Przejdź do zawartości

Wirginia: Różnice pomiędzy wersjami

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m →‎Warunki naturalne: drobne merytoryczne
infobox
 
(Nie pokazano 27 wersji utworzonych przez 16 użytkowników)
Linia 8: Linia 8:
|zdjęcie =
|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|opis zdjęcia =
|alt zdjęcia =
|pieczęć = Seal of Virginia.svg
|pieczęć = Seal of Virginia.svg
|flaga = Flag of Virginia.svg
|flaga = Flag of Virginia.svg
|hymn =
|hymn =
|dewiza = ''Sic semper tyrannis'' (Taki los spotyka zawsze tyranów)
|dewiza = Sic semper tyrannis (Taki los spotyka zawsze tyranów)
|państwo = Stany Zjednoczone
|państwo = Stany Zjednoczone
|nazwa siedziby = stolica
|nazwa siedziby = stolica
|siedziba = [[Richmond (Wirginia)|Richmond]]
|siedziba = [[Richmond (Wirginia)|Richmond]]
|ISO 3166-2 = US-VA
|ISO 3166-2 = US-VA
|zarządzający = [[Ralph Northam]] ([[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|D]])
|stanowisko zarządzającego = Gubernator
|stanowisko zarządzającego = Gubernator
|zarządzający = [[Glenn Youngkin]] ([[Partia Republikańska (Stany Zjednoczone)|R]])
|powierzchnia = 110 787<ref>{{cytuj stronę | url = https://www.census.gov/geo/reference/state-area.html | tytuł= State Area Measurements and Internal Point Coordinates | opublikowany = U.S. Census Bureau | język = en | data dostępu = 2018-04-09}}</ref>
|liczba ludności = 8 470 020<ref>{{Cytuj |tytuł = U.S. Census Bureau QuickFacts: Virginia |data dostępu = 2018-01-04 |opublikowany = www.census.gov |url = https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/VA/PST045216 |język = en}}</ref>
|powierzchnia = 110 786 km²<ref>{{cytuj stronę |url = https://www.census.gov/geo/reference/state-area.html |tytuł = State Area Measurements and Internal Point Coordinates |opublikowany = U.S. Census Bureau |język = en |data dostępu = 2018-04-09}}</ref>
|rok = 2017
|rok = 2020
|gęstość zaludnienia = 69,03
|liczba ludności = 8 631 393
|gęstość zaludnienia = 79,8 os./km²
|numer kierunkowy =
|numer kierunkowy =
|kod pocztowy =
|kod pocztowy =
Linia 29: Linia 30:
|adres urzędu =
|adres urzędu =
|plan =
|plan =
|mapa = Map of USA VA.svg
|mapa = Virginia in United States.svg
|nazwa mapy = USA
|nazwa mapy = USA
|współrzędne =
|współrzędne =
|commons = Category:Virginia
|commons = Category:Virginia
|wikisłownik = Wirginia
|www = http://www.virginia.gov
|www = http://www.virginia.gov
}}
}}
'''Wirginia''' ({{ang.|Virginia}}) – [[Podział administracyjny Stanów Zjednoczonych|stan w Stanach Zjednoczonych]] na wybrzeżu [[Ocean Atlantycki|Oceanu Atlantyckiego]]. Prawie dwie trzecie Wirginii jest zalesione, a branże związane z lasami zapewniają 17 mld dolarów rocznego przychodu dla gospodarki Wirginii (2% PKB), oraz ponad 100 tys. miejsc pracy<ref>{{Cytuj |tytuł = Natural Resources |data dostępu = 2020-06-27 |opublikowany = ext.vt.edu |url = https://ext.vt.edu/natural-resources.html |język = en}}</ref>.
[[Plik:Roterkardinal.jpg|thumb|240px|[[Kardynał szkarłatny]], symbol Wirginii]]


Największy [[obszar metropolitalny]] [[Virginia Beach]]–[[Norfolk (Wirginia)|Norfolk]]–[[Newport News]] położony jest nad wybrzeżem, wykracza poza granice stanu i obejmuje 1,8 mln mieszkańców<ref>{{Cytuj |tytuł = Virginia Beach-Norfolk-Newport News metro area population 2020 |data dostępu = 2022-01-17 |opublikowany = Statista |url = https://www.statista.com/statistics/815670/virginia-beach-norfolk-newport-news-metro-area-population/ |język = en}}</ref>.
'''Wirginia''' ([[język angielski|ang.]] ''Virginia'') – [[Podział terytorialny Stanów Zjednoczonych|stan w Stanach Zjednoczonych]] na wybrzeżu [[Ocean Atlantycki|Oceanu Atlantyckiego]].


Z Wirginii pochodziło czterech spośród pierwszych pięciu prezydentów USA: [[George Washington]], [[Thomas Jefferson]], [[James Madison]] i [[James Monroe]]. Określa się ich mianem [[Dynastia wirginijska|dynastii wirginijskiej]]<ref>{{Cytuj |autor = Casey Leins |tytuł = 10 Things to Know About Virginia |data = 2019 |data dostępu = 2020-06-28 |opublikowany = US News |url = https://www.usnews.com/news/best-states/articles/2019-01-17/10-things-to-know-about-virginia |język = en}}</ref>.
Stan ten na północy graniczy z [[Wirginia Zachodnia|Wirginią Zachodnią]] i [[Maryland]]em oraz z [[Waszyngton|Dystryktem Kolumbii]], na zachodzie z [[Kentucky]], a na południu z [[Tennessee]] i [[Karolina Północna|Karoliną Północną]]. Od wschodu znajduje się wybrzeże [[Ocean Atlantycki|Oceanu Atlantyckiego]] oraz [[zatoka Chesapeake]].


Symbolami Wirginii są [[kardynał szkarłatny|ptak kardynał]] i kwiat [[dereń|derenia]].
Symbolami Wirginii są [[kardynał szkarłatny|ptak kardynał]] i kwiat [[dereń|derenia]].
[[Plik:Roterkardinal.jpg|thumb|left|150px|[[Kardynał szkarłatny]], symbol Wirginii]]


== Warunki naturalne ==
== Historia ==
* 1606 – wydanie [[Pierwsza karta Wirginii|''Pierwszej karty Wirginii'']].
We wschodniej części stanu występują tereny nizinne, a w zachodniej wyżynne i górzyste ([[Appalachy]]). Najwyższy szczyt, [[Mount Rogers]], wznosi się 1746&nbsp;m&nbsp;n.p.m<ref name=gnis>{{cytuj stronę|url = https://geonames.usgs.gov/apex/f?p=138:3:0::NO::P3_FID,P3_TITLE:1485637,Mount%20Rogers| tytuł = Mount Rogers| opublikowany = Geographic Names Information System (GNIS)| język = en| data dostępu = 2020-02-08}}</ref>. Klimat jest podzwrotnikowy morski.
* 1607 – przywiezienie przez statki londyńskiej Kompanii Wirginii (nazwa pochodziła od przydomka królowej Anglii [[Elżbieta I Tudor|Elżbiety I Tudor]]) na wyspę u ujścia rzeki James do [[Chesapeake (zatoka)|zatoki Chesapeake]] grupy osadników i założenie [[Jamestown (Wirginia)|Jamestown]], pierwszej osady angielskiej w Nowym Świecie w nowej [[Kolonia Wirginia|kolonii Wirginii]].
* 1608 – sprowadzenie do osady grupy polskich rzemieślników.
* 1619 – sprowadzenie pierwszych murzyńskich niewolników; [[Strajk polskich rzemieślników w Jamestown w 1619 roku|strajk polskich rzemieślników]].
* 1781 – [[oblężenie Yorktown]] podczas [[wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych|wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych]].
* 25 czerwca 1788 – ratyfikacja [[Konstytucja Stanów Zjednoczonych|amerykańskiej konstytucji]].
* 1861 – przystąpienie do [[Skonfederowane Stany Ameryki|konfederacji stanów południowych]]. Richmond staje się stolicą konfederacji; hrabstwa zajęte przez wojska Unii oddzieliły się i przystąpiły w 1863 do Unii jako nowy stan [[Wirginia Zachodnia]]. Do 1865 obszar stanu był terenem walk [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]], nakierowanych na zdobycie Richmond.
* 1870 – Wirginia ponownie oficjalnie przystąpiła do Unii.

== Geografia ==
[[Plik:Timber Hollow Sunset (22028114302).jpg|thumb|left|[[Park Narodowy Shenandoah]]]]
Wirginia znajduje się w środkowej części wschodniego wybrzeża USA. Na północy graniczy z [[Wirginia Zachodnia|Wirginią Zachodnią]] i [[Maryland]]em oraz z [[Waszyngton|Dystryktem Kolumbii]], na zachodzie z [[Kentucky]], a na południu z [[Tennessee]] i [[Karolina Północna|Karoliną Północną]]. Granicę wschodnią wyznaczają [[Ocean Atlantycki]] oraz zatoka [[Chesapeake (zatoka)|Chesapeake]]. Administracyjnie stan podzielony jest na 95 hrabstw oraz 39 miast niezależnych, niewchodzących w skład żadnego z hrabstw.

We wschodniej części stanu występują tereny nizinne, a w zachodniej wyżynne i górzyste ([[Appalachy]]). Najwyższy szczyt, [[Mount Rogers]], wznosi się 1746&nbsp;m&nbsp;n.p.m.<ref name=gnis>{{cytuj stronę |url = https://geonames.usgs.gov/apex/f?p=138:3:0::NO::P3_FID,P3_TITLE:1485637,Mount%20Rogers |tytuł = Mount Rogers |opublikowany = Geographic Names Information System (GNIS) |język = en |data dostępu = 2020-02-08}}</ref> Klimat jest podzwrotnikowy morski.

=== Miasta ===
Na terenie stanu Wirginia znajduje się 228 miast ({{k|en|city}} lub {{k|en|town}}), w tym 7 o liczbie ludności przekraczającej 100&nbsp;000, 39 powyżej 10&nbsp;000 mieszkańców, a 139 powyżej 1000 mieszkańców (2022&nbsp;rok)<ref name="uscb" />.

{{mapa lokalizacyjna
|mapa = Wirginia
|podpis = Największe miasta w stanie Wirginia, powyżej 40&nbsp;000 mieszkańców (2022)<ref name="uscb">{{Cytuj stronę | url = https://www.census.gov/data/tables/time-series/demo/popest/2020s-total-cities-and-towns.html | tytuł = City and Town Population Totals: 2020-2022 | opublikowany = U.S. Census Bureau | język = en | data dostępu = 2023-05-21}}</ref>
|rozmiar = 700
|wyrównanie = center
|rodzaj = thumb
|punkty mapy =
{{mapa lokalizacyjna/punkt|36.7829N 75.9949W|rozmiar znaku=11|pozycja=right|opis=[[Virginia Beach]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|36.7138N 76.2778W|rozmiar znaku=8|pozycja=bottom|opis=[[Chesapeake (Wirginia)|Chesapeake]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|36.9113N 76.2675W|rozmiar znaku=8|opis=[[Norfolk (Wirginia)|Norfolk]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|37.5407N 77.4360W|rozmiar znaku=8|opis=[[Richmond (Wirginia)|Richmond]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|37.0871N 76.4730W|rozmiar znaku=8|pozycja=left|opis=[[Newport News (Wirginia)|Newport News]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|38.8048N 77.0469W|rozmiar znaku=8|opis=[[Alexandria (Wirginia)|Alexandria]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|37.0299N 76.3452W|rozmiar znaku=8|opis=[[Hampton (Wirginia)|Hampton]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|36.7236N 76.5868W|pozycja=left|opis=[[Suffolk (Wirginia)|Suffolk]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|37.2707N 79.9414W|opis=[[Roanoke (Wirginia)|Roanoke]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|36.8429N 76.3428W|pozycja=left|opis=[[Portsmouth (Wirginia)|Portsmouth]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|37.4138N 79.1422W|opis=[[Lynchburg (Wirginia)|Lynchburg]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|38.4496N 78.8689W|opis=[[Harrisonburg (Wirginia)|Harrisonburg]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|39.1157N 77.5636W|opis=[[Leesburg (Wirginia)|Leesburg]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|37.2296N 80.4139W|pozycja=left|opis=[[Blacksburg (Wirginia)|Blacksburg]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|38.0293N 78.4767W|opis=[[Charlottesville (Wirginia)|Charlottesville]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|38.7510N 77.4753W|pozycja=left|opis=[[Manassas (Wirginia)|Manassas]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|36.5859N 79.3950W|pozycja=top|opis=[[Danville (Wirginia)|Danville]]}}
}}

Lista miast zamieszkanych przez 2500 lub więcej osób (2022 r.){{r|uscb}}:
{{Układ wielokolumnowy |szerokość=13em |liczba=4 |
* [[Virginia Beach]] (455&nbsp;618)
* [[Chesapeake (Wirginia)|Chesapeake]] (252&nbsp;488)
* [[Norfolk (Wirginia)|Norfolk]] (232&nbsp;995)
* [[Richmond (Wirginia)|Richmond]] (229&nbsp;395)
* [[Newport News (Wirginia)|Newport News]] (184&nbsp;306)
* [[Alexandria (Wirginia)|Alexandria]] (155&nbsp;525)
* [[Hampton (Wirginia)|Hampton]] (138&nbsp;037)
* [[Suffolk (Wirginia)|Suffolk]] (98&nbsp;537)
* [[Roanoke (Wirginia)|Roanoke]] (97&nbsp;847)
* [[Portsmouth (Wirginia)|Portsmouth]] (97&nbsp;029)
* [[Lynchburg (Wirginia)|Lynchburg]] (79&nbsp;287)
* [[Harrisonburg (Wirginia)|Harrisonburg]] (51&nbsp;158)
* [[Leesburg (Wirginia)|Leesburg]] (48&nbsp;974)
* [[Blacksburg (Wirginia)|Blacksburg]] (45&nbsp;610)
* [[Charlottesville (Wirginia)|Charlottesville]] (45&nbsp;373)
* [[Manassas (Wirginia)|Manassas]] (42&nbsp;642)
* [[Danville (Wirginia)|Danville]] (42&nbsp;229)
* [[Petersburg (Wirginia)|Petersburg]] (33&nbsp;394)
* [[Fredericksburg (Wirginia)|Fredericksburg]] (28&nbsp;757)
* [[Winchester (Wirginia)|Winchester]] (27&nbsp;936)
* [[Staunton (Wirginia)|Staunton]] (25&nbsp;904)
* [[Salem (Wirginia)|Salem]] (25&nbsp;523)
* [[Fairfax (Wirginia)|Fairfax]] (24&nbsp;835)
* [[Herndon (Wirginia)|Herndon]] (24&nbsp;167)
* [[Hopewell (Wirginia)|Hopewell]] (22&nbsp;962)
* [[Waynesboro (Wirginia)|Waynesboro]] (22&nbsp;808)
* [[Christiansburg (Wirginia)|Christiansburg]] (22&nbsp;562)
* [[Culpeper (Wirginia)|Culpeper]] (20&nbsp;764)
* [[Colonial Heights (Wirginia)|Colonial Heights]] (18&nbsp;294)
* [[Bristol (Wirginia)|Bristol]] (16&nbsp;975)
* [[Radford (Wirginia)|Radford]] (16&nbsp;738)
* [[Manassas Park]] (16&nbsp;703)
* [[Vienna (Wirginia)|Vienna]] (16&nbsp;276)
* [[Williamsburg (Wirginia)|Williamsburg]] (15&nbsp;909)
* [[Front Royal]] (15&nbsp;263)
* [[Falls Church]] (14&nbsp;586)
* [[Martinsville (Wirginia)|Martinsville]] (13&nbsp;725)
* [[Poquoson]] (12&nbsp;582)
* [[Warrenton (Wirginia)|Warrenton]] (10&nbsp;197)
* [[Purcellville]] (8974)
* [[Pulaski (Wirginia)|Pulaski]] (8904)
* [[Smithfield (Wirginia)|Smithfield]] (8867)
* [[Abingdon (Wirginia)|Abingdon]] (8336)
* [[Franklin (Wirginia)|Franklin]] (8247)
* [[Wytheville]] (8177)
* [[Vinton (Wirginia)|Vinton]] (8043)
* [[South Boston]] (7863)
* [[Ashland (Wirginia)|Ashland]] (7750)
* [[Farmville (Wirginia)|Farmville]] (7473)
* [[Lexington (Wirginia)|Lexington]] (7457)
* [[Strasburg (Wirginia)|Strasburg]] (7219)
* [[Bedford (Wirginia)|Bedford]] (6735)
* [[Galax]] (6730)
* [[Bridgewater (Wirginia)|Bridgewater]] (6694)
* [[Buena Vista (Wirginia)|Buena Vista]] (6591)
* [[Woodstock (Wirginia)|Woodstock]] (5907)
* [[Dumfries (Wirginia)|Dumfries]] (5755)
* [[Covington (Wirginia)|Covington]] (5679)
* [[Marion (Wirginia)|Marion]] (5666)
* [[Emporia (Wirginia)|Emporia]] (5481)
* [[Richlands (Wirginia)|Richlands]] (5189)
* [[Big Stone Gap]] (5153)
* [[Orange (Wirginia)|Orange]] (5088)
* [[Bluefield (Wirginia)|Bluefield]] (5001)
* [[Rocky Mount (Wirginia)|Rocky Mount]] (4936)
* [[Luray (Wirginia)|Luray]] (4833)
* [[South Hill (Wirginia)|South Hill]] (4752)
* [[Berryville (Wirginia)|Berryville]] (4723)
* [[Tazewell (Wirginia)|Tazewell]] (4416)
* [[Broadway (Wirginia)|Broadway]] (4255)
* [[Colonial Beach]] (3944)
* [[Norton (Wirginia)|Norton]] (3609)
* [[Clifton Forge]] (3447)
* [[West Point (Wirginia)|West Point]] (3436)
* [[Blackstone (Wirginia)|Blackstone]] (3332)
* [[Altavista]] (3329)
* [[Chincoteague]] (3281)
* [[Lebanon (Wirginia)|Lebanon]] (3107)
* [[Timberville]] (3021)
* [[Elkton (Wirginia)|Elkton]] (2996)
* [[Grottoes]] (2953)
* [[Wise (Wirginia)|Wise]] (2914)
* [[Hillsville]] (2860)
* [[Windsor (Wirginia)|Windsor]] (2860)
* [[Pearisburg]] (2832)
* [[Lovettsville]] (2723)
* [[Dublin (Wirginia)|Dublin]] (2671)
}}


== Demografia ==
== Demografia ==
[[Plik:Virginia population map.png|thumb|Gęstość zaludnienia w 2010 roku]]
Na podstawie spisu ludności z roku 2010 stwierdzono, że stan Wirginia liczył 8&nbsp;001&nbsp;024 mieszkańców, co oznaczało wzrost o 922&nbsp;511 (13,0%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2000. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowiły 6,0% populacji, 22,1% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 15,0% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,8% ludności stanu stanowiły kobiety<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = U.S. Census Bureau QuickFacts: Virginia; UNITED STATES |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = www.census.gov |url = https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/va,US/POP010210 |język = en}}</ref>.
Na podstawie spisu ludności z roku 2020 stwierdzono, że stan Wirginia liczył 8&nbsp;631&nbsp;393 mieszkańców, co oznaczało wzrost o 630&nbsp;369 (7,9%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2010<ref>{{Cytuj |tytuł = Change in Resident Population of the 50 States, the District of Columbia, and Puerto Rico: 1910 to 2020 |data dostępu = 2021-11-08 |opublikowany = 2020 Census Apportionment Results |url = https://www2.census.gov/programs-surveys/decennial/2020/data/apportionment/population-change-data-table.pdf}}</ref>. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowiły 5,9% populacji, 21,8% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 15,9% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,8% ludności stanu stanowiły kobiety<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = U.S. Census Bureau QuickFacts: Virginia; UNITED STATES |data dostępu = 2021-11-08 |opublikowany = census.gov |url = https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/VA,US/POP010210 |język = en}}</ref>.


=== Język ===
=== Język ===
Linia 55: Linia 192:
* [[język koreański]] – 0,77%,
* [[język koreański]] – 0,77%,
* [[język wietnamski]] – 0,63%,
* [[język wietnamski]] – 0,63%,
* [[Język tagalski|język tagalog]] – 0,56%.
* [[Język tagalski|język tagalog]] – 0,56%.


=== Rasy i pochodzenie ===
=== Rasy i pochodzenie ===
69,7% mieszkańców stanowiła ludność biała (61,9% nie licząc [[Latynosi|Latynosów]]), 19,8% to [[Czarna odmiana człowieka|Murzyni]] lub [[Afroamerykanie]], 6,8% to [[Żółta odmiana człowieka|Azjaci]], 3,0% było rasy mieszanej, 0,5% to [[Indianie|rdzenna ludność Ameryki]] i 0,1% to [[Hawajczycy]] i mieszkańcy innych wysp [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]]. Latynosi stanowili 9,4% ludności stanu<ref name=":0" />.
Według danych z 2018 roku 68% mieszkańców stanowiła ludność biała (62,2% nie licząc [[Latynosi|Latynosów]]), 19,2% to [[Afroamerykanie]], 6,3% to [[Żółta odmiana człowieka|Azjaci]], 3,7% było rasy mieszanej, 0,3% to [[Indianie|rdzenna ludność Ameryki]] i 0,07% to [[Hawajczycy]] i mieszkańcy innych wysp [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]]. Latynosi stanowili 9,2% ludności stanu<ref name=":1">{{Cytuj |autor = |tytuł = 2018: ACS 5-Year Estimates Detailed Tables |data = |data dostępu = 2020-06-28 |opublikowany = data.census.gov |url = https://data.census.gov/cedsci/table?q=B04006:%20PEOPLE%20REPORTING%20ANCESTRY&g=0400000US51&tid=ACSDT5Y2018.B04006&hidePreview=true&vintage=2018}}</ref>.


Do największych grup należały osoby pochodzenia [[Niemcy (naród)|niemieckiego]] (10,4%), „amerykańskiego” (9,0%), [[Irlandczycy|irlandzkiego]] (8,9%) i [[Anglicy|angielskiego]] (8,9%). Do innych większych grup należały osoby pochodzenia [[Włosi|włoskiego]] (328,2 tys.), [[Szkoci|szkockiego]] (307,3 tys.), afrykańskiego (209,1 tys.), [[Francuzi|francuskiego]] (182,7 tys.), salwadorskiego (182,7 tys.), [[Meksykanie|meksykańskiego]] (172,8 tys.), [[Polacy|polskiego]] (147 tys.) i portorykańskiego (96,6 tys)<ref name=":1">{{Cytuj |autor = U. S. Census Bureau |tytuł = ACS DEMOGRAPHIC AND HOUSING ESTIMATES; 2013-2017 American Community Survey 5-Year Estimates |data = |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = factfinder.census.gov |url = https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=CF |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = U. S. Census Bureau |tytuł = SELECTED SOCIAL CHARACTERISTICS IN THE UNITED STATES; 2017 American Community Survey 1-Year Estimates |data = |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = factfinder.census.gov |url = https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=CF |język = en}}</ref>.
Poza grupą afroamerykańską, do największych grup należą osoby pochodzenia [[Niemcy (naród)|niemieckiego]] (11%), „amerykańskiego” (9,6%), [[Anglicy|angielskiego]] (9,5%) i [[Irlandczycy|irlandzkiego]] (9,3%). Do innych większych grup należą osoby pochodzenia [[Włosi|włoskiego]] (331,1 tys.), [[Afryka Subsaharyjska|afrykańskiego]] (190,5 tys.), [[Francuzi|francuskiego]] (181,9 tys.), [[Szkoci|szkockiego]] (175,2 tys.), [[Meksykanie|meksykańskiego]] (173 tys.), [[salwador]]skiego (168,1 tys.), [[Polacy|polskiego]] (156 tys.), [[Hindusi|hinduskiego]] (141,7 tys.), szkocko-irlandzkiego (132,6 tys.), [[Portoryko|portorykańskiego]] (99,9 tys.), [[Chińczycy|chińskiego]] (76,7 tys.), [[Holendrzy|holenderskiego]] (75,1 tys.), [[Arabowie|arabskiego]] (74,7 tys.), [[Filipińczycy|filipińskiego]] (73,3 tys.) i [[Koreańczycy|koreańskiego]] (71,7 tys.)<ref name=":1" />.

Wśród ludności azjatyckiej największe grupy stanowiły osoby pochodzenia [[Hindusi|hinduskiego]] (131,2 tys.), [[Chińczycy|chińskiego]] (75,3 tys.), [[Filipińczycy|filipińskiego]] (72,7 tys.), [[Koreańczycy|koreańskiego]] (72,1 tys.) i [[Wietnamczycy|wietnamskiego]] (59,8 tys.)<ref name=":1" />.


=== Religia ===
=== Religia ===
[[Plik:Alleghany Baptist Church - panoramio.jpg|thumb|Kościół baptystyczny w [[Blacksburg (Wirginia)|Blacksburg]]]]
Struktura religijna w 2014 r.<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics |data = |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = Pew Research Center |url = http://www.pewforum.org/religious-landscape-study/ |język = en}}</ref>:
Struktura religijna w 2014<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics |data = |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = Pew Research Center |url = http://www.pewforum.org/religious-landscape-study/ |język = en}}</ref>:
* [[protestantyzm|protestanci]] – 58%:
* [[protestantyzm|protestanci]] – 58%:
** [[baptyzm|baptyści]] – 26%,
** [[baptyzm|baptyści]] – 26%,
Linia 71: Linia 207:
** [[pentekostalizm|zielonoświątkowcy]] – 6%,
** [[pentekostalizm|zielonoświątkowcy]] – 6%,
** bezdenominacyjni – 5%,
** bezdenominacyjni – 5%,
** pozostali – 15% (głównie: [[kalwinizm|kalwini]], [[anglikanizm|anglikanie]], [[Kościoły Chrystusowe|campbellici]], [[luteranizm|luteranie]], [[ruch uświęceniowy|uświęceniowcy]], [[anabaptyzm|anabaptyści]] i [[Kościół Adwentystów Dnia Siódmego|adwentyści dnia siódmego]]<ref name=":2">{{Cytuj |autor = |tytuł = Virginia - Religious Traditions, 2010 |data = |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = www.thearda.com |url = http://www.thearda.com/rcms2010/r/s/51/rcms2010_51_state_family_2010.asp}}</ref>),
** pozostali – 15% (głównie: [[kalwinizm|kalwini]], [[anglikanizm|anglikanie]], [[Kościoły Chrystusowe|campbellici]], [[luteranizm|luteranie]], [[ruch uświęceniowy|uświęceniowcy]], [[anabaptyzm|anabaptyści]] i [[Kościół Adwentystów Dnia Siódmego|adwentyści dnia siódmego]]<ref name=":2">{{Cytuj |autor = |tytuł = Virginia – Religious Traditions, 2010 |data = |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = thearda.com |url = http://www.thearda.com/rcms2010/r/s/51/rcms2010_51_state_family_2010.asp}}</ref>),
* bez religii – 20% (w tym: 4% [[agnostycyzm|agnostycy]] i 2% [[ateizm|ateiści]]),
* bez religii – 20% (w tym: 4% [[agnostycyzm|agnostycy]] i 2% [[ateizm|ateiści]]),
* [[katolicyzm|katolicy]] – 12%,
* [[katolicyzm|katolicy]] – 12%,
* pozostałe religie – 10% (w tym: [[islam|muzułmanie]], [[mormonizm|mormoni]], [[judaizm|żydzi]], [[buddyzm|buddyści]], [[świadkowie Jehowy]], [[prawosławie|prawosławni]], [[hinduizm|hinduiści]], [[unitarianizm|unitarianie]], [[bahaizm|bahaiści]] i [[Sikhizm|sikhowie]]<ref name=":2" />).
* pozostałe religie – 10% (w tym: [[islam|muzułmanie]], [[mormonizm|mormoni]], [[judaizm|żydzi]], [[buddyzm|buddyści]], [[świadkowie Jehowy]], [[prawosławie|prawosławni]], [[hinduizm|hinduiści]], [[Uniwersalizm unitariański|unitarianie uniwersaliści]], [[bahaizm|bahaiści]] i [[Sikhizm|sikhowie]]<ref name=":2" />).

== Podział administracyjny ==
Stan Wirginia podzielony jest na 95 hrabstw oraz 39 miast niezależnych, niewchodzących w skład żadnego z hrabstw.

[[Plik:Virginia topographic.jpg|thumb|center|600px|Wirginia – mapa fizyczna z granicami hrabstw]]

{| style="text-align:center; width:100%; font-size:95%; border:1px solid #aaa;"
|-
! style="text-align:center;" colspan="11"|
|-
!rowspan=23 width:140|<br />
[[Plik:Virginia Beach from Fishing Pier.jpg|135px|Virginia Beach]]<br />[[Virginia Beach]]<br />
<br />[[Plik:Norfolk, Virginia skyline 2016.jpg|135px|Norfolk]]<br />[[Norfolk (Wirginia)|Norfolk]]<br />
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"|
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"|Miasto
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"|Hrabstwo
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"|Liczba mieszkańców
!rowspan=23 width:140|
[[Plik:Great Dismal Swamp Canal.jpg|135px|Chesapeake]]<br />[[Chesapeake (Wirginia)|Chesapeake]]<br />
[[Plik:City of Richmond Business District.jpg|135px|[[Richmond (Wirginia)|Richmond]]]]<br />[[Richmond (Wirginia)|Richmond]]<br />
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|1||align=left|'''[[Virginia Beach]]'''||align=left|[[Virginia Beach]]||437 994
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|2||align=left|'''[[Norfolk (Wirginia)|Norfolk]]'''||align=left|[[Norfolk (Wirginia)|Norfolk]]||242 803
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|3||align=left|'''[[Chesapeake (Wirginia)|Chesapeake]]'''||align=left|[[Chesapeake (Wirginia)|Chesapeake]]||222 209
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|4||align=left|'''[[Richmond (Wirginia)|Richmond]]'''||align=left|[[Richmond (Wirginia)|Richmond]]||204 214
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|5||align=left|'''[[Newport News]]'''||align=left|[[Newport News]]||180 719
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|6||align=left|'''[[Alexandria (Wirginia)|Alexandria]]'''||align=left|[[Alexandria (Wirginia)|Alexandria]]||139 966
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|7||align=left|'''[[Hampton (Wirginia)|Hampton]]'''||align=left|[[Hampton (Wirginia)|Hampton]]||137 436
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|8||align=left|'''[[Roanoke (Wirginia)|Roanoke]]'''||align=left|[[Roanoke (Wirginia)|Roanoke]]||97 032
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|9||align=left|'''[[Portsmouth (Wirginia)|Portsmouth]]'''||align=left|[[Portsmouth (Wirginia)|Portsmouth]]||95 535
|-
| style="text-align:center; background:#f0f0f0;"|10||align=left|'''[[Lynchburg (Wirginia)|Lynchburg]]'''||align=left|[[Lynchburg (Wirginia)|Lynchburg]]||75 568
|-
| colspan="5" style="text-align:center; background:#f5f5f5;"|
|}

== Historia ==
* 1606 – wydanie [[Pierwsza karta Wirginii|''Pierwszej karty Wirginii'']]
* 1607 – przywiezienie przez statki londyńskiej Kompanii Wirginii (nazwa pochodziła od przydomka królowej Anglii [[Elżbieta I Tudor|Elżbiety I Tudor]]) na wyspę u ujścia rzeki James do [[Zatoka Chesapeake|zatoki Chesapeake]] grupy osadników i założenie [[Jamestown (Wirginia)|Jamestown]], pierwszej osady angielskiej w Nowym Świecie
* 1608 – sprowadzenie do osady grupy polskich rzemieślników
* 1619 – sprowadzenie pierwszych murzyńskich niewolników; [[Strajk polskich rzemieślników w Jamestown w 1619 roku|strajk polskich rzemieślników]]
* 1781 – [[oblężenie Yorktown]] podczas [[wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych|wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych]]
* 25 czerwca 1788 – ratyfikacja [[Konstytucja Stanów Zjednoczonych|amerykańskiej konstytucji]]
* 1861 – przystąpienie do [[Skonfederowane Stany Ameryki|konfederacji stanów południowych]]. Richmond staje się stolicą konfederacji; hrabstwa zajęte przez wojska Unii oddzieliły się i przystąpiły w 1863 do Unii jako nowy stan [[Wirginia Zachodnia]]. Do 1865 obszar stanu był terenem walk [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]], nakierowanych na zdobycie Richmond.
* 1870 – Wirginia ponownie oficjalnie przystąpiła do Unii.


== Gospodarka ==
== Gospodarka ==
[[Plik:The Pentagon January 2008.jpg|thumb|[[Departament Obrony Stanów Zjednoczonych]] w [[Hrabstwo Arlington|Arlington]]]]
[[Plik:The Pentagon January 2008.jpg|thumb|[[Departament Obrony Stanów Zjednoczonych]] w [[Hrabstwo Arlington|Arlington]]]]
Sektor usług jest obecnie największym segmentem gospodarki stanu Wirginia. Do głównych pracodawców należą handel detaliczny i hurtowy, usługi zdrowotne i socjalne, oraz sektor publiczny (rząd federalny, stanowy i samorządowy). Znaczącym źródłem zatrudnienia są także usługi profesjonalne, naukowe i techniczne<ref name=":3">{{Cytuj |autor = |tytuł = Virginia - Economy |data = |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = Encyclopedia Britannica |url = https://www.britannica.com/place/Virginia-state |język = en}}</ref>.
Sektor usług jest obecnie największym segmentem gospodarki stanu Wirginia. Do głównych pracodawców należą handel detaliczny i hurtowy, usługi zdrowotne i socjalne, oraz sektor publiczny (rząd federalny, stanowy i samorządowy). Znaczącym źródłem zatrudnienia są także usługi profesjonalne, naukowe i techniczne<ref name=":3">{{Encyklopedia Britannica |id = place/Virginia-state |tytuł = Virginia |data dostępu = 2019-02-08}}</ref>.


=== Energia ===
=== Zasoby i energia ===
Wirginia ma ponad 50 aktywnych kopalń [[Węgle kopalne|węgla]], a jej porty są wiodącymi eksporterami amerykańskiego węgla. Jednak większość energii elektrycznej w Wirginii wytwarza [[gaz ziemny]], który sprowadzany jest głównie z wybrzeża [[Zatoka Perska|Zatoki Perskiej]] i z regionów [[Appalachy|Appalachów]]. Znaczącym źródłem energii elektrycznej są także [[elektrownia jądrowa|elektrownie jądrowe]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Virginia - State Energy Profile Analysis - U.S. Energy Information Administration (EIA) |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = www.eia.gov |url = https://www.eia.gov/state/analysis.php?sid=VA}}</ref>.
Wirginia ma ponad 50 aktywnych kopalń [[Węgle kopalne|węgla]], a jej porty są wiodącymi eksporterami amerykańskiego węgla. Jednak większość energii elektrycznej w Wirginii wytwarza [[gaz ziemny]], który sprowadzany jest głównie z wybrzeża [[Zatoka Perska|Zatoki Perskiej]] i z regionów [[Appalachy|Appalachów]]. Znaczącym źródłem energii elektrycznej są także [[elektrownia jądrowa|elektrownie jądrowe]]<ref name=":4">{{Cytuj |tytuł = Virginia – State Energy Profile Analysis – U.S. Energy Information Administration (EIA) |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = eia.gov |url = https://www.eia.gov/state/analysis.php?sid=VA}}</ref>.

Stan nie posiada znaczących rezerw [[ropa naftowa|ropy naftowej]]. Jedyna rafineria ropy naftowej w Wirginii, zlokalizowana w [[Yorktown (Wirginia)|Yorktown]], zawiesiła operacje rafinacji w 2010 roku<ref name=":4" />.

=== Transport ===
[[Plik:Norfolk International Terminal.jpg|thumb|Międzynarodowy terminal w Norfolk]]
Wirginia ma trzecią co do wielkości sieć transportową w kraju, w tym sześć głównych autostrad międzystanowych. Kilkanaście linii kolejowych liczy razem ponad 5,5 tys. kilometrów. Wirginia ma także kilka lotnisk komercyjnych, w tym dwa w pobliżu [[Waszyngton]]u, które są jednymi z najbardziej ruchliwych w kraju, oraz jeden z największych portów morskich w kraju – Port Virginia<ref name=":4" />.


=== Rolnictwo ===
=== Rolnictwo ===
Rolnictwo stanowi obecnie zaledwie niewielką część bogactwa stanu. [[Drób]], [[bydło]] i produkty [[mleko|mleczne]] są głównymi produktami rolnymi. W XVII wieku osadnicy europejscy nauczyli się od rdzennej ludności uprawy [[Tytoń (produkt)|tytoniu]]. Chociaż obecnie dominują inne produkty, tytoń nadal występuje w południowym regionie [[Piedmont (płaskowyż)|Piedmontu]]<ref name=":3" />. Do innych produktów przynoszących największy zysk należą: [[soja]], [[kukurydza]], [[siano]], [[Jajko (kulinaria)|jajka]] i [[Jabłko|jabłka]]<ref>{{Cytuj |autor = Hannah Patterson |tytuł = Virginia's Top 10 Agricultural Commodities |data = 2019-01-21 |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = Farm Flavor |url = https://www.farmflavor.com/virginia/virginia-ag-products/virginias-top-10/ |język = en-US}}</ref>.
Rolnictwo stanowi obecnie zaledwie niewielką część bogactwa stanu. [[Drób]], [[bydło]] i produkty [[mleko|mleczne]] są głównymi produktami rolnymi. W XVII wieku osadnicy europejscy nauczyli się od rdzennej ludności uprawy [[Tytoń (produkt)|tytoniu]]. Chociaż obecnie dominują inne produkty, tytoń nadal występuje w południowym regionie [[Piedmont (płaskowyż)|Piedmontu]]<ref name=":3" />. Do innych produktów przynoszących największy zysk należą: [[soja]], [[kukurydza]], [[siano]], [[Jajko (kulinaria)|jajka]] i [[Jabłko|jabłka]]<ref>{{Cytuj |autor = Hannah Patterson |tytuł = Virginia’s Top 10 Agricultural Commodities |data = 2019-01-21 |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = Farm Flavor |url = https://www.farmflavor.com/virginia/virginia-ag-products/virginias-top-10/ |język = en}}</ref>.


== Uczelnie ==
== Uczelnie ==
{{Układ wielokolumnowy | liczba = 4 |
{{Układ wielokolumnowy |szerokość=18em <!-- od 8 do 24 --> |liczba=4 |
* [[Appalachian School of Law]]
* [[Appalachian School of Law]]
* [[Averett College]]
* [[Averett College]]
Linia 174: Linia 263:
* [[Regent University]]
* [[Regent University]]
* [[Roanoke College]]
* [[Roanoke College]]
* [[Saint Paul's College]]
* [[Saint Paul’s College]]
* [[Shenandoah University]]
* [[Shenandoah University]]
* [[Southern Virginia College]]
* [[Southern Virginia College]]
Linia 191: Linia 280:
* [[Uniwersytet Waszyngtona i Lee|Washington and Lee University]]
* [[Uniwersytet Waszyngtona i Lee|Washington and Lee University]]
}}
}}

== Zobacz też ==
* [[Cmentarz Narodowy w Arlington]]


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 201: Linia 293:


[[Kategoria:Wirginia| ]]
[[Kategoria:Wirginia| ]]
[[Kategoria:Stany Stanów Zjednoczonych]]

Aktualna wersja na dzień 16:51, 6 lip 2024

Wirginia
Commonwealth of Virginia
stan
10. stan od 25 czerwca 1788
ilustracja
Pieczęć Flaga
Pieczęć Flaga
Dewiza: Sic semper tyrannis (Taki los spotyka zawsze tyranów)
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stolica

Richmond

Kod ISO 3166-2

US-VA

Gubernator

Glenn Youngkin (R)

Powierzchnia

110 786 km²[1]

Populacja (2020)
• liczba ludności


8 631 393

• gęstość

79,8 os./km²

Strefa czasowa

UTC-05:00
UTC-04:00

Języki urzędowe

angielski

Położenie na mapie USA
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Wirginia (ang. Virginia) – stan w Stanach Zjednoczonych na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego. Prawie dwie trzecie Wirginii jest zalesione, a branże związane z lasami zapewniają 17 mld dolarów rocznego przychodu dla gospodarki Wirginii (2% PKB), oraz ponad 100 tys. miejsc pracy[2].

Największy obszar metropolitalny Virginia Beach–Norfolk–Newport News położony jest nad wybrzeżem, wykracza poza granice stanu i obejmuje 1,8 mln mieszkańców[3].

Z Wirginii pochodziło czterech spośród pierwszych pięciu prezydentów USA: George Washington, Thomas Jefferson, James Madison i James Monroe. Określa się ich mianem dynastii wirginijskiej[4].

Symbolami Wirginii są ptak kardynał i kwiat derenia.

Kardynał szkarłatny, symbol Wirginii

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Geografia

[edytuj | edytuj kod]
Park Narodowy Shenandoah

Wirginia znajduje się w środkowej części wschodniego wybrzeża USA. Na północy graniczy z Wirginią Zachodnią i Marylandem oraz z Dystryktem Kolumbii, na zachodzie z Kentucky, a na południu z Tennessee i Karoliną Północną. Granicę wschodnią wyznaczają Ocean Atlantycki oraz zatoka Chesapeake. Administracyjnie stan podzielony jest na 95 hrabstw oraz 39 miast niezależnych, niewchodzących w skład żadnego z hrabstw.

We wschodniej części stanu występują tereny nizinne, a w zachodniej wyżynne i górzyste (Appalachy). Najwyższy szczyt, Mount Rogers, wznosi się 1746 m n.p.m.[5] Klimat jest podzwrotnikowy morski.

Miasta

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie stanu Wirginia znajduje się 228 miast (city lub town), w tym 7 o liczbie ludności przekraczającej 100 000, 39 powyżej 10 000 mieszkańców, a 139 powyżej 1000 mieszkańców (2022 rok)[6].

Największe miasta w stanie Wirginia, powyżej 40 000 mieszkańców (2022)[6]

Lista miast zamieszkanych przez 2500 lub więcej osób (2022 r.)[6]:

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
Gęstość zaludnienia w 2010 roku

Na podstawie spisu ludności z roku 2020 stwierdzono, że stan Wirginia liczył 8 631 393 mieszkańców, co oznaczało wzrost o 630 369 (7,9%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2010[7]. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowiły 5,9% populacji, 21,8% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 15,9% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,8% ludności stanu stanowiły kobiety[8].

Język

[edytuj | edytuj kod]

W 2010 roku najpowszechniej używanymi językami były[9]:

Rasy i pochodzenie

[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 2018 roku 68% mieszkańców stanowiła ludność biała (62,2% nie licząc Latynosów), 19,2% to Afroamerykanie, 6,3% to Azjaci, 3,7% było rasy mieszanej, 0,3% to rdzenna ludność Ameryki i 0,07% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 9,2% ludności stanu[10].

Poza grupą afroamerykańską, do największych grup należą osoby pochodzenia niemieckiego (11%), „amerykańskiego” (9,6%), angielskiego (9,5%) i irlandzkiego (9,3%). Do innych większych grup należą osoby pochodzenia włoskiego (331,1 tys.), afrykańskiego (190,5 tys.), francuskiego (181,9 tys.), szkockiego (175,2 tys.), meksykańskiego (173 tys.), salwadorskiego (168,1 tys.), polskiego (156 tys.), hinduskiego (141,7 tys.), szkocko-irlandzkiego (132,6 tys.), portorykańskiego (99,9 tys.), chińskiego (76,7 tys.), holenderskiego (75,1 tys.), arabskiego (74,7 tys.), filipińskiego (73,3 tys.) i koreańskiego (71,7 tys.)[10].

Religia

[edytuj | edytuj kod]
Kościół baptystyczny w Blacksburg

Struktura religijna w 2014[11]:

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]
Departament Obrony Stanów Zjednoczonych w Arlington

Sektor usług jest obecnie największym segmentem gospodarki stanu Wirginia. Do głównych pracodawców należą handel detaliczny i hurtowy, usługi zdrowotne i socjalne, oraz sektor publiczny (rząd federalny, stanowy i samorządowy). Znaczącym źródłem zatrudnienia są także usługi profesjonalne, naukowe i techniczne[13].

Zasoby i energia

[edytuj | edytuj kod]

Wirginia ma ponad 50 aktywnych kopalń węgla, a jej porty są wiodącymi eksporterami amerykańskiego węgla. Jednak większość energii elektrycznej w Wirginii wytwarza gaz ziemny, który sprowadzany jest głównie z wybrzeża Zatoki Perskiej i z regionów Appalachów. Znaczącym źródłem energii elektrycznej są także elektrownie jądrowe[14].

Stan nie posiada znaczących rezerw ropy naftowej. Jedyna rafineria ropy naftowej w Wirginii, zlokalizowana w Yorktown, zawiesiła operacje rafinacji w 2010 roku[14].

Transport

[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowy terminal w Norfolk

Wirginia ma trzecią co do wielkości sieć transportową w kraju, w tym sześć głównych autostrad międzystanowych. Kilkanaście linii kolejowych liczy razem ponad 5,5 tys. kilometrów. Wirginia ma także kilka lotnisk komercyjnych, w tym dwa w pobliżu Waszyngtonu, które są jednymi z najbardziej ruchliwych w kraju, oraz jeden z największych portów morskich w kraju – Port Virginia[14].

Rolnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Rolnictwo stanowi obecnie zaledwie niewielką część bogactwa stanu. Drób, bydło i produkty mleczne są głównymi produktami rolnymi. W XVII wieku osadnicy europejscy nauczyli się od rdzennej ludności uprawy tytoniu. Chociaż obecnie dominują inne produkty, tytoń nadal występuje w południowym regionie Piedmontu[13]. Do innych produktów przynoszących największy zysk należą: soja, kukurydza, siano, jajka i jabłka[15].

Uczelnie

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates. U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09]. (ang.).
  2. ↑ Natural Resources [online], ext.vt.edu [dostęp 2020-06-27] (ang.).
  3. ↑ Virginia Beach-Norfolk-Newport News metro area population 2020 [online], Statista [dostęp 2022-01-17] (ang.).
  4. ↑ Casey Leins, 10 Things to Know About Virginia [online], US News, 2019 [dostęp 2020-06-28] (ang.).
  5. ↑ Mount Rogers. Geographic Names Information System (GNIS). [dostęp 2020-02-08]. (ang.).
  6. ↑ a b c City and Town Population Totals: 2020-2022. U.S. Census Bureau. [dostęp 2023-05-21]. (ang.).
  7. ↑ Change in Resident Population of the 50 States, the District of Columbia, and Puerto Rico: 1910 to 2020 [online], 2020 Census Apportionment Results [dostęp 2021-11-08].
  8. ↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Virginia; UNITED STATES [online], census.gov [dostęp 2021-11-08] (ang.).
  9. ↑ Data Center Results [online], apps.mla.org [dostęp 2019-02-08].
  10. ↑ a b 2018: ACS 5-Year Estimates Detailed Tables [online], data.census.gov [dostęp 2020-06-28].
  11. ↑ Religion in America: U.S. Religious Data, Demographics and Statistics [online], Pew Research Center [dostęp 2019-02-08] (ang.).
  12. ↑ a b Virginia – Religious Traditions, 2010 [online], thearda.com [dostęp 2019-02-08].
  13. ↑ a b Virginia, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-02-08] (ang.).
  14. ↑ a b c Virginia – State Energy Profile Analysis – U.S. Energy Information Administration (EIA) [online], eia.gov [dostęp 2019-02-08].
  15. ↑ Hannah Patterson, Virginia’s Top 10 Agricultural Commodities [online], Farm Flavor, 21 stycznia 2019 [dostęp 2019-02-08] (ang.).
Hrabstwa stanu Wirginia

Flag of Virginia

Podział administracyjny Stanów Zjednoczonych
Stany
Dystrykt federalny
Terytoria zależne

Flaga Stanów Zjednoczonych

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wirginia&oldid=74208490”