Przejdź do zawartości

Jemiołowate: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
550 479 edycji
m zmiana "..." na "–" w cytowaniach apweb
Kenraiz (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
106 419 edycji
drobne redakcyjne
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Takson infobox
{{Takson infobox
|nazwa=Jemiołowate
|nazwa = Jemiołowate
|obrazek=Mistletoe P1210829.jpg
|grafika = Mistletoe P1210829.jpg
|opis obrazka=Jemioła pospolita na gałęziach drzewa
|opis grafiki = Jemioła pospolita na gałęziach drzewa
|alt grafiki =
|systematyka_ref=<ref>[[System Reveala]] z lat 1994-1999</ref>
|systematyka ref = <ref name="armen">{{Cytuj książkę | autor = Armen Takhtajan | tytuł = Flowering Plants | wydawca = Springer | data = 2009 | strony=422-423 | isbn = 978-1-4020-9608-2}}</ref><ref name="ruggiero" />
|domena=[[eukarionty]]
|domena = [[eukarionty]]
|królestwo=[[rośliny]]
|klad1= [[rośliny naczyniowe]]
|królestwo = [[rośliny]]
|klad3= [[rośliny nasienne]]
|podkrólestwo = [[rośliny zielone]]
|nadgromada = [[rośliny telomowe]]
⚫
|klasa= [[okrytonasienne]]
|gromada = [[rośliny naczyniowe]]
⚫
|rząd=[[sandałowce]]
|podgromada = [[rośliny nasienne]]
⚫
|rodzina=jemiołowate
⚫
|klasa = [[okrytonasienne]]
|łacina=Viscaceae
⚫
|rząd = [[sandałowce]]
⚫
|autor=Batsch
⚫
|rodzina = jemiołowate
⚫
|cytat=Tab. Affin. Regni Veg.: 240. 2 Mai 1802
|nazwa łacińska = Viscaceae
|synonim=
⚫
|autor = Batsch
⚫
|commons=Category:Viscaceae}}
⚫
|cytat = Tab. Affin. Regni Veg.: 240. 2 Mai 1802
|synonimy =
|wikispecies =
⚫
|commons = Category:Viscaceae
}}
[[Plik:Viscum album kz05.jpg|thumb|Kwiaty [[jemioła pospolita|jemioły pospolitej]]]]
⚫
'''Jemiołowate''' (''Viscaceae'') – grupa roślin wyróżniana w różnych systemach klasyfikacyjnych w randze [[rodzina (biologia)|rodziny]] (np. w [[system Takhtajana|systemie Takhtajana]], także w ostatniej jego wersji z 2009)<ref name="armen"/> lub [[Rodzina (biologia)|podrodziny]] w obrębie [[sandałowce|sandałowców]] ''Santalales''<ref name=apweb>{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2009-07-22}}</ref>. W klasyfikacji [[Angiosperm Phylogeny Website]] takson w randze [[plemię (biologia)|plemienia]] ''Visceae'' w obrębie [[sandałowcowate|sandałowcowatych]] ''Santalaceae''<ref name=apweb/>. Należą tu rośliny szeroko rozprzestrzenione na kuli ziemskiej, występujące w największym zróżnicowaniu gatunkowym na obszarach tropikalnych i subtropikalnych<ref name=armen/>.


⚫
== Charakterystyka ==
⚫
'''Jemiołowate''' (''Viscaceae'') – grupa roślin wyróżniana w różnych systemach klasyfikacyjnych w randze [[rodzina (biologia)|rodziny]] lub [[podrodzina (biologia)|podrodziny]]. Stanowi w każdym razie jeden z ośmiu [[klad]]ów rodziny [[sandałowate|sandałowatych]] ''Santalaceae'' ''sensu lato''<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2009-07-22 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>. Należą tu rośliny szeroko rozprzestrzenione na kuli ziemskiej, występujące w największym zróżnicowaniu gatunkowym na obszarach tropikalnych.

⚫
=== Charakterystyka ===
Niewielkie [[krzew]]y liściaste lub [[roślina zielna|rośliny zielne]] będące [[Rośliny pasożytnicze|półpasożytami]] drzew. Przeprowadzają [[fotosynteza|fotosyntezę]], a z drzew-gospodarzy pobierają wodę wraz z solami mineralnymi.
Niewielkie [[krzew]]y liściaste lub [[roślina zielna|rośliny zielne]] będące [[Rośliny pasożytnicze|półpasożytami]] drzew. Przeprowadzają [[fotosynteza|fotosyntezę]], a z drzew-gospodarzy pobierają wodę wraz z solami mineralnymi.


=== Systematyka ===
== Systematyka ==
Z powodu powierzchownego podobieństwa jemiołowate bywały i bywają zaliczane do [[gązewnikowate|gązewnikowatych]] w randze podrodziny ''Viscoideae''<ref>{{cytuj książkę |tytuł=Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe |rok=1998 |wydawca= Muza SA |miejsce=Warszawa |isbn = 83-7079-778-4}}</ref>, co nie znajduje uzasadnienia w świetle danych o pochodzeniu tych grup i ich odmienności w budowie<ref name=apweb/>.
Z powodu powierzchownego podobieństwa jemiołowate bywały i bywają zaliczane do [[gązewnikowate|gązewnikowatych]] w randze podrodziny ''Viscoideae''<ref>{{cytuj książkę |tytuł=Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe |rok=1998 |wydawca= Muza SA |miejsce=Warszawa |isbn = 83-7079-778-4}}</ref>. W systemie Takhtajana sytuowane były obok tej rodziny jako blisko spokrewnione<ref name="armen"/>, co nie znajduje uzasadnienia w świetle danych o pochodzeniu tych grup i ich odmienności w budowie<ref name=apweb/>. W klasyfikacji [[Angiosperm Phylogeny Website]] takson w randze [[plemię (biologia)|plemienia]] ''Visceae'' w obrębie [[sandałowcowate|sandałowcowatych]] ''Santalaceae''<ref name=apweb/>.


;Pozycja systematyczna wg [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (2001...) (aktualizowany [[system APG II]])<ref name=apweb/>:
; Pozycja systematyczna według [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (aktualizowany [[system APG IV]] z 2016)<ref name=apweb/>:
⚫
{{Klad
⚫
| style = font-size:100%;line-height:90%
⚫
| 1 = <small>[[sandałowce]]</small>
⚫
| 1.1 = ''[[Erythropalaceae]]''
| 1.2 = ''[[Strombosiaceae]]''
| 1.3.1 = ''[[Coulaceae]]''
| 1.3.2.1.1 = ''[[Ximeniaceae]]''
| 1.3.2.1.2.1 = ''[[Aptandraceae]]''
| 1.3.2.1.2.2 = ''Olacaceae'' [[przemierżlowate]]
| 1.3.2.2.1 = ''[[Octoknema]]ceae''
| 1.3.2.2.2.1 = ''Balanophoraceae'' [[gałecznicowate]]
⚫
| 1.3.2.2.2.2.1.1 = ''[[Opiliaceae]]''
⚫
| 1.3.2.2.2.2.1.2 = ''Santalaceae'' [[sandałowcowate]] (w tym dawne '''jemiołowate''' ''Viscaceae'')
| 1.3.2.2.2.2.2.1.1 = ''Loranthaceae'' [[gązewnikowate]]
| 1.3.2.2.2.2.2.1.2 = ''[[Mystropetalaceae]]''
⚫
| 1.3.2.2.2.2.2.2.1 = ''[[Misodendraceae]]''
⚫
| 1.3.2.2.2.2.2.2.2 = ''[[Schoepfiaceae]]''
}}


⚫
; Wykaz [[rodzaj (biologia)|rodzajów]]<ref name=apweb/><ref name=armen/>:
⚫
{{Klad | style=font-size:100%;line-height:90%
* ''Arceuthobium'' <small>M. Bieb.</small> – [[arceutobium]]
⚫
| label1=[[sandałowce]]
⚫
* ''[[Dendrophthora]]'' <small>Eichler</small>
⚫
| 1={{Klad
⚫
* ''[[Ginalloa]]'' <small>Korth.</small>
⚫
| 1=''[[Erythropalaceae]]''
⚫
* ''[[Korthalsella]]'' <small>Van Tieghem</small>
| 2={{Klad
⚫
* ''[[Notothixos]]'' <small>Oliver</small>
| 1=[[przemierżlowate]] ''Olacaceae''
⚫
* ''[[Phoradendron]]'' <small>Nuttall</small>
| 2={{Klad
⚫
* ''Viscum'' <small>L.</small> – [[jemioła]]
| 1={{Klad
| 1=[[gązewnikowate]] ''Loranthaceae''
| 2={{Klad
⚫
| 1=''[[Misodendraceae]]''
⚫
| 2=''[[Schoepfiaceae]]''
| 2={{Klad
⚫
| 1=''[[Opiliaceae]]''
⚫
| 2=[[sandałowcowate]] ''Santalaceae'' (w tym '''jemiołowate''' ''Viscaceae'' ''s.str.'')
}} }} }} }} }} }} }}
Nieokreśloną pozycję filogenetyczną w obrębie rzędu zajmują [[gałecznicowate]] ''Balanophoraceae''.


== Przypisy ==
;Pozycja w [[system Reveala|systemie Reveala]] (1994-1999):
⚫
{{Przypisy|
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''Magnoliophytina'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[różowe]] (''Rosidae'' Takht.), nadrząd ''Santalanae'' Thorne ex Reveal, rząd [[sandałowce]] (''Santalales'' Dumort.), rodzina jemiołowate (''Viscaceae'' Batsch)<ref name=A>{{cytuj stronę |url=http://www.crescentbloom.com/Plants/Familia/V/Viscaceae.htm |rok= |tytuł=Viscaceae | autor=Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-07-22 |język=en}}</ref>.
<ref name="ruggiero">{{Ruggiero |data dostępu = 2021-03-08}}</ref>
⚫
;Wykaz [[rodzaj (biologia)|rodzajów]] wg Crescent Bloom<ref name=A/>:
}}
* ''[[Arceuthobium]]'' M. Bieb
* ''[[Bifaria]]'' Tiegh.
⚫
* ''[[Dendrophthora]]'' Eichler
⚫
* ''[[Ginalloa]]'' Korth.
⚫
* ''[[Korthalsella]]''
⚫
* ''[[Notothixos]]''
⚫
* ''[[Phoradendron]]''
⚫
* ''Viscum'' L. - [[jemioła]]


{{Kontrola autorytatywna}}
⚫
{{Przypisy|stopień= ===}}


[[Kategoria:Jemiołowate|*]]
[[Kategoria:Sandałowce]]

Aktualna wersja na dzień 11:34, 13 mar 2022

Jemiołowate
Ilustracja
Jemioła pospolita na gałęziach drzewa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Rząd

sandałowce

Rodzina

jemiołowate

Nazwa systematyczna
Viscaceae Batsch
Tab. Affin. Regni Veg.: 240. 2 Mai 1802
Multimedia w Wikimedia Commons
Kwiaty jemioły pospolitej

Jemiołowate (Viscaceae) – grupa roślin wyróżniana w różnych systemach klasyfikacyjnych w randze rodziny (np. w systemie Takhtajana, także w ostatniej jego wersji z 2009)[1] lub podrodziny w obrębie sandałowców Santalales[3]. W klasyfikacji Angiosperm Phylogeny Website takson w randze plemienia Visceae w obrębie sandałowcowatych Santalaceae[3]. Należą tu rośliny szeroko rozprzestrzenione na kuli ziemskiej, występujące w największym zróżnicowaniu gatunkowym na obszarach tropikalnych i subtropikalnych[1].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Niewielkie krzewy liściaste lub rośliny zielne będące półpasożytami drzew. Przeprowadzają fotosyntezę, a z drzew-gospodarzy pobierają wodę wraz z solami mineralnymi.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Z powodu powierzchownego podobieństwa jemiołowate bywały i bywają zaliczane do gązewnikowatych w randze podrodziny Viscoideae[4]. W systemie Takhtajana sytuowane były obok tej rodziny jako blisko spokrewnione[1], co nie znajduje uzasadnienia w świetle danych o pochodzeniu tych grup i ich odmienności w budowie[3]. W klasyfikacji Angiosperm Phylogeny Website takson w randze plemienia Visceae w obrębie sandałowcowatych Santalaceae[3].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[3]
sandałowce

Erythropalaceae



Strombosiaceae




Coulaceae





Ximeniaceae




Aptandraceae



Olacaceae przemierżlowate






Octoknemaceae




Balanophoraceae gałecznicowate





Opiliaceae



Santalaceae sandałowcowate (w tym dawne jemiołowate Viscaceae)






Loranthaceae gązewnikowate



Mystropetalaceae





Misodendraceae



Schoepfiaceae










Wykaz rodzajów[3][1]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer, 2009, s. 422-423. ISBN 978-1-4020-9608-2.
  2. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-08] (ang.).
  3. ↑ a b c d e f Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-22] (ang.).
  4. ↑ Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998. ISBN 83-7079-778-4.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jemiołowate&oldid=66581005”