Mściwój Semerau-Siemianowski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Instytut Historii PAN – zmieniono link(i) do Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk; zmiany kosmetyczne |
baretka - poprawienie |
||
(Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 22 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{ |
{{Naukowiec infobox |
||
|imię i nazwisko |
|imię i nazwisko = Mściwój Semerau-Siemianowski |
||
| |
|grafika = |
||
| |
|opis grafiki = |
||
| |
|państwo = |
||
| |
|wariant flagi = |
||
|data urodzenia = [[19 maja]] [[1885]] |
|data urodzenia = [[19 maja]] [[1885]] |
||
|miejsce urodzenia |
|miejsce urodzenia = [[Ruse|Ruszczuk]] |
||
⚫ | |||
|imię przy narodzeniu = |
|||
| |
|miejsce śmierci = [[Warszawa]] |
||
|stopień lub tytuł naukowy = profesor |
|||
⚫ | |||
| |
|jakich nauk = medycznych |
||
|specjalność = kardiologia |
|||
|miejsce zamieszkania = |
|||
| |
|almamater = [[Université de Strasbourg I]] |
||
| |
|aktywność zawodowa = Nauczyciel akademicki |
||
| |
|jednostka1 typ = Uczelnia |
||
| |
|jednostka1 nazwa = [[Université de Strasbourg I]],<br />[[Uniwersytet Warszawski]],<br />[[Uniwersytet Ziem Zachodnich]]<br />[[Uniwersytet Łódzki]],<br />[[Gdański Uniwersytet Medyczny|Akademia Lekarska w Gdańsku]] |
||
| |
|okres zatr1 = |
||
| |
|doktorat data = 1911 |
||
| |
|doktorat uczelnia = |
||
| |
|doktorat dyscyplina = |
||
| |
|habilitacja data = 1922 |
||
|habilitacja uczelnia = |
|||
|habilitacja dyscyplina = |
|||
|profesura data = 1929 |
|||
|status pan = |
|||
|status pau = |
|||
|funkcja pan typ = |
|||
|funkcja pan nazwa = |
|||
|honoriscausa data1 = |
|||
|honoriscausa uczelnia1 = |
|||
|odznaczenia = {{order|OOP|KKO}} {{order|KZ|IIRPZ}} |
|||
|commons = |
|||
|wikicytaty = |
|||
}} |
}} |
||
'''Mściwój Semerau-Siemianowski''', Mściwój Maria Tadeusz Semerau-Siemianowski (ur. [[19 maja]] [[1885]] w [[Ruse]], [[Bułgaria]], wówczas Ruszczuk, zm. [[20 czerwca]] [[1953]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Polacy|polski]]{{#tag:ref|W roku 1924 zrzekł się obywatelstwa niemieckiego (akt uznania za obywatela polskiego wydał Komisariat Rządu m.st. Warszawy 21 lutego 1924). W latach ok. 1908–1924 używał w publikacjach tylko pierwszego członu nazwiska – Semerau{{r|iPSB}}. |group="uwaga"}} [[interna|internista]], [[kardiologia|kardiolog]], jeden z pionierów zastosowań [[elektrokardiografia|elektrokardiografii]] do [[Eksperyment kliniczny|badań klinicznych]], [[profesor]] [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]], [[Uniwersytet Ziem Zachodnich|Uniwersytetu Ziem Zachodnich]], [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]], [[Gdański Uniwersytet Medyczny|Akademii Lekarskiej w Gdańsku]]; inicjator utworzenia [[Polskie Towarzystwo Kardiologiczne|Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego]] i wydawania czasopisma [[Kardiologia Polska]]. |
'''Mściwój Semerau-Siemianowski''', Mściwój Maria Tadeusz Semerau-Siemianowski (ur. [[19 maja]] [[1885]] w [[Ruse]], [[Bułgaria]], wówczas Ruszczuk, zm. [[20 czerwca]] [[1953]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Polacy|polski]]{{#tag:ref|W roku 1924 zrzekł się obywatelstwa niemieckiego (akt uznania za obywatela polskiego wydał Komisariat Rządu m.st. Warszawy 21 lutego 1924). W latach ok. 1908–1924 używał w publikacjach tylko pierwszego członu nazwiska – Semerau{{r|iPSB}}. |group="uwaga"}} [[interna|internista]], [[kardiologia|kardiolog]], jeden z pionierów zastosowań [[elektrokardiografia|elektrokardiografii]] do [[Eksperyment kliniczny|badań klinicznych]], [[profesor]] [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]], [[Uniwersytet Ziem Zachodnich|Uniwersytetu Ziem Zachodnich]], [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]], [[Gdański Uniwersytet Medyczny|Akademii Lekarskiej w Gdańsku]]; inicjator utworzenia [[Polskie Towarzystwo Kardiologiczne|Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego]] i wydawania czasopisma [[Kardiologia Polska]]. |
||
Linia 26: | Linia 38: | ||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
=== Okres zaborów === |
=== Okres zaborów === |
||
Był synem Władysława Semerau-Siemianowskiego (lekarz, [[Numizmatyka|numizmatyk]]; 1849–1937) i Józefy z domu Rojewskiej (1860–1891){{r|iPSB|Minakowski}}. Chodził do szkół w [[Saloniki|Salonikach]] i [[Poznań|Poznaniu]], a następnie – do [[matura|matury]] w roku 1904 – w [[Saverne]] ([[Alzacja]]). Podjął studia na ''Königliche Technische Hochschule'' w [[Charlottenburg |
Był synem Władysława Semerau-Siemianowskiego (lekarz, [[Numizmatyka|numizmatyk]]; 1849–1937) i Józefy z domu Rojewskiej (1860–1891){{r|iPSB|Minakowski}}. Chodził do szkół w [[Saloniki|Salonikach]] i [[Poznań|Poznaniu]], a następnie – do [[matura|matury]] w roku 1904 – w [[Saverne]] ([[Alzacja]]). Podjął studia na ''Königliche Technische Hochschule'' w [[Charlottenburg]]u (zob. [[Uniwersytet Techniczny w Berlinie#Historia|historia Berlińskiego Uniwersytetu Technicznego]]), ale po roku przeniósł się na studia medyczne<ref group="uwaga">Prawdopodobnie wydział lekarski [[Uniwersytet Humboldtów w Berlinie|Friedrich-Wilhelms-Universität]]</ref>. Konieczność ponownej zmiany uczelni była prawdopodobnie związana z jego przynależnością do [[Związek Młodzieży Polskiej „Zet”|Związku Młodzieży Polskiej „Zet”]] i z działalnością oświatową w środowisku [[Polonia|polonijnym]]{{r|iPSB}} (zob. [[Polacy w Niemczech#Okres zaborów|Polacy w Niemczech w okresie zaborów]]). Od kwietnia 1908 studiował na [[Université de Strasbourg I|Uniwersytecie w Strasburgu]], uzyskując dyplom lekarza w grudniu 1910. W latach 1908–1911 przygotował rozprawę pt. ''Pathologisch-anatomische Befunde bei puerperalen Infektionen'' i otrzymał [[doktor (stopień naukowy)|stopień doktora]] medycyny{{r|iPSB}}. |
||
{{CytatD|''Pathologisch-anatomische Befunde bei puerperalen Infektionen''}} |
|||
i otrzymał [[doktor (stopień naukowy)|stopień doktora]] medycyny{{r|iPSB}}. |
|||
[[Plik:Type I A-V block 5-to-4 Wenckebach periods.png|thumb|240px|„[[Karel Frederik Wenckebach#Osiągnięcia naukowe|Periodyka Wenckebacha]]” na [[Elektrokardiografia|elektrokardiogramie]] w [[Zawał mięśnia sercowego#Zapis EKG|zawale ściany dolnej serca]]]] |
[[Plik:Type I A-V block 5-to-4 Wenckebach periods.png|thumb|240px|„[[Karel Frederik Wenckebach#Osiągnięcia naukowe|Periodyka Wenckebacha]]” na [[Elektrokardiografia|elektrokardiogramie]] w [[Zawał mięśnia sercowego#Zapis EKG|zawale ściany dolnej serca]]]] |
||
W latach 1911–1912 odbył staż w klinice [[interna|chorób wewnętrznych]], pod kierownictwem [[Karel Frederik Wenckebach|Karela F. Wenckebacha]], a następnie otrzymał stanowisko jego [[Asystent (stanowisko na uczelni)|asystenta]], które zajmował od stycznia 1912 do końca [[1918#Wydarzenia w Polsce|lipca 1918 roku]]{{r|iPSB}}. |
W latach 1911–1912 odbył staż w klinice [[interna|chorób wewnętrznych]], pod kierownictwem [[Karel Frederik Wenckebach|Karela F. Wenckebacha]], a następnie otrzymał stanowisko jego [[Asystent (stanowisko na uczelni)|asystenta]], które zajmował od stycznia 1912 do końca [[1918#Wydarzenia w Polsce|lipca 1918 roku]]{{r|iPSB}}. |
||
Linia 38: | Linia 48: | ||
Mściwój Semerau-Siemianowski rozwijał w warszawskiej klinice metody czynnościowych badań [[patologia|patologii]] [[narząd]]ów i [[układ krążenia|układu krążenia]]. Przyczynił się do włączenia EKG do badań klinicznych. Od roku 1920 prowadził (na zlecenie) wykłady nt. [[Badanie fizykalne|fizykalnych badań]] pacjentów interny{{r|iPSB}}. |
Mściwój Semerau-Siemianowski rozwijał w warszawskiej klinice metody czynnościowych badań [[patologia|patologii]] [[narząd]]ów i [[układ krążenia|układu krążenia]]. Przyczynił się do włączenia EKG do badań klinicznych. Od roku 1920 prowadził (na zlecenie) wykłady nt. [[Badanie fizykalne|fizykalnych badań]] pacjentów interny{{r|iPSB}}. |
||
⚫ | W roku 1922 opublikował rozprawę nt.{{r|habilitacja}}''O czynności samoistnie bijących komór sercowych u człowieka :<br />studjum farmakologiczne i patologiczno-fizjologiczne'' która stała się podstawą [[habilitacja|habilitacji]]. Po habilitacji prowadził wykłady z diagnostyki i terapii chorób układu krążenia{{r|iPSB}}. |
||
W roku 1922 opublikował rozprawę nt.{{r|habilitacja}} |
|||
{{CytatD|''O czynności samoistnie bijących komór sercowych u człowieka :<br />studjum farmakologiczne i patologiczno-fizjologiczne}} |
|||
⚫ | Od początku września 1924 roku pracował jako organizator i [[ordynator]] Oddziału Chorób Wewnętrznych, tworzonego w Szpitalu św. Łazarza{{r|św.Łazarz}} na [[Ulica Książęca w Warszawie|ul. Książęcej]]<ref group="uwaga">[[Neorenesans]]owe zabudowania szpitala, zaprojektowane przez [[Henryk Marconi|Henryka Marconiego]] (1792–1863), były położone na terenie byłego [[Park Na Książęcem w Warszawie|ogrodu książęcego]] [[Kazimierz Poniatowski|Kazimierza Poniatowskiego]]. Zostały zniszczone w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]].</ref>, który stał się największym w Warszawie i pierwszym w Polsce oddziałem kardiologicznym, równocześnie pełniącym funkcje ośrodka naukowo-badawczego i leczniczego{{r|iPSB}}. Utworzył [[Diagnostyka laboratoryjna|pracownię analityczną]], [[radiologia|radiologiczną]], elektrograficzną, [[hematologia|hematologiczną]], badań spoczynkowej [[metabolizm|przemiany materii]]{{#tag:ref|„Spoczynkowa przemiana materii” (SPM) ma wartość zbliżoną do „[[podstawowa przemiana materii|podstawowej przemiany materii]]” (PPM); więcej: rozdział ''Podstawowa (PPM) i spoczynkowa (SPM) przemiana materii'' w książce Andrzeja W. Ziemby „Czynniki kształtujące tolerancję glukozy i jej ciepłotwórcze działanie” (2005){{r|SPM}}.|group="uwaga"}} oraz pokój do badań doświadczalnych na zwierzętach{{r|iPSB}}. Pracownie wyposażał częściowo własnym kosztem{{r|Kuch-PTK}}. Jego uczniem był [[Zdzisław Askanas]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.ptkardio.pl/Zdzislaw_Askanas_1910_1974_-692 | autor = [[Jerzy Kuch]] | tytuł = Sylwetki wybitnych polskich kardiologów - Zdzisław Askanas (1910-1974) | opublikowany = ptkardio.pl | data = 8 grudnia 2004 | data dostępu = 2018-12-18 | archiwum = https://web.archive.org/web/20181218193643/https://www.ptkardio.pl/Zdzislaw_Askanas_1910_1974_-692 | zarchiwizowano = 2018-12-18}}</ref>. |
||
⚫ | |||
⚫ | Od początku września 1924 roku pracował jako |
||
W Uniwersytecie Warszawskim prowadził – od roku 1929 jako profesor tytularny – wykłady terapii ogólnej (1924–1927), klinikę propedeutyczną (1927–1929), klinikę diagnostyczną (1929–1932) i klinikę terapeutyczną (1932–1935){{r|iPSB}}. W roku 1935 wycofał się z zajęć dydaktycznych i poświęcił kardiologii i kształceniu podyplomowemu (w latach 1936–1938 prowadził dwutygodniowe jesienne ogólnopolskie kursy kardiologiczne dla lekarzy){{r|iPSB}}. |
W Uniwersytecie Warszawskim prowadził – od roku 1929 jako profesor tytularny – wykłady terapii ogólnej (1924–1927), klinikę propedeutyczną (1927–1929), klinikę diagnostyczną (1929–1932) i klinikę terapeutyczną (1932–1935){{r|iPSB}}. W roku 1935 wycofał się z zajęć dydaktycznych i poświęcił kardiologii i kształceniu podyplomowemu (w latach 1936–1938 prowadził dwutygodniowe jesienne ogólnopolskie kursy kardiologiczne dla lekarzy){{r|iPSB}}. |
||
Linia 48: | Linia 57: | ||
=== II wojna światowa === |
=== II wojna światowa === |
||
W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie. Początkowo był nadal ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Św. Łazarza. W lutym 1940 roku został zawieszony w swoich czynnościach z powodu odmowy podpisania ''Reichslisty'' (zob. [[Volkslista]], [[Volksdeutsche]]) i do roku 1942 utrzymywał rodzinę z lekarskiej praktyki prywatnej. W latach 1942–1944 ponownie został ordynatorem Oddziału w Szpitalu św. Łazarza, który działał wówczas przy [[Ulica Leszno w Warszawie|ul. Leszno]]{{r|iPSB}}{{#tag:ref|Szpital Św. Łazarza, mieszczący się pierwotnie przy [[Ulica Książęca w Warszawie|ul. Książęcej 2]], przeniesiono na [[Wola (Warszawa)|Wolę]] w roku 1941. Zajął budynek przy skrzyżowaniu ulic [[Ulica Leszno w Warszawie|Leszno]] i [[ulica Karolkowa w Warszawie|Karolkowej]], w którym wcześniej znajdował się Zakład dla Dzieci i Starców Żydowskich, przeniesiony do [[Getto warszawskie|getta]]{{r|SzpŚwŁazarza}} (zob. też [[Szpitale na Woli w czasie powstania warszawskiego#Szpital św. Łazarza|Szpital św. Łazarza w czasie powstania warszawskiego]]).|group="uwaga"}} . |
W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie. Początkowo był nadal ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Św. Łazarza. W lutym 1940 roku został zawieszony w swoich czynnościach z powodu odmowy podpisania ''Reichslisty'' (zob. [[Volkslista]], [[Volksdeutsche]]) i do roku 1942 utrzymywał rodzinę z lekarskiej praktyki prywatnej. W latach 1942–1944 ponownie został ordynatorem Oddziału w Szpitalu św. Łazarza, który działał wówczas przy [[Ulica Leszno w Warszawie|ul. Leszno]]{{r|iPSB}}{{#tag:ref|Szpital Św. Łazarza, mieszczący się pierwotnie przy [[Ulica Książęca w Warszawie|ul. Książęcej 2]], przeniesiono na [[Wola (Warszawa)|Wolę]] w roku 1941. Zajął budynek przy skrzyżowaniu ulic [[Ulica Leszno w Warszawie|Leszno]] i [[ulica Karolkowa w Warszawie|Karolkowej]], w którym wcześniej znajdował się Zakład dla Dzieci i Starców Żydowskich, przeniesiony do [[Getto warszawskie|getta]]{{r|SzpŚwŁazarza}} (zob. też [[Szpitale na Woli w czasie powstania warszawskiego#Szpital św. Łazarza|Szpital św. Łazarza w czasie powstania warszawskiego]]).|group="uwaga"}}. Na Oddziale prowadził zajęcia dydaktyczne ze studentami tajnych uniwersytetów – [[Uniwersytet Warszawski#Okres II wojny światowej (1939–1945)|UW]] i [[Uniwersytet Ziem Zachodnich|Uniwersytetu Ziem Zachodnich]], ukrywał osoby poszukiwane przez [[gestapo]]. Udzielał medycznej [[Polska pomoc Żydom w czasie II wojny światowej#Pomoc bezpośrednia|pomocy Żydom]] w [[Getto warszawskie|getcie]], przedostając się do chorych ukrytymi przejściami{{r|iPSB}}. Mieszkał w willi na [[Ochota|Ochocie]], przy [[Ulica Ludwika Krzywickiego w Warszawie|ul. Krzywickiego]] (wówczas ul. Sucha). Córka uczęszczała do [[Prywatna Żeńska Szkoła im. Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie|szkoły Cecylii Plater-Zyberkówny]]{{r|Bogna}}, synowie{{r|Bogna|Janusz|Leszek}} – do [[Szkoła Inżynierska im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda|Szkoły Wawelberga]]. Wszyscy byli czynni w konspiracji. W domu spotykała się grupa łączniczek–sanitariuszek [[Armia Krajowa|AK]] oraz pluton [[Batalion Golski|batalionu pancernego „Golski”]], do którego należeli synowie{{r|Janusz|Leszek}} – willę wybrano na punkt zborny plutonu{{r|kardiologiapolska}}. Skrytki na strychu były konspiracyjnymi magazynami (m.in. broni){{r|Bogna}}. [[Kalendarium powstania warszawskiego – 1 sierpnia|W pierwszym dniu powstania]] nie otrzymano oczekiwanej dostawy broni{{r|Bogna}}. |
||
Na Oddziale prowadził zajęcia dydaktyczne ze studentami tajnych uniwersytetów – [[Uniwersytet Warszawski#Okres II wojny światowej (1939–1945)|UW]] i [[Uniwersytet Ziem Zachodnich|Uniwersytetu Ziem Zachodnich]], ukrywał osoby poszukiwane przez [[gestapo]]. Udzielał medycznej [[Polska pomoc Żydom w czasie II wojny światowej#Pomoc bezpośrednia|pomocy Żydom]] w [[Getto warszawskie|getcie]], przedostając się do chorych ukrytymi przejściami{{r|iPSB}}. Mieszkał w willi na [[Ochota (Warszawa)|Ochocie]], przy [[Ulica Ludwika Krzywickiego w Warszawie|ul. Krzywickiego]] (wówczas ul. Sucha). Córka uczęszczała do [[Prywatna Żeńska Szkoła im. Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie|szkoły Cecylii Plater-Zyberkówny]]{{r|Bogna}}, synowie{{r|Bogna|Janusz|Leszek}} – do [[Szkoła Wawelberga i Rotwanda|Szkoły Wawelberga]]. Wszyscy byli czynni w konspiracji. W domu spotykała się grupa łączniczek–sanitariuszek [[Armia Krajowa|AK]] oraz pluton [[Batalion Golski|batalionu pancernego „Golski”]], do którego należeli synowie {{r|Janusz|Leszek}} – willę wybrano na punkt zborny plutonu{{r|kardiologiapolska}}. Skrytki na strychu były konspiracyjnymi magazynami (m.in. broni){{r|Bogna}}. [[Kalendarium powstania warszawskiego – 1 sierpnia|W pierwszym dniu powstania]] nie otrzymano oczekiwanej dostawy broni{{r|Bogna}}. |
|||
[[Plik:Pruszkow Transit Camp Red Cross Nurse.jpg|thumb|[[Wypędzenie ludności Warszawy|Wysiedlona Warszawianka]] z dzieckiem i siostrą [[Polski Czerwony Krzyż|PCK]] w drodze do [[Dulag 121 Pruszków]]]] |
[[Plik:Pruszkow Transit Camp Red Cross Nurse.jpg|thumb|[[Wypędzenie ludności Warszawy|Wysiedlona Warszawianka]] z dzieckiem i siostrą [[Polski Czerwony Krzyż|PCK]] w drodze do [[Dulag 121 Pruszków]]]] |
||
W [[Kalendarium powstania warszawskiego – 2 sierpnia|drugim dniu]] dom otoczyli Niemcy ( |
W [[Kalendarium powstania warszawskiego – 2 sierpnia|drugim dniu]] dom otoczyli Niemcy (Waffen SS). Dwaj młodsi synowie prof. Semerau-Siemianowskiego, którzy podjęli próby przedostania się do walczących powstańców, ponieśli śmierć. W domu pozostało ponad 20 żołnierzy AK, przez ok. 10 dni skutecznie ukrywanych przed niemieckimi patrolami (stopniowo wydostawali się z okrążenia){{r|iPSB|Bogna}}. W tych dniach Mściwój Semerau-Siemianowski i trzeci syn, Zbigniew, pełnili służbę medyczną w szpitalu polowym przy ul. Koszykowej{{r|Koszykowa}}. |
||
Około [[Kalendarium powstania warszawskiego – 20 sierpnia|20 sierpnia]] rodzina została eksmitowana z domu i skierowana do [[Dulag 121 Pruszków|obozu w Pruszkowie]]{{r|Bogna}}. |
Około [[Kalendarium powstania warszawskiego – 20 sierpnia|20 sierpnia]] rodzina została eksmitowana z domu i skierowana do [[Dulag 121 Pruszków|obozu w Pruszkowie]]{{r|Bogna}}. |
||
Wszyscy uciekli z pociągu, wyskakując na [[Ursus (Warszawa)|stacji Ursus]]. Mściwój Semerau-Siemianowski podjął pracę jako jedyny polski lekarz w obozie przejściowym „Ursus” – filii obozu Pruszkowskiego (córka pracowała jako pielęgniarka{{r|Bogna}}). W październiku 1944, na prośbę [[Rada Główna Opiekuńcza|Rady Głównej Opiekuńczej]], zajął stanowisko naczelnego lekarza obozu{{r|iPSB}}, a wkrótce potem wyjechał do [[Zakopane]]go. Od 10 września pracował w zakopiańskiej przychodni [[Polski Czerwony Krzyż|Polskiego Czerwonego Krzyża]]{{r|iPSB|Bogna}}. |
Wszyscy uciekli z pociągu, wyskakując na [[Ursus (Warszawa)|stacji Ursus]]. Mściwój Semerau-Siemianowski podjął pracę jako jedyny polski lekarz w obozie przejściowym „Ursus” – filii obozu Pruszkowskiego (córka pracowała jako pielęgniarka{{r|Bogna}}). W październiku 1944, na prośbę [[Rada Główna Opiekuńcza (1940–1945)|Rady Głównej Opiekuńczej]], zajął stanowisko naczelnego lekarza obozu{{r|iPSB}}, a wkrótce potem wyjechał do [[Zakopane]]go. Od 10 września pracował w zakopiańskiej przychodni [[Polski Czerwony Krzyż|Polskiego Czerwonego Krzyża]]{{r|iPSB|Bogna}}. |
||
=== Po II wojnie światowej === |
=== Po II wojnie światowej === |
||
[[Plik:Mściwój Semerau-Siemianowski grób.jpg|thumb|Grób Mściwoja Semerau-Siemianowskiego grób na cmentarzu Powązkowskim]] |
|||
W roku 1945 został przewodniczącym Łódzkiego Naukowego Towarzystwa Lekarskiego. W kolejnych latach był, jako [[profesor zwyczajny]], kierownikiem II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]] (1945–1946) i kierownikiem II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych [[Gdański Uniwersytet Medyczny|Akademii Medycznej w Gdańsku]] (1946–1948). |
W roku 1945 został przewodniczącym Łódzkiego Naukowego Towarzystwa Lekarskiego. W kolejnych latach był, jako [[Profesor (stanowisko)|profesor zwyczajny]], kierownikiem II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytetu Łódzkiego]] (1945–1946) i kierownikiem II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych [[Gdański Uniwersytet Medyczny|Akademii Medycznej w Gdańsku]] (1946–1948). |
||
Do Warszawy wrócił w roku 1948. Objął kierownictwo II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego, które zajmował do roku 1953){{r|Kuch-PTK}}. Uruchomił pracownie naukowe, w których stosowano i rozwijano nowoczesne metody badawcze (np. [[flebografia]], [[kapilaroskopia]], [[sfigmografia]], [[fonokardiografia]]; zob [[polikardiografia]]). Klinika zyskała uznanie w Polsce i Europie. Wyniki prowadzonych badań miały |
Do Warszawy wrócił w roku 1948. Objął kierownictwo II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego, które zajmował do roku 1953){{r|Kuch-PTK}}. Uruchomił pracownie naukowe, w których stosowano i rozwijano nowoczesne metody badawcze (np. [[flebografia]], [[kapilaroskopia]], [[sfigmografia]], [[fonokardiografia]]; zob [[polikardiografia]]). Klinika zyskała uznanie w Polsce i Europie. Wyniki prowadzonych badań miały wpływ na kierunki dalszych prac naukowych, w tym na rozwój [[Kardiologia nieinwazyjna|kardiologii nieinwazyjnej]]{{r|Kuch-PTK}}. |
||
W 1952 r. został członkiem tytularnym [[Polska Akademia Nauk|PAN]]<ref name="PAN">{{cytuj | tytuł = Semerau-Siemianowski, Mściwoj|praca= Członkowie Polskiej Akademii Nauk | data dostępu = 2021-10-12 | opublikowany = PAN| url = https://czlonkowie.pan.pl/czlonkowie/sites/WynikiWyszukiwania.html?s=SEMERAU-SIEMIANOWSKI%2C+M%C5%9Bciwoj}}</ref>. |
|||
== Dorobek naukowy == |
== Dorobek naukowy == |
||
Linia 82: | Linia 93: | ||
Otrzymał m.in.{{r|iPSB}}: |
Otrzymał m.in.{{r|iPSB}}: |
||
* [[Krzyż Zasługi|Złoty Krzyż Zasługi]] (1937) |
* [[Krzyż Zasługi|Złoty Krzyż Zasługi]] (1937) |
||
* [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]] (1952) |
* [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski]] (1952)<ref>Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 maja 1952 r. o nadaniu odznaczeń państwowych ({{Monitor Polski|1952|57|876}}).</ref> |
||
== Upamiętnienie == |
== Upamiętnienie == |
||
W latach 1955–2013 ukazały się m.in. publikacje{{r|Semerau-Siemian}}: |
W latach 1955–2013 ukazały się m.in. publikacje{{r|Semerau-Siemian}}: |
||
Linia 90: | Linia 102: | ||
* Eugene J. Kucharz, Marc A. Shampo, Robert A. Kyle, ''Semerau-Siemianowski : Polish cardiologist'', Mayo Clinic proceedings, Vol. 66, no. 10 (Oct. 1991) p. 1046 |
* Eugene J. Kucharz, Marc A. Shampo, Robert A. Kyle, ''Semerau-Siemianowski : Polish cardiologist'', Mayo Clinic proceedings, Vol. 66, no. 10 (Oct. 1991) p. 1046 |
||
* Eugene J. Kucharz, ''Profesor Mściwój Semerau-Siemianowski : życie i działalność członka honorowego Towarzystwa Internistow Polskich'', Polskie archiwum medycyny wewnętrznej, Vol. 94, no. 3 (Sep. 1995) p. 283–286 |
* Eugene J. Kucharz, ''Profesor Mściwój Semerau-Siemianowski : życie i działalność członka honorowego Towarzystwa Internistow Polskich'', Polskie archiwum medycyny wewnętrznej, Vol. 94, no. 3 (Sep. 1995) p. 283–286 |
||
* Jerzy Supady, ''Distinguished Polish internists: Witold E. Orlowski and Msciwoj M. Semerau-Siemianowski'', Polskie archiwum medycyny |
* Jerzy Supady, ''Distinguished Polish internists: Witold E. Orlowski and Msciwoj M. Semerau-Siemianowski'', Polskie archiwum medycyny wewnętrznej. Archives Polonaises de médecine interne. Polish archives of internal medicine. 123, Part 7/8 (2013): 347–349, Warszawa, PZWL |
||
W roku 2007, w artykule pt. „Złoty Jubileusz Kardiologii Polskiej” (pierwszy numer KP ukazał się w 1957 roku) prof. Leszek Ceremużyński napisał m.in.{{r|kardiologiapolska}}: |
W roku 2007, w artykule pt. „Złoty Jubileusz Kardiologii Polskiej” (pierwszy numer KP ukazał się w 1957 roku) prof. Leszek Ceremużyński napisał m.in.{{r|kardiologiapolska}}: |
||
{{Cytat |
|||
|treść = ''W Polsce opiekunem, a właściwie ojcem raczkującej kardiologii był prof. Mściwój Semerau-Siemianowski (1885–1953), czołowy internista europejski … inicjator pierwszego jej pisma … Choć położył fundamenty pod KP, nie dane mu było cieszyć się z jej narodzin. Udręczony przez wojenne przeżycia, a potem prześladowany przez Urząd Bezpieczeństwa zmarł po kolejnym zawale serca.'' |
|||
|styl = środek |
|||
⚫ | |||
== Życie rodzinne == |
== Życie rodzinne == |
||
[[Plik:Mściwój Semerau-Siemianowski grób.jpg|thumb|upright|Grób Mściwoja Semerau-Siemianowskiego grób na cmentarzu Powązkowskim]] |
|||
Ożenił się w roku 1912 z Antoniną Hulewicz [[Nowina (herb szlachecki)|h. Nowina]] (1890–1978). |
Ożenił się w roku 1912 z Antoniną Hulewicz [[Nowina (herb szlachecki)|h. Nowina]] (1890–1978). |
||
Małżeństwo miało pięcioro dzieci{{r|Minakowski}}: |
Małżeństwo miało pięcioro dzieci{{r|Minakowski}}: |
||
Linia 106: | Linia 122: | ||
Uprawiał [[Turystyka kwalifikowana|turystykę górską]] i [[alpinizm]]{{r|iPSB}}. |
Uprawiał [[Turystyka kwalifikowana|turystykę górską]] i [[alpinizm]]{{r|iPSB}}. |
||
Zmarł 20 czerwca 1953 roku w Warszawie. Został pochowany na [[Cmentarz Powązkowski w Warszawie| |
Zmarł 20 czerwca 1953 roku w Warszawie. Został pochowany na [[Cmentarz Powązkowski w Warszawie|cmentarzu Powązkowskim]] (kwatera 221/3/13){{r|iPSB}}. |
||
== Uwagi == |
|||
{{Uwagi}} |
|||
== Przypisy == |
|||
<references> |
|||
* <ref name="SPM">{{Cytuj stronę | url = https://wikivid.eu/wikivid/files/users/1452/vids/5095/22_3.1_ZPZ_tresc_Przemiany_metaboliczne_organizmu.pdf | tytuł = Przemiany metaboliczne organizmu | data = 2015-10-15 | praca = Projekt „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie” | opublikowany = EduPunk | data dostępu = 2017-02-23}}</ref> |
|||
* <ref name="SPM">{{Cytuj książkę | autor = Andrzej W. Ziemba | tytuł = Czynniki kształtujące tolerancję glukozy i jej ciepłotwórcze działanie | wydawca = Wydawnictwo Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN | miejsce = Warszawa | data = 2005 | strony = 24–25 | isbn = 83-908527-6-4 | url=http://rcin.org.pl/Content/8462/WA697_4811_ZS265_Czyn-ksztal-Ziemba_l.pdf}}</ref> |
|||
* <ref name="Zbigniew">{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/zbigniew-semerau-siemianowski | tytuł = Zbigniew Semerau-Siemianowski (1915–1990) | autor = Krystyna Cedro-Ceremużyńska | praca = i[[Polski Słownik Biograficzny|PSB]] | opublikowany = Narodowy Instytut Audiowizualny | data dostępu = 2017-02-23}}</ref> |
* <ref name="Zbigniew">{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/zbigniew-semerau-siemianowski | tytuł = Zbigniew Semerau-Siemianowski (1915–1990) | autor = Krystyna Cedro-Ceremużyńska | praca = i[[Polski Słownik Biograficzny|PSB]] | opublikowany = Narodowy Instytut Audiowizualny | data dostępu = 2017-02-23}}</ref> |
||
* <ref name="Koszykowa">{{Cytuj stronę | url = http://www.szpitale1944.pl/i/578,szpital-polowy-koszykowa-78 | tytuł = Szpital polowy Koszykowa 78 | praca = Szpitale Polowe 1944 | opublikowany = Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe | data dostępu = 2017-02-23}}</ref> |
* <ref name="Koszykowa">{{Cytuj stronę | url = http://www.szpitale1944.pl/i/578,szpital-polowy-koszykowa-78 | tytuł = Szpital polowy Koszykowa 78 | praca = Szpitale Polowe 1944 | opublikowany = Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe | data dostępu = 2017-02-23}}</ref> |
||
* <ref name="kardiologiapolska">{{Cytuj stronę | url = https://ojs.kardiologiapolska.pl/kp/about/history | tytuł = Złoty Jubileusz Kardiologii Polskiej | autor = prof. dr hab.n.med. Leszek Ceremużyński | praca = Tekst artykułu w: Kardiologia Polska 2007; 65: 8 p. 1025 - 1028 | data dostępu = 2017-02-23}}</ref> |
* <ref name="kardiologiapolska">{{Cytuj stronę | url = https://ojs.kardiologiapolska.pl/kp/about/history | tytuł = Złoty Jubileusz Kardiologii Polskiej | autor = prof. dr hab.n.med. Leszek Ceremużyński | praca = Tekst artykułu w: Kardiologia Polska 2007; 65: 8 p. 1025 - 1028 | data dostępu = 2017-02-23 | archiwum = https://web.archive.org/web/20131113145225/http://ojs.kardiologiapolska.pl/kp/about/history | zarchiwizowano = 2013-11-13}}</ref> |
||
* <ref name="SzpŚwŁazarza">{{Cytuj stronę | url = http://www.szpitale1944.pl/i/21,szpital-sw-lazarza | tytuł = Szpital Św. Łazarza | praca = Szpitale Polowe 1944 | opublikowany = |
* <ref name="SzpŚwŁazarza">{{Cytuj stronę | url = http://www.szpitale1944.pl/i/21,szpital-sw-lazarza | tytuł = Szpital Św. Łazarza | praca = Szpitale Polowe 1944 | opublikowany = Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe | data dostępu = 2017-02-21}}</ref> |
||
* <ref name="św.Łazarz">{{Cytuj stronę | url = http://warszawa.wikia.com/wiki/Szpital_%C5%9Bw._%C5%81azarza | tytuł = Szpital św. Łazarza | praca = Warszawikia; Wszystko o Warszawie | data dostępu = 2017-02-20}}</ref> |
* <ref name="św.Łazarz">{{Cytuj stronę | url = http://warszawa.wikia.com/wiki/Szpital_%C5%9Bw._%C5%81azarza | tytuł = Szpital św. Łazarza | praca = Warszawikia; Wszystko o Warszawie | data dostępu = 2017-02-20}}</ref> |
||
* <ref name="Kuch-PTK">{{Cytuj stronę | url = http://www.ptkardio.pl/Msciwoj_Semerau_Siemianowski_1885_1953_-688 | tytuł = Sylwetka Prof. Mściwoja Semerau-Siemianowskiego – współtwórcy Kliniki Kardiologii | autor = [[Jerzy Kuch]] | praca = Witryna internetowa [[Polskie Towarzystwo Kardiologiczne|Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego]] | opublikowany = PTK | data dostępu = 2017-02-20}} [http://www.kardiologia.umed.pl/?plik=klinika_prof_m_semeau&d=doc kopia na www.kardiologia.umed.pl]</ref> |
* <ref name="Kuch-PTK">{{Cytuj stronę | url = http://www.ptkardio.pl/Msciwoj_Semerau_Siemianowski_1885_1953_-688 | tytuł = Sylwetka Prof. Mściwoja Semerau-Siemianowskiego – współtwórcy Kliniki Kardiologii | autor = [[Jerzy Kuch]] | praca = Witryna internetowa [[Polskie Towarzystwo Kardiologiczne|Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego]] | opublikowany = PTK | data dostępu = 2017-02-20}} [http://www.kardiologia.umed.pl/?plik=klinika_prof_m_semeau&d=doc kopia na www.kardiologia.umed.pl]</ref> |
||
* <ref name="Rzętkowski">{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/kazimierz-bruno-rzetkowski | tytuł = Kazimierz Rzętkowski (1870–1924) | autor = Teresa Ostrowska | praca = [[Polski Słownik Biograficzny]], iPSB | opublikowany = [[Narodowy Instytut Audiowizualny]] | data dostępu = 2017-02-19}}</ref> |
* <ref name="Rzętkowski">{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/kazimierz-bruno-rzetkowski | tytuł = Kazimierz Rzętkowski (1870–1924) | autor = Teresa Ostrowska | praca = [[Polski Słownik Biograficzny]], iPSB | opublikowany = [[Narodowy Instytut Audiowizualny]] | data dostępu = 2017-02-19}}</ref> |
||
* <ref name="iPSB">{{Cytuj stronę | url = http://ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/msciwoj-maria-tadeusz-semerau-siemianowski | tytuł = Mściwój Maria Tadeusz Semerau-Siemianowski | autor = Teresa Ostrowska | praca = i [[Polski Słownik Biograficzny|PSB]] | opublikowany = [[Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk|Instytut Historii PAN]], [[Narodowy Instytut Audiowizualny]] |
* <ref name="iPSB">{{Cytuj stronę | url = http://ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/msciwoj-maria-tadeusz-semerau-siemianowski | tytuł = Mściwój Maria Tadeusz Semerau-Siemianowski | autor = Teresa Ostrowska | praca = i [[Polski Słownik Biograficzny|PSB]] | opublikowany = [[Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk|Instytut Historii PAN]], [[Narodowy Instytut Audiowizualny]] | data dostępu = 2017-02-18}}</ref> |
||
* <ref name="Semerau-Siemian">{{Cytuj stronę | url = http://www.worldcat.org/search?q=M%C5%9Bciw%C3%B3j+Semerau-Siemianowski&qt=results_page | tytuł = Mściwój Semerau-Siemianowski | data = | praca = Online Computer Library Center, Inc. | data dostępu = 2017-02-22}}</ref> |
* <ref name="Semerau-Siemian">{{Cytuj stronę | url = http://www.worldcat.org/search?q=M%C5%9Bciw%C3%B3j+Semerau-Siemianowski&qt=results_page | tytuł = Mściwój Semerau-Siemianowski | data = | praca = Online Computer Library Center, Inc. | data dostępu = 2017-02-22}}</ref> |
||
* <ref name="habilitacja">{{Cytuj stronę | url = http://www.worldcat.org/title/o-czynnosci-samoistnie-bijacych-komor-sercowych-u-czowieka-studjum-farmakologiczne-i-patologiczno-fizjologiczne/oclc/899920345/editions?referer=di&editionsView=true | tytuł = O czynności samoistnie bijących komór sercowych u człowieka : studjum farmakologiczne i patologiczno-fizjologiczne | autor = Mściwój Semerau-Siemianowski | data = 1922, 1923 | praca = Informacje bibliograficzne na [[WorldCat]] | opublikowany = www.worldcat.org | data dostępu = 2017-02-21}}</ref> |
* <ref name="habilitacja">{{Cytuj stronę | url = http://www.worldcat.org/title/o-czynnosci-samoistnie-bijacych-komor-sercowych-u-czowieka-studjum-farmakologiczne-i-patologiczno-fizjologiczne/oclc/899920345/editions?referer=di&editionsView=true | tytuł = O czynności samoistnie bijących komór sercowych u człowieka : studjum farmakologiczne i patologiczno-fizjologiczne | autor = Mściwój Semerau-Siemianowski | data = 1922, 1923 | praca = Informacje bibliograficzne na [[WorldCat]] | opublikowany = www.worldcat.org | data dostępu = 2017-02-21}}</ref> |
||
Linia 126: | Linia 144: | ||
* <ref name="Janusz">{{Cytuj stronę | url = http://www.1944.pl/powstancze-biogramy/janusz-semerau-siemianowski,39647.html | tytuł = Janusz Semerau-Siemianowski | praca = Powstańcze Biogramy | opublikowany = [[Muzeum Powstania Warszawskiego]] | data dostępu = 2017-02-19}}</ref> |
* <ref name="Janusz">{{Cytuj stronę | url = http://www.1944.pl/powstancze-biogramy/janusz-semerau-siemianowski,39647.html | tytuł = Janusz Semerau-Siemianowski | praca = Powstańcze Biogramy | opublikowany = [[Muzeum Powstania Warszawskiego]] | data dostępu = 2017-02-19}}</ref> |
||
* <ref name="Leszek">{{Cytuj stronę | url = http://www.1944.pl/powstancze-biogramy/leszek-semerau-siemianowski,39648.html | tytuł = Leszek Semerau-Siemianowski | praca = Powstańcze Biogramy | opublikowany = [[Muzeum Powstania Warszawskiego]] | data dostępu = 2017-02-19}}</ref> |
* <ref name="Leszek">{{Cytuj stronę | url = http://www.1944.pl/powstancze-biogramy/leszek-semerau-siemianowski,39648.html | tytuł = Leszek Semerau-Siemianowski | praca = Powstańcze Biogramy | opublikowany = [[Muzeum Powstania Warszawskiego]] | data dostępu = 2017-02-19}}</ref> |
||
</references> |
|||
⚫ | |||
== Linki zewnętrzne == |
|||
* [https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/msciwoj-semerau-siemianowski-1885-1953-lekarz-internista-kardiolog Mściwój Semerau-Siemianowski], Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-30]. |
|||
{{kontrola autorytatywna}} |
{{kontrola autorytatywna}} |
||
{{SORTUJ:Semerau-Siemianowski. Mściwój}} |
{{SORTUJ:Semerau-Siemianowski. Mściwój}} |
||
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Strasburgu]] |
|||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Członkowie tytularni PAN]] |
||
[[Kategoria:Lekarze w powstaniu warszawskim]] |
[[Kategoria:Lekarze w powstaniu warszawskim]] |
||
⚫ | |||
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)]] |
|||
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)]] |
|||
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie]] |
|||
[[Kategoria:Polscy kardiolodzy]] |
[[Kategoria:Polscy kardiolodzy]] |
||
[[Kategoria:Uczestnicy tajnego nauczania na ziemiach polskich 1939–1945]] |
[[Kategoria:Uczestnicy tajnego nauczania na ziemiach polskich 1939–1945]] |
||
⚫ | |||
[[Kategoria:Wykładowcy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego]] |
[[Kategoria:Wykładowcy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego]] |
||
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Łódzkiego]] |
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Łódzkiego]] |
||
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Warszawskiego]] |
[[Kategoria:Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1885]] |
|||
[[Kategoria:Zmarli w 1953]] |
[[Kategoria:Zmarli w 1953]] |
Aktualna wersja na dzień 18:51, 23 lip 2024
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk medycznych | |
Specjalność: kardiologia | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1911 |
Habilitacja |
1922 |
Profesura |
1929 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Université de Strasbourg I, |
Odznaczenia | |
Mściwój Semerau-Siemianowski, Mściwój Maria Tadeusz Semerau-Siemianowski (ur. 19 maja 1885 w Ruse, Bułgaria, wówczas Ruszczuk, zm. 20 czerwca 1953 w Warszawie) – polski[a] internista, kardiolog, jeden z pionierów zastosowań elektrokardiografii do badań klinicznych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Ziem Zachodnich, Uniwersytetu Łódzkiego, Akademii Lekarskiej w Gdańsku; inicjator utworzenia Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego i wydawania czasopisma Kardiologia Polska.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Okres zaborów
[edytuj | edytuj kod]Był synem Władysława Semerau-Siemianowskiego (lekarz, numizmatyk; 1849–1937) i Józefy z domu Rojewskiej (1860–1891)[1][2]. Chodził do szkół w Salonikach i Poznaniu, a następnie – do matury w roku 1904 – w Saverne (Alzacja). Podjął studia na Königliche Technische Hochschule w Charlottenburgu (zob. historia Berlińskiego Uniwersytetu Technicznego), ale po roku przeniósł się na studia medyczne[b]. Konieczność ponownej zmiany uczelni była prawdopodobnie związana z jego przynależnością do Związku Młodzieży Polskiej „Zet” i z działalnością oświatową w środowisku polonijnym[1] (zob. Polacy w Niemczech w okresie zaborów). Od kwietnia 1908 studiował na Uniwersytecie w Strasburgu, uzyskując dyplom lekarza w grudniu 1910. W latach 1908–1911 przygotował rozprawę pt. Pathologisch-anatomische Befunde bei puerperalen Infektionen i otrzymał stopień doktora medycyny[1].
W latach 1911–1912 odbył staż w klinice chorób wewnętrznych, pod kierownictwem Karela F. Wenckebacha, a następnie otrzymał stanowisko jego asystenta, które zajmował od stycznia 1912 do końca lipca 1918 roku[1].
II Rzeczpospolita
[edytuj | edytuj kod]Od początku roku akademickiego 1918/1919 pracował w II Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego, zorganizowanej w Szpitalu św. Ducha przy ul. Elektoralnej[3]. Uczestniczył w jej organizacji jako adiunkt prof. Kazimierza Rzętkowskiego (1870–1924), wybitnego klinicysty, zainteresowanego elektrokardiografią (EKG) od roku 1909, gdy zetknął się z nią po raz pierwszy w Zakładzie Fizjologii UJ u Napoleona Cybulskiego. Kazimierz Rzętkowski stworzył szkołę naukową, do której należeli, poza Semerau-Siemianowskim: Klemens Gerner, Marceli Landsberg, Jan Roguski, Janina Misiewicz, Klementyna Rachoniowa i inni[3].
Mściwój Semerau-Siemianowski rozwijał w warszawskiej klinice metody czynnościowych badań patologii narządów i układu krążenia. Przyczynił się do włączenia EKG do badań klinicznych. Od roku 1920 prowadził (na zlecenie) wykłady nt. fizykalnych badań pacjentów interny[1].
W roku 1922 opublikował rozprawę nt.[4]O czynności samoistnie bijących komór sercowych u człowieka :
studjum farmakologiczne i patologiczno-fizjologiczne która stała się podstawą habilitacji. Po habilitacji prowadził wykłady z diagnostyki i terapii chorób układu krążenia[1].
Od początku września 1924 roku pracował jako organizator i ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych, tworzonego w Szpitalu św. Łazarza[5] na ul. Książęcej[c], który stał się największym w Warszawie i pierwszym w Polsce oddziałem kardiologicznym, równocześnie pełniącym funkcje ośrodka naukowo-badawczego i leczniczego[1]. Utworzył pracownię analityczną, radiologiczną, elektrograficzną, hematologiczną, badań spoczynkowej przemiany materii[d] oraz pokój do badań doświadczalnych na zwierzętach[1]. Pracownie wyposażał częściowo własnym kosztem[7]. Jego uczniem był Zdzisław Askanas[8].
W Uniwersytecie Warszawskim prowadził – od roku 1929 jako profesor tytularny – wykłady terapii ogólnej (1924–1927), klinikę propedeutyczną (1927–1929), klinikę diagnostyczną (1929–1932) i klinikę terapeutyczną (1932–1935)[1]. W roku 1935 wycofał się z zajęć dydaktycznych i poświęcił kardiologii i kształceniu podyplomowemu (w latach 1936–1938 prowadził dwutygodniowe jesienne ogólnopolskie kursy kardiologiczne dla lekarzy)[1].
W roku 1936 uczestniczył w jubileuszowym zjeździe Związku Młodzieży Polskiej w Warszawie[1].
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie. Początkowo był nadal ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Św. Łazarza. W lutym 1940 roku został zawieszony w swoich czynnościach z powodu odmowy podpisania Reichslisty (zob. Volkslista, Volksdeutsche) i do roku 1942 utrzymywał rodzinę z lekarskiej praktyki prywatnej. W latach 1942–1944 ponownie został ordynatorem Oddziału w Szpitalu św. Łazarza, który działał wówczas przy ul. Leszno[1][e]. Na Oddziale prowadził zajęcia dydaktyczne ze studentami tajnych uniwersytetów – UW i Uniwersytetu Ziem Zachodnich, ukrywał osoby poszukiwane przez gestapo. Udzielał medycznej pomocy Żydom w getcie, przedostając się do chorych ukrytymi przejściami[1]. Mieszkał w willi na Ochocie, przy ul. Krzywickiego (wówczas ul. Sucha). Córka uczęszczała do szkoły Cecylii Plater-Zyberkówny[10], synowie[10][11][12] – do Szkoły Wawelberga. Wszyscy byli czynni w konspiracji. W domu spotykała się grupa łączniczek–sanitariuszek AK oraz pluton batalionu pancernego „Golski”, do którego należeli synowie[11][12] – willę wybrano na punkt zborny plutonu[13]. Skrytki na strychu były konspiracyjnymi magazynami (m.in. broni)[10]. W pierwszym dniu powstania nie otrzymano oczekiwanej dostawy broni[10].
W drugim dniu dom otoczyli Niemcy (Waffen SS). Dwaj młodsi synowie prof. Semerau-Siemianowskiego, którzy podjęli próby przedostania się do walczących powstańców, ponieśli śmierć. W domu pozostało ponad 20 żołnierzy AK, przez ok. 10 dni skutecznie ukrywanych przed niemieckimi patrolami (stopniowo wydostawali się z okrążenia)[1][10]. W tych dniach Mściwój Semerau-Siemianowski i trzeci syn, Zbigniew, pełnili służbę medyczną w szpitalu polowym przy ul. Koszykowej[14].
Około 20 sierpnia rodzina została eksmitowana z domu i skierowana do obozu w Pruszkowie[10].
Wszyscy uciekli z pociągu, wyskakując na stacji Ursus. Mściwój Semerau-Siemianowski podjął pracę jako jedyny polski lekarz w obozie przejściowym „Ursus” – filii obozu Pruszkowskiego (córka pracowała jako pielęgniarka[10]). W październiku 1944, na prośbę Rady Głównej Opiekuńczej, zajął stanowisko naczelnego lekarza obozu[1], a wkrótce potem wyjechał do Zakopanego. Od 10 września pracował w zakopiańskiej przychodni Polskiego Czerwonego Krzyża[1][10].
Po II wojnie światowej
[edytuj | edytuj kod]W roku 1945 został przewodniczącym Łódzkiego Naukowego Towarzystwa Lekarskiego. W kolejnych latach był, jako profesor zwyczajny, kierownikiem II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Łódzkiego (1945–1946) i kierownikiem II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Gdańsku (1946–1948).
Do Warszawy wrócił w roku 1948. Objął kierownictwo II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego, które zajmował do roku 1953)[7]. Uruchomił pracownie naukowe, w których stosowano i rozwijano nowoczesne metody badawcze (np. flebografia, kapilaroskopia, sfigmografia, fonokardiografia; zob polikardiografia). Klinika zyskała uznanie w Polsce i Europie. Wyniki prowadzonych badań miały wpływ na kierunki dalszych prac naukowych, w tym na rozwój kardiologii nieinwazyjnej[7].
W 1952 r. został członkiem tytularnym PAN[15].
Dorobek naukowy
[edytuj | edytuj kod]Mściwój Semerau-Siemianowski opublikował 116 prac naukowych, przede wszystkim w dziedzinie kardiologii (w katalogu WorldCat znajduje się ok. 30 pozycji[16]). Za najbardziej istotne są uważane[7]:
- 1913 – O badaniu czynnościowym serca (1913)
- 1919 – O niemiarowości ciągłej tętna jako głównym objawie migotania przedsionków
- 1919 – Die Flimmerarrhythmie
- 1919 – Kliniczne znaczenie migotania przedsionków
- 1946 – Leczenie naparstnicą i pochodnymi tej grupy
- 1951–1952 – Choroby wewnętrzne (2 tomy)
- 1953 – Postępy w dziedzinie leczenia farmakologicznego chorób układu krążenia (współautor: I. Krzemińska-Ławkowicz)
Pozycja w środowisku naukowym
[edytuj | edytuj kod]Niektóre z pełnionych funkcji[7]:
- 1945 – przewodniczący Łódzkiego Naukowego Towarzystwa Lekarskiego
- 1946 – kierownik Rady Klinicystów i przewodniczący Gdańskiego Naukowego Towarzystwa Lekarskiego
- 1948 – przewodniczący Warszawskiego Towarzystwa Internistów Polskich (TIP)
- później – prezes Zarządu Głównego TIP, założyciel Sekcji Kardiologicznej TIP (przekształconej wkrótce w Polskie Towarzystwo Kardiologiczne), inicjator periodycznego wydawania czasopisma „Postępy Kardiologii” (zastąpionego przez „Kardiologię Polską”)[13]
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Otrzymał m.in.[1]:
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W latach 1955–2013 ukazały się m.in. publikacje[16]:
- E. Zera, Moje wspomnienia o Mściwoju Semerau-Siemianowskim, Kardiologia polska, 1955; 1(3–4): 13–17
- Mściwój Semerau-Siemianowski w: „Album lekarzy i farmaceutów polskich”; Archiwum historii medycyny, Tom 48, zesz. 2 (1985)
- I. Krzemińska-Ławkowiczowa, Wspomnienia ostatnich lat współpracy z profesorem Mściwojem Semerau-Siemianowskim, Kardiologia polska, 1955; 1(3-4): 17-21
- Eugene J. Kucharz, Marc A. Shampo, Robert A. Kyle, Semerau-Siemianowski : Polish cardiologist, Mayo Clinic proceedings, Vol. 66, no. 10 (Oct. 1991) p. 1046
- Eugene J. Kucharz, Profesor Mściwój Semerau-Siemianowski : życie i działalność członka honorowego Towarzystwa Internistow Polskich, Polskie archiwum medycyny wewnętrznej, Vol. 94, no. 3 (Sep. 1995) p. 283–286
- Jerzy Supady, Distinguished Polish internists: Witold E. Orlowski and Msciwoj M. Semerau-Siemianowski, Polskie archiwum medycyny wewnętrznej. Archives Polonaises de médecine interne. Polish archives of internal medicine. 123, Part 7/8 (2013): 347–349, Warszawa, PZWL
W roku 2007, w artykule pt. „Złoty Jubileusz Kardiologii Polskiej” (pierwszy numer KP ukazał się w 1957 roku) prof. Leszek Ceremużyński napisał m.in.[13]:
W Polsce opiekunem, a właściwie ojcem raczkującej kardiologii był prof. Mściwój Semerau-Siemianowski (1885–1953), czołowy internista europejski … inicjator pierwszego jej pisma … Choć położył fundamenty pod KP, nie dane mu było cieszyć się z jej narodzin. Udręczony przez wojenne przeżycia, a potem prześladowany przez Urząd Bezpieczeństwa zmarł po kolejnym zawale serca.
Życie rodzinne
[edytuj | edytuj kod]Ożenił się w roku 1912 z Antoniną Hulewicz h. Nowina (1890–1978). Małżeństwo miało pięcioro dzieci[2]:
- Bożena (ur. 1914, zm. 1919) – zmarła w dzieciństwie,
- Zbigniew (ur. 1915, zm. 1990) – lekarz powstania, późniejszy profesor medycyny[f]
- Janusz (ur. 1919; zm. 1 sierpnia 1944[g]) – student architektury, uczestnik powstania warszawskiego ps. „Nowina”[11][1],
- Leszek (ur. 1921, zm. 3 sierpnia 1944[h] – student elektrotechniki, uczestnik powstania warszawskiego, ps. „Sawicki”[1][12].
- Bogna (ur. 1924, zm. 2015) – zamężna Osińska, łączniczka i sanitariuszka w powstaniu warszawskim ps. „Grzymała”, później lekarz chirurg[10][1].
Uprawiał turystykę górską i alpinizm[1].
Zmarł 20 czerwca 1953 roku w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 221/3/13)[1].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W roku 1924 zrzekł się obywatelstwa niemieckiego (akt uznania za obywatela polskiego wydał Komisariat Rządu m.st. Warszawy 21 lutego 1924). W latach ok. 1908–1924 używał w publikacjach tylko pierwszego członu nazwiska – Semerau[1].
- ↑ Prawdopodobnie wydział lekarski Friedrich-Wilhelms-Universität
- ↑ Neorenesansowe zabudowania szpitala, zaprojektowane przez Henryka Marconiego (1792–1863), były położone na terenie byłego ogrodu książęcego Kazimierza Poniatowskiego. Zostały zniszczone w czasie II wojny światowej.
- ↑ „Spoczynkowa przemiana materii” (SPM) ma wartość zbliżoną do „podstawowej przemiany materii” (PPM); więcej: rozdział Podstawowa (PPM) i spoczynkowa (SPM) przemiana materii w książce Andrzeja W. Ziemby „Czynniki kształtujące tolerancję glukozy i jej ciepłotwórcze działanie” (2005)[6].
- ↑ Szpital Św. Łazarza, mieszczący się pierwotnie przy ul. Książęcej 2, przeniesiono na Wolę w roku 1941. Zajął budynek przy skrzyżowaniu ulic Leszno i Karolkowej, w którym wcześniej znajdował się Zakład dla Dzieci i Starców Żydowskich, przeniesiony do getta[9] (zob. też Szpital św. Łazarza w czasie powstania warszawskiego).
- ↑ Dyplom lekarza otrzymał 6 maja 1940 roku. W latach 1941–1944 pracował na Oddziale Chorób Wewnętrznych w Szpitalu św. Łazarza, a w czasie powstania – lekarzem w tzw. Szkole Pielęgniarek (szpital powstańczy przy ul. Koszykowej 48, w którym pracował również jego ojciec)[14] Po wojnie – naukowiec, zajmujący się fizjopatologią serca i układu krwionośnego[18].
- ↑ Według innych źródeł 2 sierpnia 1944[2]
- ↑ Według innych źródeł 4 sierpnia 1944[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Teresa Ostrowska: Mściwój Maria Tadeusz Semerau-Siemianowski. [w:] i PSB [on-line]. Instytut Historii PAN, Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2017-02-18].
- ↑ a b c d Marek Jerzy Minakowski: Mściwój Maria Tadeusz Semerau-Siemianowski. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne, 19.02.2017. [dostęp 2017-02-19].
- ↑ a b Teresa Ostrowska: Kazimierz Rzętkowski (1870–1924). [w:] Polski Słownik Biograficzny, iPSB [on-line]. Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2017-02-19].
- ↑ Mściwój Semerau-Siemianowski: O czynności samoistnie bijących komór sercowych u człowieka : studjum farmakologiczne i patologiczno-fizjologiczne. [w:] Informacje bibliograficzne na WorldCat [on-line]. www.worldcat.org, 1922, 1923. [dostęp 2017-02-21].
- ↑ Szpital św. Łazarza. [w:] Warszawikia; Wszystko o Warszawie [on-line]. [dostęp 2017-02-20].
- ↑ Andrzej W. Ziemba: Czynniki kształtujące tolerancję glukozy i jej ciepłotwórcze działanie. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN, 2005, s. 24–25. ISBN 83-908527-6-4.
- ↑ a b c d e Jerzy Kuch: Sylwetka Prof. Mściwoja Semerau-Siemianowskiego – współtwórcy Kliniki Kardiologii. [w:] Witryna internetowa Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego [on-line]. PTK. [dostęp 2017-02-20]. kopia na www.kardiologia.umed.pl
- ↑ Jerzy Kuch: Sylwetki wybitnych polskich kardiologów - Zdzisław Askanas (1910-1974). ptkardio.pl, 8 grudnia 2004. [dostęp 2018-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-18)].
- ↑ Szpital Św. Łazarza. [w:] Szpitale Polowe 1944 [on-line]. Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe. [dostęp 2017-02-21].
- ↑ a b c d e f g h i Bogna Semerau-Siemianowska. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2017-02-19].
- ↑ a b c Janusz Semerau-Siemianowski. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2017-02-19].
- ↑ a b c Leszek Semerau-Siemianowski. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2017-02-19].
- ↑ a b c prof. dr hab.n.med. Leszek Ceremużyński: Złoty Jubileusz Kardiologii Polskiej. [w:] Tekst artykułu w: Kardiologia Polska 2007; 65: 8 p. 1025 - 1028 [on-line]. [dostęp 2017-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-13)].
- ↑ a b Szpital polowy Koszykowa 78. [w:] Szpitale Polowe 1944 [on-line]. Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe. [dostęp 2017-02-23].
- ↑ Semerau-Siemianowski, Mściwoj, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-10-12] .
- ↑ a b Mściwój Semerau-Siemianowski. [w:] Online Computer Library Center, Inc. [on-line]. [dostęp 2017-02-22].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 maja 1952 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1952 r. nr 57, poz. 876).
- ↑ Krystyna Cedro-Ceremużyńska: Zbigniew Semerau-Siemianowski (1915–1990). [w:] iPSB [on-line]. Narodowy Instytut Audiowizualny. [dostęp 2017-02-23].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Mściwój Semerau-Siemianowski, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-30].
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Strasburgu
- Członkowie tytularni PAN
- Lekarze w powstaniu warszawskim
- Ludzie urodzeni w Ruse
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy kardiolodzy
- Uczestnicy tajnego nauczania na ziemiach polskich 1939–1945
- Wykładowcy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
- Wykładowcy Uniwersytetu Łódzkiego
- Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Urodzeni w 1885
- Zmarli w 1953