1. od = [[1540]] |
||
|1. do = [[1561]] |
|1. do = [[1561]] |
||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|1. związek do = |
|1. związek do = |
||
|1. dzieci = Elżbieta, [[Edzard II]], Jadwiga, Anna, Krzysztof, [[Jan II (hrabia Fryzji Wschodniej)|Jan II]] |
|1. dzieci = Elżbieta, [[Edzard II]], Jadwiga, Anna, Krzysztof, [[Jan II (hrabia Fryzji Wschodniej)|Jan II]] |
||
| ⚫ | |||
|opis monety = |
|||
|odznaczenia = |
|odznaczenia = |
||
|commons = |
|commons = |
||
| Linia 36: | Linia 38: | ||
|wikicytaty = |
|wikicytaty = |
||
}} |
}} |
||
'''Anna Oldenburska'''<ref>M. Bogucka (rec.), Renaissance Europe. The individual and society 1480-1520, ''J. R. Hale, New York 1973'', Odrodzenie i Reformacja w Polsce, Tom 20 (1975), s. 223; O. Bartel, ''Jan Łaski'', Warszawa 1955, s. 152.</ref> (ur. 14 listopada 1501 w [[Oldenburg]]u, zm. 10 listopada 1575 w [[Greetsyhl]]) – regentka [[ |
'''Anna Oldenburska'''<ref>M. Bogucka (rec.), Renaissance Europe. The individual and society 1480-1520, ''J. R. Hale, New York 1973'', Odrodzenie i Reformacja w Polsce, Tom 20 (1975), s. 223; O. Bartel, ''Jan Łaski'', Warszawa 1955, s. 152.</ref> (ur. 14 listopada 1501 w [[Oldenburg]]u, zm. 10 listopada 1575 w [[Greetsyhl]]) – regentka [[Hrabstwo Fryzji Wschodniej|Fryzji Wschodniej]] w latach 1540–1561. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
| Linia 64: | Linia 66: | ||
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Oldenburgu]] |
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Oldenburgu]] |
||
[[Kategoria:Władcy |
[[Kategoria:Władcy Fryzji Wschodniej]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1501]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1501]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 1575]] |
[[Kategoria:Zmarli w 1575]] |
||
Aktualna wersja na dzień 15:07, 20 gru 2023
| |
| regentka Fryzji Wschodniej | |
| Okres | |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Anna z Anhalt-Dessau |
| Mąż | |
| Dzieci | |
Anna Oldenburska[1] (ur. 14 listopada 1501 w Oldenburgu, zm. 10 listopada 1575 w Greetsyhl) – regentka Fryzji Wschodniej w latach 1540–1561.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Była córką hrabiego Oldenburga Jana XIV i Anny, córki księcia Anhalt-Dessau Jerzego I. 6 marca 1530 poślubiła hrabiego Fryzji Wschodniej Ennona II. Po śmierci męża w 1540 została regentką w imieniu swojego małoletniego syna Edzarda II. Przez pierwsze dwa lata rządów toczyła spór o regencję ze swoim szwagrem Janem I, z którego wyszła zwycięsko. Odrzuciła wprowadzoną przez Edzarda I zasadę primogenitury i starała się zapewnić udziały w dziedzictwie także młodszym synom, Krzysztofowi i Janowi. Krzysztof zmarł w 1566, ale konflikt Edzarda II z Janem doprowadził do faktycznego podziału kraju, który utrzymał się także po jej śmierci[2].
Panując w trudnym okresie reformacji starała się dążyć do równouprawnienia wyznań i ich pokojowego współistnienia. Zachowała neutralność podczas I wojny szmalkaldzkiej. W 1548 została zmuszona przez cesarza do przyjęcia interim augsburskiego i wydalenia z kraju jego przeciwników, w tym swego doradcy Jana Łaskiego[2].
Dążyła do unowocześnienia i rozwoju kraju. W 1543 zreformowała system prawny i stworzyła policję. W 1557 zawarła umowę handlową z królem Szwecji Gustawem I, gwarantującą wolny handel pomiędzy oboma krajami[2].
Zmarła 10 listopada 1575 w Greetsyhl. Została pochowana w krypcie rodowej w Wielkim Kościele w Emden. Mowę podczas pogrzebu wygłosił Menso Alting[2].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]6 marca 1530 poślubiła hrabiego Fryzji Wschodniej Ennona II. Z tego małżeństwa pochodziły następujące dzieci:
- Elżbieta (1531–1555), żona hrabiego Holsztynu-Pinnebergu Jana V,
- Edzard II (1532–1599), hrabia Fryzji Wschodniej
- Anna (1534–1552)
- Jadwiga (1535–1616), żona księcia Lüneburga-Harburga Otto II,
- Krzysztof (1536–1566), hrabia Fryzji Wschodniej
- Jan II (1538–1591), hrabia Fryzji Wschodniej[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M. Bogucka (rec.), Renaissance Europe. The individual and society 1480-1520, J. R. Hale, New York 1973, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, Tom 20 (1975), s. 223; O. Bartel, Jan Łaski, Warszawa 1955, s. 152.
- ↑ a b c d Edmund Freiherr von Oefele: Anna (Gräfin und Regentin von Ostfriesland). W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 1. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1887, s. 468–469. (niem.).
- ↑ Anna v.Oldenburg. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2019-08-11]. (niem.).